Dagur - Tíminn - 14.12.1996, Side 6

Laugardagur 14. desember 1996 - VI
|Dagur-'3ImTtmt
MINNINGARGREINAR
Helga Ágústsdóttir
Helga Ágústsdóttir fæddist á
Ósi í Borgarfirði eystra 15.
maí 1912. Hún lést á Akur-
eyri 28. nóvember s.l. Foreldrar
hennar voru Guðbjörg Alexand-
ersdóttir frá Minna-Mosfelli í
Grímsnesi og Vilhelm Ágúst Ás-
grímsson frá Borgarfirði eystra.
Helga var næst elst af börnum
þeirra hjóna, eldri var Karl Ás-
grímur, fæddur 7. dcsember
1910, látinn. Yngri systkini: VU-
helmína Ingibjörg, fædd 7. ágúst
1914; Sigrún Halldóra, fædd 1.
júní 1917; Björn Arnar, fæddur
21. des. 1918; Ragnar Halldór,
fæddur 15. ágúst 1922; Guðjón
Sverrir, fæddur 6. október 1923,
látinn; Guðgeir, fæddur 13. júlí
1927; Skúli Björgvin, fæddur 29.
október 1929, látinn; og Rann-
veig Ileiðrún, fædd 1. október
1934.
Foreldrar hennar bjuggu
lengst af á Ásgrímsstöðum á
Fljótsdalsheiði.
31. desember 1934 gekk Helga
í hjónaband með Ágústi Steins-
syni, f. 5. desember 1912, ættuð-
um frá Miðfirði í Húnavatnssýslu.
Þau bjuggu fyrst á Þórshöfn, en
fluttu til Akureyrar og hafa búið
þar síðan, þar sem Ágúst vann
lengst af á skrifstofu hjá KEA.
Þau hjón eignuðust 5 syni: Bald-
ur, f. 13. feb. 1933, kvæntur Önnu
Maríu Hallsdóttur; Vilhelm
Ágúst, f. 30. okt. 1937, kvæntur
Eddu Vilhjálmsdóttur; Birgir Val-
ur, f. 10. okt. 1939, kvæntur Ingu
Þóru Baldvins; Skúli Gunnar, f.
23. feb. 1943, kvæntur Fjólu Stef-
ánsdóttur; Eyjólfur Steinn, f. 31.
ágúst 1951, kvæntur Sigríði Sig-
urþórsdóttur. Barnabörnin eru 16
og barnabarnabörnin 21.
í dag kveð ég tengdamóður mína í
síðasta sinn. Hún var mér meira
en góð og kærleiksrík tengdamóð-
ir, hún var mín besta vinkona og
allt frá fyrstu stundu höfum við átt
góða samleið. Margar voru á-
nægjustundirnar þegar rætt var
um bækur, lesin ljóð eða Helga
sagði sögu frá liðnum tímum.
Saman fórum við margar ferðir
og bestar voru „frúarferðirnar" í
hópi með góðum vinkonum. Þá var
farið til London, Kaupmannahafn-
ar og Amsterdam. Ég minnist sér-
lega ferðar sem við fórum tvær
saman til London, þar hittum við
Huldu systur mína og mág. Þessa
viku skoðuðum við mörg söfn og
fórum í leikhús og litum í búðir.
Dagurinn sem við eyddum í British
Museum var ógleymanlegur. Sér-
staklega var Helga hrifin af forn-
mununum frá Egyptalandi og
þremur árum seinna ferðuðumst
við saman um Egyptaland og
mikla gleði hafði hún af þeirri
ferð.
Það var gott að gleðjast með
Helgu, svo létt var hún í lund og
íljót að sjá björtu hliðarnar á öll-
um málum og oft hlógum við sam-
an. En það var líka gott að eiga
hana að á raunastundum og til
hennar leitaði ég þegar ég missti
móður mína og seinna báðar syst-
ur mínar. Þá tók hún mig í fang
sér og huggaði mig.
Hún vildi öllum vel og eignaðist
vináttu og virðingu allra sem á
vegi hennar urðu. Það sem gerði
hana að svo sórstakri tengdamóð-
ur var hve afskiptalaus hún var, en
svo bóngóð og hjálpsöm ef til
hennar var leitað að einstakt var.
Heimili tengdaforeldra minna
var fallegt og fullt af bókum, blóm-
um og ilmi af ljúfum kökum og
kræsingum. Vinum og vanda-
mönnum var tekið opnum örmum
og enginn fékk að kveðja nema
hafa þegið veitingar hjá Helgu.
Gott og fallegt líf hafa þau átt
saman, hjónin, og barna og barna-
barna lán. Það er stór hópur sem í
dag kveður með söknuði.
Gegnum tárin geisli skín,
gleði og huggun vekur.
Göfug andans áhrif þín
enginn frá mér tekur.
(G.Þ.)
Ástarþakkir fvrir allt, ætíð þín
Edda.
Föstudaginn 6. desember var
Helga Ágústsdóttir borin til grafar
frá Akureyrarkirkju. Er mér barst
andlátsfrétt Ilelgu, fóru í gegnum
hugann ondurminningar um þessa
heiðurskonu, sem nú hefur kvatt
okkar jarðneska heim.
Ég kynntist Helgu og Ágústi fyr-
ir meira en 30 árum, er þau
bjuggu í Ránargötunni. Þegar þau
fiuttu í Hamragerði 12, var aðeins
örstutt að ganga yfir til þeirra í
kakó eða kaffi.
Helga var mjög góð kona, dug-
leg, hjartahlý og gott að vera í ná-
vist hennar. Mikill vinskapur hafði
myndast milli mín og sona Helgu
og Ágústar. Ég og ijölskylda mín
vorum alltaf tekin sem ein úr
hópnum þeirra. Það var okkur
mjög mikils virði og fyrir það vilj-
um við þakka af alhug. Dætur
mínar kölluðu þau ömmu og afa.
Margar urðu ánægjustundirnar, í
afmælum, á jólum og við svo mörg
önnur tækifæri.
Engri fjölskyldu hér á Akureyri
á ég meira að þakka en Helgu, Á-
gústi og sonum þeirra fyrir vin-
skap og velvilja í okkar garð. Ég
veit að góður Guð á himnum hefur
tekið vel á móti Ilelgu. Ég bið Guð
að halda sinni verndarhendi yfir
Ágústi, sonunum, ijölskyldum
þeirra sem og öllum öðrum ástvin-
um. Megi Guð blessa okkur öll.
Þórarinn B. Jónsson
og fjölskglda.
Helga í Háteigi er látin.
Þegar andlátsfregn Helgu
frænku barst, leituðu á liugann
þær góðu minningar sem hún skil-
ur eftir hjá okkur systkinunum frá
Litla-Garði. Frá fyrstu tíð og allt
fram á þennan dag hefur verið
mikil og góð samkennd með flöl-
skyldum okkar, skyldleikinn og
góð vinátta batt okkur saman þeg-
ar í æsku og hefur það haldist æ
síðan.
Þegar Helga og Ágúst hófu bú-
skap á Þórshöfn á Langanesi, voru
foreldrar okkar, Karl Ásgrímur,
bróðir Helgu, og Þórhalla, þar
einnig, en bæði voru þau fædd í
Borgarfirði eystri. Pabbi og Gústi
unnu hjá Kaupfélaginu og þar
fæddust við flest systkinin og synir
Helgu og Gústa, þeir Baldur, Vil-
helm Ágúst, Birgir og Skúli, en
Eyjólfur fæddist á Akureyri. Á
Þórshafnarárunum var vinna oft
stopul og hóldu fjölskyldur okkar
úti nokkrum kindum og kúm til
heimilishalds. Haustið 1946 taka
báðar ijölskyldurnar sig upp og
fiytja til Akureyrar. Farið var á
þremur pallbílum með „boddýi" og
öll búslóðin tekin með. Karl og
Þórhaila settust að í Litla-Garði og
Helga og Ágúst búa fyrst að Vöku-
völlum, en síðar byggja þau upp
Háteig. Það þótti tryggara að hafa
jarðnæði og geta verið með smá
bústofn til að auka tekjurnar og
renna fleiri stoðum undir fram-
færslu ijölskyldunnar. Háteigur
var reistur af miklum myndar-
skap. Það var auðséð að þar voru
samhent hjón sem vildu veg sinn
og sinna sem mestan.
Helga var glæsileg kona, eins
og hún átti kyn til. Hún unni fögr-
um hlutum, sem valdir voru af
smekkvísi, og bar heimili og allt
umhverfi þeirra ætíð merki þess.
Þegar Ijölskyldurnar hittust á jól-
um og um áramótin var oft glatt á
hjalla, sungið og dansað í kringum
jólatréð eða farið í leiki. í minn-
ingunni voru þetta ógleymanlegar
stundir. Þegar svo mikill samgang-
ur var á milli heimila eins og hér,
þá hafa eflaust komið upp ein-
hverjar erjur þegar börnin voru
mörg, full af orku og með hug-
myndaflugið í lagi. En einhvern
veginn virðist það gleymt og hið
skemmtilega og góða situr eftir.
Það var gott að eiga heima í
innbænum, eða öllu heldur innan
við innbæinn, á þessum árum.
Vissulega gat verið langt í skólann
svona við og við, þegar annað sótti
á hugann, en það var lítilíjörlegt
miðað við alla þá möguleika sem
skógurinn í Gróðrarstöðinni,
svellið á ánni og skíðabrekkurnar
við bæjardyrnar gáfu okkur krökk-
unum.
Við áttum góða æsku og í minn-
ingunni voru þetta dýrðlegir dag-
ar. Þegar Ilelga og Ágúst fluttu frá
Iláteigi að Ránargötu 10, þá gaf
það augaleið að dagleg samskipti
rofnuðu nokkuð og mikið vor-
kenndum við strákunum að flytja
alla leið lengst niður á eyri.
Helga fæddist að Ósi 1912 á
Borgarfirði eystri og ólst upp í for-
eldrahúsum, lengst af á Ásgríms-
stöðum í Hjaltastaðarþinghá.
Að Helgu stóðu sterkir stofnar.
Faðir hennar var Vilhelm Ágúst
Ásgrímsson, bóndi og hrepps-
nefndarmaður að Ásgrímsstöðum,
sonur Ásgríms Guðmundssonar
bónda að Grund í Borgarfirði
eystri, afkomanda Hafnarbræðra,
Guðmundar í Klausturhólum aust-
ur og Jóns Einarssonar, forföður
Reykjahlíðarættar yngri, og konu
hans, Vilhelmínu Þórðardóttur frá
Sævarenda í Loðmundarfirði, dótt-
ur Þórðar Jónssonar af Pamfflsætt
og Maríu Guttormsdóttur af Skúla-
ætt. Móðir Ilelgu var Guðbjörg Al-
exandersdóttir, húsfreyja að Ás-
grímsstöðum, en fædd á Minna-
Mosfelli í Grímsnesi, dóttir Alex-
anders Arnórssonar frá Minna-
Mosfelli, afkomanda Laga-Nóra og
Jóns Sturlusonar hreppstjóra á
Apavatni í Grímsnesi. Móðir henn-
ar var Helga Tómasdóttir frá Seli í
Grímsnesi, afkomandi Bergsveins
Þorkelssonar í Gröf og Halldórs og
Ingunnar á Galtalæk.
Guðbjörg og Ágúst, foreldrar
Helgu, kynntust í Kennaraskólan-
um veturinn 1908-9, er þau voru
þar við nám. Þá var Guðbjörg flutt
til Reykjavíkur, nánar tiltekið á
Framnesveginn. Helga Ágústsdótt-
ir bar nafn ömmu sinnar og var
ætíð kært með þeim nöfnum.
Systkinin á Ásgrímsstöðum nutu í
uppvextinum veru foreldranna í
Kennaraskólanum og oft tók Guð-
björg amma börn til lengri eða
skemmri dvalar, til að kenna þeim
vísdóminn. Allt þetta kom fram í
uppeldi okkar frændsystkinanna,
virðing fyrir bókum og nauðsyn
menntunar. Helga var þar engin
undantekning, því þegar afmælis-
og jólagjafir voru gefnar, sem
venja var milli íjölskyldna okkar,
voru ætíð bækur fyrsta val.
Við systkinin í Litla-Garði
kveðjum góða frænku, sem ætíð lét
okkur finna að við stóðum henni
nær. Ágústi, sonum þeirra og fjöl-
skyldum þeirra vottum við djúpa
samúð. Megi guð blessa ykkur öll.
Systkinin frá Litla-Garði.
•LSigurbjörg Siiæbjarnardóttir
Sigurbjörg Snæbjarnardótt-
ir fæddisl á Grund í Höfða-
hverfi 13. ágúst 1905. Hún
andaöist á Dvalarheimilinu Illíð
á Akureyri hinn 15. nóvember
síðastiiðinn. Foreldrar hennar
voru Snæbjörn Helgason og Jó-
hanna Jóhannesdóttir, sem
bjuggu á Grund. Sigurbjörg var
eitt af fjórum systkinum, sem
öU eru látin.
Hinn 11. júlí 1926 giftist Sig-
urbjörg Sigurbirni Benedikts-
syni frá Jarlsstöðum í Höfða-
hverfi. Fljótlega hófu þau að
reisa sér nýbýU í landi Grundar
og nefndu það Ártún. Þar
bjuggu þau tU ársins 1964, er
þau fluttu til Akureyrar. Þau
eignuðust fimm syni. Sigur-
björn lést 6. apríl 1987.
Amma mín er dáin. Það er alltaf
sorglegt þegar einhver deyr.
Þannig er það líka með ömmu
Boggu, enda þótt ég hafi ekki
haft mikið samband við hana hin
síðustu ár. En frá því að ég var
yngri á ég margar góðar minn-
ingar um ömmu, sérstaklega frá
þeim tíma þegar aíi og amma
bjuggu í Skarðshlíðinni. Amma
var búin að vera lasin sína síð-
ustu daga. Ég held hún haíi ver-
ið hvfldinni fegin, því allt frá
þeim degi er afi dó þá fór heilsu
hennar hrakandi.
Ég minnist ömmu og afa helst
þar sem þau sitja við stóra
gluggann í ganginum á Skarðs-
hlíðinni og fylgjast með umferð-
inni. Og ég stend fyrir neðan á
planinu og veifa upp til andlit-
anna sem gægjast út á milli
pottaplantnanna. Það var fastur
liður að heimsækja ömmu og afa
um helgar. Meðan amma tók til
kaflið, spilaði aíi eitthvað á
munnhörpuna eða harmonik-
una. Það var líka ótrúlegt með
ömmu, hún átti alltaf eitthvað
girnilegt með kaffinu. Loftkök-
urnar hennar voru samt alltaf í
mestu uppáhafdi hjá mér.
Eftir því sem ég varð eldri
barst talið æ oftar að skáldskap
hjá afa og ömmu. Þau höfðu
bæði sterkar skoðanir á skáld-
skap. Ég minnist þess að einu
sinni gaf afi mér úrklippur úr
dagblöðum, sem hann hafði
safnað saman og flokkað sem lé-
legan skáldskap. Hann gaf mér
þessar úrklippur, svo ég myndi
ekki falla í sömu gryfju og fara
að skrifa álíka bull og það sem
stóð í þessum úrklippum. Ég
dáðist líka alltaf að því hve
amma kunni mörg ljóð og kvæði
utan að og það voru reyndar ófá-
ar vísurnar sem hún reyndi að
kenna mér.
Það var líka amma sem
kenndi mér að spila vist. Eftir að
afi dó fórum við yngri systurnar
oft á sunnudögum og spiluðum
við ömmu. Það gat verið virki-
lega gaman, því amma lifði sig
svo inn í spilið og hún var oft
virkilega tapsár. Það varði samt
yfirleitt ekki lengi. Yfir kökunum
á eftir spilinu var allt grafið og
gleymt.
Amma sagði sína meiningu yf-
irleitt hreint út. Það gat oft verið
erfitt að taka því, en þannig var
bara amma. Mér er minnisstæð-
ast þegar ég kom í fyrsta skipti
með Loft, minn fyrrverandi
kærasta, til ömmu og fór þaðan
rauð upp í hársrætur út aftur.
Nei, amma lá ekki á sínum skoð-
unum, ekki þá frekar en fyrri
daginn. í dag get ég ekki annað
en brosað að þessu samtali, sem
við amma áttum þann daginn, og
ég held að þetta sé ein sú
skemmtilegasta minning sem ég
á um ömmu. Það var ekki það að
ég fengi ekki samþykki ömmu á
mannsefninu; nei, ef eitthvað var
þá var það frekar í hina áttina.
Hún var svo ánægð með hann og
hrósaði honum í hástert, en ég
bara sat og roðnaði meir og meir
yfir öllu saman.
Það er kominn vetur hér í
Noregi, það styttist í jólafríið og
ég veit það verður engin fíngerð,
skjálfandi hönd að taka í um jól-
in þegar ég kem heim. Amma
mín er dáin. En innra með mór
geymi ég minningar um ljúfar
stundir í Skarðshlíðinni. Þessi jól
sefur amma vært úti í Laufási
hjá afa.
Þegar lífi lýkur hér
við leitum í sama skjól.
Þá verð ég hjá þér og þú hjá mér
og þá verða alltaf jól.
(Jóh. úr Kötlum)
Snœfríður Ingadóttir.