Alþýðublaðið - 15.06.1968, Blaðsíða 2

MMMÐ
Bitstjórar: Kristján Bersi Ólafsson (áb.) og BenediKt Grondal. Símar: 14900 —
14903. — Auglýsingasími: 14906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið við Hverfisgötu,
Reykjavik. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Sími 14905. — Áskriftargjald kr.
120,00. — f Iausasölu kr. 7.00 eintakið. — Útgefandi: Nýja útgáfufélagið hf.
TRYGGINGARNÁR
Alþýðuflokkurinn hefur ávallt
lagt megin áherzlu á almanna-
tryggingar og gert eflingu þeirra
að skilyrði fyrir þátttöku í ríkis-
stjórnum. Árið 1960, í upphafi
núverandi stjórnartímabils, var
gert mikið átak til að bæta trygg
ingamar, og síðan hafa verið stig
in fjöldamörg þýðingarmikil
skref í sömu átt. Hafa trygging-
arnar aukizt ár frá ári.
Hins vegar er án efa rétt, að
þær hafi ekki aukizt eins mikið
og þjóðartekjurnar. Árið 1965 var
iilutdeild útgjalda almannatrygg
inga í nettóþjóðartekjum á fs-
landi 10,7%, en var 12-17% á hin
um Norðurlöndúnum. Munar þar
sérstaklega um lífeyrissjóð fyrir
•alla, sem hæstu Norðurlöndin
hafa þegar tekið upp. Ekki er þó
rétt að binda tryggingar við þjóð
artekjur, sízt af öllu á íslandi,
þar sem þjóðartekjur geta oft
lækkað - eins og gerzt hefur und
anfarin misseri.
Það er samt sem áður athyglis
vert, að á árinu 1958 voru al-
mannatryggingar hér á landi
7,9% af þjóðartekjum, en voru
1965 komnar upp í 10,7%. Næsta
stórhækkun á þessari tölu verð-
ur væntanlega, þegar unnt reyn
ist að koma á lífeyrissjóði fyrir
alla landsmenn. Sérstök nefnd
vinnur nú að undirbúningi þess
máls á vegum félagsmálaráðu-
neytisins, og má búast við að það
starf taki nokkurn tíma enn.
Björgvin Guðmundsson, vara-
formaður tryggingaráðs, ivar einn
af fulltrúum fslands á norrænu
tryggingamóti nýlega. Hann
■sagði í viðtali við Alþýðublaðið
eftir mótið:
„Við verðum strax að bæta
grunntrygginguna og reyna að
standa jafnfæti's Norðurlöndunum
hvað hana varðar. Ellilaun og aðr
ar bætur lífeyristrygginga eru
lægri hér en á hinum Norðurlönd
unum. Úr því verður að bæta.”
Og Björgvin sagði ennfremur:
„Núverandi ríkisstjórn hefur
lýst því yfir, að það sé stefnumál
hennar, að almannatryggingar
hér verði í fremstu röð slíkra
trygginga í heiminum. í samræmi
við þá yfirlýsingu verður að gera
nýtt átak í tryggingamálum.”
Reynslan hefur sýnt, að erfitt
er að fá fram umbætur á almanna
tryggingum, þegar fjárhagur
ríkissjóðs er slæmur. Nú er mjög
þungt fyrilr hjá ríkinu og slæm-
ur grundvöllur fyrir auknum á-
lögum á bæjarfélög eða skatt-
greiðendur. Þrátt fyrir þetta vill
Alþýðuflokkurinn halda áhuga á
tryggingamá](um vakandi og
standa eftir megni vörð um trygg
ingamar, eins og gert var síðast
í desember, þegar elli- og örorku
tryggingar voru hækkaðar nokk
uð..
Sýning á merkum skák-
ritum í Landsbókasafninu
prenta og gaf Taflfélagi Reykja
víkur, en hún er prentuð sem
viðauki við skrána um bókagjöf
hans. Síðast en ekki sízt skal
minnt á það, sem Fiske skrifaði
og birti á erlendum málum um
íslenzka skáksögu, fýrst og
fremst hið mikla rit Chess in
Iceland, er Halldór Hermanns-
son sá um að gefa út að höfundi
látnum.”
Á kápu skrárinnar eru prent-
uð skákdæmakort, sem Fiske
safnaði og fylgja þeim skýring-
ar. Skráin er 47 blaðsíður að
stærð auk kápu.
í anddyri Landsbókasafns ís
lands við Hverfisgötu stendur
nú yfir sýning á nokkrum völd
um eintökum rita úr skákrita
gjöf íslandsvinarins Willards
Fiske. Eins og kunnugt er, þá
er Reykjavíkurskákmótið 1968
sem helgað er minningu Fiske
háð þessa dagana i Reykjavík.
Þá hefur Landsbókasafn ís-
lands gefið út skrá um erlend
skákrit, er varðveitt eru í safn
inu.
Á fundi með fréttamönnum í
gær sagði dr. Finnbogi Guð-
mundsson landsbókavörður, að
það væri gömul hugmyrid for
ráðamanna Landsbókasafns ís
lands að gefa út skrá um er-
lend skákrit í safninu, ekki
sízt vegna þess að Williard
Fiske hafi á sínum tíma gefið
til safnsins hið mikla skókrita
safn sitt. Þegar kunnugt hafi
verið, að haldið yrði sérstak
skákmót til minningar um
Fiske, hafi þótt rétt að efna til
synigar á völdum ritum úr
2 15- júní 1968
skákbókagjöf hans í safnhús-
inu á sama tíma og mótið
stæði.
Pétur Sigurðsson fyrrverandi
háskólarektor og bókaverðirn
ir Ól. Plámason og Haraldur
Sigurðsson hafa húið skrá til
prentunar, en Ólafur Pálma-
son hefur séð um uppsetningu
sýningarinnar.
í formála að skriá um erlend
skákrit í Landsbókasafni ís-
lands segir dr. Finnbogi Guð
mundsson meðal annars.
„Daniel Fiske, eins og hann
hét fullu nafni (1831-1904), var
í senn velgerðarmaður Lands-
bókasafnsins og íslenzkrar
skáklistar. Skákrit þau, er
hann gaf safninu og voru að
eins ein fjölmargra gjafa hans
til þess, eru stofn skákritadeild-
ar safnsins og skráð hér sérstak-
lega. Áhuga Williard Fiske á ís-
lerjzkum skákbókmenntum og
framtak hans til að efla þær má
marka af skrá Péturs Sigurðs-
sonar um skakrit, er Fiske lét
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Með skákritagjöf Willards Fiskes til Landshókasafns fylgrdu nokk-
ur falleg handrit. í þessu bindi er eftirrit eftr ítölsku miffalda-i
handriti um skák, sem varðveitt er I Barberiim-bókasafni í Róm.
Ssðlaus gageirýni
EFTIRFARANDI bréf hefur bor-
izt Alþýffublaffanu. Sér blaffiff
ekki ástæffu til a« synja um
bírtingu þess, þó aff ekki skoffist
þaff sem samþykki á rökum bréf
ritara:
Lokið er nú að sýná óperett-
una „Brosaindi land” eftir Franz
Lehar, tónskáldið sem öðlaðist
iheimsfrægð og hreif miljónir
manna.
Maður skyldi nú ætla að ein
mitt þessi óperetta hefffi likaff
leikhúsfólki og því væri hún
ennþá á sýningarskrá Þjóffleik
hússins.
Svo myndi lfka vera, ef ekki
hefði veriff hafður uppi mál-
flutnitmgur séretaklega af tón.
lisfiirsóírýræðinai Moirgunbiaða
ins sem er ósmekklegur og ó-
sanngjam.
Óþarft er að rekja hér nánar
greinarkorn tónlistarfræðings
þessa, því þaff hefur svo rækilega
verið gert af Ingólfi Þorsteins-
syni i Morgunblaffinu 31. maf
s.l. Hitt er þó staðreynd aff um
ræddur ritdómur tónlistarfræðl
ingsins hefðu að bvl er ég hef
frétt 'Skáffað Þjóðleikhúsiff fjár
hagslega, þvi dæmi voru til aff
heilir hónar sem ætluðu að sjá
óperettuna gengu frá pöntun-
um sínum vegna skrifa þessara,
eftir aff ritdómur tónlistarfræff
ingsins birtist á prenti. Manini
verður því á að spyrja hvort ein
hverjum þótt, hann teljist tón-
listiargagnrýnandi einhvers blaðs
sé heimilt bótalaust aff rakka
svo niffur leikhúsverk, að stór
skaði hliótist af fyrir viðkom
andi leikhús?
Myndi dæmi sem þessi verffa
til þess aff örva til sjónleikja-
flutnings hér á landi?
Ég held varla, og hvers ættu
þá okkar ungu og efnilegu söng
varar, listamenn og listunnend-
ur að gjalda? Þióðleikhúsið á
þakkir skilið fyrir mikið og
gott starf einnig að söngleikjum,
þetta á að mefca að verðleikum
og örva til frekari flutnings
söngleikja í náinni frámtíð.
S.
SMURT BRAUÐ
SNITTUR
BRAUÐTtíRTUR
BRAUÐHUSIÐ
___SNACK BAR
Laugavegi 126.