Dagur - 12.05.1938, Page 1

D A O U R
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son S Kaupfél. Byfiröinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
XXI. árg. t

Afgreiðslan
er hjá JÓNl Þ. ÞOB, N«rú-
urgötu 3. Talslmi 112, Upp-
Högn, bundin við áramöt, sé
komin til afgreiöslumanns
fyrir 1. des.
■*> «• *• *<• t*
® -fe ií *

♦ 4» ♦*-# ♦
Akureyri 12. maf 1938.
t 22. tbl.

--------Langt í austri stendur
styrjöld milli frændþjóðanna, Kín-
verja og Japana. Þær þjóðir eru
svo fjarlægar okkur, að við verð-
um þess naumast varir. En við
höfum orðið varir áhrifanna frá
stríði því, sem staðið hefir í 2 ár
á slóðum, sem liggja okkur langt
um nær, borgarastríðinu á Spáni.
Opinberar tilkynningar hermdu
nýlega, að í því stríði væru
fallnar og særðar meira en 2 milj
manna, eða svipuð tala og féll og
særðist af enskum hermönnum í
heimsstyrjöldinni 1914—1918. Fyr-
ir spönsku þjóðina hlýtur styrjöld
þessi að verða blæðandi sár um
mörg komandi ár, hvaða stjórn
sem kemur til með að ráða lögum
þar.
Mannvirki eru lögð í rústir og
byggja verður upp í þeirra stað.
Áhrifa þessarar styrjaldar gætir
víða, það fá íslendingar að reyna
SEæmur markaður
iyiir skóQvið.
Það er talið mjög miklum erfið-
leikum bundið að selja skógvið
frá skógræktarstöðvunum, Hall-
ormsstað og Vöglum, sökum þess
að það vantar markað. Þess vegna
er ekki hægt að grisja skógana
eins og þörf er á. Nú er það svo,
að ríkið styrkir flesta skóla og
sjúkrahús landsins. Eldiviðarþörf-
in er mikil í þessum stofnunum
Nú hafa þessar skógræktarstöðvar
haft á boðstólum niðurbútaða
trjástofna, sem er hinn bezti og
skemmtilegasti eldiviður. Mikill
markaður væri fyrir þennan eldi-
við frá Vöglum á Laugaskóla,
Kristneshæli, Akureyrarspítala,
Menntaskólanum á Akureyri og
víðar. Frá Hallormsstað mætti
selja til Eiðaskóla og jafnvel láta
Eskfirðinga fá skógvið upp í styrk
þann, er þeir fá frá ríkinu; þyrftu
þeir þá ekki að nota styrkinn til
kolakaupa, enda mætti láta þá
vinna við skógarhöggið, því nógu
er af að taka í Hallormsstaða-
skógi.
Það væri að minnsta kosti ekki
fráleitt að taka þetta til athugun-
ar. —
G. J.
ekki sízt, því hvar hyggja menn
opinn markað fyrir saltfiskmagn
ámóta því, er seldist til Spánar á
árunum kringum 1930
Síðustu árin hefir þorskurinn
verið takmarkaður á íslenzku mið-
unum eins og markaðurinn á
Spáni.
En hitt er engum vafa bundið,
að það kemur eitt og það koma
fleiri aflaár, áður markaður verð-
ur nógur á Spáni og öðrum Mið-
jarðarhafslöndum fyrir okkar
ágæta saltfisk.
Spurningin er þessi: Getur ekki
svo farið að þessar þjóðir hætti að
borða saltfisk, eins og Norðmenn
eru að hætta að borða saltkjöt —
já, eins og allar þær þjóðir, sem
áður borðuðu saltaðan mat, neyta
nú nýrra og frystra fæðutegunda
í staðinn?
Mér virðist málið svo alvarlegt,
að ástæða sé fyrir alla þá, sem í
framtíðinni eiga tilveru sína og
gengi undir því að hægt sé að
selja framleiðsluna á erlendum
markaði, að gera sér glögga grein
fyrir því, að heimurinn snýr baki
við öllum söltuðum fæðutegund-
um, að svo miklu leyti sem hægt
er að fullnægja þörfinni án þeirra,
og þetta er stutt og brýnt af heil-
brigðisráðum og heilsuverndurum,
hvort sem þar er um lækna að
ræða eða ráðgjafa á öðrum svið-
um, vinnandi í þágu vaxandi heil-
var slitið laugardaginn 7. þ. m.
I vetur stunduðu 28 námsmeyj-
ar nám í skólanum og luku fulln-
aðarprófi í vor. Luku prófdómend-
ur lofsorði á frammistöðu nem-
endanna við prófið.
Sunnudaginn 1. maí var sýning
á handavinnu nemenda skólans
Sótti hana fólk svo hundruðum
skipti bæði af Akureyri og úr
sveitinni og leizt því prýðilega á
öll vinnubrögðin.
Um skólavist næsta vetur hafa
54 stúlkur sótt og hefir orðið að
vísa 26 þeirra frá sökum rúmleys-
is. Auk þess hafa nokkrar stúlkur
sótt um skólavist nú þegar fyrir
veturirm 1939—1940. Aðsóknin að
skólanum er því miklu meiri en
hægt er að fullnægja.
brigði á meðal þjóðanna. Sjálft
Þjóðabandalagið, sem hefir sína
raunasögu að rekja um sín póli-
tísku afskipti og völd, hefir nú
tekið á stefnuskrá sína ýms menn-
ingarmál, þar á meðal næringar-
spursmálið og heilbrigðisráðstaf-
anir.
Eg hygg að mönnum heima sé
tæplega nógu ljóst hvert stefnir í
þessu efni, og ástæða mun til að
vera við því búinn að á komandi
árum geti svo farið að mikinn
hluta þorksins verði að gera að
iðnaðarvöru í einhverri mynd
eins og nú þarf að vinna mjöl og
lýsi úr þeirri síld, sem ekki selst
á markaði í þeim mörgu mynd-
um, sem hún annars er verkuð og
seld.
Söltuð og krydduð síld er borð-
uð hér með beztu lyst af flestum,
en nokkrir matsölustaðir hafa tjáð
mér, að er saltfiskur einu sinni á
Leiksýningar
Fálka-skátanna.
Skátafélagið Fálkar hefir ráðizt
í að sýna hér tvo gamanleiki und-
ir stjórn hins vinsæla leikara Jóns
Norðfjörð. Leikirnir eru „Apa-
kötturinn“ og „Grái frakkinn“,
báðir dönsk framleiðsla og mörg-
um Akureyringum áður að góðu
kunnir. Sérstaklega er ýmsum
eldri íbúum bæjarins í fersku
minni leikur Halldórs læknis
Gunnlaugssonar í hlutverki Hol-
gers í hinu síðamefnda leikriti,
svo snilldarlega þótti sá leikur af
hendi leystur.
Frumsýning leikjanna var síð-
astl. fimmtudagskvöld við góða
aðsókn og ágætar viðtökur.
Leyndi sér ekki að fólk skemmti
sér hið bezta og var sú tjáning
fulláberandi með köflum, því illa
heyrðist stundum til leikendanna
fyrir hlátrasköllum sumra leik-
húsgesta. Eiga margh’ örðugt með
að læra þá list að skemmta sér í
leikhúsi, án þess að trufla aðra
með ofsakæti.
Fyrri leikurinn „Apakötturinn“,
var að öllu samanlögðu mjög vel
leikinn. Persónur leiksins eru að-
eins 5. Iversen, náttúrufræðing,
sýndi Jón Norðfjörð prýðilega.
Jómjrú Sörensen lék frú Guðrún
Jóhannesdóttir af tnikilli snilld, og
vetri var á borð borinn, hafi gést-
irnir fussað og sveiað og hótað að
fara og koma aldrei aftur. Þó eru
aðeins fá ár síðan saltfiskjar var
neytt í stórum stil í Danmörku, og
ýmsu eldra fólki þykir hann há-
tíðamatur alveg eins og mér.
Spánverjar, ítalir og hver önnur
þjóð, sem lendir í hemaði, á upp-
byggingarstarf fyrir hendi að
styrjöld lokinni, og einmitt þessi
lönd hafa að flestu leyti þau nátt-
úruskilyrði, að hægt er að afla
fæðutegrmda heima fyrir og spara
þannig aðflutt matvæli, en flytja
inn þau hráefni, sem ekki fást í
landinu sjálfu. Ásælni ítala eftir
nýlendum suður í Afriku áttu líka
að vera í þeim tilgangi að tryggja
sér matarbúr þar, og með fyrir-
heiti um það gengu hermenn
Mussolinis fúsir til vígvallanna í
Abessiníu.
Að vísu er það svo, að leiðangur
Mussolini hefir enn ekki gefið
þær rentur, sem reiknað var með.
(Framh. á 2. síðu).
Óli, vinnumaður var einkar ve5.
leikinn af Gunnari Magnússyni
Margréti. unga stúlku, lék ungfrú
Valgerður ÞorsteinsdÖttir og fór
mjög vel með það hlutverk. Lín-
dal, lögfræðing, sýndi Jóhann
Guðmundva-m snoturlega en til-
þrifalítið.
í „Gráa frakkanum“ veltur mest
á hlutverki leikstjórans, Jóns
Norðfjörð, en það er hinn ærsla-
fulli, léttlyndi en góðhjartaði Hol-
ger. Leikandinn fór mjög vel með
það hlutverk. Þórir Guðjónsson
sýndi Seydel, veiðistjóra, og féll
ágætlega inn í það hlutverk. Ung-
frú Margrét Steingrímsdóttir fór
með hlutverk frú Holmgaard og
Haraldur Sigurðsson sýndi Val-
berg skógí'ræðing. Voru þau hlut-
verk bæði laglega af hendi leyst.
Ýms minni hlutverk eru í leik
þessum, yfirleitt sæmilega af
hendi leyst, en ekki verður þeirra
nánar getið hér.
í báðum leikjunum er mikill
söngur.
Leikirnir voru sýndir síðastl.
laugardags- og sunnudagskvöld
við ágætlega góða aðsókn og
verða sýndir um næstu helgi með
niðursettu verði.
Kahtötukór Akureyrar. Aóalfundur fé-
lagsins verður haldinn i Skjaldborg
þriðjudaginn 17. þ. m. kl. 8,30 e. h.
Áriðandi mál liggja fyrir fundinum, og
er alvarlega skorað á ALLA kórmeðlimi
að þeir mæti. Fundurinn hefst STUND-
VISLEGA.