Dagblaðið Vísir - DV - 28.09.1987, Page 6

6
MÁNUDAGUR 28. SEPTEMBER 1987.
Fréttir
Umdeild skýrsla um fiskútflutning frá Eyjum
Reikningslegar leikfimiæfingar
- sagði hagfræðingur LÍÚ um skýrsluna á fundi atvinnumálanefndar Vestmannaeyja
Frá fundi atvinnumálanefndar Vestmannaeyja um útflutning á fiski í gámum.
" DV-mynd Ómar
Ómar Gaiðaissan, DV, Vestmannaeyjum:
Skýrsla Hilmars Viktorssonar hag-
fræðings um þróun, horfur og stöðu
fiskvinnslu í Vestmannaeyjum er illa
unnin, óheiðarleg, dregur taum fisk-
vinnslunnar. Skýrslan er góð og vel
umiin.
Þetta voru þær einkunnir sem menn
gáfu skýrslu Hilmars Viktorssonar á
almennum fundi sem atvinnumála-
nefnd Vestmannaeyja boðaði til á
laugardag.
Milii 40 og 50 manns mættu á fund-
inn, hagsmunaaðilar í sjávarútvegi,
bæjarstjómarmenn, menn frá Þjóð-
hagsstofnun og sjávarútvegsráðuneyti
ásamt fulltrúum verkalýðs- og sjó-
mannafélaga. Magnús H. Magnússon,
formaður atvinnumálanefhdar, sagði
frá tilurð skýrslunnar um gámaút-
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR Innlán óverðtryggð (%) hæst
Sparisjóösbækur ób. Sparireikningar 14-17 Lb,Úb
3ja mán uppsógn 15-19 Úb
6 mán. uppsögn 16-20 Úb.Vb
12mán. uppsögn 17-26,5 Sp.vél.
18mán. uppsögn 25,5-27 Bb.lb
Tékkareikningar 6-8 Allir
nema Vb
Sér-tékkareikningar Innlán verðtryggð 6-17 Ib
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 2 Allir
6 mán. uppsögn Innlán með sérxjörum 3-4 14-24,32 Ab,Úb Úb
Innlán gengistryggð
Bandarikjadalir 5,5-6,5 Ab.Vb
Sterlingspund 8,25-9 Ab.Úb. Vb
Vestur-þýsk mörk 2,5-3,5 Ab.Vb
Danskarkrónur 9-10,5 Ib
ÚTLÁNSVEXTIR Otlán óverðtryggð (%) lægst
Almennir vixlar(forv.) 28-29,5 Bb.Lb
Viöskiptavíxlar(forv.)(1) 30,5-31 eða kge
Almenn skuldabréf 29,5-31 Lb
Viðskiptaskuldabréf(1) kge Allir
HlaupareikningarMirdr.) Útlán verðtryggð 30 Allir
. Skuldabréf Otlán til framleiðslu 8-9 Lb
Isl. krónur 28-29 Vb
SDR 8-8,25 Bb.Lb, Úb.Vb
Bandaríkjadalir 8,5-8,75 Bb.Úb, Vb
Sterlingspund 11,25- 11,75 Sp
Vestur-þýsk mörk 5,5-5,75 Bb.Sp. Úb.Vb
Húsnæðislán Lífeyrissjóðslán 3,5 5-9
Dráttarvextir 42
MEÐALVEXTIR
óverötr. sept. 87 29,9
Verðtr. sept. 87 VÍSITÖLUR 8,4%
Lánskjaravisitala sept. 1778stig
Byggingavisitala 1 sept. 324 stig
Byggingavísitala 2 sept. 101,3 stig
Húsaleiguvísitala Hækkaöi 9% 1. júlí
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða (uppl. frá Fjárfestingarfélaginu):
Ávöxtunarbréf 1,2375
Einingabréf 1 2,301
Einingabréf 2 1,356
Einingabréf 3 1,422
Fjölþjóðabréf 1,060
Gengisbréf 1,0295
Kjarabréf 2,296
Lífeyrisbréf 1,157
Markbréf 1,150
Sjóðsbréf 1 1,120
Sjóðsbréf 2 1,180
Tekjubréf HLUTABRÉF 1,251
Söluverö að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv..
Almennar tryggingar 114 kr.
Eimskip 278 kr.
Flugleiðir 196 kr.
Hampiðjan 118 kr.
Hlutabr.sjóðurinn 119 kr.
lönaðarbankinn 143 kr.
Skagstrendingurhf. 182 kr.
Verslunarbankinn 126 kr.
Útgerðarf. Akure. hf. 160 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaukpa viðskiptavíxla gegn 31% ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb= Búnaðarbankinn, lb = Iðnaðarbank-
inn, Lb = Landsbankinn, Sb = Samvinnu-
bankinn, 0b = Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Nánari upplýslngar um peningamarkað-
Inn birtast i DV á flmmtudögum.
flutning og áhrif hans. Tilgangurinn
með skýrslunni væri að fá fram um-
ræðu um þessi mál og sagði hann að
Hilmar Viktorsson hefði skilað góðu
verki.
Hilmar Viktorsson tók næstur til
máls og fór yfir efiú skýrslu sinnar. f
fyrstu sagðist hann vilja taka fram að
að hann væri fylgjandi gámaútflutn-
ingi sem væri góð búbót fyrir útgerð-
ina. „Aðalatriði er að fiskvinnslan
bæði hér og annars staðar fái að kaupa
þann fisk sem í boði er á sama grund-
velli og hann er seldur á til útflutnings
í gámum. Það er slæmt að við skulum
vera að keppa við okkur sjálf á sömu
mörkuðum því fiskur sendur út í gám-
um fer í vinnslu í Evrópu og er seldur
á sömu mörkuðum og við seljum okk-
ar afurðir," sagöi Hilmar.
Þá sagði Hilmar að eitt helsta vanda-
málið í fiskvinnslu í dag væri að ekki
fengist fólk til vinnu og það gæti orðið
erfitt aö fá það fólk aftur sem hefði
snúið sér að öðrum störfum ef aðstæð-
ur breyttust þannig að við þyrftum að
vinna hér meiri fisk.
„Ég hef ekki trú á því að útgerðar-
menn eða sjómenn vilji leggja niður
fiskvinnsluna. Samkeppni er nauð-
synleg en hún má ekki bitna á heildar-
hagsmunum," sagði Hilmar.
„Það sem eftir stendur er hvort við
íslendingar séum að verða hráefnisaf-
lendur fyrir Evrópu þvi megnið af því
sem fer út í gámum er flakað og saltað
erlendis. Fiskvinnslan gæti borgað
hærra verð ef hún fengi jafiigóðan og
vel með farinn fisk og þann sem fer út
í gámum.“
Sveinn Hjörtur Hjartarson, hag-
fræðingur LJÚ, sagði að umræða um
þessi mál væri af hinu góða.
„Ég dreg ekki dul á þá skoðun mína,
að mikið skortir á að sú skýrsla, sem
„Fyrir helgi lagði ég fyrir flugmenn-
ina tillögur um vinnustundafjölda og
starfstilhögun. Þeir funduðu síðan í
sínum hópi um tillögumar en höfnuðu
síðan einu meginatriði tillagnanna
sem kveður á um fjölda viðveru-
stunda," sagði Ásmundur Vilhjálms-
son hjá launadeild fjármálaráðuneyt-
isins en launadeilur þyrluflugmanna
hjá Gæslunni og launadeildarinnar,
hafa nú lamað alla starfssemi á hinni
stóru björgunarþyrlu Landhelgisgæsl-
unnar.
Nú sem stendur eru þrír af fimm
þyrluflugmönnum Gæslunnar í sum-
aifríi, þar af yfirflugstjóri og flugstjóri.
hér liggúr fyrir og ég hef marglesið,
uppfylli allar kröfur sem gera verður.
Hún uppfyllir ekki þau skilyrði um
heiðarleika, skynsemi og rökfestu sem
nauðsynleg eru til að byggja upp vel
grundaða umræðu um stöðu mála í
sjávarútvegi" sagði Sveinn Hjörtur.
Skýrslan væri fúll af órökstuddum
fullyrðingum og samslætti sem ætti
við fá rök að styðjast og þama væru
reikningslegar leikfimiæfingar sem
enginn kæmist fram úr. Reiknað væri
út frá stuðli sem enginn kannaðist við.
Þá sakaði hann Hilmar um hlut-
drægni.
„Útflutningur á ferskum fiski í gám-
um er ein merkasta nýjungin í útflutn-
ingi okkar á undanfomum árum og
hefur reynst vítamínssprauta fyrir
útgerðina og aukið trú okkar á að út-
gerðin verði sú stoð sem hún er og
hefur verið,“ sagði Sveinn Hjörtur.
Hilmar svaraði þessu með því að
Þeir tveir flugmenn, sem nú em við
störf, hafa hvorugur rétt til aö fljúga
stærri þyrlunni en annar þeirra má
fljúga þeirri minni.
Ásmundur gat þess að ágreiningur-
inn stæði nú fyrst og fremst um fjölda
viðverustunda. Flugmennimir mega
ekki skila mefru en hundrað sjötíu og
fimm stundum á mánuði en þar af
gera þeir ráð fyrir hundrað og tuttugu
viðvemstundum í flugi og á flugvelli.
Ásmundur telur hins vegar að áttatíu
viðverasfimdir í mánuði ættu að
nægja enda sé gert ráð fyrir að þar
af séu flugstundir um þrjátíu í mán-
uði. Flugmönnunum beri því aö fylla
þama væri um „greinilega hagsmuna-
gæslu að ræða frá hendi LÍÚ en
vissulega mætti alltaf leika sér að
tölum en ég hef aldrei sagt að leggja
ætti niöur gámaútflutning."
Jóhannes Kristinsson frá Gámavin-
um, einum stærsta útflytjanda á
gámafiski frá Eyjum, var einnig
ómyrkur í máli um ágæti skýrslunn-
ar. Hann sagði skýrsluna vitíausa og
óraunhæfa. Fiskvinnslan ætti ítök í
um 90% af öllum kvóta í Eyjum og
væri einn stærsti útflytjandi á gáma-
fiski.
Hann sagði það ekki rétt þegar talað
væri í skýrslunni um að 36 krónur
þyritu að fást fyiir kíló af þorski hér
heima til að jafiiast á verðið erlendis
því til að sambærilegt verð fengist
þyrftu að fást 43 til 45 krónur hér
heima.
Fleiri tóku til máls og kom það fram
þjá flestum að gámaútflutningurinn
kvótann með bakvöktum en þeim hef-
ur verið boðin tuttugu mínútna
borgun fyrir hvem bakvaktartíma.
Ásmundur sagði að enn hefði ekki
verið ákveðinn annar sáttafúndur í
deilunni en þetta mál hlytí að hafa
algjöran forgang, enda um alvarleg
öryggismál að ræða.
Ásmundur sagðist vera sammála
flugmönnunum um það að þjálfa
þyrftí fleiri flugmenn, enda stæði nú
til að hefja þjálfún á einum nýjum flug-
manni. Hins vegar væri erfitt að fá
flugmenn í þessi störf og þjálfunin
væri tímafrek og kostnaðarsöm.
væri ekkert stundarfyrirbrigði og að
hann væri hagkvæmur að vissu marki
en það þyrfti að ná stjóm á þessum
málum. Utgerð í Eyjum hefði styrkst
og auknar tekjur útgerðar og sjó-
manna hefðu skilað sér til þjónustu-
greinanna. Eftir stæði að laun
fiskverkunarfólks hefðu staðið í stað
og kjör þess þyrfti að bæta.
Jón Kjartansson, formaður Verka-
lýðsfélags Vestmannaeyja, taldi það
áhyggjuefni þegar laun fiskverkunar-
fólks væm aðeins þriðjungur af
launum sjómanna. Stefán Runölfsson,
framkvæmdastjóri Vinnslustöðvar-
innar, tók undir þetta. Einnig komu
fram þær raddir að fiskvinnslan hefði
verið í vanda áður en gámaútflutning-
urinn hófst.
Sigurður Einarsson, útgerðarmaður
og fiskverkandi í Eyjum, taldi þaö
varhugavert að senda allan þennan
fisk óunninn til landa Evrópubanda-
langsins. „Ég tel að þessi stefna, að
selja ferskan fisk til landa Evrópu-
bandalagsins, sé mjög varhugavert og
þar erum við á villigötum því að við
eigum alls ekki að auka þennan þátt
í útflutningi okkar meira. Ég er farinn
að spyrja sjálfan mig hvers vegna
sumir Vestfj arðatogaramir em ekki
skráðir í Hull eða Grimsby. Þeir em
með stærsta kvótann en grerya mest
yfir kvótaleysinu. Samt senda þeir
mest út í gámum. Ég veit að hér í
Eyjum mundu menn aldrei sætta sig
við þetta," sagði Sigurður.
Tilkoma fiskmarkaðar, sem nú er í
undirbúningi hér í Eyjum, ætti eftir
að jafiia þetta. Eftir að hann væri kom-
inn á fót kæmist jafhvægi á útflutning
á gámafiski. Á markaðnum ættu allir
möguleika á að kaupa fisk og þama
sá Sigurður leið út úr vandanum.
Harðar
umræður
um fóstur-
eyðingar
Snarpar umrasður urðu um fóst-
ureyðingar á landsfundi Borgara-
flokksins á laugardaginn. í
nefiidaráliti um heilbrigðis- og
tryggingamál var klásúla um aö
Borgaraflokkurinn beittí sér fyrir
því aö sett yröi löggjöf „sem virði
friðhelgi mannlegs lífs og tryggi
rétt þess frá getnaöi, nema lífi
móður sé hætta búin“.
Fram kom tillaga um að grernin
um fóstureyöingar yrði lögð ntður
en hún var fefid. Þá kom fram
málamiðlunartillaga sem felst í því
að Borgaraflokkurinn stuöli að því
að fóstureyðingar verði takmark-
aðar sem auöið er. Sú tillaga var
samþykkt.
Þess má geta að formaður flokks-
ins, Albert Guömundsson, er á
móti fóstureyöingum, nema lifl
móður sé hætta búin viö að bera
bamið.
_________-JGH
Tannlæknar
undirtiygginga-
stofnunina
Mikill fógnuður varö á meðal
landsfúndargesta Borgaraflokks-
ins þegar lesin var upp síöasta
greinin í nefndaráliti um heilbrigð-
aö tamilækningakostnaöur veröi
greiddur aö hluta af Trygginga-
stofnun ríkisins.
-JGH
KGK
Launadeildin á leikinn
- segir talsmaður þyifuflugmanna
„Við erum fyrst og fremst að leggja
áherslu á þaö aö við erum undir-
mannaðir. Þessari starfsemi verður
aldrei haldið útí til lengdar með svo
fámennu liði. Hvað hins vegar
launamálum líður, erum við einung-
is að fara fram á samningsgrundvöll
sem er sambærilegur við samninga
lækna og flugvfrkja. Ég get ekki séð
að það sé til of mfltils mælst," sagði
Bogi Agnarsson, talsmaður þyrlu-
flugmannanna hjá Gæslunni sem nú
standa í launadeflu við launadeild
flármálaráöuneytisins.
„Við lögðum fram gagntflboð sem
Ásmundur fékk fyrir helgi en hann
ætiaði að bera það undir samstarfs-
menn sína í launadeildinni. Launa-
deildin á því næsta leik, en við erum
að sjálfsögðu reiðubúnir til við-
ræðna hvenær sem er,“ sagði Bogi.
Bogi gat þess að hundrað og tutt-
ugu viðverustundir á mánuöi væri
sáttartilboð af hálfu flugmanna, en
launadeildin vill ekki greiða flug-
mönnunum fyrir meira en áttatíu
viðverustundir. Bogi telur hins veg-
ar að Félag íslenskra atvinnuflug-
manna muni aldrei fallast á svo fáar
viðverustundir til handa þyrluflug-
mönnunum, á meðan þeir fá ekki
greitt meira en tuttugu mínútur fyr-
ir hvem bakvaktartíma. -KGK
Stærri þyria Gæsl-
unnar óstarfhæf
- vegna launadeilu flugmanna og launadeildarínnar