Dagblaðið Vísir - DV - 28.08.1984, Blaðsíða 6

6
DV. ÞRIÐJUDAGUR 28. AGUST1984.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Bréfasafn Quislings
fundið á geymslulofti
— 37 ára Norðmaður fann það þegar hann var lítill drengur og hefur varðveitt það síðan en vill nú selja

agM;
Vidkun og María á heimili sínu, „Gimli”, á stríösárunum, en í skjalasafninu er
m.a. skrá yfir málverkaeign þeirra sem hvert listasafn heföi getaö veriö stolt af.
Hvernig vildi þaö til aö stjórnmála-
maöurinn, prestssonurinn, samstarfs-
maður Friðþjófs Nánsens — Vidkun
Quisling — geröist föðurlandssvikari?
1200 bréf og einkaskjöl Quislings
ættu aö geta varpað ljósi á það, en þau
hafa nú veriö dregin fram undan ryki
gamals geymslulofts. Tveir troöfullir
pappakassar meðal annars af bréfum
Heydrichs Himmlers til Quislings.
Norska „Dagbladet” greinir frá
þessu um helgina en einn af blaöa-
mönnum þess, Fredrik Dahl, sem
undanfarna mánuöi hefur unniö aö
nýrri bók um Quisling, fékk bréfasabiiö
til afnota. — Eigandinn hefur ekki
viljaö láta nafns síns getið en hann
safnar ýmsum minjagripum og skjöl-
um frá stríðsárumun.
Þegar hann var drengur haföi hann
ásamt félögum sínum verið aö gramsa
í Bislett-götu í Osló þegar fólk var aö
hreinsa til í húsum sínum eftir stríöiö
og þar sem hann var lítill eftir aldri
varö hann að láta sér nægja tvo pappa-
kassa með pappírum á meöan hinir
hrifsuðu til sin aflógabyssur og annað
sem bitastæöara þótti. En þegar
drengur kom heim með pappakassana
lagöi faöir hans honum fyrir aö varö-
veita bréfin því aö þau mundu verö-
mæt.
Nú vill maðurinn, sem geymt hefur
skjölin öll árin uppi á háalofti, selja
þauhæstbjóöanda.
Enginn vafi þykir leika á því aö
bréfin séu ófölsuö. Eru þau allt frá því
1918 þegar Quisling feröaöist til Finn-
lands og Sovétríkjanna, frá árum hans
sem varnarmálaráðherra og fram
eftir öllum götum. Mikiö er af bréfum
og einkaskjölum fööur hans og afa. I
skjölunum er einnig aö finna skrá yfir
málverkaeign Quislings, sem vakti
mikið umtal á sínum tíma, en þaö þótti
mikill listaverkasjársjóður. Eru
upptalin þrjú málverk eftir
Rembrandt, tvö eftir Rubens og eitt
eftir Frans Hals og tvö hundruö önnur
málverk eftir meistara 18. og 19. aldar.
Blaöamaðurinn segir að bréfin leiði
þaö helst í ljós, sem ekki var áöur vit-
aö, aö Quisling stóð í nánara sambandi
við Himmler og aðra nasistaforingja
(eiris og nasista í Bretlandi) en hingaö
til hefur veriö taiiö. Þar eru bréf frá
Himmler sem eru frá 1933. Almennt
var taliö aö Quisling heföi ekki tekiö
upp náiö samstarf viö þýsku nasistana
fyrr en eftir heimsókn sína 1939 til
Þýskalands.
Dahl segir að skjölin leiöi enn-
fremur í ljós aö Quisling hafi staöið í
svartamarkaðsbraski viö fyrirtæki í
London og Berlín.
Sýnishom af bréfunum sem Quisling bárust hvaöanæva úr heiminum (með frí-
merkjum af ólíku tagi), frá Rússlandi, Bretlandi, Þýskalandi, Finnlandi og fleiri
stöðum.
í slíkum pappakössum stóð bréfasafn-
ið á götunni og átti aö flytja á haugana
þegar drengurinn hirti þá.
Fredrik Dahl, blaöamaöur „Dag-
bladets”, var aö vinna aö nýrri bók um
Quisling þegar bréfaeigandinn bauö
honum aö grúska í safninu.
KÍNVERJAR
FELLDU
SNJÓMANN
Kínverskir dátar skutu fyrir tólf
árum til dauðs þaö sem þeir töldu
vera snjómann. En þessi loðni
skapnaður sem líkist apa reyndist
viö athugun vera kerling snjómanns-
ins.
Þaö er Peking-blaðið „Beijing
Wanbao” sem greinir frá þessu. —
Engin skýring er gefin á því hvers
vegna þaö er núna fyrst, eftir tólf ár,
sém sagt er frá þessu.
Þaö mun sem sé hafa veriö í
desember 1972 sem hermennirnir
hófu veiðar á þessu nafntogaöa fyrir-
bæri er menn sögöu hafast viö í
Himalaja-fjöllum. Þetta var í.
Zhongba-héraðinu í Tíbet, skammt
frá landamærum Nepal. — Tíbetar
kalla þessa furðuskepnu „yeti”.
Yang Huiming, fréttamaður hjá
hinni opinberu fréttastofu Xinhua,
komst á spor fréttarinnar þegar
hann fór til Tíbet. Átti hann viötöl viö
dátana.
Þeir segja svo frá aö þarlendir
geitasmalarhafi boriö sig upp undan
tveim snjómönnum sem stálu jakux-
um og öörum búpeningi. Höföu snjó-
mennirnir þessi dýr meö sér inn í
hella sína. Þrívegis sáu dátarnir
þessi tvö fyrirbrigði og undir forystu
næstæösta yfirmanns setuliösins,
Jiang Bai, var ákveðið aö fella þess-
ar skepnur til þess aö losa heima-
menn viö ófögnuöinn.
Jiang Bai hæfði annan
snjómanninn af 400 metra færi og
særði hann, en hinn hljóp sína leið.
An þess að gefa frá sér hljóö hóf
særöa skrímslið 150 kílóa bjarg á loft
og geröi árás á hermennina. En þaö
mæddi blóörás og féll um dautt.
Tvífætlingur þessi mældist 154
sentímetrar á hæö, og hafði höfuð
líkt og api meö einhverjum mannleg-
um dráttum í. Reyndist þaö hafa líf-
færabyggingu kvendýrs og þar á
meöal brjóst.
Kjarnaofnarnir í Pennsylvaníu standa ónýttir enn þann dag í dag.
Þriggja mflna eyja:
Vilja ekki ofninn
aftur í gang
Áætlanir um aö taka í notkun
annan kjarnaofninn á Þriggja mílna
eyju í Bandaríkjunum hafa mætt
haröri andstööu heimamanna. Eig-
endur ofnanna tveggja vilja nú hefja
vinnslu í þeim ofninum sem ekki varö
aö loka áriö 1979. Þá mátti litlu muna
aö ofn tvö bráönaöi og geislavirkt elds-
neytiö dreifðist út í andrúmsloftið.
Ofn eitt haföi ekki verið tekinn í
notkun þegar þetta geröist og hefur
staðið ónotaður síöan. Nú vilja
eigendur versins hins vegar fara aö
nota hann.
Vandamálið er aö enn hefur sá ofn
sem varö aö loka fyrir fimm árum ekki
verið hreinsaður fullkomlega. Því
verki verður varla lokið fyrr en seint á
næsta áratug eöa síöar. Ef eitthvað
skyldi gerast þar þá er hinn ofninn ekki
í nema 200 metra f jarlægö og sennilega
myndi reynast nauösynlegt að loka
honum líka.
Auk þess hafa andstæðingar kjarn-
orkuversins bent á aö báöir ofnarnir
séu nákvæmlega eins og margt hafi
verið fundið aö öryggisbúnaöi þeirra
viö rannsóknir í kjölfar slyssins 1979.
Andstæðingar versins, með fylkis-
stjóra Pennsylvaníu í fararbroddi,
haldaþvífram aö hætturnar við það að
hefja vinnslu á Þriggja mílna eyju,
sem er ekki alllangt frá New York
borg, á ný séu hreinlega of miklar til
aö vert sé aö taka áhættuna.