Dagblaðið Vísir - DV - 20.11.1990, Qupperneq 11

ÞRIÐJUDAGUR 20. NÓVEMBER 1990.
11
dv__________________________________Útlönd
Ráðherrar á Grænlandi sakaðir um að eyða almannafé í eigin þarflr:
Landsjóður greiðir fyrir
drykkjarvörur ráðherra
- ráðherrann Kaj Egede rekur málið til mistaka í bókhaldi
BÍLASPRAUTUN
(ÉTTINGAR
Auðbrekku 14, sími 64-21 -41
^auknBcht
ÞÝSK GÆÐATÆKIÁ GÓÐU VERÐI
Ráðherrar í landstjóm Grænlands
stija undir þungu ámæli fyrir að taka
of mikið af opinberu fé í eigin þarfir.
Risna ráðherranna hefur farið langt
fram úr heimildum en þeir bera af
sér allar sakir og kenna alls kyns
misskilningi og villum í bókhaldi um
að reikningarnir frá þeim eru of
margir og of háir. Ekki fallast þó all-
ir á að reikningar fyrir „drykkjar-
vörur“ slæðist fyrir mistök inn í bók-
haldið.
Fjölmiðlar á Grænlandi hafa fengið
útskriftir af reikningum sem land-
sjóðurinn hefur orðið að borga fyrir
ráðherrana, sem neita að viðurkenna
að þeim hafi orðið á í messunni. Á
sama tíma er vegið að þeim starfs-
mönnum ríkisbókhaldsins sem
hugsanlega hafa lekið upplýsingum
í blaðamenn.
Ráðherrarnir ekki heima
Það vekur einnig athygli að síðustu
daga hefur Kaj Egede verið einn ráð-
herra til svara heima í Grænlandi.
Hinir ráðherramir eru allir á far-
aldsfæti í útlöndum. Egede hefur
haldið einn blaðamannafund vegna
ásakananna. Þar reyndi hann að
bera allar sakir af sér og félögum
sínum.
Kaj Egede sagði að þetta mál mætti
öðru fremur rekja til mistaka í bók-
haldi. Þá sagðist hann ekki hafa haft
tíma til að fylgjast með allri þeirri
risnu sem væri skráð á hans nafn.
Það sama ætti líklega við um hina
ráðherrana.
Kaj Egede sagði að fyrir fundinn
hefði hann farið yfir hluta af bók-
haldinu og komist að því að sumt
væri fært sem risna á hann án þess
að vera það í raun og veru. Hér væri
Jonathan Motzfeldt, formaður grænlensku landstjórnarinnar, verst allra
frétta af málinu. Hann þarf þó trúlega að gera hreint fyrir sínum dyrum
áður en langt um líður.
um ónákvæmni í bókhaldi að ræða
en ekki óhóflega eyðslu.
í fjárlögum er gert ráð fyrir að
hver ráðherra hafi 120 þúsund
danskar krónur í risnu. Þaö eru
nærri 1,2 milljónir íslenskra króna.
Þá geta ráöherramir látið færa hluta
af risnunni á einstök ráðuneyti.
Landstjórnin hefur einnig heimild
til að greiða allt að 20 milljónum ís-
lenskra króna í ferðakostnað. Af
þeirri fjárhæð hefur Kaj Egede notað
um fimm milljónir.
Þá má nota þijár milljónir ís-
lenskra króna í sameiginlega risnu
fyrir landstjómina. Það hafa ráð-
herrarnir gert samviskusamlega og
vel það því þeir em þegar komnir
Rafmagnsgirðing á landamærum S-Afríku og Mósambiks:
Fórnarlömbin fleiri
en við Berlínarmúrinn
Á landamæmm Suður-Afríku rek-
ast flóttamenn frá Mósambik á girð-
ingu með 3.000 volta straumi. Síðast-
höin þrjú ár hafa fleiri látið lífið við
girðinguna heldur en þeir sem týndu
lífi við að komast yfir Berlínarmúr-
inn frá því að hann var reistur.
Þúsundir Mósambikbúa hafa samt
flúið til Suður-Afríku til að forðast
blóðuga herferð uppreisnarhreyfing-
arinnar Renamogegn almenningi og
stjórnvöldum.
Yfirvöld í Suður-Afríku, sem styðja
Renamo, hafa hvað eftir annað verið
beðin um að taka strauminn af girð-
ingunni sem íbúar á staðnum kalla
„eldslönguna". Öll tilmæli hafa verið
árangurslaus. Hingað til hafa níutíu
og fiórir beðið bana við girðinguna
sem er 63 kílómetra löng. „Stjórnin
kveðst vilja gera allt til þess að koma
á friði í Mósambik. Samt sem áöur
heldur hún áfram að taka af lífi fólk
sem reynir að flýja stríð sem hún
styður sjálf,“ segir fulltrúi suður-
afrískra samtaka sem hlynnt eru
yfirvöldum í Mósambik.
100 þúsundfallnir
Undanfarin tvö ár hafa hundrað
þúsund Mósambikbúar fallið fyrir
hendi félaga í Renamo, að því er kem-
ur fram í skýrslu bandaríska utan-
ríkisráðuneytisins. Ekki eru til ná-
kvæmar upplýsingar um hversu
margir hafa misst heimili sín eða
beðið líkamlegt og -andlegt tjón af
ir 63 kílómetra langri rafmagnsgirð-
ingu við landamæri Mósambiks.
Nær hundrað mósambiskir flótta-
menn hafa látið lifið er þeir reyndu
að flýja land.
völdum stríðsins. Samkvæmt upp-
lýsingum suður-afríska kirkjuráðs-
ins, eru yfir tvö hundruð og fimmtíu
þúsund flóttamenn frá Mósambik í
Suður-Afríku.
Suður-afrísk yfirvöld hafa lokað
öllum landamærunum á milli Kru-
ger þjóðgarðsins og Swazilands með
rafmagnsgirðingunni. Þessi dauða-
gildra var reist 1986 til að hindra
skæruliöa Afríska þjóðarráðsins frá
því að komast inn í Suður-Afríku frá
Mósambik. Frá Mbuzini á landa-
mærunum við Swaziland geta suð-
ur-afrískir hermenn fylgst með á
töflu hvort einhver hreyfing er við
girðinguna. Innan sjö mínútna eiga
hermenn að geta verið komnir á stað-
inn.
Jarðsprengjur
Innan Mósambik hafa yfirvöld
komið fyrir jarðsprengjum til að
skera á flutningaleiðir til Renamo frá
Suður-Afríku. Enginn veit hversu
margir hafa slasast eða beðið bana
af völdum jarðsprengjanna. En sam-
kvæmt heimildarmönnum í bæ ná-
lægt landamærunum lætur einhver
lífið annan hvern dag.
Samt sem áður stöðvast ekki flótta-
mannastraumurinn. Alls konar að-
ferðum er beitt til að komast yfir.
Menn grafa skurði undir girðinguna
eöa höggva tré sem þeir setja upp við
hana og nota sem brú. Algengasta
aðferðin er að lyfta rafmagnsvírun-
um með stöfum og skríða svo undir.
Þeir sem komast yfir leita síðan til
flóttamannabúða suður-afríska
kirkjuráðsins. Þeir flóttamenn, sem
suður-afrísk yfirvöld grípa, eru send-
ir aftur til Mósambik og eru sumir
þeirra þvingaðir til að ganga til hðs
við Renamo-sveitirnar.
NTB
fiórar milljónir fram yfir heimildir á
þessum reikningi.
Milljónir umfram heimildir
Nú þykir sýnt að samþykkja verði
aukafiárveitingar til að mæta kostn-
aðinum við eyðslu ráðherranna. Kaj
Egede sagði þó að ekkert slíkt stæði
til því í raun og veru heföu ráðherr-
arnir ekki eytt fiármunum umfram
heimildir því ekki væri allt rétt
skráð. Sannanir liggja þó fyrir um
að eftir fyrstu tíu mánuði ársins var
eyðslan komin 15 milljónir fram úr
heimildum.
Kaj Egede sagði að allir þessir pen-
ingar heföu verið notaðir i þágu
landsmanna með einum eða öðrum
hætti. Ekki fallast þó allir á að land-
sjóðurinn eigi að greiða fyrir ráð-
herrana reikninga frá kaupmönnum
vegna matarinnkaupa. Þá þykir einn
ráðherrann kaupa helst til mikið af
„drykkjarvörum" á kostnað hins
opinbera og annar er ósínkur á al-
mannafé í ferðum sínum utanlands.
Komið hefur í ljós að á síðasta ári
fóru ráðherrarnir einnig töluvert
fram úr heimildum með risnufé sitt.
Kaj Egede segir að þar sé einnig um
mistök í bókhaldi að ræða þótt end-
urskoðendur ríkisreikningsins hafi
ekki komið auga á það.
Jonathan Motzfeldt, formaður
landstjórnarinnar, hefur neitað að
ræða ásakanir um eyðslusemi ráð-
herranna. Svo kann þó að fara að
hann verði að skýra málið út opin-
berlega því Atassut-flokkurinn, sem
ver stjórnina falli á landsþinginu,
vill fá að vita hvað er satt og hvað
logið í ásökunum fiölmiðla á hendur
ráðherrunum.
Samstarfsflokkurinn ókyrrist
Margir í Atassut-flokknum vilja að
endurskoðendur ríkisreikningsins
skoði þetta mál frá grunni og að gerð
veröi opinberlega grein fyrir því
hvort ráöherrarnir hafi eytt meiru
af almannafé í eigin þarfir en þeir
hafa heimild til.
Ritzau
S SAMBANDSINS
HOLTAGÖRÐUM SÍMI 68 55 50
VIÐ MIKLAGARÐ
& KAUPFÉLÖGIN
Vinningstölur laugardaginn
17. nóv. ’90
VINNINGAR FJÖLDI | VINNINGSHAFA UPPHÆÐ Á HVERN VINNINGSHAFA
1. 5af 5 0 2.455.090
4. 4af5^p| 71.098
3. 4af5 103 7.144
4. 3af5 ! 3.786 453 _
Heildarvinningsupphæö þessa viku:
5.332.568 kr.
UPPLÝSINGAR: SÍMSVARI 681511 - LUKKULÍNA 991002