Alþýðublaðið - 22.11.1968, Blaðsíða 6

6 ALÞYÐUBLAÐIÐ 22. nóvetnber 1968
Innlendar
fréttir í
stuttu máli
Farfuglinn.
Farfuglinn, 2. tbl. 12. árg.
er komið út. í blaðinu er m. a.
viðtal við Brynjólf Oddsson á
Þykkvabæjarklaustri um Kötlu
gosið 1918. Friðlýsing bruna-
hóla í Álftaverí, tillaga og
greinargerð Náttúruverndar
nefndar Hins ísl. náttúrufræði
félags, m. a. með tilliti til
Kötlugosa og Kötluhlaupa. Þá
er í blaðinu leiðarlýsing eftir
Einar Hauk Kristjánsson, Upp
til Laka, skýrsla um starfsemi
Farfugla á s. 1. sumrj á'samt
ýmsu öðru efni. Teikningar og
myndir prýða ritið.
í
Nýrar enskunáms
bækur.
Rikisútgáfa námsbóka hefur
gefið út tvær nýjar enskunáms
bækur, Lesbók II. og Vinnu-
bók II. Bækurnar samdj Heim
ir Áskelsson, menntaskóla-
kennari, í samráði við ein.
hvern þekktasta sérfræðing
Breta í enskukennslu fyrir út-
lendinga, dr. W. R. Lee, rit-
stjóra tímaritsins English Lang
uage Teaching. Baltasar annað
ist myndskreytingu. Bækurnar
eru prentaðar í Grafik hf., en
setningu annaðist Prentsmiðja
Jóns Helgasonar.
I
Viískipaskrá in.
Viðskiptaskráin 1968 er ný-
lega komin út og er 31. árgang
ur bókarinnar. Skiptist skráin í
10 kafla eða flokka. Þá er í
bókinni uppdráttur í fjórum
litum af Reykjavík, Kópavogi,
Garðahreppi, Hafnarfirði og
Seltjarnarnesi, og loftmyndir
með áteiknuðu vegakerfi af
Akranesi, ísafirði, Akureyri
og Sauðárkróki.
Útgefandi Viðskiptaskrárinn
ar er Steindórsprent h. f.
IVIvnd um Kenne-
dy.
Kvikmyndin „Years of light-
ing, Day of drums“ verður
sýnd í Ameríska bókasafninu í
Bændahöllinni fösrtudaginn 22.
nóvember kl. 21, en ;þann dag
eru 5 ár liðin síðan John F.
Kennedy bandaríkjaforseti
lézt af skotsárum. Myndin er
með íslenzku tali og er aðgang
ur ókeypis.
Ver'kstjóranám-
skeið.
Verkstjóranámskeiðin hafa
ákveðið að stofna til sérnám-
skeiðs fyrir verkstjóra slátur-
húsa. Verður hér um að ræða
4 vikna námskeið, sem hald
ið verður dagana 2. - 14. des.
1968 og 20. jan.- 1 febr 1969.
Námsefni verður í meginat
riðum svipað og á' venjulegum
verkstjóranámskeiðum, en
nokkuð aðlagað sláturhús
rekstri og stytt, en þess í stað
bætt við ýmsu, er sérstaklega
varðar tæknimál sláturhúsa og
meðferð sláturafurða.
Fullnægjandi
rakstrar.
Neytendasamtökin hafa sent
frá sér svohljóðandi fréttatil.
kynningu: „Vegna auglýsinga
sem nýlega hafa komið um rak
vélablöð, einkum í sjónvarpi,
vilja Neytendasamtökin birta.
niðurstöður athugunar, sem
bandarísku Neytendasamtökin
létu gera um endingargildi rak
vélablaða úr ryðfríu stáli:
— Eftirfarandi blöð veita
að meðaltali 10 fullna-gjandi
rakstra á hvert blað. Þau. eru
talin í stafrófsröð, Gillette
Super Stainless, persona Sup-
er Stainless, Scl ick Super
Stanless, Wilkinson Super
Sword. Úr „Consumer Re-
ports“, marz 1968.
Islendiugar í
I London.
Aðalfundur Félags íslend-
inga í London var haldinn fyr
ir skömmu. Að loknum umræð
um var kosin stjórn, en tveir
stjórnarmenn, þeir dr. Árni
Kristinsson og Ólafur Jónsson
báðust undan endurkjöri, enda
á leið til íslands, alfarnir. í
stjórn voru kjörnir: Ólafur
Guðmundsson, dr. Valdimar
Jónsson, Páll Heiðar Jónsson,
Sigurður Kristjánsson og frú
Svandís Jónsdóttir Witch.
Félagið byggst minnast 50
ára afmælis fullveldisins með
samkomu laugardaginn 30.
nóvember.
Ráðleggingar-
stö«.
Ráðleggingastöð þjóðkirkj-
unnar í hjúskapar- og fjöl-
skyldumálum hefur tekið til
starfa í nýjum húsakynnum, þ.
e. i Heilsuverndarstöðinni, mæð
radeild. Fær stofnunin þar ó-
keypis aðstöðu til starfa. Viðtals
tími prests verður framvegis á
þriðjudögum og föstudögum
eftir kl. 5 og viðtalstími lækn
is á miðvikudögum eftir kl. 5.
Gengið er inn í deildina frá
Barónsstíg. Á viðtalstímum
verður svarað í síma 22406.
i
Námsstyrkir.
Norsk stjórnvöld hafa ákveð
ið að veita íslenzkum stúdent
um styrk til háskólanáms í Nor
egi næsta skólaár. Styrkurinn
nemur 800-1000 norskum
krónum á mánuði, en auk þess
greiðast 400 norskar krónur
vegna bókakaupa o. fl.
Þeir sem kynnu að hafa hug
á að hljóta styrk þennan, sendi
menntamálaráðuneytinu um-
sókn fyrir 15. desember 1969 á
samt afritum prófskírteina og
meðmælum. Sérstök umsóknar
eyðublöð fást í ráðuneytinu.
Uppsögn samn-
inga.
Verkalýðsfélagið Baldur á
ísafirði hélt félagsfund sunnu
daginn 17. þ. m. Á fundinum
var ákveðið einróma að segja
upp öllum kaup- og kjarasamn
ingum við atvinnurekendur
frá og með 1. des n. k.
Samþykkt var tillaga, sam-
hljóða, þar sem gagnrýndar
voru efnahagsráðstafanirnar,
en jafnframt lögð rík áherzla á
að gerðar verði hliðarráðstaf
anir sem tryggi örugga vinnu og
afstýrt verði þeirri kjarasker
ingu sem lóglaunafólkinu sé nú
búin.

Páll Hannesson:
Áhugi rninn beindist fyrib
nokkrum árurn að sjónvarps-
efni og framsetningu þess, og
framar öðru hinum ritaða þætti
þess, seriptwriting sem kallað
er á erlendu máli, og las ég um
Iþað efni slatta af fiagbókum.
Mér varð snemma ljóst, að rit-
un fyrir sjónvarp svo og reynd-
ar hljóðvarp var byggð á öðr-
um forsendum en ritun annars
óbundins máls, svo og frágangur
allur annar á því ihandriti held-
ur en öðrum handritum. Auk
þess, hvað sjónvarp snertir, þá
er raunverulega verið að skrifa
beint fyrir myndatökumenn og
stjórnendur efnis, en óbeint
fyrir áhorfendur og eigi að fullu
fyrr en efnið hefur verið tekið
til meðferðar af hinum ýmsu
starfsmönnum sjónvarpsins.
Sjónvarpshandrit
TH eru hinar ágætustu sjón-
varpsbókmenntir, sem ég hefi
rekizt á í bókarformi, svo sem
eftir bandaríkjamanninn Rod
'Sterling, milcinn snilling í hand
ritasmíði fyrir sjónvarp, og fleiri
væri hægt að nefna. Afar erf-
itt er þó að handsama slík verk
því þau eru oftast í eigu sjón-
varpsstöðva, hafi þau ekki ver-
ið gefin út sérsj;aklega. Sjón-
varpshandrit svo og prentað
leikrit er ekki fullkomlega skap
að listaverk á sama 'hátt og
prentuð skáldsaga, og lesandinn
verður að læra að skilja tákn
frumatriðanna, sem gefa í skyn,
vekja og hvétja, og treysta á
leikræna eðlishvöt og hið skap-
andi 'hugmyndaflug hugans og
augnanna á sama ihátt og leik-
inn ihljómlistamaður lærir að
„heyra“ músik nótnanna. í aug
um sjónvarpshöfunda er skrifað
handrit og tilbúið til sýningar
ekki eiginlegt leikrit, heldur að-
eins handrit. Slíkt verk er ekki
bókmenntir til lestrar; 'hinn
rétti endir er sýnjngin. Og þá
um leið er það orðið bókmennt-
ir. Leikhöfundur á þessu sviði
er ekki endilega bókvís maður.
Starf bans er að miklu leyti
praktísk vinna við hjálpartæki
sitt — sjónvarpið. Það skiptir
ekki máli 'hvernig. verkið lítur
út á prenti, heldur hvernig það
sviðsmyndast og hljóðar.
Vinnubrögð höfunda
Höfundur rjrynir í skrifi^n
sínum að skapa hljóðhæf og
sýningarhæf atriði með tilliti
til efniviðar verksins, og önnur
fyrirmæli ihjálpa til að byggja
upp atburðarás hreyfinga og
athafna sem mynda heildargang
verksins. Til þess að svo megi
verða, eru hreyfingar og stjórn
un venjulega túlkaðar í tákn-
um-ýmiskonar, til að spara rýmí
í handriti og til tímasparnaðar,
og þessi merki og önnur fyrir-
mæli segja til um gjörðir
myndavélarinnar eða réttara
sagt þess, er henni stjórnar.
Öll þessi „skot“ (,.shots“) er
svo 'hægt að tengja saman sem
röð hreyfinga innbyrðis.
Sá sem þetta ritar, gerði sér
dálitla von um að verða að liði
við hið nýstofnaða íslenzka sjón
varp í sambandi við handrita-
gerð, en þegar nánar er að gáð,
þá er þess ekki að vænta að
sjónvarp okkar geti rekið studíó
sérstaklega og tekið til með-
ferðar heil verk. Slíkt er fjár-
íhagslega ofviða ekki fjölmenn-
ari iþjóð. Enda þótt áhugi minn
fyrir 'handritagerð hafi dofnað
í bili, vonast ég til að . ungir
ntenn, og einkanlega þeir sem
við ritstörf fást, sjái þarna verk
■efni fyrjr sig á þessum vett-
vangi. Kemur þá 'helzt til grejna
ritun heimildarverka og fræðslu
þátta.
R-Hun heimjldahandrita -
Sjónvarpið mun nú þegar
eiga í fórum sinum safn kyrra-
mvnda, ,atburðamynda og áhrifs
atriða — og slíkt safn mun
stöðugt aukast með tímanum —
sem nota má í slíka handrita-
smíði, sem ég nú nefndi. Slík
verkefni gæti ég trúað að yrðu
innan tíðar framkvæmanleg við
s.iónvarp okkar og viðráðanleg
fjárhagslega. Sjónvarpss'tarfsemi
okkar íslendinga er nú rekin
með ágætum og var svo þegar
Páll Hannesson.
í upp'hafi, og að mínu áliti alveg
furðulegt hvað vel hefur tekizti
Eiginlega olii það undrun
minni, hversu góða myndatöku-
menn við eigum, og er ég þó
svo að segja viss úm, að þeir
vinna ekki eftir fyrirfram gerð
um og reglulegum starfshandrit
um.
E.t.v. mætti þó segja, svona
til að finna að einhverju, að í
aðalatriðum virðist vanta nánari
rijskoðun í vissu tilliti á vissum
mórölskum atriðum, þe. — hvað
er hægt eða iviðeigandi. Engu
þarf þó að kvíða um þetta, því
að það mun fást næmari tlifinn-
;ing fyrjr sliku með laukijnni
sferfsreynslú. Ritskoðari með
skilgreinandi handritaþekkineu
og bókmenntasmekk gæti þó