Dagur - 21.06.1923, Side 2

98
/
DAOUR
27. tbl.
jónas hefír svarað öllum þessum
árásum með tveim örstuttum greinum (
‘T/manum, en þær greinar voru þann-
ig ór garði gerðar, að B L. myndi
ekki endast æfi, til að rétta hlut sinn
akrifíega, þó að hann gæfí sig að því
eingöngu. Mönnum kemur þv( ekki á
óvart, þó að B. L. gerist stórorður (
garð J. J., þar sem hann er íjarver-
andi og getur ekki borið hönd fyrir
hötuð sér, þó ástæða væri til þess.
Hingað til hefir þesskonar bakbit ver-
ið kallað >nöðrukyns«-háttur.
Ásökunum B. L. í garð samvinnu-
manna um árásir á sddarútveginn í
ræðu og riti, er vitanlega mestum
stefnt til J. J. alþm. Hann heldur því
íram, að J. J. og fylgismenn hans,
vilji útveginn feigan. í samvinnublöð-
unum hafa stundum birzt ádeilugrein-
ar á menn þá, sem af einberri gróða-
ffkn grfpa inn f sfldarsöluna, til þess
að græða á annara framleiðslu, en
•ekki af umhyggju fyrir atvinnuveginum
sjálfum. Hverjir mundu nú vera þeir
menn, sem B, L. segir að ekki hefðu
átt að koma nærri sfldarsölunni 1919
og 1920, aðrir en þessir spekúlantar.
í því er hann samvinnublöðunum sam-
mála. Blöðin hafa vftt mjög áhættu-
girni, samtakaleysi og illvíga sam-
kepni sfldarkaupmannanna. Nú flytur
B. L. þessa prédikun meðal annars,
til þess að lýsa þessum brögðum og
og hnykkjum, sem hann segir að
standi heilbrigðri verzlun f þessari
grein fyrir þrifum. Þannig heldur nú
B. L. fram þessum skoðunum, sem
hann ásakar aðra svo gffurlega fyrir,
að hafa haldið fram.
Það, sem B. L. og fleiri kalla árásir
samvinnublaðanna á sfldarútveginn, hafa
verið réttmætar og rökstuddar aðfínslur
út af sildarsölunni, sem hefir verið
gerð að sérstökum atvinnuvegi og sem
hefir f eðli sfnu og úrslitum verið
svipaður peningaspili, þar sem beitt
er brögðum. Samvinnumðnnum hefir
virzt, að slikt teningskast með fram-
leiðslu þessarar atvinnugreinar geri úr-
slitin ákaflega óviss f hvert sinn og
atvinnuveginn þar með áhættusaman
meira en þyrfti að vera. Það liggur f
augum uppi að þegar jafnstórar fjár-
hæðir eins og þær, sem sfldarútgerðin
krefst, verða að lokum leiksoppur 1
höndum áhættugjöroustu spekúlanta, er
atvinnuveginum stefnt f voða. Árásir
samvinnumanna hafa verið gegn þess-
um sjúkdómum f atvinnuveginum, en
ekki gegn honum sjálfum f heild sinni;
þær hafa verið gegn braskinu með
þessa vöru, gegn þeim mönnum sem
f illvigustu samkepni nota sér brðgð
og hnikkiy til þess að troða skóinn hver
niður af öðrum og stofna þar með
markaðinum f hættu. Þær hafa verið
gegn þeim mönnum, sem ekki hefðn
átt að koma nátœgt sildarsölunni.
Andstæðurnar f fyririestri hr. B. L.
ættu nú að liggja Ijósar fyrir: Annars-
vegar alveg samskonar skoðanir á þvf,
sem mest stendur sfldarútgerðinni
fyrir þrifum, eins og þær, er samvinnu-
menn hafa haldið fram. Hinsvegar
dunandi skammir til samvinnumanna
fyrir að faafa haldið þeim skoðunum
fram.
Hrefnuveiðin.
»Fiýgur fiskisagan«. Þær berast við
og við fréttirnar um hrpfnuveiðar á
Eyjafirði. Margir halda fram, að þess-
ar veiðar séu ólöglegar. Hvalafriðunin
nái til hrefnanna. IJm það skal eg
ekkert segja. Býst þó víð, að svo
muni ekki vera. Því væri um lögbrot
að ræða, myndu yfirvöldin banna
þennan veiðiskap. En það er ekki sú
hlið málsins, sem fyrir mér vakir. Jafn-
framt veiðifréttunum berast aðrar
fréttir um það, að aðferðin, sem við
er höfð þennan veiðiskap, sé ekki
sem mannúðlegust. Ungur sjómaður
sagði mér, að hann hefði verið sjónar-
vottur að einu hrefnudrápinu. Kvaðst
hann ekkivilja koma á þann veltvang
híð annað sinn. Ssgðist þó alvanur
sela og fuglaveiðum og vinnur að
þeim veiðiskap án þess að láta sér
bregða.
Þegar búið er að koma skutlinum,
þessu margeggjaða morðtóli, inn f
Kkama hrefnunnar, verður hún ham-
stola af hræðslu og hvölum. Hún æð-
ir áfram i dauðans angist og eiga
veiðimennirnir fult f fangi með að
fylgja henni eítir. En flothylki halda
henni uppi. Þessi eltingarleikur varir
meðan kraptar hennar endast og það
er sagt að það sé nokkuð iengi
stundum, og sjórinn litast bióði þessa
ofsótta, örþrota dýrs. Ein saga segir,
að kjötið af einni hrefnunni hafi ver-
ið óætt vegna sárasótthita. Hefir (
það skiftið verið >örðug eftirreiðin«
og langur tími liðið frá þvf að hrefn-
an var skutluð og þangað tii búið
var að murka úr henni iffið. Ffeiri
sögur þessu lfkar hafa flogið fyrir.
Eg vona að þær séu ekki sannar.
Eg hefi heyrt haft eftir merkum
manni hér nærlendis, að það væri að
ráðast á atvinnu manna að breyfa við
þessu máli. Eg veit ekkert hvernig á
þessi fáu orð mfn verður litið. En
enga löngun finn eg hjá mér, til þess
að spilla atvinnu nokkurs manns. En
það get eg sagt með valdi þess, sem
sannleiksnn hefir sfn megin, að sé
þessi veiði aðferð eins ómannúðleg
og ,af er látið, þá má hún ekki eiga
sér síað.
Mér er ekki kunnugt um, að eg
þekki nokkurn þeirra manna, sem
vinna að þessum hrefnuveiðum. En
eg geng að þvf gefnu, að það séu
góðir menn, sem aldiei hafa sýnt
nokkuru landdýri harðýðgi og ekki
myndu með köldu blóði horfa upp á
kvalafulla aflffun þeirra, né leggja þar
sjálfir hönd að verki. Þvf herða þeir
þá bjarta sitt og loka mannúðina úti
f viðureigninni við þetta spendýr
sjávarins?
Guðrún Jóhannsdóttir,
Ásláksstöðum.
Fágœt heimsókn. Það þykir tíð-
indum sæta, aem von er, að Páfinn
ætlar að sæma ísland með heimsókn
kardfnála nú f sumár. Er lfklegt að
þeim gesti verði vel tekið.
Rödd úr sveitinni.
Sfðastliðinn sunnudag var samkoma
haldin að Grund f Eyjafirði. Stóð ung-
mennafélagið þar í hreppnum fyrir
henni og lagði mikið kapp á að vanda
svo til hennar, að hún færi vel fram
og sómasamlega. Þektur gáfumaður
var fenginn neðan af Akureyri, til að
halda fyrirlestur, hinn góðkunni horna-
flokkur »Hekla« var fenginn til að-
stoðar og þriðja atriði á skemtiskránni
var dans.
Á tilhögunsrskrá samkomunnar mátti
auðveldlega sjá, hvernig ungmenna-
felágar óskuðu að samkoman færi fram.
Þar stóð, að hún yrði hafin með
messugerð. Þeir lögðu mjög mikið
kapp á, að sá liður fengi að vera með.
Og með þvf að befja samkomuna með
prédikun f kirkjunni, gat ekki neitt
verið unnið fyrir þá annað en það, að
samkoman fengi auðveidar á sig þann
blæ, er hæfir samkomu þess félags,
er byggir starf sitt á kristilegum
grundvelli.
En áður lauk fundu margir sárt til
þess, að samræmi varð ilt f heildar-
svip samkomunnar. Hún hófst með
guðsþjónustu. Næst var fyrirlestur um
mentamál. Þá spilaði Hekla ýms góð-
kunn lög og endaði með: Ó, guð vors
lands. Samkoman endaði með dansandi
íylliríi.
— Þeir, sem því ollu, voru sam-
komugestir neðan af Akureyri. Fjöldi
fólks kom þaðan fram að Grund. 1 þeirra
hópi voru allir þeir, er spjölium ollu
á heilbrigðri samkomugleði. Eg varð
ekki var við einn einasta sveitarbúa
undir áhrifum áfengra drykkja.
Til þeirra gesta, er með áfengi
voru fremra, vildi eg einkum ná með
lfnum þessum.
Eg verð að láta megna óánægju
mfna ( Ijósi yfir þvf, hve framkoma
þeirra var ókurteis og bar þess lftinn
vott, að þeir hefðu tiifinningu fyrir al
mennu velsæmi.
Eg tek ekki til þess út af fyrir
sig, þótt spjöll verði að, þar sem vfn
er um hönd haft. Reynslan hefii kent
mér að líta svo á, að við spjöllum
megi altaf búast, þar sem margir menn
undir áhrifum áfengra drykkja eru
saman komnir. En það sem cg einkum
vil dæma'hart sem ókurteisi er þetta:
Að mönnum skuli geta komið f hug,
að koma með vfn á samkomu, sem
baldin er af félagi, sem hefír vfnbind
indi efst atlra einstakra mála á stefnu-
i
skrá sinni, — að þeir skuli geta fengið
af tér að koma á samkomu og taka
ekki neitt tillit til þeirra, sem fyrir
samkomunni standa, beldur troða undir
fótum sér helgasta málið þeirra.
Sveitamennirnir eiu seinþreyttir til
vandræða. Samvizkussmir við skyldur
sfnar gagnvart gestunum standa ungu
mennirnir og þola þegjandi, en með
sársauka f brjósti, að gestirnir sýni
fyrirlitningu og fótum troði helgustu
reglur heimilislffsins.
Þessir bæjarbúar, sem altaf þurfá
að hafa áfengi með sér, vérða að fá
að vita það, að þeir eru mjög ókær-
komnir gestir til okkar f sveitina. Þeir
eyðileggja fyrir okkur samkomurnar
og gera okkur erfitt að halda uppi
aóma okkar, Unga fólkið, sem fyrir
*•••*•»•••«•••
••••••••■••«•*

B U L L D:0 G
er tent stálplata, sem notast
í allar trésamsetningar. Með
því að nota þessar plöturj
getur tréverkið verið grennra'
en meö gömlu lásunumj
Byggingin verður stífari f|
öllum samsetningum. Vinna|
og fími sparast að mun. í
brýr og: bryggjur er
BULLDOQ sérstaklega á-
gætur. Þar er oft ómögu-
legt að fá nógu sver og löng
tré, en BULLDOQ getur
alveg bætt úr þvf.
BULLDOQ hefir verið
notaður f þúsundir af alls-
konar byggingum víðsvegar
í heiminum. - Verðið er mjög
lágt. — Leitið upplýsinga hjá
Sveinbirni Jónssyni,
byggingarfræðing á Akureyri.
•#*»»* •••••*• ••* |litM*l»ii|( tii»««
• *••••••••••••* *•••••••••«••*••«!•*
• •
• •
• •
• •
• •
• •
þeim stendur, hlakkar til að njóta
stundarinnar undir vængjum heilbrigðar
æskugleði, kyrlátrar og kurteisrar.
En svo fer það heim með sára til-
finningu fyrir spillingunni og dagurinn
hefir öfug áhrif við það, sem vænst
var.
Þessi yfirlýsing ætti að vera næg
til þess, að þeir, sem ekki trcysta sér
til að koma vfniausir, láti það vera að
koma á samkomur okkar. Það eru
vinsamleg tilmæli okkar f þeirra garð.
Saurbæ, 9. júní 1923.
Qunnar Benediktsson.
Símskeyti.
Rvík 18. Júní.
Stambulinsky liefir komið á
fót her 50.000 bænda vel vopn-
aðara gegn stjórn byltinga-
manna. Stambulinsky handtekinn.
Serbar mótmæla fyrir hönd
litla bandalagsins að Ðúlgarar
hafi kvatt herinn til vopna.
Ráðstjórnin rússneska hefir
gengið að kröfum Englendinga.
Rannsóknardómarinn hefir
fallið frá ákæru gegn franska
jafnaðarmanninum Cachin og
fleirum er handteknir voru í
Ruhr.
Bandaríkjastjórn vill leyfa er-
lendum skipum að flytja inn-
siglað áfengi í höfn, ef pjóðir
pær sem skipin eru frá viður-
kenna aukningu landhelginnar úr
3 í 12 mílur enskar.
Italska stjórnin hefir afnumið
frá 12 Júlí, toll á saltfiski, kjöti