Dagur - 03.12.1918, Síða 1

DAGUR
kemur út tvisvar i mán-
uði og kostar 2 kr. árg.
gjaldd. 1. júlí.
DAGUR
AFGREIÐSLU-
og innheimtumaður:
Lárus J. Rist. Talsími31.
Ráðhússtíg 4.
Ritstjóri: Ingimar Eydal. |§|<-s4<-
I. ár.
Akureyri, 3. des. 1918.
22. blað.
SSLAND
fullvaSda ríki.
A sunnudaginn var, 1. des-
ember, gengu dansk-íslensku
sambandslögin í gildi. Rann
dag varð ísland íullvalda ríki.
Að sjálfsögðu blöktu fánar
við stöng hjer í bænum við
það tækifæri. Þó voru nokkr-
ar flaggstengur auðarjaf hvaða
ástæðum ’skal ósagt látið.
Þessi dagur, 1. desember
1918, ætti framvegis að verða
talinn merkasti dagurinn í
sögu íslands. Það er undir
íslendingum sjálfum komið
hvort svo verður. Pað veltur
á því, hvort við kunnum með
ríkisrjettindin að fara eður
eigi. Nú er færið. Notum
það á rjettan hátt.
Bæjarsíjórinn.
Bráðlega eiga kjósendur Akureyr-
ar að greiða atkvæði um, hvort sjer-
stökum manni, bæjarstjóra, skuli fal-
in yfirstjórn bæjarmálaima á hend-
ur á næsta ári, eða hvort fyrir-
komuiag það, sem nú er, skuli hald-
ast óbreytt.
Verði bæjarstjóra-fyrirkomulagið
samþykt, fara fram kosningar á aliri
bæjarstjórninni úr næsta nýjári, og
á síðan hin nýja bæjarstjórn að sjá
um útvegun á hæfum manni í bæj-
arstjórastöðuna.
Eftir því, sem áður hefir fram
komið, eru allar líkur fyrir, að meiri
hluti bæjarbúa verði því fylgjandi,
að bærinn fái sinn sjerstaka bæjar-
stjóra. Þó er það vitanlegt, að nokkr-
ir eru þessari breytingu mótfallnir.
Andstæðingar bæjarstjórahug-
myndarinnar hafa einkum fært fram
tvær ástæður gegn henni: að hið
nýja fyrirkomulag hefði aukinn kostn-
að í för með sjer, og að tvísýnt sje
hvort hæfur maður fáist í stöðuna.
Menn viti hverju slept sje, ekki hvað
menn hreppi.
Báðar þcssar ástæður er vert að
athuga sem best, áður en gengið
er til atkvæða um þetta mál.
Allir vita, hvernig stjórn bæjar-
málanna er nú fyrir komið. Bæjar-
fógetinn á Akureyri, sem jafnframt
er sýslumaður Eyjafjarðarsýslu, heíir
á hendi yfirstjórn bæjarmálanna.
Bæjarfógeta- og sýslumannsstörfin
eru orðin svo umfangsmikil, áð þau
þykja ofviða einum manni og hefir
því komið til orða að skifta embætt-
inu í tvent af þeim sökum, þó að
ekki hafi af því orðið. Má þá fara
nærri um, hversu mikla rækt að
hægt er að leggja við bæj-
armálin, þegar svona er í pottinn
búið, jafnvel þó að vilji og dugn-
aður sje á háu stigi. Pegar svo
þar við bætist, að bæjarfulitrúarnir
eru flestir eða allir daglega niður-
soknir í skyldustörf sín, þá liggur
í augum uppi, að störf þau, sem
helguð eru bæjarmálum, eru ekki
annað en augnablikshjáverk allra,
sem að þeim standa. Með slíku
fyrirkomulagi gengi það kraftaverki
næst, ef stjórn bæjarmálanna væri í
góðu lagi. Fyrir þessu hafa augu
bæði bæjarfulltrúanna sjálfra, ásamt
oddvita bæjarstjórnarinnar og ýmsra
annara bæjarbúa, opnast. Til þess
að ráða bætur á þessu, hefir það
ráð verið hugsað og talið einna
tiltækilegast, að sjerstökurn manni,
bæjarstjóra, væri falið á hendur að
antiast yfirstjórn bæjarmálanna og
honum gert að skyldu að helga
þeim starfskrafta sína að mestu eða
öllu leyti.
Ekki verður því neitað, að kom-
ist sú breyting á stjórn bæjarins,
sem hjer er gert ráð fyrir, hefir
það nokkur útgjöld í för með sjer
fyrir bæjarsjóðinn. Laun bæjarstjór-
ans verða að mestu nýr gjaldaliður
í bæjarreikningnum. En sá óbeini
hagur sem af því leiddi, að stjórn
bæjarmálanna færi batnandi, mundi
margfaldlega borga þennan útgjalda-
auka. Bað, sem alt á veltur, er valið
á bæjarstjóranum. Sjálfsagt væri
hægt að fá einhverja liðleskju í það
sæti fyrir mjög lág laun. En tneð
því væri ekkert unnið og tilgang-
inum ekki náð. Vel hæfur tnaður í
þessa stöðu fæst ekki nema fyrir
sómasamleg laun. Bað verða menn
að gera sjer ljóst. Menn mega eigi
vænta þess. að mikilvægum umbót-
um, í hvaða átt sem er, verði á
komið fyrir lítið eða ekki neitt.
Hinsvegar er engin ástæða tii að
ætla, að hæfur og nýtur maður fáist
ekki í bæjarstjórastöðuna, sjeu Iaun