Dagur - 18.03.1937, Qupperneq 4

44
DAGUR
11. tbl.
ívær stofur ,r«r:^r4
Krabbastig 2 frá 14. mai nœstk.
Skipulag í Grófargili.
(Framh. af 1. síðu).
marki með því að setja við hana
vöruskemmur (e. t. v. kolaport
eins og við Skipagötu?) og verk-
stæði fyrir smærri iðnrekstur og
framleiðslu (sbr. tillögur þínar og
samþykkt bæjarstjórnar frá 25.
sept. 1929). Samkvæmt þessu er
þegar búið að reisa verksmiðjur
við götuna undir handarjaðri
þínum sem bæjarstjóra, glugga-
lausa steinskúra og aðrar smá-
byggingar götunni til prýði.
Ég vil hinsvegar banna vöru-
skemmur — svipaðar þeim, sem
þær eru flestar í bænum —
gluggalausar byggingar og smá-
skúra, við þessa götu, sem þú
kallar hjarta bæjarins, en leyfa að
byggja þar myndarlegar stór-
byggingar, svipaðar því, sem
mjólkursamlagið verður samkv.
bráðabirgðateikningum — og það
þótt sjálft Kaupfélag Eyfirðinga
eigi í hlut!
Það er rétt, að bæjarbúar hafa
einkum tvennt við það að athuga,
að mjólkursamlagið stendur nú
við þessa götu. Það fyrst, að hinir
miklu flutningar að og frá bygg-
ingunni, yfir gangstéttir og um
húsasund, valda vegfaröndum
leiðinda, tafar og jafnvel hættu.
Þá er og kolareykur sá hinn mikli,
er nú fylgir þessari starfsemi, ná-
grönnunum til mikils ama á viss-
um tímum dags. En hvorki þú né
aðrir hafa í mín eyru borið brigð-
ur á, að með hinni nýtízku „yfir-
brennslu“-kyndingu, er félagið
ætlar að nota, sé hægt að ráða
fulla bót á þessu, enda gerir bygg-
inganefnd það að skilyrði fyrir
samþykki sínu, að séð verði fyrir
reyknum á viðunandi hátt. Enn-
fremur munu allar vélar stöðvar-
innar sniðnar við það í upphafi,
að þær megi knýja með raforku,
þegar hennar er kostur, en þess
verður vonandi ekki langt að bíða.
Þá er svo ráð fyrir gert, að mjólk-
urflutningar allir verði að og frá
bakhlið byggingarinnar, t. d. frá
Gilsbakkaveg, og verður mjólkin
tekin úr brekkunni inn í 3ju hæð
til vinnslunnar. Með þessu móti
hverfa slíkir flutningar að veru-
legu leyti af aðalgötum bæjarins.
Framhlið byggingarinnar, sú er
að Kaupvangsstræti sneri, yrði
því tiltölulega róleg og virðuleg,
enda myndu skrifstofur samlags-
ins og mjólkurbúð verða þeim
megin á neðstu hæð.
Að þessu athuguðu skora ég á
þig að gera opinberlega grein
fyrir því, hvað þú og félagar þínir
hyggjast fyrir með lóðirnar í
Grófargili, og benda jafnframt á
þá „paragraffa“, sem gera það að
þínum dómi nauðsynlegt að fela
skipulagsnefndinni í Reykjavík
einræði í þessu máli, þótt sú ráð-
stöfun valdi atvinnutjóni og frek-
ari vandræðum í bænum.
Með vinsemd og árnaðaróskum.
Jóhann Frímann.
#-# ## • #-# • • • <
Mælingar skölabarna
á Akyreyri.
„Degi“ hefir nýlega borizt
skýrsla Snorra Sigfússonar, skóla-
stjóra, um mælingar skólabarna á
Akureyri um síðastliðin 5 ár, þar
sem gerður er samanburður um
hæð þeirra og þyngd við skóla-
börn í Reykjavík og Osló. Mæl-
ingar þessar, sem eru mjög ná-
kvæmar hvað snertir mál, vog og
aldursskiptingu barnanna, sýna
glöggt, að skólabörnin á Akureyri
eru líkamlega þroskaðri en skóla-
börn í Reykjavík og munar litlu,
að þau standi jafnfætis skólabörn-
um í Osló, einkum að þyngd, en
norsk börn eru með allra fremstu
skólabörnum á Norðurlöndum að
líkamsþroska. Skýrsla skólastjór-
ans sýnir ennfremur þá ánægju-
legu staðreynd, að meðaltal hæð-
ar og þyngdar allra skólabarna á
Akureyri fer hækkandi og er
töluvert hærra skólaárið 1935 en
árið 1931.
Meðal annars kemur mjög eftir-
tektarvert atriði fram í skýrsl-
unni, og það er, að þroskaaukinn
kemur að jafnaði meir á þá mán-
uði ársins, sem barnið er í skólan-
um, en hina. Rannsóknir um þetta
atriði hafa og leitt hið sama í ljós
í Osló og Reykjavík. (í Rvík voru
rannsóknir þessar framkvæmdar
af Sigurði heitnum Jónssyni,
skólastjóra). Gefur þetta tilefni til
ýmissa hugleiðinga, og mun
Snorri Sigfússon ráðinn í að rann-
saka þetta eftir föngum.
Mælingar og athuganir um lík-
amsþroska skólabarna eru hvar-
vetna ræktar af alúð í þeim
menningarlöndum, sem fremst
standa um uppeldismál og fyrir-
komulag barnaskóla. Hér á landi
mun barnaskólinn á Akureyri
standa öðrum skólum framar um
athuganir i þessu efni. Munu ekki
enn hafa verið útfærðar og birtar
skýrslur um líkamsþroska skóla-
barna í öðrum kaupstöðum lands-
ins, nema í Miðbæjarskólanum í
Reykjavík, en þar er aðeins tekið
meðaltal af þremur árum. Það er
ánægjulegt, að vita til þess, að
skólabörn bæjarins eru með lík-
amlega þroskuðustu skólabörnum
á Norðurlöndum. En hitt er ekki
síður eftirtektarvert og góðra
gjalda vert, að skólastjóri barna-
skóla bæjarins hefir enn einu
sinni sýnt lofsverðan skilning á
starfi sínu og lagt á sig aukið erf-
iði með það fyrir augum, að starf
skólans megi bera sem beztan ár-
angur.
En hvaða ályktanir má nú draga
af skýrslu Snorra Sigfússonar um
líkamsþroska skólabarnanna?
Hvernig stendur á því, að meðal-
tal hæðar og þyngdar barnanna
hefir hækkað á síðustu árum?
Svarið er á þá leið, að það má
telja nokkurnveginn víst, að fram-
farirnar eru að miklu leyti að
þakka lýsis- og mjólkurveitingum
í skólanum, sem hafnar voru
haustið 1932, fyrir forgöngu skóla-
stjórans. Slíkar matgjafir hafa
verið teknar upp í fremstu barna-
#-#-#-#-#-#-##"#-#-#-#-#-#-#-#■♦-#■#■ #-#-#-#-# #-#■-# ##-#
íþróttanámsskeið
verður haldið í Laugaskóla dagana 16. apríi til 7. maí.
Kennt verður: Leikfimi, sund, frjálsar íþróttir, hjálp í
viðlögum og e. t. v. fleira. Ennfremur verða haldnir
fyrirlestrar daglega. — Allur kostnaður á staðnum
verður 38 kr. fyrir pilta, og 34 kr. fyrir stúlkur. — Um-
sóknir sendist til Porgeirs Sveinbjarnarsonar Laugaskóla.
Skólaráð Laugaskóla.
MM\ H.f. Síldarbræðslusiin Dasverðareyri
verður frestað um óákveðinn tíma. — Hluthöfum
verður tilkynt síðar hvenær fundurinn verður haldinn.
Akureyri 17. marz 1937.
FÉLAGSSTJÓRNIN.
skólum Norðurlanda á síðari ár-
um, og þykir sjálfsagt mál, þar
sem reynslan hefir sýnt, að þetta
er börnunum mjög mikilsvert. En
þótt, skólabörnin á Akureyri séu
allvel líkamlega þroskuð, þá er
ekki þar með sagt, að hér eftir
þurfi ekkert um þessi efni að
hugsa, af því að allt sé nú þegar
í góðu lagi. Það væri hinn mesti
misskilningur að álykta svo. Ak-
ureyringar eiga að setja markið
hátt um kröfur um þroska barna
sinna, og til þess má ekkert spara.
Þessvegna á fremur að auka mat-
arveitingar í barnaskólanum, en
minnka þær. Það bezta er börn-
unum ekki of gott og það er sann-
að mál, að matargjafir í barna-
skólum eru nauðsynlegar, jafnvel
þótt börnin eigi kost á góðu fæði
á heimilum sínum, hvað þá ef svo
er ekki. Og svo bezt fá bæjarbúar
launað skólastjóra barnaskólans
áhuga og ósíngjarna forgöngu um
skólamál bæjarins, að gefa tillög-
um hans um tilhögun alla og
rekstur skólans fullan gaum.
Alþingi. Þmgmenn Alþýðuflokksins í
neðri deild lögðu í gær fram tvö frum-
vörp til laga, annað um breytingar á
Landsbankalögunum, hitt um skipta-
meðferð á búi Kveldúlfs. Bæði þessi
mál valda miklu umtali og jafnvel æs-
ingum manna á milli og ( blöðum í
Reykjavík.
/ Að tilhlutun ríkisstjómarinnar er
flutt frumvarp um að leggja niður tvö
bankastjóraembætti við Búnaðarbank-
ann, þannig að eftirleiðis verði einn
bankastjóri við bankann. Tillaga um
þetta var samþykkt á flokksþingi
Framsóknarmanna.
Þegar þessi breyting' er komin á, er
búið að lækka kostnaðinn við stjórn
bankans um 20 þús. kr. síöan núver-
andi stjórn komst til valda.
Landbúnaðarráðherra hefir látið und-
irbúa og semja frv. til laga um bænda-
skóla. Samkv. því skal verklegt nám
stói’lega aukið við bændaskólana, náms-
tíminn lengdur þannig, að nemendur
verði, auk þess tveggja vetra náms sem
nú er, að stunda verklegt nám í eitt
sumar. Flutningsmenn ei'u Bjarni Ás-
geirsson og Páll Zéphoníasson.
Pétur Jónsson læknir hefir varðtíma
n. k. sunnudag.
Málaferli. Dómur í landráðamáli
nazista, sem höfðaö var gegn þeim í
sambandi við vasabókarþjófnaðinn, var
kveðinn upp af lögreglustjóra Reykja-
víkur nýlega. Voru nazistadrengþrnir
sýkr.aðir, og byggist sú sýknun á vónt-
un lagaákvæða um slíka landráðastarf-
semi, sem hér var höfð í frammi. Er
brýn nauðsyn að bæta úr þessari vönt-
un hið bráðasta.
Snemma í þessum mánuði var í und-
irrétti Reykjavíkur kveðinn upp dómur
í meiðyrðamáli, sem fjármálaráðherra
höfðaði fyrir nokkru gegn Jóni í Stóra-
dal, út af ummælum blaðs hans í sam-
bandi við vasabókarþjófnað nazistanna.
Tók Jón málstað þeirra sem vænta
mátti.
Dómurinn féll á þá leið, að Jón var
dæmdur í 100 kr. sekt og til greiðslu
málskostnaðar. Ummæli hans voru
dæmd dauð og ómerk.
Andlegir bræður Jóns, þeir Valtýr
Stefánsson ritstjóri Mbl. og Jens nokk-
ur Benediktsson, höfðu áður hlotið dóm
fyrir hliðstæð skrif um þetta mál.
Ósic/ur íhdldsins og varaliös þess. Úr-
slitin í atkvæðagreiðslu búnaðarfélag'-
anna um það, hvort Búnaðarfél. ísl.
eigi að hafa áfram framkvæmd jarð-
ræktarlaganna og breyta lögum sínum
til samræmis við nýju jarðræktarlögin,
hafa verið bii*t sundurliðuð eftir kjör-
dæmum. Samkv. því hafa 2376 félags-
menn í búnaðarfélögunum lýst sig
fylgjandi því, að B. í. tæki að sér
framkvæmd laganna, en 2077 hafa
greitt atkvæði á móti. Séu kaupstað-
irnir ekki meðtaldir, verða 2283 með
lögunum, en 1962 á móti. Munurinn er
á 4. hundrað atkvæði.
Sé talið eftir búnaðarfélögunum, hafa
112 lýst sig því fylgjandi, að B. 1. ann-
aðist framkvæmd laganna, en 91 félag
lýst sig því mótfallið.
fhaldið og varalið þess hafa því beð-
ið fullan ósigur í máli þessu.
Að sjálfsögðu verður að gera ráð
fyrir að Búnaðarþingið, sem nú stend-
ur yfir, taki til greina hinn yfirlýsta
vilja bændanna.
Ritstjóri: Inglmar Eydal.
Prentverk Odds Björnssonar.