Dagur - 24.01.1929, Blaðsíða 3
4. tbl.
DAGUB
15
næst um nokkra danska menn,
sem hafa átt þátt í framförum Is-
lendinga og sagði að þrátt fyrir
alt væru það þó ekki einvörðungu
skuggar, sem Danir hefðu varpað
á þroskasögu íslands. Að endingu
sagði hann:
Vér, sem danskir erum, viljum
hér í kveld enda með þeirri ósk,
að ísland stöðugt geti haldið á-
fram að vera hin ríka, milda
móðir barna sinna, og að það láti
andlit sitt, ungt og tigulegt, skína
bjart meðal þjóða Norðurlanda!
Eftir ræðu Knud Rasmussens,
söng óperusöngvarinn Jóhannes
Fönss »Sverrir konungur« (eftir
Gr. Th.) og »Þú nafnkunna land-
ið« (eftir Bj. Th.), og að síðustu
var kvikmyndin sýnd, var henni
tekið með einróma aðdáun. Blaðið
endar með að óska, að allir mættu
fá tækifæri til að sjá hana. —
o
Ný rit.
i.
Eimreiðin 4. h. 1928. Með þessu
hefti endar 34. árg. Eimreiðarinnar,
og er það — eins og venja er til -—
bæði sjálegt að hinu ytra og fjöl-
breytt að efni. Efnið er sem hér
segir: Viktor Rydberg: Dexippos
(kvæði), j. Jóh. Smári ísl., Fr. Ás-
mundsson Brekkan: Altarið (saga).
Rich. Beck: Bókmentaiðja ísl. í
Vesturheimi (framh.). Sveinn Sig-
urðsson: Lifa látnir? (niðurl.).
Björn Þorláksson: Nokkur orð um
stöfun. Oddur Oddsson: Viðarkol.
Vilhj. Þ. Gíslason: Ríkið og bæk-
urnar. — Sérstaklega eftirtektar-
verðar eru ritgerð Sv. S. Lifa látn-
ir?, sem einnig hefir kornið í undan-
förnum heftum, og Ríkið og bæk-
urnar, er það gott, að það mál,
hvort ríkið eigi að taka að sér bóka-
útgáfu landsins að nieiru eða minna
leyti, sé athugað sem nákvæmast
írá ölluin hliðum.
11.
Nýjar Kvöldvökur XXI. árg. 1928.
Tuttugasti og fyrsti árgangur
Nýrra Kvöldv. er nú kominn allur,
og verður ekki annað sagt, en að
hann sé all-fjölbreyttur að efni og
að ritinu hafi farið fram síðasta ár,
eftir að Þorsteinn M. Jónsson tók
við útgáfu þess.
Það þarf ekki að blaða lengi í
þessum árg. til þess að sannfærast
um, að ritið leysir ætlunarverk sitt,
að vera alþýðlegt rit til skemtunar
og fróðleiks, svo af hendi, að ekki
verður út á það sett til muna.
Þó finst oss sem hlutfallslega sé
of mikið af hinum »léttari« smásög-
um þýddum, og væri ekki úr vegi
að þær fækkuðu og efnismeiri sög-
ur eða smáritgerðir um ýms efni,
almenningi til fróðleiks, kæmu í
staðinn.
Ritið er eitthvert hið ódýrasta,
sem kostur er á (5.00 kr. árg., 24
arkir — á þessu ári mun hann þó
vera 25 arkir), enda hefir útbreiðsla
ritsins aukist mikið, og hefir það þó
ávalt átt vinsældum að fagna.
A'f ritgerðum í þessum árg. mætti
benda á: »Hólaskóli hinn forni«
eftir Brynleif Tobiasson kennara —
mjög fróðleg grein —, »Um jólasiði
í Svíþjóð« eftir frú E. F. Brekkan.
»Spunastofan í Þýzkalandi« eftir
Jón Sigurðsson kennara og bók-
mentagreinarnar eftir þá Pálma
Hannesson kennara og Brekkan rit-
höfund. Þá er einnig hin þýdda rit-
gerö »Höfuðborgir« allfróðleg
grein.
Hvað snertir höfunda kvæðanna,
verður ekki sagt að þar sé valið af
verri endanum — eru, þar kvæði
eftir Pál Árdal, Davíð Stefánsson,
Gustav Fröding og ungt og upp-
rennandi góðskáld, Jóhann Frí-
mann. — Sögurnar eru sumar
skenrtilegar og allar alþýðlegar. Af
hinum fruntsömdu ntá einkum benda
á »Vökunótt« eftir Sigurjón Frið-
jónsson og »Fermingarbarnið« eft-
ir Fr. Á. Br. Og meðal hinna þýddu
á »Mísgripin« eftir Shakespeare.
»Upp úr gröfinni« eftir Johan Bo-
jer og »Augu ntannanna« eftir J.
Anker Larsen. — Skáldsaga sú —
»La Mafia« eftir Rex Beach — sem
er að koma í ritinu, og sem Jónas
Jónasson frá Flatey þýðir, virðist
vera allskemtileg aflestrar og mjög
»spennandi«. — Yfirleitt þyrfti að
vanda málið á þýðingunum betur
en gert hefir verið.
------o------
F r éttir.
Bœjarstjórnarkosningin hér í bse 18. þ.
m. fór *em hér segir:
A-listi (Framsókn) hlaut 303 atkvæði
B-listi (Jafnaðarmenn) — 456 —
C-listi (>BorgaraIisti«) — 563 —
27 seðlar voru ógildir og 4 seðlar auðir.
Sanikvæmt þessu hlutu kosningu:
Af A-lista Brynleifur Tobiasson.
Af B-lista Erlingur Friðjónsson og Einar
Olgeirsson.
Af C-lista Ólafur jónsson og Tómas
Björnsson.
Fylgi við Framsóknarlistann var nálega
hið sama og við bæjarstjórnarkosningar
1927. Ýmsir höfðu búist við, að atkvæða-
tala Jafnaðarmannalistans yrði hæst, en
eins og að ofan greinir skaut hinn svo-
nefndi >BorgaraIisti« honum allmjög aftur
fyrir sig. Munu jafnaðarmenn ekki vera
allskostar ánægðir með úrslitin. Aftur á
móti eru íhaldsmenn sagðir vera kampa-
kátir og hafa þó ekki yfir miklu að státa,
þar sem þeir neyddust til að seilast út
fyrir flokkinn eftir mönnum á lista sinn.
Um eiginlegan íhaldssigur er hér því ekki
að ræða.
Ddnardœgur. Hinn 11. þ. m. andaðist
að heimili sínu Qlerárgötu 3 hér i bæ
húsfrú Þórunn Friðjónsdóttir, kona Jóns
Jónatanssonar járnsmiðs og systir þeirra
Sandsbræðra. Frú Þórunn sál. var merk
kona og gáfuð, en var mjög biluð á heilsu
á siðari árum. Hún var hálf fimtug að
aldri. Jarðarför hennar fór fram i dag.
Fyrir skömmu andaðist hér á sjúkrahús-
iau Haraldur Helgason frá Espihóli, bróðir
Jóseps bónda þar. Haraldur sál. var aldr-
aður maður og mjög farinn að heilsu.
Þá er og nýlega látin á Kristneshæli frú
Jóna Jóhanna Jónsdóttir, kona Friðjóns
bakara hér í bæ.
•
/ón H. Þorbergsson bóndi á Laxamýri
flytur í kvöld fyrirlestur í bæjarstjórnar-
salnum um nýbýlarœkt. Ágóðinn rennur
tll félagsins >Lsndnám«.
K. A. K. A.
AÐALFUNDUR
Knattspyrnufélags Akureyrar
verður haldinn í húsi verslunarmannafélagsins Sunnudaginn 27. þ. m. kl. 1 e. h.
Stjórnin.
Býlið Sólheimar
í Glerárþorpi, er til sölu eða leigu og laust til ábúðar 14. maí
í vor. Semja ber við undirritaðan fyrir 10. febrúar n. k.
Sólheimum, 24. janúar 1929.
Helgi Steinarr.
Goða/oss kom hingað á Sunnudags-
morguninn og fór aftur á Þriðjudag vestur
um leið til Rvíkur.
Síra Rögnvaldur Pétursson frá Winnipeg
er kominn til Rvíkur og dvelur þar um
tima.
Bæjarstjórnarkosningar, sem eins og
kunnugt er hafa verið háðar í þessum
mán. á Siglufirði, ísafirði og í Vestmanna-
eyjum hafa fengið eftirfarandi úrslit:
A Siglufirði fékk listi jafnaðarm. 341
atkv. og komu 3 mönnum að. Listi íhaldsm.
fékk 166 atkv og kom einum manni að.
Framsóknarlistinn fékk 101 atkv.
A ísafirði fékk listi Jafnaðarm. 348 atkv.
og kom 2 mönnum að. íhaldsm. komu
að 1 manni með 239 atkv. Á ísafirði fór
einnig fram atkvæðagreiðsla um sérstakan
bæjarstjóra fyrir fsafjörð, voru 313 já og
272 nei, 50 seðlar voru auðir og ógildir.
Meiri hluti kjörstjórnar úrskurðaði að skip-
un sérstaks bæjarstjóra fyrir kaupstaðinn
væri þar með samþykt, en minni hlutinn
áfrýjar úrskurðinum.
I Vestmannaeyjum fékk listi fhaldsm.
691 atkv. og kom 2 mönnum að. Listi
Jafnaðarm, fékk 390 atkv. og kom 1 manni
að.
--------o-------
Austan úr Fljótshlíd.
t 55. tbl. »Tímans« (20. nóv. f. á.),
skrifar Ragnar Ásgeirsson ráðunautur
grein. Vegna þess að aldrei verður um
of leiðbeint á þeim sviðum, sem greinin
ræðir um og eins af hinu, að menn hafa
lítið heyrt opinberlega um hið merki-
lega fyrirtæki Búnaðarfélagsins, kom-
yikjuna og grasfræræktina á Sáms-
stöðum í Fljótshlíð, viljum vér birta
greinina hér.
Miðvikudaginn 14. þ. m. brá eg
mér austur í Fljótshlíð, til þess m.
a. að fá upplýsingar um kartöflu-
ujipskeru þar í sveitinni í haust.
Allstaðar þar hafa kartöflur sprott-
ið ágætlega, svo að á flestum bæj-
um hafa menn mun meira af kart-
öflum, en þurfa þykir til heimilis-
þarfa. Enda hefir kartöfluuppskera
verið með mesta móti á Suðurlandi
í haust.
Víðast hér sunnanlands er garðá-
vöxtur ekki veginn nákvæmlega og
er þessvegna ekki gott að fá altaf
réttar upplýsingar um uppskeru á
bæjum, eða hve mikið sé notað af
kartöflum á mann yfir árið. En, eg
hefi sterkan grun um það, að víða
mætti auka notkunina að mun, til
drýginda fyrir búin og aukinnar
vellíðanar fyrir mannfólkið. Og leið-
in til þess hygg eg að væri að koma
á námsskeiðum í sveitunum, þar
sem kend yrði fjölbreyttari mat-
«Dyngja",
íslenska fægiduftið, þurfa
allar húsmæður að eiga
í eldhúsi sínu. — Fæst
í 50 — aura pökkum,
í Kaupfélagi Eyfirðinga,
Kaupfél. Verkamanna
og í Versl. Eyjafjörður.
Dagur
er bezta
auglýsingablaðið.
reiðsla kartaflna heldur en nú tíðk-
ast alment. Myndi kartöflunotkun
heimilanna þá aukast, ef húsmæð-
urnar lærðu að tilreiða ýmsa lyst-
uga rétti úr kartöflum. Vonlegt er
að sumurn þyki leiðigjarnt að neyta
soðinna kartaflna tvisvar eða þrisv-
ar á dag, enda þótt flestir láti sér
það vel lynda. En það sýnir glögt
hve vinsæl fæða kartaflan er, enda
eiga bændur ótrúlega mikið undir
því að kartöfluræktin hepnist vel.
Eg mun innan skamms gera nán-
ari grein fyrir tillögum mínum um
tilhögun slíkra nánisskeiða og vænti
góðs árangurs af þeim ef þau kæm-
ust á, enda er hér ekki um neinn hé-
góma að ræða, þar sem er aukin
notkun og fjölbreyttari matreiðsla
kartaflna; heldur gæti það orðið til
þjóðþrifa.
Eg er nú ekki þannig gerður, að
eg geti komið í eina fegurstu sveit
þessa lands án þess að hugsa um
eða líta á annað en kartöflur. Og
þrent var það, sem einkum vakti
furðu mína í þetta sinn austur í
Fljótshlíð.
Hið fyrsta voru rafmagnsstöðv-
arnar, sein senn eru fullgerðar á
öllum bæjum nema einum í Innhlíð-
inni. Ekki þarf annað en að koma á
raflýsta og rafhitaða sveitabæi til
þess að ganga úr skugga um hve
merka nýjung hér er um að ræða
fyrir íslenskan landbúnað og lífið í
sveitunum. Það er ólíkt að koma á
lnnhlíðar-bæina nú, eða þegar kuld-
inn sat þar að völdum. Og manni
dettur í hug hin margvíslega hag-
nýting rafmagnsins.
(Framh.).