Dagur - 29.10.1925, Page 3

44. fbl.

DAÖOB
17!
Dómsmálafréttir.
Nýlega fell < Heatarétti dómur (
meiðyrðamálinu:
Jónas Þorbergsson
gegn
Þorvaldi Helgasyni o. fl.
Voru stefndir, 21 að tölu, dsemdir
{ 30 kr. sekt hver fyrir sig og til að
greiða sameiginlega 250 kr. málskostn-
að ( Hœstarétti auk málskostnaðar {
undirtétti, sem með dómi undirréttar
var ákveðinn 125 krónur.
Tildrög þessa máls voru sem hér
segir: í kosningabaráttunni haustið
1923 gat Dagur orðróms, er hann
kvað ganga um að vinnuveitendur hér
i bæ beittu aðstöðu sinni gagnvart
verkafólki, til þess að tryggja ákveðn-
um manni fylgi við þingkosningar.
Hallgrfmur Davfðsson forstjóri Carl
Höepfrers verztunar kallaði sig méiddan
með ummælum blaðsins. Birti hann, í
sambandi við andmælagrein, vottorð
undirritað af 22 af verkafólki hans,
þar sem lýst var yfir þvf, að undirritað
verkafólk hefði ekki orðið fyrir neinum
óþægindum eða eftirgangsmunum af
hendi vinnuveitanda sfns H. D. En
auk þess áréttaði þetta fólk vottorð
sitt með yfirlýsingu um, að það íeldl
blaðamensku þát er rltstjóri Dags temdl
sér, óhclðarlega.
Ritstjóri Dags þóttist birta grein
s(na um þetta efni til varnar verkafólki
yfirleitt, en kallaði þetta fólk einakis
eiga ( að befna við sig, þvi hann
hafði ekki, sér vitandi, stigið á strá
þvf til meins. Hann höfðaði þvf mál
á hendur hópnum öllum að undan-
teknum einum, sem fluttist úr bænum.
Var málið rekið fyrlr aukarétti Eyja-
fjarðarsýslu og Akureyrar og flutti
Einar Sígfússon það fyrir hönd hinna
stefndu.
í annan stað höfðaði Hallgrfmur
Davfðsson meiðyrðamál gegn ritstjóra
Dags út af áður umgetnum ummæl-
um blaðsins, svo og annað út af smá-
grein, er sfðar birtist f Degi. Fyrnefnt
mál varð all flókið og frásagnarvert,
þó eigi hafi að þessu verið hirt um
áð greina frá rekstri þess.
Dómar undirréttarins f þessum málum
urðu sem hér segir: í fyrst greinda
málinu voru ummælin dæmd dauð og
ómerk og stefnandanum dæmdar 125
kr. f málskostnað sem fýr er sagt, en
sektarhegning fyrir hin ómerktu um-
mæli var iátin fallá niður. í sfðar
töldum málum var stefndur dæmdur
til að greiða sektir f fyrra málinu 70
kr. en f sfðara 50 og málskoBtnað f
fyrra málinu 100 en f sfðara 50
krónur.
Ritstjóri Dags vildi ekki una dómi
undirréttar f máli sfnu gegn vinnufólki
H. D. og áfrfaðí þvf til Hæstaréttar.
Flutti Jón Ásbjörnsson málið fyrir
ritstj. Dags. Er þar nú nýlega fallinn
dómur með þeim úrslitum, er að framan
greinir. Verða ef til vill birtir sfðar
útdrssttir úr báðum dómunum f málinu
og fleira greint fráþesum málaferlum.
Heilsuhæli Norðurlands
og Skagfirðingar.
Það vakti eftirtekt og undrun margra,
er sýslunefnd Skagfirðinga daufheyrðist
við málaleitun Heilauhælisfélags Norð-
urlands um 5000 króna fjárframlag til
byggingar Heilsuhæli á Norðurlandi.
Bæjarstjórnir og aðrar sýsiunefndir hér
norðsn lands þær, er til var leitað,
tóku allar vel f málið.
Margir hafa viljað lfta svo á, að
þessar undirtektir sýslunefndarinnar
mætti hafa til marks um undirtektir
Skagfirðinga yfirleitt f þessu máli. En
þetta er ekki rétt á iitið. Ýmislegt
getur valdið þvf, að sýslunefnd eigi
örðugt með að verða við fjárkvöðum,
er henni berast óvænt og fyrirvaralaust.
Auk þess er fjárhagur sýslusjóðs ekki
réttur mælikvarði á fjárhag sýslubúa,
þvf að margt getur til þess dregið,
að útgjöld sýalusjóða verði meiti en
tekjur þeirra leyfa. Má og fylliiega
gera ráð fyrir þvf, að sýslunefndin
sjái sér fært, að verða við þessari
fjárbeiðni næsta ár, þó hún þættist
þess óviðbúin sfðast.
Skagfirðingar hafa goldið mikið af-
hroð af völdum berklaveikinnar. Þörf
þeirra á berklavörnum er þvf engu
minni en þar sem hún geriat mest.
Þetta er þeim og ljóst. Enda hafa
margir Skagfirðingar og að lfkindum
allur þorri þeirra mikinu hug á áð
styrkja þetta mál. Og þvf betur eru
béraðsbúar vel efnum búnir eftir þvf
sem gerist um landsmenn og sumir
þeirra stórefnaðir. Er þvf full ástæða
til að gera sér von um verulegan
fjárstyrk úr Skagafirði, þegar skipulag
og almenn hreyfing kemst á fjársöfnun
f héraðinu.
Nokkuð mun það gera suma Skag-
firðinga tvibenta f mátinu að þeir eiga
nú sem stendur dágott sjúkrahús og
hafa duglegan lækni. Hafa menn þózt
verða varir við þá túikun þessa máls
f Skagafirði, að béraðsbúar gætu verið
sjálfum sér nógir f þessu efni, enda
hefðu nú lagt fram stórfé til sjúkra-
hússins.
Ef sú innilokunarstefna gerir til
muna vart við sig og spillir fyrir þvf,
að Skagfirðingar vlkist vel undir
nauðsyn allra Norðlendinga f Heilsu-
hælismálinu, mun það ekki mælast
vel fyrir. Það mun ekki þykja drengi-
legt að skerast úr slfku máli. Það mun
ekki heldur þykja viturlegt. Þessháttar
afstaða til málsins væri reist á hveif-
ulum stundarástæðum. Þó að þeir njóti
nú dugandi læknis er óvfst hversu
skipast um það mál næsta mannsald-
urinn. Enda mun hvorki lækni þeirra
né neinum öðrum koma til hugar að
halda þvf fram, að á Sauðárkróki sé
sérfræðingur f brjóstsjúkdómum né
sjúkrahús, er geti veitt heilsuhælis-
skilyrði.
Með byggingu heilsuhælis á Norður-
landi er verið að vinna ákveðið stór-
virki f þágu berklavarna, sem á að
standa um ófyrirsjáanlegan tfma. í
þvf máli verður ekki spurt um per-
sónulegar ástæður, pólitfska afstöðu
og þess háttar aukaatriði, heldur að-
eins um nauðsyn héraðanna og gétu
manna og vilja til þesi að leggja
tffl
JNIýjar vörurl þlýtt verðl 2f|
Hvít léreft einbn frá . , kr. 0.90 pr. rat
1 1 r-t- < o5 1 - 1.90 - —
Óbl. - - - . . - 2.25 - —
— — einbr. — . . - 1.00 -
Hvít flónel — — , . - 1.10 - —
Tvisttau — — . . - 1.10 - —
- tvíbr. - . . - 2.10 - —
Milliskyrkutau einbr. . . - 1.50 - —
Lasting svört & misl.
Handklæði frá . .
Rekkjuvoðir frá
Khakiskyrtur karlm.
— og m.
einbr. & tvíbr.
. kr. 0.95 pr. stk.
. - 4.00 - -
. - 8.90 - -
m. fleira. —
Eldri birgðir af metravörum seljast nú með 10 til 33% afslætti.
BRAUNS VERSLUN.
Páll Sigurgeirssoi).
iiiiyyið
framtfðarkynslóðunum til þetta varnar-
tæki f baráttunni við berklaveikina.
Nauðsyn Skagfirðinga er ótvfræð, geta
þeirra er þvf betur mikil. Og um
viljann verður spurt um allan Skaga-
fjörð. Og svör þeirra verða f raun
og veru ekki svör til þeirra manna,
er fyrir hefir verið beitt f málinu,
heldur svör tll framtiðarinnar og til
þeirra eigin barna fæddra sem ó-
fœddra.
Aðstaða Skagfirðinga til að nota
heilsuhæli I Eyjafirði verður tiltölulega
mjög hæg. Sjóferðir milli hafnanna
eru jafnan stuttar. Og áður en langt
um lfður, komast Skagfirðingar < stór-
lega bætt vegar og sfmasaorband við
Eyjafjörð. Verða þá héruð þessi ná-
tengdari og eiga kost meiri samvinnu
en nú gerist. Koma allar ástæður
málsins og öll lfkindi þar niður, að
Skagfirðingum sé nauðsynlegt og skylt
að vfkjast stórmannlega við brýnni
þörf Norðurlands um fjárframlög til
heilsuhælisbyggingar. Akureyrarbúar
og Eyfirðingar munu nú þegar hafa
greitt og bundist skuldbindingum um
fjárframlög til málsins, er nema meiru
en 100 þúsundum króna. Þó er enn
ærin fjárþörf. Á svörum Skagfirðinga
veltur það, hvort væntanlegt heilsu-
hælí getur með réttu talist heilsuhæli
Norðarlands og verður það.
F r é 11 i r.
Hlufavelta og skemtun verður
höfð I Gsgnfræðaskólanum næsta sunnu-
dag. — Davíð skáld Stefánsson og
Vernharður Þorstetnsson, kennati, flytja
erindt. Á hlutaveltunni verður gnægð
góðra muna t. d. fataefni úr Gefjun,
skuggamyndavél, rafsuðuplata o. fl.—
Dans á eftir f lelkfimihúsinu.
Kvöldskóli. Einar Olgeirsson hefir
gengist fyrir stofnun kvöldskóla hér f
bænum.f vetur. Leggur bærinn skólan-
um til ókeypis húsnæði f barnaskóla-
húsinu og styrkir hann auk þess með
300 kr. samkvæmt ályktun sfðasta
bæjarstjórnarfundar.
Leiöréttingar. í greininni: »Fund-
ur f Borgsttnesi* f sfðasta blaði
féll orðið >rnálstað« úr milli orðanna
»slæmum aigri*. Og f sfðustu lfnu
sömu málsgreinar misprentaðist »að-
komnu mönnum* fyrir »sðkomnu íhalds-
mönnum.«
Bofnía kom á laugardaginn frá
Rvfk og fór aftur sama dag sömu leið
til baka. Með skipinu kom og fór
Magnús Sigurðsson bankastjóri. Frá
Kaupmannaböfn komu ungfrúrnar Mar-
grét Ragúels og Ida Guðbjörnsdóttir.
»Víðvarp« er það nú nefnt, er
sent er þráðlaust skeyti, ræður, söngur,
hljóðfærasláttur o. fl. út frá sendistöð
til margra móttökustöðva vfða vega.
Arthur Gook trúboði, sem f fyrra fékk
heimild þingsins til að setja upp
vfðvárpsstöð hér á Akureýri kom utan-
lands frá með Botnfu á laugardaginn.
Hefir hann verið að undiibúa það mál.
Á hann von á að tækin komi f næsta
mánuði og menn til að setja stöðina
upp. Verður stöðin væntanlega tilbúin
og tekin til starfa fyrir næstu jól.
Mun blaðið sfðar greina nánar frá
þessu nýmæli.
Mœlingar Árna Pálssonar. Árni
verktræðingur Pálsson Einarssonar
Hæstaréttardómara hefir starfað að
mæiingum hér á Akureyri og f grend-
inni sfðastliðið sumar. Hdf hann hæðar-
mælingar á bæjarlándinu og starfaði
sfðan f sambandi við skipulagsnefndina
hér f bænum. Sfðan gerði haan hæðar-
mælingar á heilsuhælisstaðnum, mældi
fyrir vegi að bælinu og mældi fyrir
rafveitu við Grfsá og Reyká. Þá mældi
hann fyrir bflvegi yfir Vaðlaheiði frá
Eyrarlandsfit að Fnjóskárbrú. Á sá
vegur að liggja neðan túna á Varð-
gjám en ofan við Veigaitaði og norð-
ur á Steinsskarð og þar yfir. Vega-
lengd þessi er 23 km. og mun vera
um 8 km. lengri en vegur sá, er nú
er farinn. — Enn mældi Árni fyrir
áframhaldi vegar f Hörgárdal frá
Steðjabökkum og að Bægisá*