Dagur - 25.10.1934, Page 2
336
DAGUR
123 tbl.
• •-*-
Fjármálastef na
stj órnarinnar.
í síðustu blöðum hefir verið
birt fjáriagaræða Eysteins Jóns-
sonar fjármálaráðherra, þar sem
hann gerir grein fyrir fjárlaga-
fi'umvarpi stjórnarinnar fyrir áx'-
ið 1935, um leið og hann skýrði
fj ái’hagsafkomu kreppuáranna.
í þessari löngu og ýtarlegu
ræðu er stefna ríkisstjórnarinnar
í fjármálum tekin fram skýrt og
greinilega. Aðaldrættirnir í fjár-
málastefnu stjórnarinnar eru sem
hér segir:
1. Lækkun tolla á nauðsynja-
og framleiðshivöru■
Allir skilja, að lækkun þessara
tolla miðar til hagsældar fyrir al-
menning og er atvinnuvegunum
góður stuðningur. Þess vegna
hljóta allir þeir, sem bera hag al-
þýðunnar fyrir brjósti og láta
sér ant um atvinnuvegina, að að-
hyllast þennan þátt fjármála-
stefnunnar.
2. Hælclmn skatts af hátekjum
og stóreignum og hækkun tolla á
munaðarv örum.
Erfitt er að halda því fram, að
þeir, sem hafa háar tekjur og
ráða yfir miklum eignum, eigi
ekki að bera þyngstu byrðarnar í
ríkisbúskapnum og greiða drýgst-
an skerf í ríkissjóðinn. Það ætti
að virðast nokkuð sjálfgefð, að
þyngstu byrðarnar séu lagðar á
breiðustu og sterkustu bökin. All-
ir réttsýnir menn geta ekki ann-
að en fallizt á, að þetta sé rétt
stefna. Hitt þarf engum að koma
á óvai't, þó að eigingirni hátekju-
og stóreignamanna sjálfra vilji
grípa þanxa í taumana og stýra í
aðra átt. Það má segja að slíkt
sé mannlegt, en ekkexf vit er í að
sníða skattalöggjöf eftir geðþótta
fái’ra einstaklinga, þegar hags-
munir þeirra rekast á hagsmuni
heildarinnar.
Hækkaður tollur á munaðar-
vörum hefir og fyllsta rétt á sér.
3- Niðurfelling dýrtíðaruppbót-
ar á háum Imnum.
Á þessum erfiðu tímum, þegar
allur fjöldi manna vei’ður að láta
sér nægja mjög takmai’kaðar
tekjur til framfæris sér og sín-
um, nær það ekki nokkurri átt
að greiða dýrtíðaruppbót á hin
hærri laun. Við það skapast of
mikið misi’æmi í kjörum manna.
Sú stefna að fella niður uppbót
á háum launum er því með öllu
rétt.
4. Aukin framlög til atvinnu-
veganna og verklegra fram-
kvæmda.
öllum kemur saman um að
mesta mein nútíðarinnar sé at-
vinnuleysið í þéttbýlinu við sjó-
inn. Um hitt eru skiptar skoðan-
ir, hvaða aðferðum eigi að beita
til þess að lækna þessa meinsemd.
Kommúnistar heimta sem hæst
daglaun og atvinnuleysisstyrki.
En hvað sem um það er, orkar
það ekki tvímælis, að aukin
framlög frá ríkisins hálfu til at-
vinnuveganna og verklegra fram-
kvæmða draga úr atvinnuleysis-
bölinu og bæta afkomu verkalýðs-
ins eða hinna vinnandi stétta.
Hver framsækinn maður og allir
þeir, sem láta sig hag fjöldans
nokkru skipta, munu því fagna
þessai’i stefnu stjómarinnar-
5. Greiðsluhallalaus fjártög.
Allir flokkar í þinginu segjast
vilja greiðsluhallalaus fjárlög. En
það er ekki nóg að segjast vilja
þetta; það verður að sýna þann
vilja í verki. Eftir að Eysteinn
Jónsson hafði lokið fjárlagax’æðu
sinni, talaði Magnús Jónsson fyr-
ir hönd flokks síns og taldi það
mestu ósvinnu að hækka tekju-
og eignaskattinn til þess að koma
Það er orðið harla ólíkt urn veg
og virðing tveggja stjói’nmála-
foi'ingja hér á landi. Er þar átt
við þá Jónas Jónsson, foi’ingja
Framsóknai’flokksins, og Jón
Þorláksson, fyrrv. foringja í-
haldsflokksins.
íhaldsblöðin hafa lengi lagt það
í vana sinn að færa lesendum sín-
um þær fregnir, að Jónasi Jóns-
syni væri með öllu útskúfað úr
flokki sínum, hann væri gjör-
samlega rúinn öllu fylgi meðal
flokksmanna sinna, og væri því
orðinn algerlega áhrifalaus í
stjórmálalífinu.
Nú hafa staðreyndii’nar af-
sannað þetta ósannindafleipur í-
haldsmanna og kornið þeim sjálf-
um heldur óþægilega í koll.
Jónas Jónsson var nær einróma
kosinn formaður flokksins á síð-
astliðnu vori. Kom þá í Ijós, sem
öllum var raunar vitanlegt áður,
að hann naut hins fyllsta trausts
meðal samherja sinna.
Þar næst hlýtur J. J. emn hinn
glæsilegasta kosningasigur í einu
af bændakjördæmum landsins. Sú
staðreynd vottaði það, svo að
ekki varð um villzt, að stefna J.
J. í þjóðmálum hafði öruggt fylgi
bænda að baki sér. .
Þannig töluðu staðreyndirnar
hvað eftir annað á móti lyga-
fleipri íhaldsblaðanna um fylgis-
og áhrifaleysi Jónasar Jónssonar.
Þær sönnuðu það ótvírætt, að
ekkert mai’k er takandi á orðum
íhaldsmanna, þegar Jónas Jóns-
son á í hlut.
En hvað er svo að segja um
sjálfan foringja íhaldsmanna?
Hvei’nig kom traust flokksmanna
hans gagnvart honum fram?
Vann hann glæsilegan kosninga-
sigur við síðustu kosningar?
Fyrst var nú það, að Jón Þor-
láksson, formaður íhaldsflokks-
ins, var alls ekki hafður í kjöri
við síðustu kosningar. Honum var
því velt út úr þinginu.
Næst skeður það, að 2. okt sl.
í veg fyrir þann greiðsluhalla,
sem annars yrði á fjái’lögunum,
meðal annars vegna minnkandi
tolltekna, sem hlyti að leiða af
minnkandi innflutningi.
Fjármálaráðherrann skoi’aði þá
á M. J. að bera frarn fyrir hönd
Sjálfstæðisflokksins ákveðnar til-
lögur um niðui’skurð á núverandi
útgjöldum ríkisins, til þess að
fjárlögin gætu oi’ðið greiðslu-
hallalaus, án nýrrar tekjuöflunar.
Verður nú fróðlegt að sjá hvað
það er, sem íhaldið ætlar að
spai’a af útgjöldum í’íkisins. Enn
munu engar tillögur frá þess
hendi fram komnar í því efni.
En stjórnin og þeir flokkar, er
hana styðja, munu beita sér fyrir
því, að fjárlögin verði afgreidd
gi’eiðsluhallalaus- Hvað hinir aði’-
ir flokkai’. gera, leiða næstu vik-
ur í Ijós.
fer fx-am kosning á formanni
»Sjálfstæðisflokksins«. Kosningin
fór fram á sameiginlegum fundi
miðstjórnar og þingmanna I-
haldsflokksins. Þar er Jóni Þor-
lákssyni sparkað úr formennsk-
unni, og ólafur Thoi-s settur í
hans stað.
Þessarar meðferðar nýtur Jón
Þoi’l. fyrir langt og mikið starf
í þjónustu þess flokks, sem að
hans eigin sögn, hefir á sér það
»eyi’namark« að vera «ánægður
með sinn hag, og finnur þess-
vegna ekki, að þörf sé breytinga
eða bóta á hag þjóðarinnar og
vill ekki láta heimta af sér skatta
í því skyni«.
Fyi’st er Jóni Þorlákssyni
sparkað frá þingmennsku og síð-
an er honum sparkað úr for-
mannssæti flokksins, og kórónan
sett á þetta píslai’vætti með því
að kjósa keppinaut hans um met-
orðin í íhaldsflokknum, til þess
að gegna fox-mennsku fyrir flokk-
inn.
Hvað sem um Jón Þorláksson
má segja, þá getur það ekki ork-
að tvímælis, að hann er fyrir
margra hluta sakir mörgum sinn-
um hæfari flokksforingi en ólaf-
III var pín fyrsfa pga.
Sá þingflokkurinn, er nefnir
sig »Bændaflokk«, byrjaði þing-
feril sinn með því að neita að
kjósa mann upp í efri deild. Á
þann hátt ætlaði hann að neyða
stjórnarflokkana til þess að kjósa
þangað fleiri menn en þeim bar
eftir anda stjórnarskrár og þing-
skapa.
Með því móti hefði íhaldið og
sprengimennirnir til samans haft
öll úrslit mála í neðri deild á
sínu valdi.
Þetta var refsleg tilraun í þá
átt að gera þingið óstarfhæft og
fótum troða þingræðið.
Ef sprengimönnum átti að
haldast það uppi að neita að taka
sæti í efri deild, þá var íhalds-
flokknum það auðvitað jafn leyfi-
legt. En hann þurfti ekki á því
að halda. Honum var það nóg að
etja »bændavinunum« á foraðið.
Fyrir Alþingi liggja stór vanda-
mál þjóðarinnar og bíða úrlausn-
ar. Verði ekki úr þeim leyst, er
þjóðin stödd í hinum mesta voða.
Því er það, að tilraun, sem stefn-
ir að því að gera þingið óstarf-
hæft, er glæpur gagnvart þjóð-
inni.
Þetta er þó það, er stjórnai’-
andstæðingar ætluðu að gera í
upphafi þings. Þeir ætluðu með
rangindum að sitja svo margir 1
ur Thors. Þessi foi’mannsskifti í-
haldsmanna eru því hinn átakan-
legasti vottur um það, að íhalds-
flokkurimi er á hraðri niðurleið.
Sízt hafa Framsóknarmenn á-
stæðu til þess að harma slíkt nið-
urlag íhaldsflokksins.
En um sömu mundir og íhalds-
menn sparka foringja sínum úr
hverri trúnaðarstöðunni á fætur
annari og gera hann þannig á-
hrifalausan í flokki sínum fyrir
undirróður og hégómlega met-
orðagirnd ólafs Thors, er Jónasi
Jónssyni svo að segja einróma
falin fonnennska i Framsóknar-
flokknum og kosinn þingfulltrúi
í bændakjördæmi með yiirgnæf-
andi meirihluta fram yfir alla
keppinauta sína samanlagt.
Þar skildi með feigum og ófeig-
um. Þessir atburðir boða feigð í-
haldsins í landinu.
s:
wnmnmmnnmmm
Ullarkjólatau
í ýmsum gerðum og Iitum nýkomið.
Ennfremur puntuhnappar, káputölur,
spennur og slifs í miklu úrvali.
Kaupfétag Eyfirðinga.
Vefnaðarvörudeild.
■uummmiuiiiiiiiÉi
. K419. PRRpSSSiF
Tveir foringjar.
>
Ihaldsmenn sparka Jóni Þorláks
syni úr formannsstöðunni.