Dagur - 20.05.1937, Blaðsíða 1

DAOUR
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddag-i fyrir 1. júlí.
XX.
•-# t f <
árg. {
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞÓR, Norð-
urgötu 3. Talsími 112. Upp-
sögn, bundin við áramót, sé
komin til afgreiðslumanns
fyrir 1. des.
• • • • « ••• •-••
Akureyri 20. maí 1937.
1
23. tbl.
BlalS koiitiiiista NÝJABíó
ræðst á K. E. A., af því að
félagið vill auka atvinnu
verkafólks a Akureyri.
Foringjar kommúnista vilja
taxta, en
r
r
to.
í tveimur síðustu blöðum
„Verkamannsins“ birtast árásar-
greinar á Kaupfélag Eyfirðinga í
sambandi við kaup félagsins á
fiski, flutningi hans hingað og
verkun hér á staðnum.
Af því að í greinum þessum er
hrúgað upp ósannindum og blekk-
ingum, skal mál þetta upplýst
nokkuð, svo að almenningi gefist
kostur á að sjá blekkingar komm-
únistablaðsins.
Á síðastl. vetri gerði Kaupfél-
Eyf. tilraunir og undirbúning til
þess að kaupa fisk á Suðurlandi
og flytja hann hingað norður til
verkunar. í þetta var ráðizt ein-
göngu með það fyrir augum að
auka atvinnu hér yfir vorið og
sumarið. Félagið hefir keypt all-
mikið af ufsa í Reykjavík og bæði
þorsk og ufsa í Vestmannaeyjum.
Reykjavíkur-ufsinn er þegar hing-
að kominn, en allur Vestmanna-
eyjafiskurinn er enn þar í Eyjum.
Þegar félagið gerði fiskkaup
þessi, voru allir útreikningar mið-
aðir við þá-verandi kauptaxta og
kaupgjald við fiskvinnu og verk-
un fiskjarins. En síðan er settur
nýr kauptaxti af Verklýðsfélagi
Akureyrar, þar sem kaup við
þessa vinnu er hækkað allveru-
lega frá því, sem áður var. En
eins og nú lítur út með fisksölu,
er sýnilegt, að með hinum hækk-
aða kauptaxta verður beint tap á
þessari atvinnubótatilraun. Það
hefði því verið alls óverjandi af
stjórnendum félagsins að skaða
það vitandi vits, með því að halda
áfram á þeirri braut, er framund-
an var í þessu máli. Voru þá tveir
vegir fyrir höndum: Annar sá, að
selja fiskinn óverkaðan úr landi,
hinn að freista að komast að við-
unandi samningum um kaupgjald-
ið. Síðari leiðin var reynd, af því
að það gat leitt af sér 35—50 þús.
kr. atvinnuaukningu fyrir verka-
fólk í bænum í sumar. Og eftir að
málið hafði verið athugað af þeim
aðilanum, sem kauptaxtann hafði
sett, féllst hann á að láta það óá-
talið og afskiptalaust, að niður-
staða málsins yrði á þessa leið:
Verkafólkið vinnur að fiskverk-
uninni í ákvæðisvinnu, þar sem
greiddar séu kr. 12 á skpd. fyrir
þorsk og kr. 14 fyrir ufsa, þó
þannig aö greitt sé upp í þetta
lcaup samkvœmt taxta ársins 1936,
og verður það LÁGMARKS-
GREIÐSLA jyrir vinnuna.
Ef þessi ákvæðisvinna leiðir í
Ijós hagnað, greiðist verkafólkinu
eftir á það, sem honum nemur.
Svona liggur málið nú fyrir. Ef
verkafólkið vill, getur það fengið
atvinnu við fiskverkunina með
þessum kjörum. Því er tryggt
taxtakaup frá 1936 sem lágmark.
Það skal og tekið'skýrt fram, að
karlmenn eru með í ákvæðisvinn-
unni engu síður en konur og með
sömu skilyrðum og þær.
Það eru því rakalaus ósannindi,
þegar „Verkamaðurinn" segir, að
það sé „mjög mikið vafamál“,
hvort verkafólkið, sem ráðið er
með þessum kjörum, fái greiddan
„gamla taxtann“. þar sem því er
einmitt tryggður hann sem lág-
mark eins og að framan er greint.
Allt raus „Verkamannsins“ um
það, að fiskverkunarkonurnar eigi
að „borga kauphækkun hinna“,
eins og blaðið orðar það, er ein-
tómt bull, þar sem karlmenn eru
með í ákvæðisvinnunni og hlíta
somu reglum og konur.
„Verkamaðurinn" eggjar verka-
fólkið fast á að standa nú saman
og hrinda af sér „ósvífinni árás“.
Þá sé „sigurinn auðunninn“. Hin
„ósvífna árás“ er í því fólgin að
bjóða verkafólkinu upp á 35—50
þús. kr. atvinnuaukningu í sumar.
Hinn „auðunni sigur“ er í því
falinn að fá verkafólk, þar á með-
al konur og unglinga, til þess að
þiggja ekki allt að 50 þús. kr.
tekjuauka sér til handa í sumar.
Hverjir njóta slíks sigurs? Ekki
verkafólkið, því það situr aðeins
eftir fátækara en ella. „Sigurinn“
hlýtur því eingöngu að felast í
gleði kommúnistaforingjanna yfir
því að sjá og vita verkafólkið
bíða skaða.
Hvílíkur sigur!
Hér mun það reynast svo, að
verkafólkið sjálft hafi vit fyrir
„foringjunum“, því það mun meta
meira raunverulega auknar tekj-
ur sínar en hrópyrði „foringj-
anna“ um hærri og hærri kaup-
taxta á pappírnum.
Verkafólk! Hvort viljið þið held-
ur hafa háan taxta og litlar tekj-
ur, eða lægri taxta og hærri tekj-
ur?
Það er spurningin, sem fyrir
liggur og þið eigið að svara í
þessu máli.
Móðir Sankti Péturs.
„Bændablaðið“ segir það nokk-
uð skilmerkilega, að hin illu öfl í
íhaldsflokknum hafi „ráðið úrslit-
um í mikilsverðum málum.“ Þar
með er því slegið föstu að það
hafi verið illu heilli að íhaldið
varð þess valdandi, að móðurskip
„Bændaflokksins" varð til í síð-
ustu kosningum. Skal á það fallizt
að sá getnaður var óhappaverk og
af illum rótum runninn. Þegar nú
það er vitað, að á mannfundum, í
blöðum og á Alþingi hefir þessum
flokkum aldrei borið á milli í mik-
ilsverðum málum, þá er ritstjóri
,.Bændablaðsins“ meira en meðal
snápur að opinbera fyrir kjósend-
um þetta ástand flokksins, um
leið og hann tilkynnir alþjóð sam-
einingu hans við þessi vondu öfl,
þó raunar að innræti Bænda-
flokks-foringjanna hafi alltaf
gægzt undan sauðargærunni. Og
því fólslegra er þetta, þegar I-
haldið er að leggja á sig það erfiði
Föstudags-, laugardags- og
sunnudagskvöld kl. 9:
Ny
mynd.
að toga „Bændaflokkinn upp úr
þeim heimkynnum, „þar sem eng-
in von er um frelsun“, eins og
stendur í Helgakveri, að þá skuli
þeir vera að sparka í þá menn í
íhaldinu, sem bágt eiga. Það
minnir glöggt á hina frægu sögu
um móður Sankti-Péturs.
Að ganga í vatnið.
Ritstjóri „Bændablaðsins" gerir
það að umtalsefni, svona fyrir-
fram, að hætt sé við að „Bænda-
flokknum11 verði borið það á brýn
að hann með sameiningunni við í-
haldið afsali sér sjálfstæði(!!)
sínu. Það er nú vitanlega mál út
af fyrir sig þetta sjálfstæði fyrir
flokk, sem allir vita að enga von
hefir um eitt einasta þingsæti, ef
hann stæði einn og óstuddur í
kosningunum. En hitt er það, að
ritstjórinn virðist haldinn af þeim
kvíðasjúkleika, sem þjáir suma
menn, þegar þeir eiga að fara í
vatn, sem sé þeim, að gera 1 bux-
urnar áður en þeir ganga í vatnið.
Draumur.
Mig dreymdi einkennilegan
draum í nótt. Ég var staddur í
einhverju ókunnu húsi með einum
vini mínum, og þegar ég horfði út
um gluggann, sá ég mann koma
ríðandi á dökkum hesti, með lest í
taumi. Fremur fannst mér maður-
inn skuggalegur. Þegar hann kom
nær, sá ég að þetta var Olafur
Thors. Teymdi hann glámóttan
Framhald á 4. siðu.
t
Móðlr okkar
Olöf M. Þorsteinsdóttir
andaðisl 13. þ. m.
Jarðarfðrin fer fram fóstudaginn 21. niaí og hefst frá
heimill hcnnar. Hafnarstraeti 01, kl. 1 e. h.
liðrn, tengdabðrn og barnabðrn.