Dagur - 10.09.1918, Qupperneq 1

DAGUR
kemur út tvisvar í mán-
uði og kostar 2 kr. árg.
gjaldd. 1. júlí.
DAGUR
AFGREIÐSLU-
og innheimtumaður:
Lárus /. Rist. Talsími31.
Ráðhússtíg 4.
Ritstjóri: Ingimar Eydal.
I. ár.
Akureyri, 10. sept. 1918.
16. blað.
Matarstritið.
í bæ er dauft ef hug-
sjón öll er horfin,
og matarstritið guðar
á hvern glugga.
Áslaug álfkona. — „Nýársnóttin.“
Einn hinn helsti hugsjóna og
mentamaður hjer norðanlands hefir
nýlega látið svo um mælt, að furðu
sætti og væri lítt skiljanlegt, hve
lítið bæri á fögnuði meðal almenn-
ings út af því, að íslenska þjóðin
stæði nú við fullveldismarkið eftir
nær aldar gamla baráttu. Leiddi
hann getur að því, að hin almennu
vandræði, er af ófriðarfárinu leiddi,
væru hjcr miklu um valdandi.
Við höíum lengi átt í erjum við
sambandsþjóð vora, Dani, út af
rjettindum okkar. Á síðustu árum
hefir orðið hlje á baráttunni að öðru
en því, að við höfum heimtað að
fá okkar sjerstaka siglingafána. Svo
þunglega horfði um það mál, að
ekki var sýnilegt, hvernig þjóð-
in kæmist vansalaust út úr því. Rás
viðburðanna hefir hagað því svo,
að í skjótri svipan hefir okkur auðn-
ast að ráða öllu sambandsmálinu til
færsælla lykta. Retta kemur svo
flatt upp á flesta, að þeir þurfa
nokkurn tíma til að átta sig á því.
Hefði hörð barátta verið nýskeð
undangengin úrslitum málsins.mundi
sigurgleöin hafa orðið öllu meiri
en nú er rauti á. Nær baráttulaust
stendur hin íslenska þjóð við full-
veldismarkið, án þess að almenn-
ingur hafi nokkuð orðið á sig að
leggja til þess að ná því.
Svo er hitt að sjálfsögðu rjelt,
að almenn hugsýki út af framtíðar-
horfum dregur mjög úr fögnuðinum.
Menn eru ætíð gjarnir á að láta
kvíðann fyrir framtíðinni drepa gleði
nútímans. Hinar alira hættulegustu
afleiðingar strfðsins eru þær, að all-
ar æðri og göfugri hugsjónir kafni
í matarstriti. Regar svo er komið,
að menn Iifa eingöngu til að jeta,
þá er mannlegt eðli komið út á
villigötur og allur gróður andans
kulnar út.
Ress vegna megum við fyrir eng-
an mun láta hugfallast, þó að dýr-
tíð . og óáran þjaki landslýðnum.
Enn höfum við ekki þolað hungur,
og óvíst hvort nokkurntíma kemur
til þess. Þó við að einhverju leyti
verðum tilneyddir að breyta lifnað-
arháttum og þurfum að sýna meiri
sjálfsafneitun en á venjulegum tím-
um, þá er eins víst að það auki
frekar manngildi okkar en rýri. Þrátt
fyrir alt er ástandið skárra hjá okk-
ur en flestum öðrum þjóðum.
Hins er og að minnast, að þó við
verðum fyrir þungum búsifjum af
völdum stríðsins, þá eru allar líkur
til.'að það sjeu einmitt öldur ófrið-
arins, sem nú eru að skola okkur
upp á fullveldistindinn. Að samn-
ingarnir gengu svo greitt, sem raun
varð á, mun hafa stafað af því, að
samningamennirnir hafa liaft opin
augu fyrir nauðsyninni á satneiningu
Norðurlanda, til þess að þau verði
síður hinum brjáluðu stórveldum
að bráð.
Menn mega ekki láta matarstritið
gera sig að hugsjónalausutn þræl-
um sínum. Þing og stjórn verða og
að halda áfram að beita vilja sínum
og viti til að Ijetta mönnum það
strit á hinn hagkvæmasta hátt.
Spurningin mikla.
Þó að nálega allur heimurinn
standi nú í ófriðarbálinu, þá beinist
athygli manna nú um tímanærein-
göngu að austurhluta Frakklands,
því að þar er þungamiðja stríðsins,
og þar sýnist úrslitaglíman vera háð.
Júlí-sókn Þjóðverja, sem búist var
við að yrði hin áhrifamesta og af-
leiðingaríkasta, varð bæði skammæ
og án nokkurs varanlegs árangurs.
Síðan henni slotaði, hafa Þjóðverj-
ar stöðugt farið á hæli fyrir Sam-
herjum. Hefir hjer sem oftar komið
í Ijós snarræði og dugnaður Frakka,
er sagðir eru skara langt fram úr
Bretum að víghreysti á landi. Svo
er og Bandaríkjaherinn kominn til
sögunnar, og hann hefir gengið í
franskan skóla.
Spurningin mikla er þessi:
Er hin mishepr.aða júlí-sókn Þjóð-
verja og stöðugt undanhald þeirra
á síðustu tímum sönnun þess, að
hernaðargengi þeirra sje Iokið í þess-
um heiinsófriði?
Framtíðin svarar þeirri spurningu.
^Þorgils Skarði«.
Höfundur, er kallast því nafni,
hefir skrifað grein um sambandslög-
in í Siglufjarðarblaðið »Fram«, út
gefið 24. ág. þ. á.
Höfundur þessi virðist ekki eiga
annað erindi í blöðin en að troða
pólitískar illsakir við einn af íslensku