Dagblaðið Vísir - DV - 28.05.1985, Síða 10

10
DV. ÞRIÐJUDAGUR 28. MAI1985.
Útlönd
Utlönd
Útlönd
Útlönd
Menningarvitar í arabalöndunum
viö Persaflóann eru óöir og uppvægir
orönir yfir því sem þeir kalia menn-
ingarlega innrás framandlegra hug-
mynda og siðvenja af ýmsu tagi, eins
og trúleysi eða latneska stafrófiö.
Margir þeirra tala um samsæri
sem beinist aö því aö grafa undan
menningarlegri arfleifö þeirra
sjálfra, spilla þjóöarsiðum araba og
koma í veg fyrir aö Persaflóaríkin
fái lagt sitt af mörkum til heims-
menningarinnar.
Kvíöi þeirra á rætur aö rekja til
örra þjóðfélagsbreytinga vítt og
breitt um Persaflóann á síðustu ára-
tugum eftir að olíuverslunin laðaöi
til þeirra ógrynni auðs og urmul út-
lendinga.
Heföbundnari atvinnugreinar eins
og perluköfun og úlfaldarækt eru
nánast útdauöar. Þjónustumeyjum
frá Asíu er nú falið uppeldi barnanna
á fjölda heimila og sjónvarpiö hellir
yfir landslýö daglega stór-
skömmtum af bandarískum
skemmtiþáttum af ómerkilegra tagi,
þar sem höföað er til dýrslegri
hvata, kynnautnar og ofbeldis.
Viöbrögö menningarvita og trúar-
leiötoga bera í orðum meiri keim af
því aö talað sé um skefjalaust stríö
gegn erlendum hemámsaðilum. —
„Menningarleg árás” . . . ,,neo-ný-
lendustefna”... „andleg þrælkun”...
„fjandskapur viö arabísku”.. . eru örfá
dæmi um orðfærið sem haft var á ný-
legri ráöstefnu í Muscat.
„Sumir, sem sjá ofsjónum yfir til-
raunum okkar til þess aö fylgja
þróuninni, eru óþreytandi í til-
buröum sínum til þess aö rýja okkur
öllum gildum, þjóöareinkennum og
sérkennum,” sagöi dr. Mohammed
Al-Rashíd, framkvæmdastjóri
menningarstofnunar Persaflóaríkja.
„Við veröum þó aö gæta okkar á til-
raunum tii þess aö halda okkur niöri
til þess að hafa okkur áfram sem
eftirapendur sem ekkert leggi fram
s jálfir af okkar eigin menningu. ”
Said Hareb hjá háskóla Samein-
uöu furstadæmanna tíundaöi nokkr-
ar ögranir viö múhameðstrúna, eins
og kenningar Darwins, tilvistar-
stefnuna, þjóöernisþröngsýni, vest-
ræna fríhyggju, kommúnisma, efnis-
hyggju og trúleysi í annarri mynd. — '
„Bilið milli hegöunar og trúar hefur
breikkað í múhameöskum samfélög-
um á seinni árum, einfaldlega vegna
áhrifa þróunarkenningarinnar sem
gengið hefur yfir hinn vestræna
heim,”sagðihann.
Umsjón: Þórir
Guðmundsson og
Guðmundur
Pétursson
Áhrif útlendra barnfóstra ó ungviðið í Persaflóaríkjunum vekur kvíða.
Aröbum ofbýður út-
lendir menningar-
straumar
Múslímar hafna Darwinisma og
þróunarkenning hans er ekki kennd í
skólum Persaflóaríkjanna.
Prófessor Shukri Faisal við
íslamska háskólann í Saudi Arabíu
sagði í viðtali við dagblað í Oman aö
það „ríkti djúpur fjandskapur í garö
íslams og hann væri látinn bitna á
öllum íslömskum samtökum áður en
þau næðu að dafna, um leiö og reynt
væri aö hrifsa frá múslím arfboma
menningarforystu. .. ” — „Þaö
veöur allt uppi í árásum á arabíska
tungu. Enginn þáttur málsins hefur
sloppið viö spjöll af hálfu eyöilegg-
ingaraflanna,” sagöi prófessorinn og
nefndi sem dæmi aö sumir
múhameðstrúarmenn heföu tekið
upp latneska starfrófiö.
Þessi kvíöi menningarvitanna
hefur smitað almenning aö nokkru. I
lesendabréfi eins dagblaöanna þarna
austurfrá mátti lesa á dögunum,
eftir dáta nokkum í Oman (aö nafni
Saleh AI-Fahdi): „Hvaða bjáni sem
er getur séö aö fríhyggjan er aðeins
nýtt andlit foms fjandskapar við
íslam” — Aörir höfundar lesenda-
bréfa kvarta undan öðriun merkjum
útlendra menningaráhrifa, eins og
dansmúsík, hárgreiöslum með
Michael Jackson að fyrirmynd eða
útlendingum sem ögri siðapostulum
íslams meö klæðaburði sínum.
Stjómvöld þessara landa em
byrjuð á ráöstöfunum til þess að
vernda landslýö fyrir ótakmarkaðri
snertingu við straumana frá útlönd-
um. Reglulega eru birtir í dagblöð-
um listar yfir bannaöar kvikmyndir
og sjónvarpssegulbönd, áfengi er
bannað eöa mjög takmarkaö í öllum
Persaflóaríkjunum aö undanskildu
Bahrain. I Sameinuöu furstadæmun-
um hafa yfirvöld til athugunar að
takmarka fjölda hjónabanda milli
þegna sinna og útlendinga.
Varðandi þaö síöasttalda hefur
Khalfan Al-Roumi, atvinnu- og
félagsmálaráðherra Sameinuöu
furstadæmanna, sagt aö svo mikil
brögö heföu verið aö því aö ungir
menn þar í landi kvæntust erlendum
stúlkum að til stórvandræða horfði.
Hjónaskilnuöum heföi fjölgað óhóf-
lega og innlendum piparmeyjum
f jölgaöi um leið mjög en ýmis félags-
leg vandamál hlytust af.
Oft hefur komið til opinberrar um-
ræöu vandamálið út af innfluttum
þjónustustúlkum en ekkert Persa-
flóaríkiö hefur gripið til neinna sér-
stakra ráðstafana til þess aö draga
úr áhrifum þeirra á uppeldi yngri
kynslóöanna. I Kuwait hefur opinber
embættismaöur gengið fram fyrir
skjöldu og krafist þess aö gripiö verði til
strangra varúðarráðstafana vegna inn-
flutnings á bamfóstrum, aöallega frá
Indlandi, Pakistan og Filippseyjum.
I Bahrain skrifaöi kona ein ný-
lega að hún hefði staðiö barnfóstru
sina aö því að kynna bami hennar
trúarbrögð önnur en múhameðstrú.
Yfirmaður fíkniefnavama þar í
landi fullyrti að uppeldi, sem ekki væri í
anda íslams, gæti leitt til fíknieihaá vana
þegar ungmenniö yxi úr grasi.
I Saudi Arabiu ákváöu stjórnvöld í
fyrra að ekki kæmu til greina til
ýmissa starfa aðrir en þeir er töluöu
arabísku. Yfirvöld Bahrain hafa til
ihugunar aö gera arabísku að opin-
bem máli í einkarekstri sem í opin-
berum rekstri.
I Oman, eina Persaflóaríkinu þar
sem útlendingum fjölgar enn, hafa
þarlendir menn kvartað undan þvi
að þeir þurfi aö grípa til nýrrar mál-
lýsku, arabablendings, til aö
gera sig skiljanlega viö strætis-
vagnabílstjóra (aðallega indverska)
og annaö innflutt vinnuaf 1.
íslam vinnur á í Frakklandi
I einni af útborgum Parísar
safnast hinir trúuöu saman í gamalli
kirkju og biöjast fyrir. En þaö er
ekki sunnudagur heldur föstudagur
og kirkjan er ekki lengur kristin
kirkja: Henni hefur veriö breytt í
múslímska mosku. Bænafólkiö er
múhameðstrúarmenn.
Islam hefur náö geysimikilli út-
breiðslu í Frakklandi. Talið er aö
fylgjendur trúarinnar séu á bilinu
tvær til fjórar milljónir manna.
Kaþólikkar eru 45 miÚjónir og mót-
mælendatrúarmenn ein milljón.
„Islam blómgast í Frakklandi,”
segir Abbas Bencheikh-el-Hocine,
fursti og rektór moskunnar í
París. Þessi moska er heil röö hvít-
þveginna bygginga á vinstri bakka
Signu.
Sem tákn þessa uppgangs
trúarinnar bendir hann á glampandi
tum moskunnar sem nú er veriö að
endurbyggja fyrir jafnvirði 2ÖU
milljóna króna.
Útvarp frá Mekka
París er eina höfuöborgin í Evrópu
þar sem hinir trúræknu múhameðs-
trúamrienn geta hlustað á beinar út-
varpssendingar frá Mekka og á
trúarlegt efni í útvarpinu allan sólar-
hringinn.
„Hvort sem þú ert verkamaður,
sem vaknar snemma til aö fara í
vinnu, eöa viöskiptamaöur frá
Persaflóaríkjunum aö koma heim
eftir skemmtanir næturinnar, þá
geturðu kveikt á útvarpinu og beðist
fyrir,” segir dagskrárstjóri
stöðvarinnar, NibalMoussa.
I París geta menn líka farið í kjöt-
verslanir, bókaverslanir og jafnvel
jaröarfararstöövar þar sem farið er
eftir helgisiöum múslima.
Öfgaöfl
En með velgengni múhameöstrú-
arinnar hafa ýmis öfgaöfl til hægri
risiö upp á afturfæturna. Ráöamenn
í bæjarfélögum hafa reynt aö stööva
smíöi nýrra guðshúsa og þær moskur
sem fyrir em má oft finna útataöar
nasistakroti og slagorðum til
stuðnings þjóðarfylkingu Jean-
Marie le Pen.
Kallaö á hina trúuðu til bæna. Múhameöstrú breiöist út hraðar
en nokkur önnur trú í Frakklandi.
Abbas segist ekki láta slíka and-
stöðu aftra sér. Hún sé einangruð og
hægt sé að komast yfir hana sýni
múslímar aö islam sé ekki í neinni
andstööu við franskt þjóðlíf.
„Múslímska samfélagiö er ekki
bara samfélag innflytjenda. Það er
franskt samfélag líka,” segir hann.
„Viljinn til að verja íslömsk
einkenni og tryggja hreinleika
trúarinnar þýöir ekki aö verið sé aö
einangra sig frá frönsku samfélagi.
Islam er lfkt og kristindómur eöa
gyðingatrú ekki þjóöerni heldur
trú.”
Yfirfullar moskur
A meðan kristnir prestar eiga í
erfiðleikum meö aö fylla kirkjubekki
sína þá eiga múslímaleiðtogar i
vandræðum með yfirfullar moskur.
„A föstudögum sér maöur fólk
biöjast fyrir í garöinum og jafnvel
úti á götu vegna þess að ekki er
nægilegt rými inni,” segir Abbas.
Moskan í París var byggö fýrir
ríkisfé sem minnismerki um
múslímsku hermennina frá
nýlendunum sem böröust með
Frökkum í fyrri heimsstyrjöldinni.
Hún er stærsta moskan í Frakklandi.
Stundum, sérstaklega á Ramadan-
föstunni, sem nú er að hefjast, eru
svo margir sem vilja biöjast fyrir í
henni aö lögreglan veröur aö loka
svæöinu.
Innflytjendur
Samfélag múslíma samanstendur
aöallega af bömum og bamabömum
innflytjenda frá Noröur-Afríku. Þaö
hefur stækkaö um þriöjung, að
minnsta kosti, á undanfömum 10
árum.
önnur trúarsamfélög hafa hins
vegar staðiö í stað eða minnkað.
„Fjöldi múhameöstrúarmanna
eykst alls staðar. Hverfrönsk sýsla,
sveit og bær þarf nú sina eigín
mosku,” segir Abbas sem kvartar
yfir því að fátækt múslima hafi
hindrað múslima í að byggja
moskur.
Arið 1983 vom 438 íslamskar
moskur í Frakklandi. Sumir seg ja aö
nú séu sennilega um 1.000 moskur í
landinu, svo hratt er byggt.
I París, Lyons, Marseilles, Lille
og öðrum borgum em moskur af
fullri stærö, meö bókasöfn, þvotta-
aöstööu fyrir trúarlegar athafnir,
félagsheimili og bænaherbergi.
En flestar moskumar em miklu
einfaldari. Sumar eru bara eitt tómt
herbergi bak viö verksmiðju eða
iönaöarstaö annan þar sem eru
bænamottur.