Dagur - 16.04.1936, Side 3

16. tbl.
DAGHB
63
hatast við landbúnaðinn; villt koma
honum á kné. Og þú hefir valið
sömu leiðina og Rússinn.«-----------
»Þú veður fram í fyikingu kommún-
ista hér á landi og gerist róttækari
og djarfari í starfinu en nokkur
annar í fylkingunni. Engin dæmi eru
til þess, að nokkur maður hafi
lagzt svo lágt til fjandskapar við
nauðsynlegustu stétt þjóðfélagsins
sem þú Jónas. Það lítur út fyrir að
það ætli að sannast, að þú veröir
mesti óhappamáður þjóðarinnar«.*
Ég held flestir verði sammála um
það, að hér sé gengið svo langt i
frekjuleguin ósannindaaustri, að öllu
lengra sé ekki hægt að komast. —
Svona ritháttur og svona framkoma
þekkist ekki, nema hjá íburðarmikl-
um hræsnurum, aukvisum og ættler-
um. Þegar þeir ætla að gera mikið
og upphefja sjálfa sig, sökkva þeir
* Framsókn, 22. febr. 1936.
Athugas
1.—3. Sjálfsagt er að biðja hátt-
virtan Sæmund afsökunar á því, að
láðst hefir að láta sér renna grun í
grískulærdóm hans. Ástæðan til
þess er einungis sú, að ritsmíðar
lians hafa hvorki þótt bera með sér
yfirbragð lærdóms eða skilnings.
Örðugt hygg ég þó, að honum muni
ganga, að telja lesendum Dags trú
um, að hann hafi nú í vísinda-
mennsku sinni á þéssu sviði yfir-
stigið þá færustu grískumenn lands-
ins, sem á sínum tíma unnu að hinni
nýjustu biblíuþýðingu vorri. En að
þeir hafi skilið þessi unnnæli eins og
ég benti á, getur hver maður séð,
sem lítur í nýja testamentið. »Hann
settist á þau ofan« (Matt. 21. 7)
verður ekki skilið öðru vísi af sam-
bandinu, en að Jesús hafi sezt á
báðar skepnurnar, enda er það í
samræmi við skilning Mattheusar á
Sakaría 9. 9. Benda má og Sæ-
mundi á það, að þannig er þetta
skilið í hinu inikla og merka fræði-
riti Hastings: A Dictionary of Christ
and the Gospels, sem er á engan
hátt »nýguðfræðilegt skýringarrit«.
Annað mál er það, að leshættir í
handritum nýja testamentisins
skipta hundruðum þúsunda, svo að
gera má ráð fyrir því, að misjafnar
þýðingar geti stundum verið sprottn-
ar af því, að ekki sé alltaf lagður
sami texti til grundvallar þýðing-
unni. Ekki mun eg þó leggja það á
lesendur Dags, að fara út í langar
og flóknar skýringar í þessu sam-
bandi, enda yrði það seinlegt verk,
að leiðrétta í nútíð og framtíð allar
þær vitleýsur, sem hr. Sæmundur er
líklegur til að festa á pappírinn. En
það er auðvitað mál, að til grund-
vallar hinni nýjustu og vönduðustu
biblíuþýðingu vorri, var lagður texti
frá hendi hinna ágætustu textafræð-
inga, hinn sami texti og notaður
hefir verið við guðfræðinám í fjölda-
mörgum háskólum víðsvegar um
heim.
Ef nú Sæmundur vill ekki fella
sig við texta hinna beztu fræði-
manna, sem varið hafa æfistarfi
sínu í það, að velja á meðal mis-
æ dýpra og dýpra ofan í forað
spillingarinnar.
Og þó, — og þó er ekki rétt að á-
fella svona menn, jafnvel þó þeir tíni
saman ósannindi og vitleysur. Þetta
eru aumingjar og auðnuleysingjar,
sem sjá ekki og vilja ekki sjá grein-
armun góðs og ills. Þetta eru lítil-
menni, sem á augnablikinu magna
sjálfa sig, eða eru spanaðir af öðr-
um til að vinna hermdarverk.
Hins vegar er það skiljanlegt, þó
grein þessa Sveins kæmi út í »Fram-
sókn«. Þar, og ekki annarstaðar,
hlaut hún að birtast, úr því hún
varð til á annað borð. Greinin er
náskyld þeirn verksmiðjuiðnaði, sem
þar er rekin, undir umsjá bóndans,
sem af stakri nákvæmni og án hlut-
drægni hefir lagt hönd á að útkljá
mál bændanna í Kreppulánasjóði,
og hins fróma prests, sem utan
kirkju og innan hefir með lífi og
sál helgað allt sitt starf í þjónustu
meistarans frá Nazaret. B. B.
e in d.
munandi leshátta, þá, sem af ýms-
um orsökum þykja sennilegastir; ef
hann hafnar allri aðferð þekkingar
og skynsemi, þá væri gaman að fá
að vita, hvaða aðferð hann hefir til
þess að finna, á milli óteljandi af-
bakana þann leshátt, sem drottinn
hefir innblásið og ætlast til að menn
trúi. Þessu næst má spyrja Sæ-
mund: Ef drottinn hefir Iátið skrifa
biblíuna í fyrstu eftir þeim aðferð-
um, sem hann virðist ímynda sér,
hvers vegna sá þá drottinn ekki um
það, sem engu síður var nauðsyn-
legt, að afritararnir afbökuðu ekki
biblíuna, svo að bókstafstrúarmenn
þyrftu ekki að velja á milli aragrúa
leshátta? Annars gengur Sæmundur
alveg fram hjá því, sein var aðal-
atriðið í þessu máli — misskiln-
ingnum, sem kemur fram í því hjá
Mattheusi, að gera tvo asna úr
einum.
4. Sannleiksást og skilningur hr.
Sæmundar kemur í ljós í því, áð
hann neitar því, að mótsögn komi
fram í »þú átt að hata óvin
þinn« og þessu boðorði Jesú: »Þú
átt að clska óvin þinn«, eða mót-
sögn sé á milli boðorðanna: »Auga
fyrir auga og tönn fyrir tönn« og
þér skuluð ekki rísa gegn mein-
gerðamanninum. Eða: »Þú skalt
halda eiða þína við drottinn« og
»þér eigið alls ekki að sverjaz o.
s. frv.
Um þessa tegund af vitsmunum
eða sannleiksást fer ég ekki fleiri
orðum. Hvert barn getur dæmt um
þetta.
5. Hugsunarháttur fræðimanna og
farisea 150 árum f. Kr. var að engu
verulegu leyti frábrugðinn hugsun-
arhætti þeirra á dögum Jesú. Bók-
stafstrú þeirra, hroki, trúarofstæki
og skinhelgi var söm og jöfn. Væri
þeir því maklega kallaðir »djöfuls-
ins synir« af Jesú og harðlega vítt-
ir fyrir þe'ssa lesti, þá áttu þeir alla
sína tíð þennan dóm skilið, hinir
andlegu forfeður Sæmundar.
6. I I. Mós. 22, 18, er ekkert um
það að ræða, að guð sé að gefa
»Abraham og afkvæmi hans« nein
fyrirheit, eins og í I. Mós. 12, 7; 13,
15 og 17, 8, heldur er sagt að af
hans afkvæmi skuli allar þjóðir
jarðarinnar blessun hljóta, sem er
allt önnur hugsun. Þessvegna er það
ljóst, að Páll vitnar í einhvern af
hinum fyrrnefndu stöðum. Hinsveg-
ar skiptir það engu máli, hvort orðið
er notað í eintölu, eins og í grísku
þýðingunni, eða í fleirtölu, eins og
hjá Hebreum. Því að gríska orðið:
sperma (= sæði), sem um er að
ræða, felur í sér í eintölunni fleir-
töluinerkingu: niðjar eða afkomend-
ur, alveg eins og afkvæmi getur
verið bæði eintala og fleirtala í ís-
lenzkunni. Sæmundur getur t. d.
flett upp í sínu gríska testamenti,
Matt. 22, 24 og 25; Mark. 12, 20;
Lúk. 1, 55; Jóh. 8, 33, til að sann-
færast um þetta. Sjálfur Páll notar
orðið í fleirtölumerkingu í Róm. 4,
13 og 9, 7 og jafnvel Gal. 3, 29. Þar
mætti alveg eins standa: Þér eruð
afkvænú Abrahams, því að þetta er
allt eitt og sama orðið í grískunni.
Af þessu verður það ljóst, hvað
grískukunnátta Sæmundar stendur
sterkum fótum og hversu líklegur
hann er til þess, að leiðrétta starf
þeirra, sem stóðu að biblíuþýðingu
vorri.
Um önnur atriði get ég orðið fá-
orður. Ég veit ekki til, að það sé
nein ný opinberun, að prestar getl
ekki lifað á munnvatni sínu einu
saman, frekar en aðrir menn, og
þurfi því að taka laun fyrir starf
sitt. Páll, sem Sæmundur trúir á,
sagði að verður væri verkamaðurinn
fæðis síns. Þessi launakjör eru
þannig, að þegar safnað var fyrir
nokkrum árum skýrslu um fjárhags-
ástæður presta, kom það í ljós, að
aðeins örfáir áttu fyrir skuldum. Ég
sé ekki á hvern hátt það er hneyksl-
anlegra af prestum, að taka laun
fyrir starf sitt, en öðrum vinnandi
mönnum og á engan hátt finnst mér
ánægjulegra það fyrirkomulag mál-
anna, sem þekkist hjá sumum sér^
trúarflokkum, að lifa á betli og
sníkjum.
Ég hefi enn einu sinni sýnt fram
á grunnfærni hr. Sæmundar G. Jó-
hannessonar og það frámunalega
yfirlæti vanþekkingarinnar, sem birt-
ist í öllu því, er hann lætur frá sér.
Ennþá ógeðslegra er þó ofstæki
hans og ólík’ara þeim Kristi, er hann
þykist elska. Sæmundur hóf ritsmíð-
ar sínar með því að þykjast sjálfur
ætla að lerka á mér, svo að á mér
sæi. Nú þykist hann vera búinn að
brýna drottinn svo til reiði, að hann
muni á dómsdegi henöa steini í
hausinn á mér. Hvílík guðfræði! En
það er vel, að Sæmundur hefir út-
hverfzt. Með því hefir hann sýnt, að
hann er jafnt að innan sem utan lif-
andi eftirmynd þeirra, sem Jesús
mælti þessi orð við: »Vei yður, þér
fræðimenn og farisear, þér hræsnar-
ar! Þér líkist kölkuðum gröfum, sem
að utan líta fagurlega út, en eru að
innan fullar af dauðra manna bein-
um og hverskonar óhreinindum«.
Vil ég að lokum ráðleggja Sæ-
mundi mínum á Sjónarhæð það, að
hætta um hríð öllu heilagleikamonti
sínu og læra að sjá það og skilja,
að hann er ekkert nema aunmr og
vesæll syndari fyrir guði, eins og
Vinum og vandamönnum tilkynnist,
að jarðarför Jóns Jónssonar bónda á
Borgarhóli, er ákveðin mánud. 20. þ.ra.
og hefst með húskveðju á heimili hans
kl. 2 e.h.
Aðstandendur.
aðrir. Því síður mun guð láta hann
spana sig til fólskuverka, sá guð,
sem Jesús sagði að léti sína sól upp
renna yfir vonda og góða. Hinsveg-
ar gæti honum orðið sálubót að því,
að haldá betur áfram með sína
grísku og leitast við að afla sér
einhverrar þekkingar í þessum
fræðum, með skynsemd og stillingu.
Ef honum kynni að heppnast, að
læra með tímanum eitthvað í þess-
um efnum, hefi ég hugsað mér að
spjalla við hann seinna í eilífðinni,
ef svo kynni að fara, að drottinn
léti ekkert verða af þessu með
steininn. Benjamin Kristjánsson.
IrúmðiaviOræður þeirra Saemundar G. Jó-
hannessonar qg sfra Benjamíns Kristjáns-
sonar eru hér með á enda í þessu blaöi.
í naini menningariQnar.
Fregnir af nýlegum svokölluðum
sigurvinningum hinna ítölsku her-
sveita í Ethiópiu láta þess getið, að
í tilefni af þeim hafi stofnað verið
til margháttaðra hátíðahalda víðs-
vegar um Italíu. Sigrar þessir, eí
það er þá réttlætanlegt að kalia þá
því nafni, áttu rót sína að rekja til
þess, að Pietro Badoglio yfirhers-
höfðingi ítala lét á nokkrum klukku-
stundum demba yfir varnarlaust
Ethiópíufólk, konur, börn og gamal-
menni, eitthvað um 70 smálestum af
bráðdrepandi sprengiefni.
Fyrirsláttur Mussolinis um það,
að árásir ítalíu á Blámannaland séu
háðar með það fyrir augum, að sið-
manna þjóðina, verður því and-
styggilegri, sem málið er nánar at-
hugað. Innfædduin Afríkukynflokk-
um stendur það vafalaust enn í
fersku minni, hvernig hvítmenningin
fór að ráði sínu þar í landi fyrír
tuttugu árum eða svo; hve lágt hin-
ar nafnkristnu þjóðir lutu þá. Og
þar af leiðandi er þess heldur ekki
að vænta, að virðingin fyrir vest-
rænni hvítmenning fari vaxandi við
þau hryðjuverk, sem daglega eru
framin í Ethiópíu í nafni hennar .
Sigrar ítala í Afríku verða senni-
lega samt sem áður aldrei nema
skannngóður vermir. Draumur Mus-
solinis um endurreisn Rómaveldis
hins forna á enn langt í land. En
hjá því getur ekki farið, að hermd-
arverk Itala skjóti djúpt rótum í
meðvitund þeirra kynflokka í Afríku,
sem nú eru sárast leiknir, og að
hefndarhugurinn brjótist út í ægi-
legri mynd, jafnvel áður en langt
uin líður. Og þá er engan veginn ó-
hugsandi að fjárplógsmanninum
hvíta verði sýnt í tvo heimana.
Því læra börnin málið, að það er
fyrir þeini haft. Ef til vill skilst Et-
hiópíumönnum það til fullnustu síð-
armeir, hvert þeir eiga að sækja fyr-
irmyndir sínar. Það tók Japani til-
tölulega ekki lengi að koma auga á,
hvernig þeir ættu að fara að, til þess
að geta fært út kvíarnar. Þeir höfðu
fordæmið við hendina og fylgdu þvi
dyggilega.
Lb.