Dagur - 28.11.1929, Blaðsíða 3
49. tbl.
DAGUH
199
• • » » <»-•-•
kirkju? Það hefir verið gert og bless-
ast vel. Fleiri stofnanir eru þurfandi
fyrir fé og maklegar alls góðs. Eg
hefi nýlega séð, að hugsað er hér um
stofnun sjómannastofu á Akureyri. F*að
er þarft verk. Sjúkrasjóður og bóka-
safnssjóður Kristneshælis eru févana.
Nemendasjóður Gagnfræðaskólans er
hjálparheila fátækra fróðleiksfúsra ung-
menna. Pví ekki að styðja þessar
stofnanir, eins og kirkju suður í Sel-
vogi, sem við eigum engar skyldur við
og ekki er þurfandi fjárins ?
Eg býst nú við að mæta þeirri
mótbáru, að ekki þýði að heita á annað
en Strandarkirkju, hún sé búin gegnum
aldir að sýna og sanna mátt sinn. í
því efni verður hver auðvitað að trúa
því, sem honum finst bezt, en eg
held, að hvaða góð stofnun eða fyrir-
tæki sem er, verði jafnvel við óskum
manna, ef trúin er á aðra hlið, hvort
sem er Strandarkirkja eða Akureyrar-
kirkja hin nýja.
Akureyri 27. nóv. 1929.
Friðrik J. Rafnar.
Ú tlent.
Sims keyti.
(Frá Fréttastofu íslands).
Rvík 27. nóv.
París: Clemenceau er látinn (88
ára að aldri), var jarðaður i gær
við hlið föður síns i dálitlum lundi
í Vendeehéraði án kirkjulegrar at-
hafnar eða nærveru prests. Clemen-
ceau stendur uppréttur í gröfinni
og horfir til hafs svo sem hann
sjálfur hafði lagt fyrir. — Minning-
arathöfn fór fram i þinginu, og öll
frakkneska þjóðin syrgir þennan
míkla mann sinn.
Shanghai: Rússar halda áfram
sókn í Mansjúriu. Kínverjar eru á
undanhaldi og hafa mist fjölda
manna, fallinna og særðra.
Essen: Skáli einn á markaðstorgi
hér sprakk af ókunnum ástæðum.
24 menn biðu bana og 26 særðust.
Aflasala f Englandi er áframhald-
andi góð; togarinn Karlsefni kom
siðastur og seidi fyrir 1920 sterl.p.
Böggild aðalræðismaður Dana í
Canada er látinn af hjartabilun. •
(Böggild var sendiherra Dana i
Reykjavík um hríð).
Lik Boga Melsteðs kom heim
með e. s. íslandi og á að jarða
það í Klausturhólum á fimtudag (i
dag). Kveðjuathöfn fór fram i dóm-
kirkjunni.
Niðurstöðutölur fjárhagsáætlunar
Rvíkur fyrir 1930 eru 3,705,240,00
krónur.
Útvarpsstjórastaðan auglýst laus,
árslaun 7500,00 kr. — í hinu nýja
húsi landssímans, sem bygt verður
við Austurvöll, á að verða útvarps-
salur. En hvort útvarpsstöðin verður
komin upp fyrir Alþingishátíðina fer
alveg eftir veðri í vetur.
Rikisstjórnin hefir falið Pálma
Loftssyni útgerð »Esju<, varðskip-
anna, >Hermóðs< o. fl. skipa frá
áramótum. Pálmi á einnig að end-
urskoða og gera tillögur til endur-
bóta um hið gamla, úrelta fyrir-
komulag og rekstur flóabátanna.
Guðbjöm Björnsson kaupmaður hér i bæ
tók aér far með Drotningunni aíðait til
Reykjavikur, til þess að ieita sér lækninga
við þrálátum magakvilla, er hann þjáiit at.
Erfingjar keisarans.
A sínum tíma setti Nikulás II. rússa-
keisari upphæð, sem svarar til 20 mil-
jónum króna, í banka í Ameríku; hefir
hann líklega ætlað að hafa þessa pen-
inga til vara, þegar í harðbakkana
slægi heima fyrir, og gripa til þeirra,
ef svo færi að hann yrði að fara frá völd-
um og hröklast úr landi. Nú er það kunn-
ugra en frá þurfi að segja, að rúss-
nesku byltingamennirnir sáu svo um,
að keisarinn aldrei þurfti á hvorki
þessu fé né neinu öðru að halda f
þessum heiini. En nú sem stendur
vekja miljónir keisarans samt eftirtekt,
því nú hafa komið fram þrír aðilar,
sem deila um arfinn fyrir dómstólunum
í Ameríku. — Romanov-fjölskyldan,
sem er gamla keisaraættin og nú lifir
landflótta, krefst auðvitað að taka arf
eftir keisarann, en hið sama gerir einnlg
rússneska Sovjet-stjórnin, sem telur sig
vera réttan aðila til arfs eftir fyrirrennara
sinn. Priðji arfskrefjandinn er kona nokk-
ur, sem gengur undir nafninu madame
Tjaikolski. Henni skaut upp í Berlínar-
borg fyrir nokkrum árum, og fullyrðir
hún, að hún sé enginn önnur en stór-
furstaynja flnaslasia, yngsta dóttir keis-
arans; kvaðst hún hafa komist undan,
er blóðbaðið á keisarafjölskyldunni fór
fram, en það þótti lítt trúlegt, enda
hafa aðrir ættingjar keisarans, sem á
lífi voru, ekki villað kannast við hana.
— þetta erfðamál er eitt hið flókn-
asta, og síðast er fréttist var ekkert víst
um úrsiit þess.
Egyptaland sjálfstætt.
Fyrir nokkru síðan vakti það athygli
manna úti í heiminum, að England og
Egyptaland höfðu gert samning sín á
milli, sem gerði Egyptaland að fullvalda
ríki. Eins og kunnugt er komst Egypta-
land á sfnum tíma undir veldi Tyrkja,
en er Tyrkjaveldi tók að hnigna á
seinni hluta 19. aldar, vora raargir við-
búnir að skifta reitum »hins sjúka
manns«. En Tyrkir urðu lífseigari en
við var búist, þó tókst stórveld-
unum að hrifsa tii sín ýmsa feita bita
— m. a. náðu Englendingar öllum
yfirráðum yfir Egyptalandi, jafnvel þótt
landið að nafninu til lyti Tyrkjasoldáni
fram að heimsstyrjöldinni. Síðan styrj-
öldinni lauk, hefir farið þjóðernisvakn-
ingaralda yfir landið, og landsmenn
hafa iátið í ljósi vaxandi óánægju með
afskifti og yfirráð Breta f landinu.
Hafa oft verið óeirðir og dylgjur, og
varð samkomulagið litlu betra þótt
Bretar gæfu landinu skinsjálfstæði. Peir
höfðu herlið i landinu samt sem áður
og yfirráðum þeirra var enganvegin
lokið. — Eftir þessum nýja samningi,
sem verkamannastjórnin enska nú hefir
gert við Egypta, eiga Englendingar
smám saman að flytja herlið sitt burt
úr landinu, og ekki hafa þar lið til
annars en að gæta Suezskurðarins.
Bæði ríkin skuldbinda sig til að styðja
hvort annað bæði í friði og stríði, og
England hefir skuldbundið sig til að
stuðla að því, að Egyptaland fái inn-
göngu í Alþjóðabandalagið. — Petta
virðist nú alt lofa góðu, hverjar sem
efndirnar kunna að verða f framtíðinni.
LagarfOSS kom hingað um ifðuatu helgi
að austan og frá útlöndum.
Hatldór Ásgeirssoo kjötbúðantjóri, tók
sérfartil útlanda með akiplnu »Nornan<
í siðuatu viku,
Trésmiðafélag Akureyrar
heldur fund i lðnaðarmannahúsinu föstudaginn 29. nóvember kl. 8 e. h
Verkefni: kauptaxtinn og vetrarstarfsemi félagsins. — Áriðandi að
allir félagsmenn mæti stundvíslega. StjÓmín.
F r éttir.
Dánardægur. Hinn 21. þ. m. andaðist
að heimili sínu, Spónsgerði í Arnarnes-
hreppi Margrét Stefánsdóttir, ekkja eftir
Marz Kristjánsion, sem dáinn er fyrir mörg-
um árum. Voru þau hjónin, Marz og Mar-
grét, búandi frammi í Eyjafirði og síðar
úti í Kræklingahlíð. Varð þeim 10 barna
auðið, en aðeins tvö þeirra eru á lífi, Ste-
fán bóndi í Spónsgerði og Quðrún hús-
freyja í Baldurshaga í Qlæsibæjarhreppi.
Margrét sál. var fædd árið 1844 og var
því orðin hálf níræð að aldri. Þrátt fyrir
sinn háa aldur, hafði Margrét íulla fótavist
og dágóða heilsu fram til hins síðasta-
Hún var hin mesta trúleikskona, sistarfandi,
svo að henni féll aldrei verk úr hendi.
Vann hún öll sín verk hávaðaiaust og af
einstakri skyldurækni, en var engin út-
sláttarkona á neina iund.
Síra Sigurður Einarsson, $á hinn sami er
íhaldsblöðunum hefir orðið alltíðrætt um
að undanförnu, hefir flutt erindi bæði í
Reykjavík og Hafnarfirði nú fyrir skömmu.
Erindi þetta nefnir hann »Tveir uppreisn-
armenn og æskulýður Mið-Evrópu< og
fjallar um forstöðumenn tveggja skóla, er
annar tékkneskur en hinn þýzkur. Erindi
sr. Sigurðar hefir fengið mikla aðsókn og
einróma lof.
Áheit á Sirandarkirkju. í sumar úg haust
hafa blaðinu verið sendar eftirfylgjandi
upphæðir tii Strandarkirkju: Frá N. N. 10
kr., frá N. N. 15 kr., frá J. Þ. X. 100 kr.,
frá Á. 50 kr.
Höfum vér afhent sóknarprestinum þessa
peninga og hann Iofað að koma þeim til
skila.
Kefnd sú, er skipuð var í fyrra, til þess
að hafa eftirlit með kornvörubirgðum verzl-
ana hér í bæ, kom saman á föstudaginn
var. Fyrir lágu skýrslur, er bæjarstjóri hafði
safnað, um birgðirnar hér í nóvember.
Reyndust þær svo miklar, að ekki þótti
ástæða til að grípa til neinna sérstakra
ráðstafana i þessu efni. Langsamlega mest-
ur forði var hjá K. E. A. og þar næst hjá
Höepfners-verzlun. Kolabirgðir reyndust
og svo miklar, að ekki gerðist heldur þöri
ráðstafana í þá átt.
Pað var fyrir áeggjan og tilstilli Kaup-
félags Eyfirðinga, að nefnd þessi var sett
á fót, og að kornvörubirgðir verzlana eru
nú undir opinberu eftirliti, enda gengur
það á undan í þvi að byrgja sig upp af
umræddum vörum.
Á bæjarstjórnarfundi íyrra þriðjudag var
samþykt með eins atkvæðis mun að gera
það að skilyrði fyrir styrkveitingu til Leik-
félags Akureyrar, að bæjarstjórnin kjósi
þriggja manna nefnd, til þess að hafa
ihlutunarrétt um val þeirra leikrita, sem
félagið tekur til sýninga. Mælist það mis-
jafnlega fyrir að setja starfsemi félagsins
í þenna hátt undir opinbert eftirlít.
Lady Hamiiton nefnist mynd, er Nýja Bió
sýnir um þessar mundir. Er hún i 12 þátt-
um og án efa einhver stórfenglegasta og
áhrifamesta mynd, er hérhefir verið sýnd.
Er enska sjóhetjan, Nélson, ein aðalper-
sónan og Lady Hamilton ástmey hans
önnur. Er meðal annars sýnd hin stór-
felda sjóorusta við TrafalRar, þar sem
Nelson féll ligri hrósandi.
Grá hryssa
er í óskilum á Eyjafjarðardal. Mark:
Stýft fjöður og biti aftan hægra, ó-
markað vinstra. Eigandi vitji hennar
til undírritaðs og borgi áfallinn
kostnað.
Ounnar Jónsson,
Tjörnum.
VI M
hreinsar öll óhreinindi (á heimil-
unum. Notið það til að gera
skínandi fagra, potta, pönnur, bað-
ker, skálar, tígulsteina, krana,
veggi, linoleum-gólfdúka, leirílát,
gier, hnífa og gafla.
Lever Bros. Ltd.,
Port Sunlight, England.
WV 3 3.
Dansleikur gengst kvenfélagið Framtíðin
fyrir að haldinn verðí hér í bæ 1. des.
Ágóðinn rennur í byggingarsjóð gamai-
mennahælisini.
Ársrit Nemendasambands Laugaskóla,
gefið út á þessu ári, hefir Degi verið
sent. Rit þetta stendur hinum fyrri
Ársritum sambandsins alls ekki að baki
og hafa þau þó ekki verið af vanefnum
gerð. Tómas Tryggvason skrifar um
Fljótsheiði, Laufey Einarsdóttir (ráð-
herra) um Guðrúnu Ósvífursdóttur,
Bragi Sigurjónsson um Guðmund Frið-
jónsson og Kristján Júlíusson um Theó-
dór Friðriksson. Þessar fjórar ritgerðir,
sem nú hafa verið nefndar, taka yfir
rúmar 70 blaðsíður ritsins, sem alls er
10 arkir að stærð, og eru þær allar
prýðilega úr garði gerðar að efni, efnis-
meðferð og lipurri en þó þróttmikilli
hugsun. Veita þær lesaranum mikla á-
nægju og eru skólanum til ósvikinnar
sæmdar. — Pá birtast nokkur kvæði
eftir Kára Tryggvason, Völund Guð-
mundsson, Sigfríði Jónsdóttur, Ingi-
björgu Tryggvadóttur og Pál H. Jóns-
son. Enn er f ritinu kveðja til Nenenda-
sambandsins frá Póroddi Guðmundsyni,
er stundar nám í Noregi. Laugamanna-
annáll eftir Konráð Erlendsson kennara,
sitt af hverju um Laugaskóla eftir skóla-
stjórann, Arnór Sigurjónsson, og ýmis-
legt fleira. Síðast er svo skýrsla um
skólann veturinn 1928 — 1929. Voru
32 nemendur f eldri deild, 48 í yngri
deild og auk þess 8 óreglulegir nem-
endur.