Dagur - 29.09.1920, Blaðsíða 3

DAGUR
91
sambönd hafa verið á sífeldu reiki. Pað
hefir ekki verið hægt að ákveða um
ferðir skipanna fyr en jafnharðati. Rví
verður ekki rieitað, að Norðlendingar
gjalda þungan skatt til Reykjavíkur fyrir
umskipun vata. £n mega þeir ekki
sjálfum sér um kenna að eínhverju leyti?
Hvað líður samtökum norðlenzkra kaup-
sýslumanna, um að slá sér saman um
skipsfarma beint frá útlöndum?
Ýmislegt er hæft í umkvörtunum manna
gagnvart Reykjavík. T. d. að völd drag-
ist þangað um skör fram, um spilling-
una, sem þar þróist og eitri út frá sér
o. s. frv. En hvað sem því öllu líður,
verður það ekki af Reykjavík skaíið, að
húu er og verður höfuðborg landsins.
Pað er að vísu satt, að alt það versta,
sem þjóðin á í fórum sfnum þrífst þar,
þjófnaður, saurlifnaður, svall, fjárdráttur,
svik og bakferli. En mundi ekki vera
íkt á komið með Akureyri, ef hún væri
viðlíka stór bær? F>ó Reykjavík geymi
alt það versta geymir hún einnig alt
það bezla, sem þjóðin á. Hún er til
þess kjörin, að varðveita það og gera
arðbært fyrir þjóðina inn á við og út
á við. Allar dýrmætustu stofnanir þjóð-
arinnar þurfa að vera í nábýli og styðja
hvera aðra. Rað væri meir en vafasöm
Ieið til þjóðþrifa, að leitast við að lama
vöxt borgarinnar á þann'hátt, að sundra
því, sem þjóðin á þar sameiginlega, og
sem vilanlega styður mjög að vexti og
viðgangi höfuðstaðarins.
Jafnvægi í þjóðlífinu fæst ekki með
samkepni heldur með samvinnu. Rað á
að vera hrós og metnaður þjóðarinnar
að eíga góða höfuðborg í góðu landi.
Hvorttveggja hlýtur nauðsynlega að styðja
hvað annað, ef tii heília á að horfa.
Hvorttveggju ber að vanda sem mest
ti! síns hlutar þjóðinni og höfuðborg-
inni. Pað mun ekki vera óþörf bend-
ing til höfuðborgarinnar, eftir síðustu
kennimörkum að dæma, að gangskör
sé gerð að því, að grafa fyrir rætur
spillingarinnar. Unglingarnir, sem eru
komnir í »steininn<>: eru ekki ræturnar.
Hvernig eru heimili aiþýðunnar í Reykja-
vík ? Hvað líður húsnæði? Hvað er
gert af borgarinnar hálfu, til þess að
véita einhleypingum, umkomulausum
flökkulýð eitihver heimilishlýindi? Af-
skipti hins opinbeta þurfa að koma til
sögunnar, áður en alt kafnar í mann-
vonzku, ekki eingöngu sem refsandi
vald, heidur öllu fremur seœ hjálpar-
hönd, sem veitir hverjum manni oln-
bogarúm, gott andrúmsloft og atvinnu.
Góð heimili eru skilyrði allra þrifa.
Reykjavík \erður aldrei annað en
krónan á [ajóðlífsmeiðinum. Ef slofninn
er góður, verður krónan góð. Ofvöxtur
hennar sligar aldrei ófúinn og gallalaus-
an stofn. Samvinna bygð á skilningi og
góðri viðleitni gefur okkur góða höfuð-
borg í góðu landi.
Líftryggingar.
Mönnum þykir í fijótu bragði orðið
fjatstæða. Börn taka það þann veg, að
um tryggingu lífsins sjálfs sé að ræða.
En iíftrygging þýðir að tryggja efnahag
sinn ti! lífstíðar. Rær eru nokkurskonar
ellitrygging. Jafnframt eru þær trygging
þess, að þó trtentt falli frá, sé að ein-
hverju ieyli fytir þeint séð, sem eftir
lifa. Líítryggingar eru það, að “ieggja
nokkurn hluta orku sinnar, tneðan menn
eru i fullu fjöri, í sameiginlegan sjóð,
sem skilar henni aftur, þegar þörfín
kallar í hagnýtum gjaldeyri.
Heilbrigðast væri að þjóðin öll ætti
slíkan sameiginlegan sjóð, sem hverjum
og einum væri skylt að leggja í til
tryggingar sjálfum sér á eliiárum eða
sínum nánusiu eftir sinn dag.
Lfftryggingarfélög eru mörg { heim-
inum. Pau eru alment kðiluð h'fsábyrgð-
arfélög, sem er enn torskildara og vafa-
samara orð, og nálgast hugsunarvillu.
Misjöfn eru þau að gæðum og eru öll
meiri og minni gróðafélög. Eti því betri
sem þau eru, því meiri hlutdeild fá allir
í gróðanum, enda er trygging góð að
baki, þar sem eru vara- og tryggingar-
sjóðir gamaHa félaga.
Margir iausingjar fleyja frá sér á einu
kvöldi meiru eu nemur ársiðgjaldi stórr-
ar fryggingar í félagi. Ungum mönnum
er ekki gefið að hugsa með forsjá fram
í tímaun. Ró rekur að þvf fyrir flestum.
að þeir þurfa að annast fjármálahlið
fjölskylduheimilis, og eiga sífelt á hættu,
að fatlast eða falla frá. Pað er skyn-
samlegt öllum og skylda hvers manns,
að sóa ekki kröftum sínum, heldur leggja
nokkurn hlut verðmætis orku sinnar í
sjóð, sem skllar því aftur þegar rnest er
þörf sjálfum þeim eða öðrum til nytja.
Pví fyr, sem það er byrjað, því betra.
Símskeyti.
Rvtk 28. sept.
Fólksþingskosningar eru nýlega
um garð gengnar í Danmörku.
Vinstri menn hlutu 52 sæti. Jafn-
aðarmenn 48 áður 42, íhaldsmenn
27 áður 26, rótnemar 18 áður 16,
iðnrekendur 3 áður 4, þýzk-sles-
viski flokkurinn 1. 9 þingsæti
bættust við vegna grundvallar-
laganna nýju.
Vinna hafin á Italíu með full-
um sigri verkamanna.
Búist við að kolaverkfallinu
enska verði ineð öllu afstýrt. Til
bráðabirgðar er því frestað um
viku.
Millerand er kosinn forseti
Frakka með 695 atkv. gegn 117.
Leggues er forsætisráðherra. Ráðu-
neytið annars óbreytt.
Friður fullsaminn milli Litháa
og Rússa.
Engin ný útgjöld á fjárlaga-
frumvarpi Pjóðverja fyrir árið
1921. Járnbrauta og póstmála-
útgjöld lækkuð. Engin ný em-
bætíi. Skyldum störfum slegið
saman.
Osamlyndi milli Japana og
Bandaríkjanna út af innflutningi
fólks frá Japan til Bandaríkja.
Branting vill segja af sér. Kon-
ungur hefir beðið hann að sitja
í embætti fyrst um sinn.
Kommunista samsæri hefir kom-
jist upp í Budapest.
Álnavöru
alla, H0FUÐF0T, til búinn FATNAÐ og til
FATA svo sem íölor tvinna etc.
sel eg til áramóta með
afslætti.
Otto Tulinius.
tunnur
af ágætri fóðursíld hefir undirritaður til sölu.
Steindór HjaltaSín.
Eyþór Stefánsson, maður um
tvítugt, druknaði nýlega í Fleet-
wood. Guðjón Jónsson druknaði
hér á höfninni. Báðir ölvaðir.
Fréttarit. Dags.
Akureyri.
Jakob Kristjánsson,
vélsetjari frá Reykjavík, sonur Krist-
jáns Nikulássonar, sem lengi var lög-
regluþjónn hér í bæ, kom frá Reykjavík
með »Kóru« síðast og dvelur hér urn
stundarsakir hjá ættfólki sínu.
Brúðhjón.
Ungfrú Sigurlaug Hallgrímsdóttir og
Brynleifur Tobíasson, ritstjóri voru gef-
in saman í hjónaband s. I. laugardag.
Séra Geir Sæmundsson framkvæmdi
hjónavígsluua í kirkjunni.
Dagur óskar brúðhjónunum til ham-
ingju.
Mannslát.
Síðast iiðna sunnudags nótt andaðist
hér í bænum frú Nielsina Jensen, há-
öldrtið kona, systir Jakobs sál. Havsteen
og þeirra systkina.
Guðmundur Jónsson,
bæjarpóstur, sem um fjórtán ár hefir
verið póstur að Jórunnarstöðum í Eyja-
firði hefirjnú látið af því starfi, eti við því
tekur Arngrímur Einarsson fyrrum bóndi
að Ljósavatni.
Bárðdælingar,
sem voru hér á dögunum með slát-
urfé, kvörtuðu sáran yfir rúmlegum fólks
hér á Akureyri. Ringeysk klukka er venju-
lega tveim tímum á undan símaklukku.
En í sláturferðum fara menn með fyrra
móti á fætur. Þeir síóðu þvi fjóra tíma
bjarfa að morgni verklausir á torginu.
Reir sögðu sem satt var, að þrátt fyrir
alt sparnaðarskraf væri af stjórnarvöld-
um og öðrum gengið fram hjá því sjálf-
sagða og eittfalda sparnaðarráði, að færa
vísana á klukkuin áfráfn um einn tíma
eða svo. En bæjarbúutn þykir gott að
fá sér sólbað í rúminu. Rögnvaldur sér
um einhverja glastu, til að vinna við á
kvöldin.
Jón Sveinsson
bæjarstjóri kom um síðustu helgi úr
ferð sinni um Ringeyjarsýslu. Hann fór
lengst á Hólsfjöll og þaðan norður á
Kópasker. Hann lét vel yfir ferðalagi
sínu. Rótti sýslan góð og fólkið gott
heim að sækja.
Ólöf á Hlöðum
skáldkonan góða, hefir nú brugðið
bústað eftir lát manns síns og flutt sig
til Akureyrar. Nú hittir enginn ferða-
langur eða vísnavinur Ólöfu á Hlððum.
En Ólöfu frá Hlöðum er að hitta f
gagnfræðaskólanum á Akureyri.
Vertu velkomin, Ólöf.
Járnrúm
'til sölu
á vinnustofu Jóns og
Friðriks Kristjánssona.
Bátur til sölu
fjórróinn, hentugur til fiskiveiða.
Semja ber við
Árna Guðmundsson,
Rórisstöðum.
Frá 1. okt. n. k. verður mig að hitta
á skrifstofu minni í íslandsbanka (uppi
kl. 1—3 e. h. virka daga.
Akureyri 28. sept. 1920.
Sveinbjörn Jónsson.