Dagur - 25.07.1940, Blaðsíða 2
130
D A G U R
30. tbl.
Eyfirðingavegur
endurruddur.
Eins og kunnugt er, var á s.l.
hausti hafin vegagerð suður úr
Eyjafirði áleiðis á fjöll fram, og
stendur Ferðafélag Akureyrar þar
á bak við. Verki þessu hefir verið
haldið áfram í sumar, þannig, að
unnið hefir verið þar af nokkrum
mönnum um þrjár helgar, og er
ákveðið að svo verði gert fram til
septemberloka, um aðra hverja
helgi. Verður þá væntanlega orð-
ið bílfært upp á svokallaðan Hæl,
en þetta er fyrsti og erfiðasti
áfanginn af þessari leið. Er fjallið
þarna mjög bratt, og hefir því
orðið að sniðskera þar allmikið,
brúa gilskorninga, byggja ræsi og
sprengja stór Vjörg úr vegi. Verð-
ur þessi hluti vegarins fullur V-k
km.
Næsti áfanginn er af Hælnum
og suðvestur á fjallsbrún, eftir
svonefndum Hafrárdal, allt að 2V2
km. Er þar víðast líðandi halli,
sem að eigi veldur fyrirstöðu bíl-
um, en jafna verður þar nær all-
staðar undir og malbera langa
kafla. En það er auðunnara en
brekkan sem er langt komið að
yfirstíga. Má gera ráð fyrir að
með sama áframhaldi verði þess-
um hluta vegalagningarinnar lok-
ið haustið 1941, svo að þá verði
hægt að gista að „Sankti Pétri“.
En þá hefst þriðji og síðasti
þátturinn, og hefir mönnum eigin-
lega ekki verið það ljóst fram að
þessu, hversu langur hann kynni
að verða. En s.l.'sunnudag, að lok-
inni vinnu þarna fremra, lögðum
við þrír á fjöllin til að yfirlíta
þetta. Voru það Þorsteinn Þor-
steinsson, bæjarfulltrúi, sem að
séð hefir um aðalframkvæmd
þessa verks frá því fyrsta, Björn
Þórðarson, afgreiðslumaður í
Sjöfn, og eg undirritaður. Við
lögðum af stað kl. 5 síðd., og fór-
um eftir hinum forna Vatnahjalla-
\ vegi, og náðum suðvestur að
Geldingsá inn af Skagafjarðardöl-
um kl. 9.50 um kvöldið. Við höfð-
um 3 hesta, en einn þeirra var
undir farangri okkar, svo aðeins
tveir gátu riðið í senn, og skipt-
umst við á að .ganga, og varð sá
sem fyrir því varð oft að hlaupa
við fót til að dragast ekki aftur
úr. Má gjarnan benda fjallaförum,
þeim sem vilja spara nokkuð
ferðakostnað, en kjósa þó að
leggja eigi ofmikið á sig og hafa
samt drjúgar dagleiðir, á, að þetta
er ágætt fyrirkomulag. T. d. að
fjórir menn hafi 2 hesta til reiðar
og einn undir burði. Fyrir mann,
sem er nokkuð vanur göngu, en
óvanur að sitja á hesti, verður í
raun og veru hvorutveggja hvíld
— að ganga og ríða til skiptis.
Um nóttina gistum við í gangna-
mannakofa við Geldingsá. Að
morgni héldum við svo suður með
Austari Jökulsá að Eystri-Pollum
og þaðan suðaustur á öræfi, land-
norður af Laugafelli og snerum
jþíu' við og fórum nofður eftir há-
öldum á milli Austurdals og Eyja-
fjarðardalsins, eða sem næst því.
Við Urðarvötn komum við svo á
veginn aftur og náðum tjaldstað
okkar kl. 5 á mánudaginn, eftir
rétta sólarhrings burtveru.
Álit okkar, að lokinni þessari
rannsókn, er það, að af fjallsbrún
og spölkorn suðvestur fyrir Urð-
arvötn, muni þurfa að gera all-
mikið til þess að bílar fari þar um.
Mun þetta vera allt að 12 lcm.
vegalengd. Nokkrir kaflar eru þó
þar, sem lítið eða ekkert þarf við
að gera, en aftur aðrir, sem
munu verða all erfiðir. En mal-
burður kemur þar hvergi til
greina, né ræsagerð, en það eru
þau atriði, sem að jafnaði munu
reynast dýrust við alla vegalagn-
ingu. Er hér aðallega um ruðning
að ræða, og ætti þetta því að vera
framkvæmanlegt, ef til vill á einu
sumri — 1942.
Þegar kemur suður fyrir Vötnin
verður að beygja um stund til
vesturs eins og gamli vegurinn
var ,enda verður að fylgja honum
að mestu norðanað. En þar skiptir
um svo gersamlega, að eftir það
virðist hvergi þurfa að kasta
steinvölu úr vegi, svo langt suður
sem við fórum, og má hiklaust
ætla að sama landslag sé þar
áfram allt suður á Sprengisand,
enda styðst það við umsögn
manna, sem farið hafa þar um.
Eru þarna hvarvetna rennisléttir,
smágrýttir melar og ávalar öldur,
sem keyra má um vítt og breitt
sem verða vill. Yfir Geldingsár-
drögin, sem sumir óttuðust að
mundi skapa farartálma ,má víða
fara viðstöðulaust.
Framhald þessa verks veltur
mjög á því, að það njóti sömu vel-
vildar og hjálpfýsi manna hér
eftir sem verið hefir hingað til.
Það nýtur enn einskis opinbers
styrks og óvíst hvort að það verð-
ur nokkurn tíma. Fjöldi manna
hefir þegar lagt hönd að þessari
vegargerð endurgjaldslaust. Svo
að segja hefir öll vinna verið gef-
in. Og eg hygg líka, að engan
muni iðra þess, að fara þangað og
vinna þar einn dag, enda fjölgar
alltaf þeim, sem fúsir eru, og
bjóða sig fram til þess. Bílstöðvar
og bílaeigendur hafa sýnt lofs-
vert örlæti og skilning á þessari
framkvæmd. Þeir hafa oftast ým-
ist gefið með öllu bílferðirnar á
vinnustaðinn, eða aðeins reiknað
sér benzíneyðsluna. Loks hafa
ýmsir aðrir, sem ekki áttu kost á
að vinna þarna sjálfir, stutt þetta
verk með peningagjöfum. Nemur
sú upphæð svo skiptir hundruð-
um króna.
Vatnahjalli var ruddur fyrir
rúmum 100 árum síðan, svo að
greiðara yrði þar um með hest.
Var það fyrir atbeina Bjarna
amtmanns Thorarensens. Sér
þessa enn menjar. En það var um
seinan. Tapgferðunum, sem tíðk-
Magnús lónsson Skógi:
Verknámsför Hólasveina
1939.
(Framhald).
II.
Eftir mikla máltíð um kvöldið
og væran svefn um nóttina vökn-
uðum við snemma til að snæða og
pöntuðum mat til kvöldsins. Þetta
var að Laugum að morgni hins 12.
júní. Kl. 8 vorum við komnir út
að bílnum og röðuðum okkur í
sætin. Svo rennur bíllinn af stað
niður Reykjadalinn, en þrátt fyrir
greiðan veg er ganghraðinn hæg-
ur. Bíllinn er kominn að því að
„fella fjaðrir“ og hjartað berst
hræðslulega í brjósti bílstjórans.
En áfram er haldið þó hægt miði,
unz komið er í námunda við Nes í
Aðaldal. Þar sprettur upp maður,
sem setið hafði fyrir okkur við
veginn. Það var Hermóður, sonur
Guðmundar á Sandi. Hann hafði
útskrifazt frá Hólum fyrr um vor-
ið og var nú kominn til að bjóða
okkur heim. Urðu þarna fagnaðar-
fundir og fýsti flesta til að eignast
ánægjusama og eftirminnilega
stund heima hjá skólabróður okk-
ar og skáldinu á Sandi, sem fæst-
ir okkar höfðu séð. en allir heyrt
eitthvað eftir. En tíminn var
tæpur og ekillinn neitaði að aka
þangað og þar með var draumur-
inn búinn. En Sandsfólkinu send-
um við kærar kveðjur, þrungnar
þökkum fyrir höfðinglegt heim-
boð.
Til Húsavíkur komum við kl.
rúml. 10 og stóðum þar við í tvo
tíma vegna óhjákvæmilegrar
bráðabirgðaraðgerðar á bílnum.
Skemmtum við okkur við að
skoða kauptúnið á meðan, sem
er einkar snoturt og aðlaðandi.
ast höfðu öldum saman þarna um,
var að mestu lokið þá. Síðasta
skreiðarferðin yfir Vatnahjalla
eftir hinum gamla Eyfirðingavegi
var farin fáum árum síðar.
Við viljum fara öðru vísi að.
Við viljum ryðja veginn og gera
hann góðan, áður en umferðin
hefst að nýju.
Þormóður Sveinsson.
Héldum við út á Höfðann, en það-
an sézt bezt yfir þorpið og þaðan
sáum við hilla undir Grímsey í
hafinu íyrir norðan heimskauts-
baug — eyjuna, sem Einar Þver-
æingur vildi ekki láta af hendi
við Ólaf helga 1024 af ótta við er-
lent setulið.
Þegar við komum inn í kaup-
túnið aftur, tók ég að mér að leita
uppi lykilinn að kirkjunni, en hún
er sérstæð að útliti og innri gerð.
Aðeins tvær kirkjur aðrar eru
eins til á landinu, en allar eru þær
smíðaðar eftir uppdrætti Rögn-
valdar heitins Ólafssonar húsa-
meistara.
Þegar eg svo kom með leiðsögu-
mann og lykilinn, voru sumir
Hólasveinar týndir, en fljótlegt
var að finna þá, því auðvitað
höfðu þeir brugðið sér inn í búð-
irnar og hótelið. Einmitt á veit-
ingastöðum og í verzlunum — að
ógleymdum apótekum — er helzc
von „sætra“ svanna og flestir vilja
sjá það sem fagurt er.
En samt eiga afdalakotin
efni í mestar frúr,
því bæjanna mannrækt er rotin
þó rætist þar sumum úr.
Kirkjan er byggð 1906—7 og
rúmar um 400 manns í sæti. Turn-
inn er 25 m. hár og fórum við þar
efst upp til að njóta útsýnis yfir
bæinn og skrifa nöfn okkar meðal
margra annarra til kennimerkis
um komu okkar.
Kl. 12.10 héldum við frá Húsa-
vík austur Reykjaheiði. Sóttist
leiðin heldur seint, því vegurinn
var blautur og snjór lá yfir hann
á köflum. Urðum við sumstaðar
að ýta á bílinn, og fengu þá sumir
Á Ijósmyndastofunni í
GRÁNUFÉLAGSGÖTU 21
getið þér fengið nýmóðins
Kombinationsmyndir
og margar fleiri gerðir, sem hvergi
fást annars staðar
Guðr. Funch-jRasmussen.
höfum við nú í afar miklu úrvali
Kaupfélag Eyfirðinga.
Vefnaðarvörudeild.