Dagur - Tíminn - 19.10.1996, Blaðsíða 16

28 - Laugardagur 19. október 1996
JOagur-'ÉEmmttt
ICONUNGLEGA SÍÐAN
Rflddæmi konungbormna á
N orðurlöndum
BÚBBA
segir öjundarlaust frá auðlegð
norrœna kóngafólksins.
Bretar telja bresku kon-
ungsljölskylduna konung-
legri en allt konunglegt
og hika ekki við að uppnefna
konungsfjölskyldur á Norður-
löndum sem „hin hjólandi kon-
unglegheit". (Kemur það til af
því að Kristján X. Danakonung-
ur ferðaðist gjarnan um á reið-
hjóli á heimsstyrjaldarárunum.
Reyndar hlutu hollensku
drottningarnar Wilhelmina og
Juliana þetta viðurnefni fyrst
vegna áhuga síns á hjólreiðum,
en það er nú önnur saga). Samt
er það svo að konungsfjölskyld-
ur á Norðurlöndtun njóta mun
meiri almenningshylli meðal
þjóða sinna en breska konungs-
fjölskyldan.
Norrœn merkilegheit
Gagnrýnendur bresku konungs-
fjölskyldunnar, sem telja að
konungsveldi eigi sér þrátt fyrir
allt framtíð á Bretlandi, en að
öll konunglegheitin bresku séu
of kostnaðar- og fyrirhafnar-
söm, beina sjónum yfir Norður-
sjóinn í áttina til „kóngsins
Kobenhavn", Osló og Stokk-
hólms. Þar telja þeir sig íinna
ákjósanlega fyrirmynd að kon-
ungsveldi til framtíðar. Jafnvel
einn af framámönnum breska
Verkamannaflokksins, Jack
Straw, hefur lagt til að breska
konungsfjölskyldan sníði sér
sama stakk og hinar norrænu
konungsfjölskyldur, sem er allt í
senn smærri í sniðum, látlaus-
ari og ódýrari.
En er það svo? Karl breta-
prins hefur sagt að sér finnist
norrænu konungsfjölskyldurnar
bæði merkilegar með sig og
fjarlægar þegnum sínum. Það
er nú með það eins og margt
annað sem hann hefur sagt...
Men! Lad os kigge lidt pá de
kongelige i Skandinavien. (Það
er einhvern veginn svo viðeig-
andi að sveifla sér yfir í dönsk-
una þegar Margréti Þórhiidi
ber á góma).
Prinsinn í verkfall
Konungsfjölskyldur á Norður-
löndum eru sannarlega ekki á
flæðiskeri staddar þegar hallir,
snekkjur og fjármunir eru ann-
ars vegar. Við skulum líta nánar
á það.
Margrét Þórhildur þarf
vissulega ekki að hafa neina
minnimáttarkennd. Danska
konungsfjölskyldan hefur lagt
öðrum konungsfjölskyldum til
ektamaka fyrir hvern þjóðhöfð-
ingjann á fætur öðrum í gegn-
um tíðina, allt frá Noregi til
Grikklands. (Það er alltaf frekar
fyndið að lesa í enskurh fræði-
ritum þegar fjallað er um upp-
runa Filippusar drottningar-
manns, sem var grískur prins,
að þess er alltaf getið sérstak-
lega að hann hafi ekki einn ein-
asta blóðdropa af grísku blóði í
æðum. Það á sko ekki að fara á
milli mála, enda er það alveg
rétt, maðurinn er meira eða
minna danskur og þýskur, af-
komandi m.a. Viktoríu Breta-
drottningar).
Margrét Þórhildur fær árlega

Reiðhjólin alltaf nálaegt! Friðrik krónprins Dana og Martha Louisa Noregs-
prinsessa.
í tekjur frá hinu opinbera 300
milljónir íslenskra króna en
þarf reyndar að sjá sjálf um
viðhald á innviðum Amalien-
borgar og sumarhallarinnar í
Fredensborg. Persónulegur
auður hennar er áætlaður 900
milljónir króna og þar með er
talin höll í Frakklandi þar sem
Henrik prins stundar vínrækt.
Reyndar hefur prins Henrik
löngum átt í tilvistarkreppu,
sem segja má að haf! náð há-
punkti þegar hann fór í verkfall
á árinu 1985. Hann neitaði að
opna fleiri spítala nema að ríkið
léti hann fá vasapeninga - og
það tókst!
Karl Gústaf og
barnabœturnar
Karl Gústaf, konungur Svíþjóð-
ar, er ekki eins vel stæður og
Margrét Þórhildur í höllum tal-
ið því hann á ekki eina einustu.
Rflcið á þær allar. Persónulegur
auður hans er áætlaður 600
milljónir króna. Rfldð greiðir
honum um 200 milljónir króna
á ári fyrir utan barnabæturnar
sem hann á rétt á. (Sænska vel-
ferðarkerfið klikkar ekki!).
Þó svo að Haraldur Noregs-
konungur fái nánast sömu íjár-
hæð frá ríkinu og frændi hans
Karl Gústaf, þá er hann miklu,
miklu ríkari. Persónulegur auð-
ur hans er áætlaður um 16
milljarðar króna, sem saman-
Margrét Þórhildur Danadrottning og Henrik prins, sparibúin á leið í fimm-
tugsafmæli Karls Gústafs Svíakonungs síðastliðið vor.
* ' m* !
jj|||
U f

Karl Gústaf Svíakonungur og Sylvía drottning.
stendur mestmegnis af landar-
eignum og fasteignum í Bret-
landi.
Konungsjjölskyldan
kostar 5 milljarða á
ári
Til samanburðar fær Elísabet
Englandsdrottning 800 milljón-
ir króna á ári frá ríkinu. Heild-
arútgjöld breska ríkisins vegna
konungsfjölskyldunnar eru
áætluð um 5 milljarðar króna
þegar allt er talið, svo sem
framfærsla annarra fjölskyldu-
meðlima, viðhald á Bucking-
hamhöll og rekstur á konungs-
snekkjunni Brittaniu.
Ef til vill líta Bretar löngun-
araugum til norræna kónga-
fólksins vegna þess að það hef-
ur ekki reynst jafn seigt í
hneykslismálunum og breska
konungsfjölskyldan. Reyndar er
gula pressan öllu harðsvíraðri í
Bretaveldi en annars staðar.
Svo getur farið að yngri kynslóð
norræna kóngafólksins leggi
blöðunum til krassandi efni
þegar fram í sækir. Kannski gaf
Marta Louisa Noregsprinsessa
tóninn þegar fréttir bárust af
því að hún hefði átt vingott við
giftan reiðkennara sinn þegar
hún dvaldi í Bretlandi. (Pabbi
hennar lagði bann við því að
hún kæmi fyrir rétt í skilnaðar-
málinu sem fylgdi í kjölfarið).
Svíþjóð
Þjóðhöfðingi: Karl Gústaf
XVI.
Krýningarár 1973
Aðal aðsetur: Drottning-
holmhöll
Aðrir dvalarstaðir: Stokk-
holmshöll, Sollidenhöll
Snekkja: Engin
Danmörk
Þjóðhöfðingi: Margrét Þór-
hildur II.
Krýningarár 1972
Aðai aðsetur: Amalien-
borgarhöll
Aðrir dvalarstaðir: Marsel-
isborgarhöll, Fredensborg-
arhöll og Chateau de Caix
Snekkja: Dannebrog.
Noregur
Þjóðhöfðingi: Haraldur
Krýningarár 1901
Aðal aðseturrSkaugum
Aðrir dvalarstaðir: Kon-
ungshöllin í Osló, konungs-
býlið á Bygdö.
Snekkja: Norge.
Bretland
Þjóðhöfðingi: Eh'sabet II.
Krýningarár 1952
Aðal aðsetur: Buckingham-
höll
Aðrir dvalarstaðir: Wind-
sor kastali, Sandringham
kastali og Balmoral kastali
Snekkja: Brittania