Dagur - 16.04.1931, Blaðsíða 2

62
DAGUR
16. tbl.
borna til ánauðar. Allt fer að einu;
söguþekkingin, dómgreindin og
innrætið.
Nei. F*etta er allt svo ógáfulegt
og engum orðum eyðandi að rök-
semdaleiðslu ritstjórans. En munum
hina djúpu fyrirlitningu ósnoturra ihalds-
manna fyrir alþýóunni, sem svo að
segja gægjist fram úr hverri hugsun
heimskra blaðamanna og birtist nú
í smekklausum ritstjórnargreinum
hinnar þríhöfðuðu ísafoldar. Munum
þetta við kosningaborðið næst.
Y;
-----0----
Aðalbjörn fóhannsson
frá Hólakoti við Grenivík.
Nokkur kveðjuorð.
Það skeður margt á langri leið,
segir máltækið. Þegar roskinn maður
lítur yfir farinn lífsveg sinn, bregður
upp mörgum myndum, sem hann
á ekki gott með að átta sig á, það
koma í Ijós margir viðburðir, sem
hans skammsýna auga á erfitt með
að sjá, að skaparinn geti látið miða
öðrum til góðs, en eg trúi því þó,
að hans alvizka og algæzka láti allt
stuðla að því, að efla hið góða.
Þegar menn leggja upp í ferðir,
er það mikils um vert, að vera sem
bezt útbúinn, að þeim efnum, sem
koma að haldi á leiðinni, sem þeir
geta treyst á, þó vegurinn verði
eitthvað ógreiður og sem gefi þeim
vissu um, að þeir séu á réttri leið,
þó sorta beri í loft og ógerla sjáist
hvað fara skal.
í gærmorgun þegar eg heyrði
sagt fráfall þitt, vinur minn, átti eg
ekki gott méð að geta trúað því, og
gat ekki skilið að það væri nokkr-
um fyrir beztu að þú flyttir svo
skyndilega frá okkur. Þú, sem varst
svo vel útbúinn að þeim fararefnum
sem gott og göfugt lífsstarf út-
heimtir. Þó þú værir ekki auðugur
af tímanlegum fjármunum, þá hafðir
þú gnægð af þeim auði sem varan-
legur er, sem náungum þínum og
öllum almenningf eru dýrmætari en
gull og silfur. Þú áttir kærleiksríkt
og hreint hjarta, það sýndi sig í
framkomu þinni, sem var svoóeig-
ingjörn, og hjálpfýsi við náungann.
Þar að auki varstu betur útbúinn
eð líkamshreysti og andlegri atgervi
en almennt gerist, og hafðir áhuga
fyrir öllum þeim málum, sem þú
huggðir sveit þinni og þjóðfélagi til
gagns og frama,
Eftir almennum mælikvarða, var
ekki nema hálffarin leið þín. Á
fertugasta afmælisdaginn þinn fluttir
þú burtu. Það er sárt að hugsa til
þess þegar svo góðir og nýtir fé-
lagar eru kallaðir frá manni á bezta '
aldri. Sem menn vona að eigi eftir
að njóta ávaxtanna af því góða, sem
þeir hafa sáð f félagslífinu við aðra.
Oss þykir erfitt fjærstöddum náung-
um og vinum að reyna þetta, en
þyngst verður raunin konunni með
þremur ungum börnum ogföðurn-
um á tíræðisaldri, sem Iiggur rúm-
fastur, en með heilbrigða sál, sem
ber sigursveginn silfurlitaðann fyrir
langt og vel unnið dagsverk.
Eg leyfi mér í nafni sveitunga
þinna, Aðalbjörn Jóhannsson, að
þakka þér lífsstarfið, sem þú vannst
af dáðríkum hug, þakka þér þær
heilbrigðu skoðanir sem hvarvetna
gerðu vart við sig hjá þér. Þú fanst
það* svo glöggt, að trúræknin er
það akkerið, sem alltaf þarf að vera
til taks að leggja lífsfleygið við svo
það ekki beri í strand þegar öldu-
gangur lífsins skellur á því.
Vér geymum minningu þína. Og
þessi fornu orð, sem tðluð voru
fyrir öldum slðan »Hvar sem eg
heyri góðs manns getið minnist eg
fóstra míns þvf svo reyndi eg hann
að öllum hlutum«, þau geta einnig
minnt á þig.
Ægissíðu á páskadaginn 1931.
ðskell Hannesson.
-----0----
Skáldakritur.
Deila hefir risið milli amerísku
skálanna Sinclair Lewis og Theo-
dors Dreisers.
Dreiser og Lewis eru báðir í
miklu áliti fyrir sögur sínar og þykj-
ast auðvitað góðir fyrir sig.
Sinciair Lewis fékk bókmennta-
verðlaun Nóbels s. I. haust. Ein
hin kunnasta saga hans er »Elmar
Gantry«. Hræsni og svivirðilegum
yfidrepskap amerískra presta og trú-
boða er þar lýst með allsterkum
dráttum. Kona Lewis er einnig rit-
höfundur.
Dreiser hefir einnig skrifað margar
merkar sögur, t. d. Babbit, Main
Street og The American Tragedy.
Hann fór fyrir nokkrum árum til
Rússlands og er hann kom heim
aftur ritaði hann bók er nefnist
»Dreiser Looks at Russia« þ. e.
Dreiser virðir Rússland fyrir sér.
Skömmu áður hafði kona sú er
nú er gift Lewis, ferðast um Rúss-
land og skrifað greinar um það í
timarit. En eftir að hún giftist Lewis
bar maður hennar það á Dreiser,
að hann hefði stolið um þrjú þús-
und orðum úr tímaritagreinum konu
sinnar og birt sem sín eigin orð
og athuganir.
Fyrir skömmu síðar voru Dreiser
og Lewis staddir í veizlu í New-York.
Lewis átti að halda ræðu en stóð
þá upp og lýsti yfir því, að hann
mundi ekki tala meðan sá maður
væri í salnum er stolið . hefði þrjú
þúsund orðum úr ritum konu sinn-
ar. Skömmu síðar gekk hann burt
og var álitið að hann hefði yfirgef-
ið samkvæmið, en það var ekki,
því sfðar um kvöldið mættust skáld
in Lewis og Dreiser, og þá rétti
Dreiser Lewis tvo löðrunga vel úti
látna, og nú ílýgur sagan um þessa
atburði heimsendanna á milli.
Sóttvörnunvmi hefir verið létt af.
Ægir kom hingað sl. sunnudag. Með
honum komu nokkrir af þeim erindrek-
um er sóttu aðalfund S. 1. S. og
flokksþing framsóknarmanna í Rvík.
Lagwfoss kom 15. þ. m. .austan um,
frá Hamborg.
Boðað var til almenns borgarafundar
hér í bænum þann 14. þ. m. í tilefni af
þingrofinu. Sjálfstæðismenn boðuðu til
fundarins, og var hann í fyllsta máta
jnarklítill.
Þingrof.
fyrir einhleyp-
ann mann.
Eins og þegar er alkunnugt,
var Alþingi rofið samkvæmt kon-
ungsúrskurði, 14. þ. m. Áður
höfðu þeir Jón Þorláksson. Jón
ólafsson, Magnús Guðmundsson,
Magilús Jónsson, Thors og Egg-
erz flutt þingsályktunartillögu
um vantraust á stjórninni, og var
vitanlegt að vantraustsyfirlýsing
sú yrði studd af jafnaðarmönn-
um.
út af pingrofinu, hafa orðið
nokkrar æsingar í Reykjavík.
Hafa Sjálfstæðis- og Jafnaðar-
menn beitt sér fyrir þeim. Hafa
þeir nú fallist í faðma. Lýst bless-
un sinni hver yfir öðrum og flutt
æsinga ræður af svölum þing-
hússins, og farið í hópum heim
til forsætis- og dómsmálaráð-
herra.
Þeir er sérstaklega hafa haft
orð fyrir þeim flokkum eru:
Thor Thors, Hendrik Ottóson og
Torfi Hjartarson.
Forsætisráðherra talaði til
fólksins og fékk gott hljóð; skýrði
hann frá ástæðum til þingrofsins.
Benti á að yfir lýst hefði verið af
andstöðuflokkunum, að þeir sæu
sér ekki leið til að mynda stjórn,
þess vegna hefði beina leiðin orð-
ið sú að leita úrskurðar þjóðar-
innar.
Til þess að gefa lesendum Dags
enn fyllri skýrslu um þetta mál,
er hér birt greinargerð stjórnar-
innar fyrir þingrofinu, á öðrum
stað í blaðinu.
v
------0-----
Fr éttir.
Bazar heldur Kvenfélagið »Hlíf« á
sumardaginn fyrsta í »Skjaldborg«.
Þær konur sem ætla að gefa muni á
bazarinn eru beðnar að koma þeim til
skila fyrir 19. þ. m. Mununum veita
móttöku ungfrú Kristbjörg Jónatans-
dóttir, Aðalstræti. Prú Elísabet Frið-
riksdóttir, Hafnarstræti 103, og Jó-
hanna Þór, Norðurgötu 3.
Kúban Kósakkakór (26 manna), kem-
ur með »Island« í dag og syngur með-
an skipið stendur við. Má það reiknast
stór viðburður í sönglífi < þessa bæjar,
að svo frægur kór sem þessi heimsæki
okkur. Menn þessir hafa það að at-
vinnu að ferðast land úr landi og
syngja. Hafa þeir ferðast um öll lönd
Norðurálfu og víða í Ameríku og al-
staðar hlotið mjög góðar viðtökur. Þess
má einnig geta að þeir syngja nær ein-
göngu rússneska söngva og “mun öllu
söngelsku fólki verða mikill fengur að
kynnast þeirri musik, þar sem Rússar
eru taldir standa meðal fremmstu þjóða
á musiksviði.
Sala aðgöngumiða að söngnum er
þegar byrjuð. Fást þeir í Hljóðfæra-
verzlun Gunnars Sigurgeirss., sími 94.
Ritstjóri Dags er væntanlegur heim
með íslandi’ í dag.
Ungmennafélag Akureyrwr stofnar til
sumarfagnaðar í Samkomusal bæjarins
á sumardaginn fyrsta. Nánar auglýst
sfðar.
Hörður Eydal
Gilsbakkaveg 5.
Kaffikvöld Vesturfara er ákveðið 20.
þ. m. Þeir er áður hafa ákveðið sig til
þátttöku vitji aðgöngumiða hjá Jóni
Rögnvaldssyni, í Bókaverzlun Kr. Guð-
mundssonar, ekki síðar en á hádegi n.
k. laugardag.
Dettifoss kom frá Reykjavík í morg-
un, hraðferð.
Selfoss, Island og Súðin öll væntan-
leg í dag.
-----o----- ■
Frá hali til hafs.
Eg hef átt því láni að fagna að
kanna leiðirnar þrjár, sem íslend-
ingum standa opnar til Kína. —
En ferðaminningar þessar, frá
því er eg fór til Kína fyrra skift-
ib, hafa ekki birzt á prenti áður.
Hér segir þó ekki af því ferðalagi
lengur en til þess, er við nálguð-
umst Japan. Um dvölina þar og
Fúsijama-för mína, hef eg skrif-
að í Eimreiðina, 3. hefti 1929. Og
um ferðalög okkar lengst norður í
Miðkína hefur »Bjarmi« flutt
nokkrar greinir.
Að sJcilruÆ.
28. ágúst 1920 sigldum við út
eftir óslófirðinum. Á bryggjunni
stóð mikill manngrúi, ljósklædd-
ur, iðandi eins og blómskrúð í
sumarblæ. Hraðskreiðir mótor-
bátar fylgdu okkur langt út á
fjörð. Og nú lítur bryggjan út
eins og hvít rönd að baki okkur.
Það sáum við síðast til vina okk-
ar. 1500 farþegar standa á þilj-
um. Við horfum hljóðir til lands
og veifum hvítum vasaklútum.
Hefurðu ferðast um norðan-
verðan Noreg að sumarlagi? Hef-
urðu farið með Björgvin-ósló-
járnbrautinni? Hefurðu séð fjöll
og dali og firði þessa fagra lands,
vötnin, skógana og akrana? — Þá
hefur þér fundizt sem þú hafir
séð ísland endurborið, eins og þú
sást það í huganum, er við heima
sungum fslandsljóð Hannesar
Hafstein.
Og í Noregi hef eg ótal sinnum
notið þess, að eg er íslendingur.
órjúfanleg bönd, forn og ný,
tengja mig Noregi, landi og lýð.
Að leggja af stað í langferð er
flestra meina bót. Sjóferð með
góðu skipi er að minnsta kosti ó-
brigðult meðal við hugsanateppu,
sem margir þjást af. Ferðalög eru
kostnaðarsöm, en maður fær æf-
inlega eitthvað í aðra hönd. Og
skömm á sá ferðalangur skilið,
sem engu hefur að miðla þeim, er
heima sitja.
Eg er allt í einu staddur í hóp
Ameríkufaranna! — Þegar eg var
8 ára, langaði mig svo til að fara
til Ameríku, að eg lá heilar nætur
andvaka. En í okkar sveit voru