Alþýðublaðið - 22.08.1968, Blaðsíða 2

EG£SÖD
Ritstjórar: Kristján Bersi Ólafsson (áb.) og Benedbct Gröndal. Simar: 14900 —
14903. — Auglýsingasími: 14906. — Aðsetur: AlþýðuhúsiO við Hverfisgötu,
Reykjavík. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Sími 14905. — Áskriftargjald kr.
120,00. — í lausasölu kr. 7,00 eintakið. — Útgefandi: Nýja útgáfufélagið bf.
ENN EINU SINNI
Frjálsir menn um hleirn allan
hafa teki'ð nueð undnuin og reiði
þeim hönmu’legu fregnum, að
Sovétríkiin ojg fjögur önnur ríki í
Varsjárbandalaginu hafi gert inn
rás í TékkQslóvakíu og hernumið
landið. Tékkar flenigu ekki að njóta
hins nýfengna frefsils, sem þeir
tóku sér sjálfir, nema í fáa mán-
uði. Nú hefur rödd sannleikans í
Prag þagnað, frelsið verið brotið
á bak aíftur, þjóðin kúguð einu
sinni enn.
Sovétríkin hafa náð kverkataki
á Tékkóslóvakíu. En kommúnism
inn hefur beðið mikinn ósilgur.
Samkivæmt fræðikienningum á
einræðistímabill að vera tabmark
að í ríki kommúnista, og eftir
idlauð’a Sta'líns vöbnuðu vonir um
breytingar til hins bétra, aukið
freisi fólksinls austan járntjalds.
Nú hafa þessar vonir hrunið eins
og spilaborg.
Kommúnismilnn þoCÍ'lr ökki
frelsi. Hann þolir ekki frjálsa
gagnrýni, frjáis íblöð, frjálst út-
varp eða sjónvarp. Þetta er mikill
veiklleiki. Þetta mun draga úr
fyfgi kommúnismans um allar
jarðir og magnla andstöðu gegn
honum.
íbúar Tékkóslóvakíu höfðu
ekk: sagt skilið við sósíalismann.
Flestir hinna nýju leiðtoga, sem
höfðu forustu um frjálslynda
stjórnarhætti, eru rótgrónir komm
únistar. En þeim fannst, að Tékk
ar og Slóvakar ættu að fá að þróa
sósíalismainn á sinn eigin hátt mið
að við sínar eigin aðstæður.
Þetta þoldu leiðtogar Sovétrikj
anna ekkil. Þeir reyndu að beygja
Dubeek og féliaga á fundunum í
Cierna og Bratisillava, en tckst
ekki. Þeir kröfðulst þess, að frelsi
fólksins yrði aftur tekið, blöð og
útvarp sett undir rítskoðun á ný.
Þegar þetta féklkst 'etkki, gripu
Rússar til vopnavalllcfe og Té*kkó-
slóvakía Mlaiut sömu örlög og Ung
verjaland á isínum tíma.
Enginn getur efazt um vilja
». §
fóllbsins í Tékkósllóvakíu. En það
fær ekki að ráða sínum eigin mál
um. Það skaíl sitja og s'tandla eúns
oig herrunum í Mosbviu þóknast.
Til að tryggja það, eru alþjóða
löig brotin og fimrn irfki Varsjár-
bandaiagsinís snúast igegn öðru
þátttökuríki og hemema þ'að.
Rússair hálda fram, að auðvalds
sinnar hafi verið að hrifsa Tékkó
slóvakíu urndir sig. Þetta er fjar-
stæða. Þeir öegj’a, að tékknesk
yfirvöld hafi ósbað eftir hernám
inu. Þáð er líba fjarstæða. Þann
ig eru notáðar sömu blekkilngarn
ar til að afsaba ofbeldlið nú og við
kúgun Ungverja á sínum tíma.
Af hverju?
Ueiðtogar Sovétríkjanna vissu
fyrirfnam, áð innrás í Tékkó-
slóvakíu mundii verða fordæmd
um allan hieim, draga úr friðar-
vonum, draga úr áhrifum þeirra
sjálfra og fcommúnismans og
spillla s'ambandi þeirra við komm
únistaiflokka lerlendis. Af hverju
gerðu þeir þá innrásina?
Ástæða er til að ætla, að þess-
um atburðum fyigi vlaldabarátta
í Kreml og 'harðskeyttir íhalds-
kommúnistar ráði þar nú öllu.
Hm hófsamari og frjálslyndari
öfl haffa látið í minni pokann.
Sovétrík.'ln óttuðust, að ffrelisið
í Tékkósl'óvsikíu mundi iverða
fyrirmynd ffyrir aðrar þjóðir í
Varsjárbandalaginu, til dæmis
Pólverja, Ungverja og Austur-
Þjóðverja. Þeir sáu hættu á, að
yfirráð kommúnismans í Austur-
Evrópu ieystust smám saman
upp.
Leiðtogarnir í Kreml hafia einn
‘g óttazt, að'hin frjóislyndu áhrif
kynnu að berast til Sovétríkj-
anna sjálfra. Sovétþjóðunum
fianust fargi af isér létt, er Stalíns-
tímanum Iiaub. Þær kunna að
vilja meira freisi. Og sovézk æska
er óróleg.
Þamnig er hin svívirðilíegá inn
rás í Tékfcóslóvakíu 'ebki aðeins
gerð til að kúg'a Tékba og Slóváka
heldur sem aðvörun til annarra
kommúnistaþjóða — þar á meðal
Sovétþjóðanna isjálfrá.
Hvað segja þeir?
Svo virðist, sem Ivliðbrögð ís-
lendlinga við þeilm ótíðindum, er
bárust í gær frá Tékkóslóvakíu,
séu öll á einn veg. Sérstaklega er
athygilisvert, hvernig Þjóðviljinn
hefur iskrifað undánfarnar vikur,
og hveimig mlargir áhrifamiklir
komimúnistar fordæmdu í gær
inrnrás Rússá og hinna Varsjár-
bandalagsríkj anna. Æskulýðsfylk
ing.’tn gerði þegar ráðstafanir til
mótmæla og Frjáis þjóð lét frá
sér heyra.
En hvað segir Sósíálliístaflokkur-
inn? Formaður hans er staddur
fyrir áustan járntjáld. Og hvað
segir Sósíalistafélag Reykjavík-
ur?
Hinn 2. ágúst síðastliðinn sam-
þykkti stjórn Sósí'alistafélaigsins
harkaleg mótmæ'li gegn þeirri af-
stöðu, sem Þjóðviljinn hafðcl tek
ið í deilu Tókbósdlóvakíu og Sovét
ríkjanná. Var þar sagt, að fákunn
andi blaðamenn ll'ítils málgagns
I'ítils fílokks úti á hjara veráldar
eigi ekfci að gagnrýna gerð'ir og
skoðanir forystuflokks sósíalism-
áns í heiminum!
Fróðlegt er að vita, hvort 'stjórn
Sósíalistaféiags Reykjavíkur er
enn sömu skoðunar. Standa þess
ir m'enn nú með Soivétríkjunum?
Telja þeir það þekkinigariíeysi á
erlendum málefnum að mótmæla
ofbeldi því, sem Tékfcar voru
beittir með innrásinni í fyrri-
nótt?
Bréfa—
KASSINN
Umferoarijós
gangenda |
„ÞEIR, sem daglega leggja
leið sína um miðborg Reykja-
víkur hafa væntanlega allir átt-
að sig á þeim umferðarljósum,
sem sérstaklega eru ætluð gang-
andi fólkj ,en þeim hefur víða
verið komið fyrir við mklar um-
ferðaræðar auk umferðarljósa
ætluðum ökumönnum. En þó að
flestir eða allirfótgangandi muni
af ljósum þessum vita, er það
segin saga, hvar sem maður fer
að aðeins lítill hluti fólks skeyt-
ir nokkuð um þau; allur þorrinn
arkar af augum án þess að l'áta
<s6g! •aðstæður nokl/U: (sHfiitba:
hleypur í flasið á brunandi bif-
reiðum eða hjólreiðamönnurn
þannig að oft skilur aðeins hárs-
breidd á milli lífs og dauða.
Annars er það engin afsökun
fyrir því að ar.ka yfir götu ál
rauðu ljósi gangenda, að enginix
bíll eða farartæki séu sjáan-
leg. Rauðu ljósi ber að hlýða
alveg áh tillits til annars: þa3
er áreinilegt stöðvunarmerki,
sem ekki má hunza. Það er ekki
vegfai'endanna að kveða upp úr
um umferðar- og akstursreglur
samfélagsins, heldur löggjafa
eða yfirvalda í skjóli þeirra,
Lögreglan í Reykjavík og annara
staðar þar sem umferðarljós eru
ætluð vegfarendum, ætti að taka
hér rækilega í taumana og sýna
af sér meiri rögg en verið hefur
hingað til. Það er ósköp aumkun
arverð sjón að sjá lögregluþjóna
lygna augum og^ $núa sér undan
þegar borgararnir fremja lög-
brot rétf við nefið á þeim.“
Reykvíkingur.
VELJUM ÍSLEMZKí(|^)íSIINZKAN IÐNAÐ
ÓSLENZK UMBÚÐASAHKEPPNI
Eins og áöiir hefur veriS auglýst, gengst ISnkynningin
1968 fyrir fyrstu ísienzku umbúSasamkeppninni, en til-
gangur samkeppninnar er aS efla áhuga á umbúSum,
sem auka söluhæfni og styrkja þannig samkeppnishæfni
íslenzkra iSnfyrirtækja- Sérstök dómnefnd veifir þeim um-
búSum viSurkenningu, sem aS hennar dómi eru taldar
til þess hæfar-
ÁkveSiS hefur veriS, aS áSur auglýstur skilafrestur,
1. september, framlengist til 1. október n k.
Reglur dómnefndar fást hjá skrifstofu ISnkynningar-
innar 4. hæS í ISnaSarbankahúsinu, Reykjavík.
Iðnkynningiii 1968
2 22.,, ágúst 1968 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ