Dagur - 09.03.1933, Blaðsíða 1

;;a agur
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Afgreiðslan
er hjá Jáni Þ. Þór,
Uppsögn, bundin við ira-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. dea.
Norðurgötu 3. Talslmi 112.
XVI
. ár. t
Akureyri 9. marz 1933.
10. tbl.
FjárUujafrumvarpi'ö fyrir árið
1934 er sniðið eftir fjárlögum
þessa árs. Tekjur og gjöld eru á
rekstrarreikningi áætluð 11,3
milj., en á sjóðreikningi 11,8 milj.
Gert er ráð fyrir að tekjulög-
gjöf haldist óbreytt, eru því frv.
um framlenging skatta og tolla,
sem gilda frá ári til árs, lögð fyr-
ir þingið.
Vextir og afborganir fastra
lána er áætlað 2,1 milj. kr. og
vextir af lausaskuldum 135 þús.
krónur.
Helztu verklegar framkvæmdir
eru ráðgerðar þessar: Til nýrra
akvega 162 þús.; til nýrra síma
90 þús. kr.; til brúargerða 100
þús.; til viðhalds og umbóta þjóð-
vega 400 þús.; til nýrra vita 60
þús. kr.
Fjáraukalög fyrir árið 1931
nema 3,3 milj. kr.
Bráöabirgödbreyting nokkurra
laga. Frv. þetta er samhljóða sam-
nefndum lögum frá síðasta þingi
og fer fram á að framlengja þau
til ársloka 1934. Fresta þau fram-
kvæmd nokkurra laga til sparnað-
ar.
Gengisviðauhi. í frv. þessu er
farið fram á að framlengja geng-
isviðaukann til ársloka 1934.
Dýrtíðaruppbót embættismanna.
Sömuleiðis er hér farið fram á að
framlengja dýrtíðaruppbótina til
ársloka 1934.
Samþykkt á landsreikningum
1931. útgjöldin á þessu ári hafa
orðið 18,1 milj.
Bifrei&askatturinn. Á síðasta
þingi voru samþykkt lög um bif-
reiðaskatt og var þar svo ákveðið,
að lögin skyldu aðeins gilda til
ársloka 1933. Var þetta ákvæði
sett til þess að tryggja það, að
lögin yrðu endurskoðuð á þinginu
1933. Frv. stjórnarinnar fer fram
á að lögfesta skattinn eins og
gengið var frá honum í fyrra.
Rá&stafanir út af fjárþröng
sveitafélaga. Þetta er nýtt mál og
er fram komið vegna þess, að hin
síðari ár hefir fyrir komið að
hreppsfélög hafa lent í greiðslu-
erfiðleikum. f 1. gr. segir: »Bæj-
arfélag eða hreppsfélag, sem er i
svo mikilli fjárþröng, að það telur
sér ekki fært að standa í skilum,
getur snúið sér til atvinnumála-
ráðherra um aðstoð eftir lögum
þessum, ef ætla má að ekki greið-
ist úr í náinni framtíð«. — Beiðni
um aðstoð skulu fylgja nákvæmar
skýrslur um eignir og skuldir bæj-
ar- eða sveitarfélags, afrit af síð-
ustu skattskrá og niðurjöfnunar-
skrá o. s. frv. Telji ráðherra, að
fengnum nauðsynlegum upplýs-
ingum að svo sé ástatt um sveitar-
félagið, að það geti ekki komizt af
án hjálpar, þá skipar hann mann
því til aðstoðar. Þessi aðstoðar-
maður kynnir sér allan hag sveit-
arfélagsins og reynir að finna ráð
til þess að koma því á heilbrigðan
rekspöl aftur með lækkun út-
gjalda eða auknum tekjum eða
hvorttveggja. Verði ekki ráðin bót
á erfiðleikunum á þenna hátt, skal
aðstoðarmaður reyna að koma á
samkomulagi milli sveitarstjórnar
og skuldheimtumanna um greiðslu
skulda með eða án greiðslufrests
og með eða án eftirgjafa. Fáist
slíkt samkomulag ekki, skal málið
borið undir ráðherra, sem sker úr
hvað gera skuli. Er ráðherra svo
veitt vald til að úrskurða um mál-
ið og er þar heimilt að ákveða um
eftirgjafir skulda, skuldafrest,
vaxtalækkun eða niðurfelling
vaxta. Einnig getur ráðherra á-
kveðið, að ríkissjóður og eftir at-
vikum sýslusjóður bæti skuld-
heimtumönnum nokkuð það, sem
þeir tapa.
Frv. um leiðsögn skipa er sam-
ið af vitamálastjóra. Fram að
þessu hafa engin almenn lög verið
til um þetta efni, en ráðherra
skipað leiðsögumenn á einstöku
stöðum umhverfis land. »En nú
hafa siglingar aukizt svo« — segir
í greinargerðinni — »að ástæða
virðist til að gera ráðstafanir til
að skip eigi kost á leiðsögn sem
víðast, og er stefnt að því með
frv. þessu«.
Frv. um heimild fyrir ríkis-
stjórnina til íhlutunar um sölu og
útflutning á fiskframleiöslu árs-
ins 1933. Þetta eru bráðabirgða-
lögin, sem út voru gefin 5. des. sl.,
en stjórnarskráin mælir svo fyrir,
að bráðabirgðalög skuli lögð fyrir
Alþingi.
Breyting á lögum um iðju og
iönaö. Það er 14. grein iðjulag-
anna, sem m. a. er breytt. Þykir
ekki rétt að láta það vera á vaidi
sveinafélaga að ákveða, hverjir
skuli teljast iðnaðarmenn hinna
ýmsu iðngreina, heldur eigi
sveinapróf að skera úr um þetta.
— í hverjum kaupstað skal vera
iðnráð.
Stjórn vitamála og vitdbygg-
inga. Árið 1930 var skipuð milli-
þinganefnd, til þess að athuga
vitamálin og gera tillögur um
skipulagning þeirra í framtíðinni.
Nefndin samdi frv. um þessi efni,
og flutti sjávarútvegsnefnd neðri
deildar það nokkuð breytt á vetr-
arþinginu 1931. Frv. dagaði þá
uppi, en er nú lagt fram að mestu
óbreytt frá því, sem sjávarútvegs-
nefndin gekk frá því.
Varnir gegn útbreiöslu næmra
sjúkdóma. Landlæknir hefir samið
frv. þetta. Er hér gerð endurskoð-
un á löggjöfinni um þetta efni,
fyrirmælin gerð skýrari en áður
og að ýmsu leyti fyllri og færð til
samræmis við yfirstandandi tíma.
Er í frv. lögð meiri og skýrari á-
herzla á það en áður, að héraðs-
læknar framkvæmi sóttvarnarráð-
stafanir í samráði við landlækni
og eftir fyrirmælum ráðherra. úr
tölu þeirra sótta, sem skylt er að
beita opinberum vörnum við, eru
felldar tvær, mislingar og skar-
latssótt, en aftur bætt í tölu þeirra
blóðkreppusótt. — í flokki þein-a
sjúkdóma, sem ráðherra getur lát-
ið beita opinberum vörnum við, ef
sérstakar ástæður eru fyrir hendi,
eru auk mislinga og skarlatssóttar
taldir nokkrir fleiri sjúkdómar en
áður, en höfuðbreytingin er í því
fólgin, að nú er ekki gert ráð fyr-
ir að sú upptalning sé tæmandi
eins og verið hefir, heldur megi
fyrirskipa opinberar varnir gegn
hverjum næmum sjúkdómi, sem
er, ef knýjandi ástæður eru fyrir
hendi. — Um smitbera næmra
sjúkdóma gilda eftir frv. tilsvar-
andi ákvæði og um sjúklinga. Auk
þess eru sérstök ákvæði til að
tryggja rétt þessa óhamingjusama
fólks. Er því ætlað að eiga kröfu á
fyllstu rannsókn og læknishjálp. í
athugasemdunum segir, að nú sem
stendur sé kunnugt um eða sér-
stakur grunur á um 20 smitbera
hér á landi.
Varnir gegn því, aö næmir sjúk-
dómar berist til Islands. Þetta frv.
er einnig samið af landlækni og er
endurskoðun á löggjöfinni. Meðal
breytinganna er sú, að úr tölu »er-
lendra sótta«, sem sérstaklega
ströng fyrirmæli gilda um, eru
felldar tvær sóttir: mislingar og
skarlatssótt. Segir um þetta í at-
hugasemdunum: »Skarlatssótt er
fyrir löngu orðin innlend sótt og
um mislinga virðist mega láta
nægja þau almennu fyrirmæli,
sem hafa gilt um ýmsar tilsvar-
andi sóttir, og má eftir sem áður
taka upp fyllstu varnir gegn þeim,
þegar sérstök ástæða er til«. —
Samkv. frumv. skulu sóttvarn-
arnefndir ávalt leita sem nánastra
leiðbeininga landlæknis og gera
ekki þýðingarmiklar ráðstafanir
án heimildar ráðherra, nema ó-
hjákvæmilegt sé. En samkv. lög-
um frá 1902 eru nefndirnar ein-
ráðar um ráðstafanir sínar, — Þá
er ætlazt til að úr gildi falli þau
íymmæli, að læknir fari út I
hvert aðkomuskip, hvort sem
nokkurt sérstakt tiiefni sé til þess
eða ekki. — Heimilað er að gera
ráðstafanir til varnar því að rott-
ur og önnur óþrifadýr berist í
land úr skipum eða til að eyða
slíkum óþrifum úr skipum.
Frv. um sjúkrahús. Landlæknir
er höfundur þessa frv. í greinar-
gerðinni segir m. a.: »Lagaákvæði
hefir þótt vanta til þess að unnt
væri að hafa fyllra eftirlit með
byggingu og rekstri sjúkrahúsa
og líkra stofnana, sem eru í eigu
annara en ríkisins, svo og til þess
að koma betra skipulagi á starf-
semi sjúkrahúsa yfirleitt, þar á
meðal sjúkrahúsa ríkisins«.
Skrifstofufé sýslumanna og bæj-
arfógeta. 1 launalögunum frá 1919
er svo fyrir mælt, að dómsmála-
ráðherra skuli ákveða skrifstofu-
fé sýslumanna og bæjarfógeta
fyrir hver 5 ár í senn. Frv. fer
fram á, að löggjafarvaldið ákveði
þetta. — 1. gr. frv. er á þessa leið:
»Árin 1933—1937, að báðum
meðtöldum, greiðir ríkissjóður
sýslumöimum og bæjarfógetum
árlega skrifstofufé, þar með talin
borgun fyrir söfnun innflutnings-
skýrslna, eins og hér segir:
1. í Gullbr,- og Kjósars. og Kr.
Hafnarf. 11500.00
2. Mýra- og Borgarfjarðars. 4100.00
3. Snæfellsness- og Hnappa-
dalssýslu 4100.00
4. Dalasýslu 1100.00
6. Barðastrandarsýslu 4800.00
6. Isafj.s. og Isafj.kaupst. 13000.00
7. Strandasýslu 2500.00
8. Húnavatnssýslu 4100.00
9. Skagafjarðarsýslu 4100.00
10. Siglufjarðarkaupstað 7600.00
11. Eyjafj.s. og Akureyrark. 11000.00
12. Þingeyjarsýslu 4500.00
13. N.-Múl. og Seyðisfj.k. 7500.00
14. Neskaupstað 2500.00
15. Suður-Múiasýslu 7000.00
16. Skaftafellssýslu 3000.00
17. Vestmannaeyjakaupst. 9300.00
18. Bangérvallasýslu 2000.00
19. Ámessýslu 6800.00
Kr. 109400.00«
Ef gengi gjaldeyris breytist,
hækkar eða lækkar skrifstofuféð
samkv. þvf,