Dagblaðið Vísir - DV - 30.07.1982, Qupperneq 20

20
DV. FOSTUDAGUR 30. JOLt 1982.
Sérstæð sakamál Sérstæð sakamál — Sérstæð sakamál — Sérstæð — Sérstæð sakamál
rvii 1IT1[¥A
Viö fljótabryggjuna í persneska
bænum Khorramshahr var ekki nokk-
ur sála á ferli.
Tveir menn sátu í stórum vélbáti
sem lá bundinn viö bryggjuna. Annar
þeirra var halti Hamid, eigandi báts-
ins og hinn var skipstjórinn Ali Raz-
mara. Þeir töluöu saman í lágum
hljóðum.
Umræðuefni þeirra eins og svo
margra þarna voru erjumar á milli
Irak og Persíu. Þegar kunningjar
mættust á götu spuröu þeir alltaf hvor
annan: „Hvenær hefst stríðið?” I
Khuzistan í Persíu var svo stutt yfir til
Iraks að hægt var að greina böm aö
leik hinum megin við fljótiö. Þetta var
árið 1960.
En halta Hamid var nákvæmlega
sama um yfirvofandi stríð. Svo lengi
sem það myndi ekki eyðileggja fyrir-
ætlan hans.
Skyndilega sást í þúst í dimmum
fjarskanum. Þústin færðist nær vél-
bátnum. Þetta var Rashid. I annarri
hendinni hélt hann á lítilli skjóöu.
Hann læddist hljóðlega ofan í vélbát-
inn.
Skömmu síðar birtist önnur þúst sem
skreið ofan í vélbátinn. Næsta hálftím-
ann komu hinir f jömtíu farþegar sem
ætluðu í þessa ferð. Þar af vom þrjár
konur.
Halti Hamid hló þöglum hlátri í
myrkrinu. Hver einasti farþegi hafði
greitt honum 10.000 riala (1.100 kr.).
Þessi túr myndi gera 40.000 riala.
Skömmu síðar lullaöi vélbáturinn út
í Shattel-Arab fljótið sem lá á milli
Persíu og Irak. Tungl óð í skýjum og
lýsti upp vatnið umhveríis bátinn. Hit-
inn var nánast óbærilegur en lengra úti
á fljótinu lék um þá hægur andvari.
Skothríð ímyrkri
Halti Hamid fyrirskipaöi skip-
stjóranum að sigla strandlengjuna
meöfram Irak. Þar var hættan á að
mæta varðskipum Persa minni. Varð-
skipsmenn Persa voru helteknir stríðs-
ótta og vöktuöu því strandlengjuna
meðfram Persíu af ýtrustu nákvæmni.
En aðeins 20 mínútum seinna birtist
varðskip frá Irak fyrir framan þá. Á
arabísku barst þeim hávær skipun. Ali
Razmara skipstjóri hægöi ferðina svo
varðskipið kæmist nær þeim.
Nú voru aðeins tæpir tveir metrar á
milli bátanna.
Varðskipsmaðurinn náði vart að
kalla til félaga sinna og segja þeim að
hann heföi náö í bátshaka halta Hamids
því í sömu mund læstist hakinn um fót-
legg hans og halti Hamid togaði af öll-
um lífs og sálar kröftum. Varðskips-
maðurinn rak upp vein í angist sinni og
féllívatnið.
I sömu andrá ræsti Razmara skip-
stjóri bátsvélina og báturinn skauzt af
stað. Skothríðin dúndraði á eftir þeim.
Nokkrar kúlur hæfðu bátinn en engan
sakaði. Skelfingu lostnir lágu farþeg-
arnir og þrýstu sér að þilfarinu.
Nú var vélbáturinn kominn of langt
til að næðist í hann og auk þess áttu
varðskipsmenn fullt í fangi með að hífa
félaga sinn innbyrðis aftur. Því liðu
nokkrar dýrmætar mínútur áður en
þeir gátu hafið eftirförina.
Þegar varðskipið loksins gat lagt af
stað var vélbátur halta Hamids kom-
inn út í hafsauga. Rétt eftir miðnætti
voru þeir komnir út á haf, út á Persa-
flóa.
Hálftíma seinna sá halti Hamid ljós
persnesks herskips.
Hann vissi að herskipið var
persneskt því hingað dirfðust Irakar
ekki að koma. Persar kröfðust nefni-
lega yfirráða yfir öllum flóanum. Því
vöktuðu þeir hann vel.
Razmara skipstjóri drap á vélinni
og augnabliki síðar vaggaði vélbátur-
inn hæglátlega í takt viö ölduna. Þarna
var þægilega svalt. Samt sem áður sló
út köldum svita hræðslunnar á andliti
halta Hamids og Ali Razmara.
Ljós herskipsins færðust óöfluga
nær. Eitt augnablik vaknaði með þeim
von um að þetta væri aðeins olíuskip á
leið til hafnar. En innst inni vissu þeir
að það féngist ekki staðizt, til þess var
skipið of lítið. Ef mennirnir á herskip-
inu kæmu auga á þá var úti um þá. Það
var hægt að komast undan litlu varð-
skipi en öðru máli gegndi umherskip.
En í 200 metra fjarlægð sigldi her-
skipið framhjá þeim án þess að nokkur
yrði þeirra var. Hægt og sígandi hvarf
það í norðurátt.
Framundan var aöeins fjögurra
tíma sigling.
Allir farþegamir biöu spenntir eftir
aö stíga á land í Kuwait en þangað var
förinni heitið.
Spádómurinn
Olíusmáríkið Kuwait hafði enn hald-
ið sjálfstæði sínu. En á þessum tíma, í
janúar 1960, vildi Persíukeisari inn-
lima það í Persíu. Þess vegna voru
samskipti þessara landa engin. Þaö er
að segja engin lögleg samskipti. Ef
fólk vildi komast frá Persíu til Kuwait
þurfti þaö að smygla sér þangað meö
hjálp manna eins oghalta Hamids.
Og þeir Persar vom ófáir sem vildu
komast til Kuwait. I Persíu var mikil
fátækt og laun hins almenna verka-
manns lág. En í Kuwait var hægt að
vinna sér inn off jár á nokkmm mánuð-
um, sem dygðu til þess að lifa í Persíu
heilt ár. Þetta gósenland freistaði
margra, og því var það oft sem heilu
fjölskyldurnar söfnuðu með mikilli
fyrirhöfn nægum peningum til þess að
koma þó ekki væri nema einum fjöl-
skyldumeölimi á ólöglegan hátt til
Kuwait. Þegar hann svo nokkrum
árum seinna sneri heim aftur, skipti
hann gróðanum á milli þeirra sem
höfðu kostaö ferðina.
Klukkan var fjögur að morgni til
þegar bátur halta Hamids nálgaðist
strendur Kuwaits. Ali Razmara drap á
vélinni og stuttu seinna fundu þeir að
k jölur bátsins sleikti fjörubotninn.
Halti Hamid klappaöi saman lófun-
um til þess að ná athygli farþeganna
sem töluöu hver ofan í annan. Hann
sagði þeim að nú væru þau stödd á hinu
hlutlausa svæði á milli Saudi-Arabíu
og Kuwait. Hér yrðu þau að fara í land.
Þar yrðu þau svo að bíða morguns,
áður en þau gætu farið yfir landamær-
in til Kuwait. Þar væru engir varð-
menn og þorpið sem þau kæmu til héti
Burgan. Þaöan gengi áætlunarbíll til
höfuðborgarinnar og áfram til olíu-
bæjarins Dahman. Enginn myndi veita
þeim athygli svo lengi sem þau gengju
saman í litlum hópum.
Ánægjukliður barst frá hinum fjöru-
tíu farþegum halta Hamids.
Þeir hoppuðu hver á fætur öðrum út í
sjóinn sem náði þeim ekki einu sinni
upp að mitti. Síðan óðu allir í land.
Síðasti farþeginn sem fór úr bátnum
var ungi maðurinn, Rashid Amini.
Hann sneri sér aö halta Hamid og
sagði hlæjandi:
,,Ég hélt að ég myndi deyja þama
þegar að þeir byrjuðu aö skjóta. Eg
varð svo hræddur að ég var næstum
stokkinn fyrir borð. En spádómurinn
áttigreinilegaeftiraðrætast. ..”
„Hvaðaspádómur?”spurðiHamid. .
„Því var spáð fyrir mér að ég kæm-
ist svo nálægt dauðanum að ég fyndi
hinn svala gust sem alltaf fylgir hon-
um. En að ég myndi deyja sem gamall
maður.”
„Vertu þakklátur fyrir þennan spá-
dóm,” sagöi halti Hamid og glotti um
leið og Rashid stökk út fyrir borðstokk-
inn. Um leið og hann byrjaði aö vaða
sjóinn heyrði hann Hamid segja hlæj-
andi við Razmara skipstjóra.
„Spámaðurinn hefur fengiö pening-
ana fyrir lítið.” Skipstjórinn hló við
Hamid eins og þeir hefðu eitthvert
sameiginlegt leyndarmál að geyma.
Razmara skipstjóri stefndi bátnum
til Persíu. Að baki þeim var Bubian,
óbyggð eyja. Hún tilheyrir Kuwait og
er tíu kílómetrar að breidd og 25 kíló-
metra Iöng. Á þeirri eyju er hvorki
vatnnéfæðuaðfá.
Það var ömurleg sjón sem blasti við
augum hinna ólöglegu innflytjenda
þegar morgunsólin varpaði rauögulln-
um geislum sínum yfir landið. Auðn og
berangur eins langt og augað eygði.
Það kom þeim þó ekkert á óvart því
þau vissu að Kuwait var hrjóstrugt
land. Glöö í bragöi lögðu þau af stað,
fjögur saman í einu, áleiðis til landa-
mæra Kuwait.
Eyja hinna dauðu
manneskjur vissu ekki heldur að
Hamid og Razmara skipstjóri höfðu
hnakkrifizt alla leiðina til Persíu.
Deiluefnið var spádómur Rashids.
Hamid hafði endað umræðumar með
þvíaðsegja:
„Hann getur alveg eins drepizt á
Bubian eins og einhvers staðar annars
staðar.”
Þegar kvölda tók fór vatns-
skorturinn að segja til sín. Enginn
hafði lengur þrek til þess að gráta eða
ákalla Allah. örmagna af þreytu og
þorsta lögðust þau til hvíldar og biðu
þess að rökkrið færðist yfir með kvöld-
kulið í farangrinum.
Kraftaverkið
viðgröfhins
heiiaga manns
Kona Selim Hejazis, Zahide, varð
fyrsta fómarlamb þeirra örlaga er
Hamid hafði ákveöið fyrir þau. Hún dó
þremur dögum eftir að þau komu til
Bubian. Sama dag dó Fawsia og tveim
dögum seinna Isha. Síðan einn af öðr-
um með stuttu millibili.
Hussein ad Din varð vitskertur þar
sem hann sat við líkbeð konu sinnar.
Hann tók upp dálk og réðist á mág
sinn, Hassn Hesayet. Þeir höfðu verið
aö deila kvöldið fyrir brottförina.
Hussein rak hann á hol. Nasir Alam
varð næsta fómarlamb hins vitskerta
manns. Hussein særði hann svöðusári í
handlegginn og óð síðan í sjóinn.
Rashid og Selim hlupu á eftir honum
en fengu ekkert að gert. Þeir stóðu
hjálparvana á ströndinni og horfðu á
Hussein synda á haf út.
Tíu dögum seinna höfðu þrjátíuog-
átta manns orðiö dauðanum aö bráð.
Aðeins tveir voru enn á lífi. Þeir voru
Rashid og Mohamed Watwat. Þeir
sátu í skugga trésins við gröf hins heil-
aga manns. Þetta var eina tréð á eyj-
unni.
I kringum þá lágu fjögur lík
Mennirnir tveir höfðu bjargaö þeim
undan klóm hrægammanna sem
sveimuðu umhverfis þá. Rashid og
Mohamed vom enn á lífi eingöngu
vegna þess að þeir hugsuðu ekki, held-
ur framkvæmdu. Þegar hungrið og
þorstinn varð þeim óbærilegur fóm
þeir að éta líkin. En þeir vissu að þeir
vom dauðadæmdir. Því eftir örfáa
daga myndu lík félaga þeirra ekki
Eftir nokkurra kílómetra göngu
hnaut Rashid skyndilega um bein sem
lágu hálfgrafin í sandinum. Það tók
hann ekki nema skamma stund aö átta
sig á því að þetta vora mannabein.
Rashid hélt ró sinni. Allir þeir sem í
Miðausturlöndum búa vita að af og til
krefst eyðimörkin fóma. Hann hélt því
áfram eins og ekkert hefði í skorizt.
Aðeins fimmhundruð metrum lengra
hnaut kona Hussein-ad Dins, Isha, um
enn aðra beinagrind. Hún æpti upp yfir
sig og byrjaði að gráta.
Næsta klukkutímann fundu þau 17
beinagrindur sem dreiföust vítt og
breitt um svæðið.
Þegar dagur leið að kveldi var þeim
orðiö ljóst hvar þau væm stödd. Á eyði-
eyju þaðan sem þau höfðu litla mögu-
leika á aö sleppa lífs. Víðs vegar um
eyjuna höfðu þau fundið 60 beinagrind-
ur. Skelfingin heltók þau og þeim varð
ljóst að halti Hamid hafði vitandi vits
sett þau í gin helvítis. Hann hafði hirt
peningana þeirra og vílaöi ekki fyrir
sér að láta þau svelta til bana. Hann
hafði aldrei hugsaö sér að koma þeim
tilKuwait.
Þau vissu ekki að fimm árum áður
höfðu hinir ólöglegu innflytjendur
Hamids komizt til Kuwaits. En lög-
reglan í Kuwait hafði drepið þá flesta
og hina sem komust lifandi af settu
þeir um borð í bát Hamids aftur. Halti
Hamid var fangelsaður og pyntaður
svo herfilega að hann hlaut ævilöng
örkuml. Meðþvíaömúta fangavörðun-
um komst hann aftur til Persíu.
Þessar fjörutíu dauðadæmdu
Arabahöfðinginn Ahmed Kamal bin Routfbin þýðir sonur) frá Kuwait. Hann fer til eyjunnar Bubian tíunda hvert ár
í pílagrimsför tU grafar hins heUaga manns.