Dagur - 29.09.1932, Síða 2

154
DXGTJR
39. tbl.
r'
BRfHHffHHnHHfHfi
g Leirvöruroipostulin jg
Nýkomið afar fjölbreytt úrval af postulfns-
kaffistellum, bollapörum, kökudiskum, smá-
diskum o. fl. — Leirvörur allskonar, svo
diskar, skálar, brauðföt, kartðfluföt,
sem:
tarinur, smáföt, sósuskálar, mjólkurkönnur.
Pvottastell — margar tegundir.
Kaupfélag Eyfirðinga.
Járn- og glervörudeildin.
mmmmmmmmmm
Innilegt þakklæti til allra þeirra, sem auðsýndu okkur samúð
við jarðarför tengdamóður, móður og ömmu, Margrétar Jóns-
dóttur, og sem heiðruðu útför hennar með návist sinni og gáfu
blóm og minningargjafir.
Svanfriður Jónsdóttir, Guðm. Ólafsson.
Stefdn G. Reykjalín.
Myndastofan
Oránufélagsgötu 21 er opin alla
daga frá kl. 10—6.
Guðr. Funch-Rasmussen.
Með þvf móti getur vegalagning,
einkasimi, rafmagn og vélanotkun
orðið ódýr fyrir hvern einstakling.
Mörg heimili geta verið saman um
úlvarpstæki. Og samvinnu um sjálf-
an búskapinn mætti koma við, þar
sem hlutaðeigendum sjálfum þætti
henta.
Hið opinbera á sjálft og stend-
ur til boða nægilega mikið af rækt-
anlegri jörð á beztu stöðum í land-
inu, til þes að nota f'þessu skyni.
Viðleitni iandnemanna yrði á engan
hátt haganlegar styrkt en að láta
þeim i té þetta land með viðráðan-
legum leigukjörum á erfðafestu, f
þvi ásigkomulagi, sem aðgengilegt
væri«.
Eins og áður er fram tekið, er
landrými nóg i sveitunum til nýs
landnáms og ræktunarskilyrði víða
hin beztu. Ekkert virðist því eðli-
legra og skynsamlegra en horfið
sé frekar að þvi ráði að mynda ný
heimili f sveitunum fyrir unga fólk-
ið, þar sem skilyrði eru bezt fyrir
hendi, heldur en að fólksstraum-
urinn hverfi til yfirfylltra kaupstað-
anna, sem ekki geta veitt sfnum
eigin börnum skilyrði til að afla
sér Hfsviðurværis. Nýtt landnám f
sveitunum, f þéttbýlum samvinnu-
hverfum, er úrlausnin, sem Tíminn
bendir á.
Nú er það hlutverk allra sam-
vinnumanna f landinu að hugsa
þetta mál rækilega og hefja að þvf
búnu baráttu fyrir þvf að veitt
verði fjármagni i hið nýja landnám,
þvf baráttu raun það kosta, á þvf
leikur enginn vafi.
III.
Hvaðan er þá mótspyrnu að
vænta gegn hugmyndinni um nýtt
landnám f sveitunum? Pvi er fljót-
svarað. Mótspyrnan kemur frá þeim
flokki, sem kennir sig við >sjálf-
stæði*. Pess hafa nú þegar sézt
glögg merki.
íhaldsblaðið Vfsir f Reykjavík
hefir tekið til máls um hugmynd-
ina um nýtt landnám i sveitunum
á þeim grundvelli, sem að framan
er lýst. Segir Vísir, að tilgangurinn
sé, »að stofna hér þorpabúskap f
rússneskum stíl, þar sem upp al-
pst ósjálfstæðir tnenn og konur.
fólk, sem hefir fengið á sig merki
kommúnistisks hópþroska, lýður,
sem fylkir sér æpandi undir bylt-
ingarfánann rauða, skeytandi engu
um raunverulega velferð þjóðarinn-
ar, skrill, sem saraeinast undir merki
þeirra manna, sem boða jafnvel
börnum trúleysiskenningar og
mannhatursc.
Síðar í sömu ritsmfð segir Vísir
að >samfærs1a sveitanna væri nið-
urdrep fyrir sveitamenninguna í
f landinu*. >Pá sveitamenningu,
sem er holl og fstenzk, á að drepa,
en stofna til nýrrar menningar,
þorpsmenningar, að rússneskri fyrir-
mynd, þeirrar menningar, sem vfs-
ir er myndaður til með stofnun
hinna svo kölluðu heitu skóla«.
Sfðan klykkir blaðið út með þvf
að hóta þeim, sem orða fraraar
>samfærslu byggðanna«, vægðar-
lausum árásum.
Ekki er um að villast hvert álit
fhaldsblaðsins er á þessu máli, þó
rökin fyrir álitinu hafi alveg gleymst.
Stofnun nýrra hei r.jla i sveitum f
nábýli hvert við annað, þar sem
samvinnublær svífur yfir störfun-
um, leiðir tii myndunar æpandi
skrfls, er skeytir engu um velferð
þjóðarinnar, en sáir fræjum trú-
leysis og mannhaturs f barnssál-
irnar. Framkvæmd hins nýja land-
náms er drep fyrir sveitamenning-
una. Petta fullyrðir ihaldsblaðið.
En það lætur ekki hér við sitja.
Pað fullyrðir einnig, að stofnun al-
þýðuskólanna í sveitunum sé vfsir
til skrilmyndunar og til niðurdreps
fyrir holla sveitamenningu. Pess
munu fá dæmi, að jafn þjösnaleg
flónska, og Vísir ber hér á borð,
sjáist á prenti. Og íslendingur
gerir sér að góðu að hirða þessa
Visisgrein eins og hún væri hnoss-
gæti. Hefir blaðið verið þar furðu
fundvíst á að tfna upp heimskuna,
En hvað skyldi það vera, sem
Vísir kallar >hoIIa< sveitamenningu?
Pað er kunnugt, að blaðið hefir
viljað Iáta draga þá menn til ábyrgð-
ar, sem veitt hafa fé til dreifbýlis
sveitanna. Nú auglýsir blaðið fjand-
skap sinn til samfærslu byggðanna
og alþýðuskólanna i sveitunum og
telur hvortveggja drep fyrir >holla<
menningu. Af öllu þessu verður
ekki dregin önnur ályktun en sú,
að Vísir telji dreifbýli sveitanna
bezta skilyrði fyrir holla menningu,
ef par eru engir vegir, engir simar, léleg
iiús, litil ræktun og engir skólar.
Og ísiendingur er öllu þessu
hartanlega simmála.
Á víð av angi.
Meöferðin á Sig. Eggerz.
Vísir skýrir frá þvf, að prófkosn-
ing hafi farið fram i Varðarhúsinu
18. þ. m. um það, hvort Pétur
Halldórsson eða Sigurður Eggerz
skyldu vera f kjöri við þingmanns-
kosninguna i Réykjavik f haust, og
hafi Pétur Halldórsson hiotið 356
atkv. en Sig. Eggerz fyrv. banka-
stjóri 39 atkv.
Morgunblaðið getur einnig um
prófkosningu þessa, tilfærir þó ekki
atkvæðatðlur, en segir, að Sig. Egg-
erz hafi snúist á móti Sig. Eggerz
f prófkosningunni. Er þetta átakan-
legt dæmi þess, hversu fylgi íhalds-
manna tálgast af Sig, Eggerz.
„Aumasta pródúkt“.
Svo nefnir tsl. eldhúsræðu Jón-
asar Jónssonar, þá er birtist hér i
blaðinu nýlega. J. J. sýndi fram á,
með hinum skýrustu rökum, hvern-
ig óstjórnin f fslandsbanka, hin
stórfelldu milljónatöp og alit fjár-
sukk fhaldsmanna hefði skapað dýr-
tfðina i Iandinu og verkað lamandi
á allt fjármálalff þjóðarinnar. íhalds-
menn hafa haldið fram þeirri fárán-
legu vitleysu, að bankatöpin komi
fjárhag þjóðarinnar ekkert við, og
ísl. nefnir þau >óskyld máU og
>moldviðri<, sem verið séað>þyrla
upp«. En hverjir áttu miljónirnar,
sem runnu út í sandinn? Var það
ekki almenningur? Og það er al-
menningur, sem verður að greiða
töpin með okurvöxtum.
fsl. birtir kafia úr svarræðu Magn-
úsar Guðmundssonar, Væri vel til
fallið, að sem flestir kynntu sér
hana, ekki vegna þess að hún sé
til uppbyggingar, þvi aðalefni henn-
ar er slagorð og skætingur, en
menn ættu samt sem áður að kynn-
ast henni, til þess að fá vitneskju
um, hvar sé að leita eftir >aumasta
pródúktinu*.
Vantar skýringu.
Á meðan Jónas Jónsson var ráð-
herra, nefndu fhaldsbiöðin Fram-
sóknarflokkinn ailajafna »AfturhaIds-
flokk« og héldu þvf fram, að flokk-
urinn verðskuldaði það heiti. Jafn-
framt þrástöguðust sömu blöð á
þvf, að J. J. væri aðalmaður flokks-
ins og hefði sérstaklega myndað og
ráðið stefnu hans. Samkvæmt þessu
hlaut J. J. að vera afturhaldsn.aður
f landsmálum. En sfðan j, j. fór
frá völdum, hafa blöð íhaldsflokks-
ins hrósað happi yfir þvi, að nú
væri ekki lengur röltæk stjórnarstefna
á landi hér, heldur væri nú komin
hæglara umbótastefna, sem væri landi
og þjóð á allan hátt heillavænlegri
en hraðfara breytingar. Og þessi
stefnubreyting frá róttækni til hægrar
farar tengja fhaldsmenn við brott-
för J. J. úr stjórnarráðinu. Af þesiu
er sýnt, að íhaldsmenn halda á lofti
tveimur gagnstæðum kenningum
um j. j.: Hann er i senn bæði aftur-
haldsmaður og róttækur byltingasinni.
Hvernig íhaldsmenn ætla að fella
saman þessar þversagnir sínar um
pólitfska stefnu J. J., svo að úr
verði nokkurt vit, vantar skýringu á.
Ihaldsmenn biðja um frið.
Blöð íhaldsflokksins telja það
friðslit af hálfu Framsóknarmanna
ef blakað er hendi við Magnúsi
Guðmundssyni. En hverskonar frið-
ur er það, sem íhaldsmenn eru að
biðja um? Sá friður er i þvf fólg-
inn, að þeir megi óáreittir skrifa
hverja niðgreinina á fætur annari
um jónas Jónsson fyrv. dómsmála-
ráðherra, sem þeir þó segja að sé
nú orðinn áhrifalaus maður í stjórn-
málum íslendinga. Ef svo er, þá
sýnist niði fhaldsblaðanna umhann
með öllu ofaukið.
En íhaldsmenn vita nú raunar
ofboð vel, að J. J. er enn áhrifa-
mikill stjórnmálamaður og verður
áfram, þó að þeir láti annaðfveðri
vaka frammi fyrir almenningi. f sinn
hóp hafa þeir aldrei óttast J. J.
meira en nú. Peim er þvf þess vegna
óhætt að halda áfram níðskrifum
sínum um hann, og Framsóknar-
mönnum erþað ekkert á móti skapi,
því þeir vita, að það bætir heldur
fyrir J. J. en spillir.
En frið þann, sem fhaldsmenn
eru að biðja um, fá þeir ekki svo
ódýrt sem þeir kjósa.
Merkileg uppgötvui).
Sænskur verkfræðingur nefnist
Axel Lundberg. Hefir hann um
langt skeið fengist við efnafræðileg-
ar uppgötvanir. T. d. hefir það
tekið hann næstum 8 ár að full-
komna áður óþekkt lím og lóðefni,
er nefnist >Metalifix< Lfmefni þetta
á að geta iimt saman öli venjuleg
efni, að undanskildu gummí, svo
að sem heilt verði, en það merki-
legasta við >MetaIIfix< er það, að
það lóðar saman alla málma án
lóðbolta og sýru. Sem dæmi upp
á hversu Iimið er sterkt má nefna
að Arnold Waldau, sænskur fall-
skermastökkvari, hékk fyrir nokkru
undir flugvéi í leðurreim, semfyrst
var skorin i sundur i miðju og síð-
an límd saman með >Metallfix<, alla
leið frá Kaupmannahöfn til Málm-
eyjar í Svíþjóð, og er sú leið hér
um bil 65 km. Vakti þetta hina
mestu eftirtekt. Siðan hefir sams-
konar tilraun verið gerð vfða í Svf-
þjóð, og alltaf hefir límið reynst að
halda. — Lim þetta er nú komið á
markaðinn hér, og ætti það að geta
orðið til mikilla þæginda á heimil-
um,!þegar búshlutir hrökkva í sundur.