Dagblaðið Vísir - DV - 01.06.1992, Blaðsíða 2

MÁNUDAGUR 1. JÚNÍ 1992.
Fréttir
M 1 I liÆ '2-:. -'_______dv
Stórmerkur fornlelfafundur jarðvísindamanna við Ingólfsbrunn í Aðalstræti:
Telja sig hafa f undið
veggbrot úr bæ Ingólfs
„Á fimmtudaginn var fundum
viö Guðmundur Olafsson fornleifa-
fræðingur, þegar engar vélar voru
að verki, veggstúf úr torfi, líklega úr
streng (reiðingstorfi, innsk. blm.).
Þessar veggleifar voru mjög ógreini-
legar og það tók okkur tíma að átta
okkur á hvað hér væri um að ræða
en þær munu að öllum líkindum
vera frá dögum Ingólfs Arnarsonar
og Hallveigar Fróðadóttur."
Þetta sagði Þorleifur Einarsson,
prófessor í jarðfræði, við DV í gær.
Veggstúfinn fundu þeir Guðmundur
í Aðalstræti í Reykjavík, nánar til-
tekið norðan við Ingólfsbrunn.
Að undanförnu hafa staðið yfir
miklar framkvæmdir við gatnagerð
í miðborginni, meðal annars við
Túngötuna neðanverða, Aðalstræti
sunnanvert og Kirkjustræti vestan-
vert. Þorleifur og Guðmundur hafa
gert það aö tillögu sinni við borgar-
ráð Reykjavíkur að einungis verði
aotuð handverkfæri við uppgröft á
þessu svæði í framtíðinni þar sem
vitað sé að þar séu fornar mannvist-
arleifar sem eyðileggist verði stór-
virkar vinnuvélar notaöar.
„Þetta svæði, sem framkvæmdirn-
ar fara fram á, er í raun undir fom-
minjavemd,“ sagði Þorleifur. „Allt
það sem í jöröinni er, ofan á möl, eru
mannvistarleifar og allar minjar,
sem em eldri en 100 ára, em friðað-
ar. Þar af leiðandi hefði átt að fara
fram fornminjakönnun á hinu rask-
aða svæði áður en þessar umfangs-
miklu framkvæmdir hófust. Það var
ekki gert svo að mér sé kunnugt.
Uppgröftur með vélskóflum í
ákvæðisvinnu
MestaUt það efni sem fjarlægt hefur
verið af þessu svæði telst vera mann-
vistarleifar, þótt lítið hafi fundist af
munum, beinum eða kurh. Þá gjöld-
um við þess að notaðar vom vélskófl-
ur við gröftinn. Þetta mun vera í
fyrsta skipti, svo kunnugt sé, líklega
um alla veröld, að notaðar séu vél-
skóflur við fornleifauppgröft og upp-
gröfturinn stundaður í ákvæðis-
vinnu enda eftirtekja af fomminjum
í samræmi við það, þ.e.a.s. nær eng-
in.“
Þorleifur sagði aö á ámnum 1972-
1976 hefðu fundist hundmð fomra
muna á svæðinu enda hefði sá upp-
gröftur veriö stundaður „á vísinda-
legan hátt, af fagfólki".
Leifunum mokað burt
„En svo við snúum okkur aftur að
veggbrotinu þá kom í ljós að upp að
því lagðist á kafla gosöskulag, svo-
kallað landnámslag, fallið úr eldgosi
á Veiðivatna- og Torfajökulssvæði
um 900 eða samkvæmt talningu
íslaga í Grænlandsjökli 898. Þar af
leiöandi er augljóst, ef athuganir
okkar tveggja em réttar, að þetta
mannvirki er eldra en 874 en yngra
en 898. Það þýðir að þaö er að öllum
líkindum frá dögum Ingólfs Amar-
sonar og Hallveigar Fróðadóttur eins
Þorleifur Einarsson jarðfræðingur bendir hér á efsta hluta veggjarbrotsins
við Ingólfsbrunn. DV-mynd GVA
og áður sagði. Þetta mun vera með
elstu mannvirkjum sem fundist hafa
á íslandi.
Þess ber þó að geta að mjög svipaö-
ar og álíka gamlar veggleifar fundust
á homi Grjótagötu og Aðalstrætis í
fomleifauppgrefti 1972.“
- Gætu þessi tvö mannvirki verið
sama húsið?
„Já, þáð gæti verið. Á mUh þessara
staða em 15-20 metrar og skálar frá
landnámsöld, sem grafnir hafa verið
upp, hafa verið 20 metrar á lengd og
5 metrar á breidd.
- Hvemig geturðu tengt þetta?
„Ég get það ekki þar sem við gatna-
framkvæmdir undanfamar vikur er
víðast búið að grafa aUan jarðveg í
burtu, niður á möl. Því miður verður
aldrei hægt að ganga úr skugga um
það hvort veggjaleifamar beggja
vegna götmmar megi tengja því að
leifunum, hafi þær verið fyrir hendi,
hefur verið mokað í burtu.
- Hefðu fornleifafræðingar á vegum
borgarinnar getað séð þetta?
„Nei, því miður. Það eru ekki nema
4-5 í heiminum sem kunna og þekkja
mannvirki af þessu tagi. Enginn
þeirra var kallaður tíl.
Því miður hefur verið unniö þama
af mikiUi óforsjálni á svæði þar sem
aUir eiga að vita að var búsvæði
fyrsta landnámsmannsins af nor-
rænu kyni. Gallinn er sá að það sem
einu sinni hefur verið skemmt af
þessu tagi verður aldrei lagfært á
nýjanleik." -JSS
SUJ vísaöi stuðningstillögu við Jóhönnu frá:
Var hægt að túlka sem stuðning til formennsku
- segir Sigurður Pétursson, formaður SUJ
„TUlögunni um stuðning við Jó-
hönnu og störf hennar í ríkisstjórn
var vísað frá. Það kom fram í máli
þeirra sem töluðu fyrir frávísun að
þeir styddu efni tiUögunnar fullkom-
lega en þeir vUdu ekki aö SUJ í heUd
samþykktu svona tillögu á viðkvæm-
um tímum. Það yrði ef til viU túlkaö
þannig að verið væri að lýsa yfir
stuðningi við Jóhönnu til formanns-
kjörs."
Þetta sagði Sigurður Pétursson,
formaður Sambands ungra jafnaðar-
manna, við DV aö afloknu aukaþingi
SUJ um helgina. Umrædd tiUaga,
sem borin var upp á fundinum en
vísaö frá, er eftirfarandi:
„Aukaþing SUJ lýsir yfir fullu
trausti á störf Jóhönnu Sigurðardótt-
ur félagsmálaráðherra og fagnar
þeim góða árangri sem hún hefur
náð í ráðherratíð sinni. Þingið harm-
ar ummæU ýmissa ráöherra Alþýðu-
flokksins um störf og málflutning
Jóhönnu. Þingið styður eindregið
viðhorf Jóhönnu um ríkisstjómar-
samstarfið og telur brýnt að stefna
hennar nái fram að ganga tíl varnar
velferðarkerfinu."
Á þinginu var samþykkt stjóm-
málaályktun, svo og ályktanir um
utanríkismál, landbúnaðarmál og
ályktun þar sem harðlega er mót-
mælt eftirágreiösluákvæði laga um
Lánasjóð íslenskra námsmanna.
-JSS
Fulltrúar nemenda í stjóm lánasjóðsins:
Báru fram vantrauststillögu á formanninn
- vom einungis að tega afgreiðsluna, segir Gunnar Birgisson
„Eg er mjög sár og varð fyrir mikl-
um vonbrigðtnn enda tel ég mig hafa
unnið mjög vel með nemendunum
og sýnt þeim tillitssemi, bæði í vetur
og í þessum viðræðum um úthlutun-
arreglurnar. Ég hef grun um að van-
trauststillagan sé af pólitískum toga
komin," sagði Gunnar Birgisson,
formaður Lánasjóðs íslenskra náms-
manna, í samtali viö DV. Á fundi
stjómar í gær báru fulltrúar nem-
enda í stjóm lánasjóðsins fram van-
trauststillögu á Gunnar. Þeir bera
því við að ekki hafi verið tekið tillit
til óska þeirra um upplýsingar varð-
andi námsárangur í Háskólanum.
Nemendur vildu kanna hversu stór
hluti námsmanna skilaði hundrað
prósent námsárangri áöur en breyt-
ingartillögur lánasjóösins væm af-
greiddar. Þar með vildu þeir kanna
hversu mikill spamaður fengist með
breytingunum. Ósk fulltrúa nem-
enda um frest á afgreiðslunni var
hafnað og bám þeir þá fram van-
traust á Gunnar Birgisson.
„Við töldum aö öll þau gögn sem
þurfti í þessum málum hafi veriö
komin fram. Við höfðum mjög
skamman tíma til að afgreiða þessar
reglur þar sem dróst mjög á Álþingi
að afgreiða lögin. Þaö er endalaust
hægt að biðja um fleiri upplýsingar
en einhvers staðar verður að draga
mörkin og afgreiða hlutina. Sá tími
var runninn upp. Þær upplýsingar,
sem fulltrúar nemendu vom að biðja
um, hefðu ekki haft nein úrshtaáhrif
á þaö sem var verið að afgreiða,"
sagði Gunnar.
- Vom fulltrúar nemenda þá ein-
ungis að tefja málið?
„Já, ég tel það. Þeir verða að hugsa
um sína umbjóðendur sem em stúd-
entar en þessi frestur hefði komið
verst niður á þeim meðan reglumar
em ókláraðar. Það hefur ekki verið
hægt að afgreiða umsóknir þeirra og
það er óþolandi. Þetta hefur reyndar
verið óþolandi ástand fyrir þá, okkur
og starfsmenn sjóðsins. Þess vegna
lagði ég ofurkapp á að Ijúka þessu
sem fyrst. Við höfum haldiö fundi
nánast daglega undanfarið og komið
verulega á móts við þeirra óskir eins
og aö meðlag er ekki talið til tekna,
frítekjumark var hækkaö að ósk
stúdenda en það þýðir að vegna ein-
stæðra foreldra var það hækkað um
20% og annarra námsmanna um
15%. Síðan komum við mikið til
móts við óskir þeirra varðandi
bamafólk og sumarlánareglur vom
rýmkaðar verulega. Einnig reglur
varðandi veikindafrí þannig aö tekiö
er tillit til veikinda í fjölskyldu og
feður geta fengið aukið svigrúm
vegna bameigna í fjölskyldu. Vegna
allra þessara lagfæringa í betri átt
koip þessi vantrauststillaga mér
mjög á óvart,“ sagði Gunnar.
-ELA
50 ára afmælismót BR í bridge:
Öruggur sigtv Pólverja
Pólveijamir Cezary Balicki og
Adam Smudzinski unnu sannfær-
andi sigur í tvímenningi 50 ára af-
mælismóts BR með 1133 stig en
Bretamir Andrew Robson og Tony
Forrester höfnuðu 1 öðra sæti með
1105 stig. íslenskt par varð í þriðja
sæti á mótinu, Hjördís Eyþóredótt-
ir og Ásmundur Pálsson, en þau
fengu 1054 stig.
Tvíraenningur afmælismótsins
var spilaður í Perlunni og mættu
þar 70 pör til leiks. Þar sem erlendu
gestimir höfðu fariö með sigur af
hólmi í tveimur fyretu keppnum
mótsins, bundu menn vonir við aö
fslenskt par rayndi hreppa sigur-
verðlaunin í tvímenningnum, sem
var lokakeppni afmælishátíðarinn-
ar. Þær vonir manna urðu að engu
því tvö efstu pörin, Pólveijar og
Bretar, skiptust á um að halda for-
ystunni í siðari hluta mótsins og
Ijóst aö annað þeirra myndi hljóta
sigurverðlaunin.
Lokastaða efstu para í tvfmenn-
ingnum varð þannig:
1. Cezary Balicki-Adam Smudz-
inski 1133
2. Tony Forrester-Andy Robson
1105
3. Hjördís Eyþórsdóttir-Asmundur
Pálsson 1054
4. P.O. Sundelin-Bjöm Fallenius
1040
5. Jón Baldursson-Sigurður Sverr-
isson 1034
6. Ólafur Lórusson-Hermann Lár-
usson 1022
7. Kryztof Jassem-Dariusz Kow-
alski 1006
8. Þröstur Ingimarsson-Þoröur
Bjömsson 999
Það var alveg sama hve vel okkur
gekk, Pólveijarnir virtust ætið
Pólska sveitln, sem kom hingaö á
50 éra afmælishátíd BR, náði að
slgra í lirmasveitakeppni og
hreppti 1. og 7. sæti i tvimenningi
hátíðarinnar. Frá vinstri eru Adam
Smudzinski, Dariusz Kowaiski,
Krysztof Jassem og Cezari Balícki,
en Smudzinski og Balicki urðu í
fyrsta sætl i tvimenningskeppn-
Innl. DV-mynd S
skora betur en við,“ sagði Andy
Robson í viðtali við DV. „Þetta mót
er það sterkt að maöur getur ekki
verið annað en ánægður með að
vera í öðm sæti, enda em Balicki
og Smudzinski sennilega besta
bridgepar heims í dag,“ sagði Rob-
son.
50 ára afinælishátíð Bridgefélags
Reykjavíkur var shtið meö verö-
launaafhendingu i Ráöhúsi Reykja-
vikur í gærkvöldi, en tvímenning-
ur hátiðarinnar var spilaður í Perl-
unni. í lokahófi mótsins færði
formaður BR, Sævar Þorbjömsson,
borgarsfjóra, Markúsi Emi Ant-
onssyni, Bermúdaskálina til varð-
veislu fram að næstu heimsmeist-
arakeppni sem haldin verður í
Chile árið 1993. Agnar Jörgensson
sá um stjóm tvímenningskeppn-
innar og Kristján Hauksson annað-
ist útreikning á tölvu. -fs