Dagur - 07.05.1936, Blaðsíða 1

D AGUR
iemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjaldkeri: Ámi Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júli.
- •«*•<
XIX. ár.
Afgreiðslan
•r hjá JÓNI Þ. ÞÓR.
Norðurgötu3. Talsími 112-
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
Akureyri 7. maí 1936.
19. tbl.
Að ulan.
Stórtiðindi hafa gerzt í Abessiníu
á síðustu dögum. ítalir hafa nálg-
ast höfuðborgina frá norðurvíg-
stöðvunum og sýnilegt, að þeir
myndu taka hana þá og þegar. Allt
varð í uppnámi í borginni. Óaldar-
flokkar brutust þar fram og fóru
með ránum, manndrápum og brenn-
um. Sóttu þeir að bústöðum er-
lendra sendisveita og voru þær í
liættu staddar af þeim sökurn. Þó
tókst varðliði í þjónustu Breta að
halda hlífiskildi yfir þeim. Stjórn-
leysi ríkti í landinu. Keisarinn gaf
upp vörn, lét af stjórn og flýði tií
frönsku nýlendunnar við Rauða haf-
ið. Brezkt herskip var sent þangað,
til' þess að flytja hann til Palæstina
eftir hans eigin ósk. Hafa ítalir nú
gert innreið sína í höfuðborgina og
var ekkert viðnám veitt, þar sem öll
vörn var þrotin gegn nýtízkumorð-
tólum og eiturgasi ítaia. Á suður-
Föstudaginn 10. april koniu fimm
hundruð erindrekar brezkra sam-
vinnufélaga saman í Yarmouth á
Englandi. Að baki þessum fimm
hundruð erindrekum standa fimm
miljónir samvinnumanna; telja þeir
sig nú einna sterkastan flokk í Iand-
inu.
Forseti fundarins var Alfred Bar-
nes þingmaður. í ræðu, er hann
flutti strax í fundarbyrjun, kom það
í ljós, að það voru tvö mál, er sanr-
vinnumenn Iögðu mesta áherzlu á;
en þau voru friðarmálin og sam-
vinna ' við verkamannaflokkinn
brezka. Margir hafa þá skoðun, að
þessir flokkar eigi að ganga til ná-
innar samvinnu og starfa sem ein
heild, en aðrir eru þeirrar skoðunar,
að það murú óframkvæmanlegt.
Það, sem einkunr vakti athygli í
ræðu Barnes, voru uppástungur
hans á úriausnum þeirra mála, sem
nú eru daglegt umræðuefni. Hann
stakk upp á, að England gerðist
frumkvöðull að málamiðlun og
samningum til friðvænlegra úrslita
í þeim deilum, sem nú standa yfir.
Að England fyrir sitt leyti sam-
þykkti þann herbúnað, sem nú ætti
sér stað í Rínarhéruðunum, og beittí
sér fyrir, að Frakkar drægju úr víg-
búnaði sínum. Starf Bretlands ætti
að vera það, að styrkja Þjóða-
vígstöðvunum sækja ítalir stöðugt
fram og mun lítið þar orðið um
varnir. Mun því mega telja árásar-
stríð þetta til lykta leitt með full-
komnum sigri árásarmanna á víg-
völlunum.
í Rómaborg er mikil gleði yfir
sigrinum, og hefir Mussolini fyrir-
skipað almennt herútboð heinra fyr-
ir, til þess að sýna heiminum styrk-
leika ítala.
Þingkosningunum í Frakklandi
lauk á sunnudaginn var. Aðalúrslit-
in urðu þau, að vinstri flokkarnir
báru sigur úr býtum og hafa unr
100 atkvæða meiri hluta í þinginu.
Kommúnistar juku fylgi sitt mest,
einkum í París og uinhverfi hennar;
bættu þeir við sig 62 þingsætum, en
liöfðu áður 10. Sósíaldemokratar
bættu við sig 50 þingsætum, höfðu
áður 96 og eru nú fjölmennasti
flokkurinn í þinginu. íhaldsflokkarn-
ir eru í sárum eftir kosningaósigur
sinn.
bandalagið sem allra mest. Þetta
yrði því aðeins framkvæmt, að tak-
ast mætti að sameina sem bezt þá
flokka í löndunum, sem áhuga
hefðu á friðarinálunum, en sem
stæðu utan við stjórnirnar sjálfar.
Hann. benti á, að stórveldin sex.
Bandaríkin, Bretland, Frakkland,
Þýzkaland, ítafía og Japan, fylgdu
hvert um sig þeirri stefnunni, sem
þeim þætti hagkvæmust í svipinn,
hvort sem þau væru meðlimir Þjóða-
bandalagsins eða ekki; jafnvel að
þau léti, — eins og raun væri á —
skyldur sínar við Þjóðabandalagið
sitja á hakanum, og segðu sig strax
úr Bandalaginu, þegar þeim þætti
afskipti þess koma óþægilega við
sínar þjóðlegu stefnur.
Jafnvel þó allir játi, að Þjóða-
bandalagið sé á margan hátt ófull-
komið, þá er ekki því að leyna, að
það er þó eina vopnið, sem við eig-
úm og að gagni- getur komið. Þess-
vegna áríðandi að starfað sé af fyr-
irhyggju og kappi að því að sem
flest stórveldin bindist samtökum
um takmörkun vígbúnaðar. Verk-
svið Englands ætti að vera það, að
leiða friðarhugsjónina til sigurs.
Gera uppkast að samningum og
leita þeirra úrlausna, sem vænta
mætti að leiddu til sameiningar á
friðsamlegan hátt. Síðan skuli þessi
Vorið er komið...
Nú hlýnar og hlánar daglega.
Biessað góða veðrið hressir og
gleður menn og mállleysingja. Menn
fagna sumri með því að hreinsa og
ræsta hús sín og húsbúnað og
margur góður borgari í bænum læt-
ur sér það ekki nægja, en hreinsar
og tekur til úti líka. Svo á það líka
að vera, það er ekki nóg að hreinsa
og fága inni, en láta alTt vera í
sóðaskap úti fyrir. — Það safnast
skran og rusl kringum hús og sér-
staklega á baklóðir yfir veturinn,
þetta þarf að færa burt eða láta sem
minnst á því bera, nota heldur lóð-
irnar, eins og inargir góðir borgar-
ar hér í bæ hafa þegar gert, fyrir
snotra smágarða, eða þokkalega
leikvelli fyrir born sín.
Bærinn er fallegur og bæjarstæð-
ið gullfallegt, aflir borgararnir ættu
að hjálpast að með að láta hann
líta sem bezt út, bæði vegna íbú-
anna sjálfra, og engu síður vegna
hinna mörgu gesta, innlendra og er-
lendra, sem árlega gista bæ þennan.
Látið hendur standa fram úr erm-
um, meðan annir eru ekki meiri en
nú er og hreinsið til og prýðið
kringum hús yðar, svo Akureyri
verði prýðilegasti bær landsins.
Ungmennastukan Akurlilja nr. 2 hef-
ir kaffikvöld í Skjaldborg laugardaginn
9. maí kl. 9 e. h. Félagar eru beðnir
að vitja aðgöngumiða í stúkustofuna í
Skjaldborg á föstudagskvöld kl. 9—10
síðdegis eða við innganginn.
MESSAÐ í Lögmannshlíð n. k. sunnu-
dag kl. 12 á hádegi.
samkomulagsatriði lögð fyrir þing
viðkomandi þjóða til umræðu og
undirskrifta. Ræðumaður kvaðst á-
líta, að ef Bretland vildi takast
þetta sáttasemjarastarf á hendur og
gera uppkast að samningum, þá
myndi meiri hluti stórveldanna ljá
þeim fylgi sitt. í niðurlagi ræðu
sinnar fórust honum þannig orð:
»Það, senr nú ríður einna rnest á,
er að Þjóðabandalagið gæti komið
á tryggum, gagnkvæmum samning-
um milli Þýzkalands, Belgíu og
Frakklands. Að herbúnaður verði
hvergi aukinn frá því sem er, og
engin ný virki eða víggirðingar
reistar við Rín. Að koma því til leið-
ar, að ágreiningur þeirra þjóða, er
Locarno-samningana gerðu, verði
framvegis Iagður fyrir Þjóðabanda-
lagið. Af fá Þýzkaland til þess að
ganga á ný í Þjóðabandalagið.
B.
Föstudags-, laugardags og
sunnudagskvöld kl. 9:
Ný mynd.
Keppinautar um
embœttisgerð.
í Leichester á Englandi gerðist
eftirfarandi atburður um s. 1. mán-
aðamót.
Prestur, dr. Shannon að nafni,
hafði orðið flæktur í málaferli, og
verið dæindur í níu mánaða fang-
elsi fyrir ósæmilega hegðun fyrir
rétti. Þegar hann kom úr varðhald-
inu, lagði biskup bann á hann og
mátti hann ekki fremja guðsþjón-
ustu. Samtímis skipaði biskup ann-
an prest, H. J. Drummond, til að
þjóna kirkjunni. Drummond hóf
þjónustu sína með kvöldmessu og
liafði byrjað að lesa guðspjallið,
þegar rödd hins bannlýsta prests
heyrðist í forkirkjunni: »Fylgið mér,
en standið ekki úti. Við skulum
syngja sálminn »Fight the good
fight« — þ. e. berjumst hinni góðu
baráttu. Síðan var dyrum kirkjunn-
ar hrundið upp, og fyrstur í kirkj-
una gekk hinn bannlýsti klerkur, dr.
Shannon, og á eftir honum þrjú
hundruð nranns. Hinn prestinn setti
hljóðan, en aðkomuprestur og lið
hans gekk syngjandi inn kirkjugólf-
ið og til söngstúku; síðan hóf að-
komuprestur kvöldmessu, en hinn
stóð um stund þegjandi og ráðþrota
í stólnum, en gekk svo út í skrúð-
húsið, þangað höfðu einnig hópazt
söngsveinar hans í embættisbún-
ingi, því aðrir ómessuklæddir höfðu
tekið starf þeirra. Dr. Shannon
framdi svo allt kirkjulegt embætti,
þakkaði fylgdarliði sínu fyrir góðan
stuðning og lýsti yfir fyrir söfnuð-
inum, að hann mundi á næsta
sunnudegi, 29. marz, flytja þrjár
guðsþjónustur. Næsta morgun kom
Shannon aftur með Iiði sínu, en þá
hafði Drummond látið af embætti.
Hefir þessi atburður þótt sögu-
Iegur.
AÐ ALFUNDUR Rauðakrossdeildarinnar,
seœ fórst fyrir á sunnudaginn var, verður
endurtekinn á mánudagskvöldið kémur,
kl. 8,30 í SKJALDBORG.
HJÁLPRÆÐISHERINN. Sunnud.kl. io'/j
bæn, kl. 2 sunnudagaskóli, kl. 8l/i guðs-
þjónusta. Mánudagu. maí kl. 8 Heimila-
sambandið heldur bazar. Frú Adjutant
Molin stjórnar. Kaffi og kökur, inng. 35
aura, allir velkomnir, Mikill söngur og
hljóðfærasláttur,
Tillögur brezkra
samvinnumanna.