Alþýðublaðið - 24.04.1967, Qupperneq 5

23. apríl 1967 Sunnudags ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
F
<íu*t/eucáiQS-
rAirm
ímssto)
Ritstjóri: Bencdikt Gröndal. — Eitstjóri Sunnudagsblaðs: Kristján
Bersi Ólafsson. — Símar: 14900—14903. — Auglýsingasími 14906.
Aðsetur: Alþýðuhúsið við Hverfisgötu, Eeykjavík. — Prentsmiðja
Alþýðublaðsins. Sími 14905. —' Askriftargjald: kr. 105,00. —- í lausa-
sölu: kr. 7,00 eintakið. — Útgefandi: Álþýðuflokkurinn.
RÉTTA LEIÐIN
ALÞÝÐUFLOKKURINN hefur einn
íslenzkra stjórnmálaflokka tvívegis
þurft að glíma við klofningshreyfingar.
Bæði 1937 og 1956 tóku áhrifamiklir
leiðtogar flokksins sig upp og mynduðu
sameiningarflokka með kommúnistum,
í fyrra skiptið Sósíalistaflokkrnn og í
hið síðara Alþýðubandalagið.
Báðar þessar tilraunir til að sameina
vinstriöflin í landinu hafa mistekizt.
Héðinn Valdimarsson varð þojss fljót-
lega áskynja, að kommúnistar höfðu
ekki breytt eðli sínu eða starfsaðferð-
um, þótt þeir gengju í sameiningar-
flokk með honum. Þegar fyrsta stór-
málið bar að höndum, þar sem leiðir
þeirra skildi, sagði hann skilið við þá
og viðurkenndi, 'að sameiningarhug-
mynd hans hefði ekki heppnazt.
Hannibal Valdimarsson myndaði Al-
þýðubandalagið með kommúnistum fyr
ir ellefu árum. Allan þann tíma hefur
bandalagið aðeins verið óljóst kosninga
bandalag en ekki stjórnmálaflokkur, og
hefur staðið á hinum gömlu kommún-
istum að ganga frá skipulagi þess. Hafa
ekki aðeins verið deilur milli kommún-
' *•>
ista og alþýðubandálagsmanna, heldur
hafa kommúnistar verið þríklofnir og
átt mjög erfitt um s'amstarf.
Nú hafa þau tíðindi gerzt að komm-
únistar hafa skipað lista AJþýðubanda-
lagsins í Reykjavík með sínum eigin
mönnum án þess að taka nokkuð til-
lit til Alþýðubandalagsmanna. Hafa
þeir sýnt venjulega frekju og tillitsleysi
með þeim afleiðingum, að þeir hafa
hrint frá sér bandamönnum sínum. Hef
ur enn sannazt, að ómögulegt er að
eiga heiðarlegt samstarf við þá. '
Dómur sögunnar er sá, að jafnaðar-
menn hafi alla tíð átt heima í Alþýðu-
flokknum og eigi það enn. Samstarfs"
tilraunir með kommúnistum hafa allar
mistekizt, en farsælla hefði verið að
starfa innan Alþýðuflokksins og vinna
þar að framgangi þeirra hugsjónamála,
sem jafnaðarmenn eiga. Er nú enn tæki
færi til þess, því atkvæði munu hvergi
notast eins vel og á listum Alþýðu-
flokksins.
Allar tilraunir til að mynda nýjan
vinstriflokk með kommúnistum hafa
mistekizt. Þeir hafa alltaf stefnt að því
að misnota fylgi þess fólks, sem til
þeirra kemur úr röðum Alþýðuflokks-
ins. Hins vegar hefur hinn gamli flokk-
ur íslenzkrar alþýðu haldið áhrifum sín
um og komið mörgum málum fram,
al'þjóð til blessunar. Hann starfar af
ábyrgð og nær árangri.
Það má segja, að brúðarkjól-
arnir hafi tekið breytingum síðan
um aldamótin. í rammanum er
brúður frá þeim tíma, með sítt
slör (tákn hreinleika) og krans
úr appelsínublómum (tákn frjó-
semi), háa hanzka, langan slóða
og hvaðeina. Kjóllinn er svo ríku-
lega skreyttur blómum, að brúð-
arvöndurinn virðist óþarfur.
Unga brúðurin 1967 er kannski.
of nýtízkuleg. jafnvel fyrir smekk
bítlaæskunnar í dag, en svona vill
hinn frægi tízkuteiknari, Paco
Rabanne í París, hafa hana. Bún-
ingurinn er allur gerður úr plasti
og blómin líka. Geimferðahjalm-
urinn kemur í stað slörsins og-
táknar ef til vill það samá. Sokk-
ar og skór eru gamaldags, seglr
Rabanne, en blóm komast aldrei
úr tízku, að minnsta kosti ekki
plastblóm.
Hvað segið þið, ungu stúlkur?
Hvort brúðarskartið lízt ykkur
betur á? Mynduð þið vilja labba
inn kirkjugólfi'ð í Rabanne-klæðn-
áðinum eða fellur ykkur betur
fíneriið hennar langömmu?
Haraldur Ólafsson, fil. lic
skrifar kjallaragreinina í dag
og ræðir um kynþáttahatur
sme hafi skotið upp kollinum
hér á landi ofar en menn
átta sig á í fljótu bragði.
sprengi síðari þróunar. Og bein
líkamleg andúð á öðrum kyn-
þáttum eða þeim, sem ólíkir eru,
þekkist vart meðal frumstæðra
manna.
En hví er ég að rifja upp
þessi dæmi um hegðun manna og
dýra? Ástæðan er sú, að á und-
anförnum mánuðum iiefi ég orð-
ið var undarlegra hugmynda hér
á landi, hugmynda um fjarlægar
þjóðir og framandi kynþætti,
í fyrravetur fóru að birtast í
blöðum hér fréttabréf frá íslenzk
um manni, sem búsettur er í
Rliodesíu. Var þar á lofti haldið
þeirri firru, að negrar væru á
einhvern hátt lakar til þess falln-
ir að stjórna málum sínum en
hvítir menn, og yrðu því liinir
síðarnefndu að styðja við bakið
á þeim lituðu, eins og farið er
að kalla Afríkumenn af negra-
kyni, að dæmi Suöur-Afríku-
stjórnar. Ekki varð ég þess var í
blöðum, að þar birtist gagnrýni
á þessi furðuleg skrif, nema hvað
einu sinni var bréf frá hinum
glaðbeitta hvítingi í Mið-Afríku,
birt með þeirri athugasemd, að
hann bæri einn ábyrgð á skoð-
unum sínum, — um skoðanir
blaðsins sagði ekkert. Ekki er
la,ngt síðan enn komu fréttir frá
Rhodesíu í sama anda og fyrr,
og óspart veitzt að brezku stjórn-
inni og negravináttu hennar. •
Mér er hulin ráðgáta, hvað
rak íslenzk blöð til þess að birta
„fréttir” þessa manns, og enn
síður skil ég, hvernig nokkrum
íslenzkum ritstjóra datt í hug að
birta þetta án athugasemda eins
og um væri að ræða síldarfrétt
eða kroppþunga dilka, öllum er
ljóst, að Rhodesíu-stjórn fylgir í
höfuðatriðum sömu stefnu og
Suður-Afríkustjórn, enda þótt
lan Smith eigi enn eftir að lög-
festa apartheid. Apartheid bygg-
ir á þeirri skoðun, að kynþættir
séu svo ólíkir, andlega og líkam-
lega, að þeim sé eiginlegt að
lifa aðskildum. Hvíti kj'nstofninn
er göfugastur, og ekki má veikja
hann með blóðblöndun við lak-
ari kynstofna.
Það væri of langt mál að ræða
þessar fullyrðingar hér. Engum.
alvarlega þenkjandi niannfræð-
ingi dettur í hugf að kynstofn-
arnir séu svo ólíkir, að þeim sé
hollast að lifa aðskildum. Fjöl-
margt bendir til þess, að hreinir
kynstofnar séu ekki til. Mann-
kynið er allt ein allsherjarblanda,
sem að vísu greinist í hópa, sem
eru ólíkir í útliti. Kynþáttahatur
er tiltölulega nýtilkomið í mann-
legu samfélagi. Mannaparnir lifa
í einangruðum hópum, en það
þekkist ekki að þeir noti veik-
byggðari félaga sína sem þræla
eins og homo sapiens gerir.
En það voru þessi dæmi kyn-
þáttahaturs, sem ég var að tala
um. Það virðist engin skynsam-
leg ástæða fyrir íslendinga að
amast við öðrum kynflokkum. —
Fréttabréfin fr-á Rhodesíu, sem
og skrif annarra aðila hér á
landi, benda til, að hér sé fyrir
hendi kynþáttahatur, eða á kann-
ski heldur að kalla það ótta.
Ég býzt ekki við, að þessi ótti
sé útbreiddur, en í vetur kom í
Ijós, að auðvelt er að egna til
úlfúðar gegn útlendingum, ef
blöð og einstaklingar taka sig
saman um það. Undanfarið hef-
ur nokkur hópur útlendinga
komið hingað í atvinnu- og æv-
intýraleit. Hafa sumir þeirra lent
í vandræðum, og sumir í liönd-
um lögreglunnar. Þá brá svo við,
‘að blöðin fóru að birta lesenda-
bréf, þar sem þessir útlendingar
voru kallaðir hinum verstu nöfn-
um. Var aldrei tekið vægilegar
til orða, en að kalla þá „erlend-
an flökkulýð”, „útlent dót” eða
„útlendi.igadjöfla.” í fréttum var
oftast notað orðið flökkulýður um
þessa menn. Allur var tónninn
í frásögnum af þessu fólki hvim-
leiður, og mér varð ljóst, að
Rhodesíumaðurinn átti hér hljóm
grunn, enda þótt fæstir væru
kannski reiðubúnir að meðtaka
boðskap hans fyrirvaralaust.
Sé innflutningur verkamanna
vandamál hér á landi á að leysa
það með stjórnaraðgerðum, en
ekki ógeðslegum munnsöfnuði,
— munnsöfnuði, sem minnir ó-
notalega á orðbragð Adolfs heit-
ins Hitlers. Það sæmir okkur
ekki að tyggja hráan áróður
þeirra, sem trúa á meðfædda
kúgunarþörf mannsins. og rétt-
læta eigin öryggisleysi og leynd-
an ótta með mystiskum átrúnaði
á ágæti eigin kynstofns.
Ég lield, að þau viðbrögð, sem
hér hefur orðið vart gag'nvart
öðrum kynþáttum og tilteknum
hópi útlendinga sýni, að hér
gæti kynþáttahatur vakizt til lífs.
En ég er sannfærður um, að því
ráða aðrar orsakir en staðar-
hvötin, sem ég gat um, að gætti
meðal annarra æðri dýra. ,