Dagur - 24.02.1928, Side 1

DAOUR,
kemur út á hverjum föstu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfélagi Eyfirð-
inga.
XI. ár. T
• • ••••••••*.
Akureyri, 24. Febrúar 1928.
A f g r e i ð slan
er hjá Jóni Þ. Þ6r,
Norðurgötu 3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
8. tbl.

Fréttaburðun
frá Alþingi.
íhaldsblöðin’ hafa tamið sér fá-
ránlegan fréttaburð úr umræðum
á Alþingi. »Morgunbl« hefir
aldrei verið jafn öf^afult og
falskt í þeim efnum og nú. Áður
hefir það oft fengið þingskrifara
eða aðra utan ritstjórnarinnar til
þess að skrifa þingfréttir í blað-
ið: en nú skrifar Valtýr St. dag-
lega »þingtíðindi« þau er »Morg-
unbl.« og »ísafold« flytja og fylgir
dyggilega öllum venjum sínum
um hlutdrægni og afbökun í
fréttaburði. »lslendingiur nýtur
svo góðs af þessari fæðu eins og
slettur hans og brigslyrði í garð
J. J. dómsmálaráðherra í síðasta
blaði bera vott um. Þar tínir rit-
stj. verstu öfgarnar úr »Mbl.«
eins og þær eru þar slitnar úr
samhengi og rangfærðar.
Það er háttur Valtýs að henda
á lofti einstakar setningar úr
ræðum þingmanna, og sníða þær
til stundum. Og þó að hann skýri
oft að nokkru leyti rétt frá efni í
ræðum ýmsra þingmanna, þá
kemur það varla fyrir þegar hann
getur um ræður núverandi for-
sætisráðherra og dómsmálaráð-
herra. Sérstaklega leggur hann
sig fram um að sneiða hjá efnis-
atriðum í ræðum J. J. dómsmála-
ráðherra eða skýra hlutdrægt frá
þeiml. f þingfréttum »Mbl.« er ná-
lega ekkert annað um dómsmála-
ráðherra, en persónulegar slettur
og slúðri blandaðar lýsingar frá
V. St. innan sviga. Þetta sjá allir
sem líta í »Mbl.« og »ísafold«. Það
vita líka flestir að V.-St. er ekki
vopnfær í annari bardagaaðferð.
En ýmsir hafa þó verið seinir til
að trúa því, að hann iðkaði þetta
ár eftir ár af einskærri smá-
mensku. Nú er það lýðum ljóst og
ritstjórasmiámenskan blekkir ekki
framar þá af lesendum »Mbl.«,
sem eru í meðallagi greindir eða
meira en það.
Flestir vita að íhaldsblöðin
skýra ekki frá efnisatriðum í
ræðum J. J. ráðh. af þeirri ástæðu
að mótstöðumenn hans í þinginu
bíða ávalt lægra hlut í rökræðum
við hann, enda hefir það aldrei
komið jafn átakanlega í ljós og
nú á þessu þingi. Blöðin láta svo
sem að íhaldsmenn á þingi, séu
hin mestu prúðmenni í orðum og
æpa og emja þegar þeim finst J.
J. ávarpa þá hvatskeytislega. Ef
til vill skýra þau ekki frá orð-
bragði ólafs Thors í umræðunum
um kosningu J. A. J., af því þau
telja það bæði venjulegt og eðli-
legt, að hann tali eins og »götu-
strákur«._ En hitt er broslegra að
»Mbl.« skuli ekki geta um hina
löngu skammiarræðu Magnúsar
docents í þessu máli, sem hvergi
snerti umræðuefnið, og flutt var
í fyrri umræðulokin um nóttina,
og dró málið á langinn um 4 daga.
íhaldsblöðunum þykir sá kostur
beztur að þegja um! þá 'ræðu; og
þá er ekki von að Framsóknar-
blöðin vilji snerta við þeim sora.
Ritstj. þessa blaðs hlýddi ekki
á umræðurnar um kosningu J. A.
J., en hann heyrði < alt sem fór
fram í Neðri-d. við 1. umr. um
eftirlit með loftskeytum veiði-
skipa; og þar skýra »Mbl.« og
»ísl.« rangt frá. Dómsmálaráðh.
talaði ekkert um að það ætti að
banna togurum skeytaskifti; en
hann gat þess, að ef að loftskeyta-
samfeöndin við íslenzku togarana
væru sérstaklega notuð til þess að
benda þeim á að varast varðskip-
in, og segja þeim hvenær óhætt
væri fyrir þá að skjótast í land-
helgina, eins og margskonar líkur
bentu til, þá væru útgerðarstjór-
arnir að brjóta landslögin sam-
kvæmt kænlega brugguðum ráð-
um, og þessvegna ættu þeir skilið
að skip þeirra »fengju kúlu í
gegnum belginn«, þegar þau væru
að sendast á skeytum um »öðinn«
og »Þór«, sem þeim kæmi ekkert
við. Og svo segir »fsl.« að »hvergi
í neiminum muni sá maður líðast
í ráðherrasessi«, »sem hagi sér
eins og núverandi dómismálaráð-
herra« gagnvart lögbrotum og
landhelgisræningjum og forráða-
mönnum togarafélaganna á Al-
þingi. Það er hverju orði sannara
að jafnoki J. J. í þessu efni hefir
eigi áður setið í ráðherrastóli á
íslandi. En »fsl.« er ekki öfunds-
verður af að vilja bera blak af
landhelgisræningjunum. — ól.
Thors bar ekki við að mótmæla
því, að ísl. togararnir hefðu sí-
feldar gætur á varðskipunum og
sætu um| landhelgina, en lét svo
sem þetta frumvarp kæmi að litlu
haldi, og þóttist vilja verja land-
helgina með því að fjölga varð-
skipunum. Halld. Steinsson hafði
líka getið þess nýlega í þingræðu,
að ísl. togararnir vissu um það
' samstundis og stjórnarráðinu
væri símað uml yfirgang þeirra í
landhelgi. »Kunnugt er, að togara
hafa, þrjá daga í röð, verið send
svohljóðandi skeyti úr Reykjavík:
»Ömmu líður vel«. — •sömmu líð-
ur ennþá vel«. — »Amma er að
byrja að verða lasin«. Þegar fyrri
skeytin voru send, lá varðskipið
inni á höfn, en hið þriðja var
sent, er það var að fara út úr
höfninni«. Þetta stendur í grein-
argerð frumv.; þar er þess líka
getið, að útlendir togarar séu
farnir að læra að haga sér eftir
þeim! skeytabendingum sem innl.
togarar fá. Það er von að togara-
eigendur séu ekki rólegir út af
þessu frumv. Samkvæmt því eiga
þeir að gefa dómsmálaráðun. lyk-
il að dulmálum skeyta sinna og
leggja við drengskap sinn, enda
verður haft eftirlit á loftskeyta-
stöðinni með öllum skeytum. En
komist það upp að þeir skifti um
dulmál, eða sendi annáð efni en
þeir segja í skeytunum, þá varð-
ar það sektum frá 15 þús. til 50
þús. kr. Dómsmálaráðh. flutti
mjög alvöruþrungnar ræður um
þetta mál við 1. umr., enda átti
<51. Thors í þröngri vök að verj-
ast. — En það situr einstaklega
vel á ritstj. »ísl.« að leggja undir
flatt og hreyta skætingi í dóms-
málaráðh. fyrir röggsemi hans í
landhelgismiálinu! Án þess að
ritstj. hafi nokkuð annað fyrir sig
að bera en rangfærslur úr »Mbl.«
-----o----
Mentaskólamál
Norðurlands.
Undirtektir háskólaráðs.
Dómsmálaráðherra hefir gert
fyrirspurn til Háskólaráðs um
það hvort Háskólinn mlundi veita
viðtöku stúdentum, útskrifuðum
frá Gagnfræðaskólanum á Akur-
eyri, samkvæmt sömu reglum um
próf og nám, sem gilda í því efni
við Mentaskólann í Reykjavík.
Háskólaráðið hefir nú svarað fyr-
irspurn þessari, og hljóðar bréf
þess um þetta efni svo:
»Háskóli íslands 17. Febr. 1928.
Dóms- og kirkjumálaráðuneyt-
ið hefir með bréfi, dagsettu 11. þ.
m., spurst fyrir um það, hvort
háskólinn mýndi sjá sér fært að
taka við stúdentum, útskrifuðum,
frá Gagnfræðaskólanum á Akur-
eyri, ef gefnar yrðu út reglugerð-
ir um stúdentanámið og prófið við
þann skóla samhljóða reglum
þeim, sem gilda í því efni við lær-
dómsdeild hins almenna Menta-
skóla í Reykjavík. Á fundi sínum
í dag samþykti Háskólaráðið að
svara fyrirspurninni svo:
Háskólaráðið telur ekki unt að
neita nokkrum þeim um viðtöku í
háskólann, er lokið hefir stúdents-
prófi í hverri stofnun sem er, svo
fremi að hún fullnægi þeim skil-
yrðuro, sem sett eru um nám og
próf (sbr. 17. gr. háskólalaganna)
í lærdómsdeild hins almenna
Mentaskóla- í Reykjavík, ef að
settar kunna að verða.
Haraldur Níelsson.
rektor.
Þeð er dálítið gaman að bera
þetta svar háskólaráðsins nú sam-
an við það svar, sem meiri hluti
háskólaráðsins (3 af 5) gáfu þingi
og stjórn í fyrravetur, út af til-
lögu sem þá var flutt um að stú-
dentaefni fengju að taka próf á
Akureyri síðastl. vor. Þá var líka
vitnað í 17. gr. háskólalaganna og
sagt að háskólinn gæti ekki tekið
á móti stúdentum, er tekið hefðu
próf, hér á landi, annarstaðar en
við Mentaskólann í Rvík, eða ann-
an skóla honum jafnstæðann. Þá
þótti meirihluta háskólaráðsins og
íhaldsmönnumj á Alþingi, engin
trygging í því, þó að hinu fyrir-
hugaða prófi á Akureyri, yrði
skipað samkvæmt reglugerð, er
ríkisstj. setti í samræmi við próf-
reglur mentaskólans . í Rvík.
Svona geta skýrir menn þýtt
formsatriðin á gagnstæðan hátt,
alt eftir þeim anda eða hug, sem
þeir bera til málsins.
Nú telur háskólaráðið ekki unt
að komast hjá því, samkv. 17. gr.
háskólalaganna, að háskólinn veiti
viðtöku stúdentum frá Akureyrar-
skóla, ef að þar sé með reglugerð
trygt að nám og próf jafngildi
því, sem ■ gerist við mentaskólann
í Rvík.
Það er líklegt að Magnús docent
taki þetta svar háskólaráðsins til
greina, enda kvað nú vera að renna
af honum móðurinn við að fram-
fylgja fyrirspurn og ályktun út af
gerðum dómsmálaráðherrans í
þessu mláli. Umræðan um það mál
dregst á langinn í þinginu, og
fullyrt er, að henni muni ljúka
með því, að samþykt verði þakk-
lætisyfirlýsing frá Bernharð Stef-
ánssyni til stjórnarinnar fyrir
mentaskóla Norðurlands; og það
jafnvel án þess að það valdi
nokkrum stormi í þinginu.
$
------o-----