Dagur - 15.01.1947, Qupperneq 1

DAGUR
Þegar Dagur stækkaði úr 4 síð-
um í 8, og flötur lesmáls á hverri
síðu var auk þess aukinn verulega.
ákvað útgáfustjórnin að hækka ár-
gjaldið úr 8 krónum í 15 kr. Þetta
var í ársbyrjun 1944. Nú hefir
blaðið enn stækkað, er nú að jafn-
aði 10 síður. Þar við bætist að dýr-
tíð hefir aukizt mjög síðan í árs-
byrjun 1944 og nú hina síðustu
mánuði hefir pappírsverð hækkað
stórkostlega á heimsmarkaðinum.
Það er því augljóst, að áskriftar-
gjald blaðsins stendur ekki lengur
í neinu samræmi við útgáfukostn-
aðinn, enda hefir Dagur nú um
langt skeið verið ódýrasta blað
landsins, miðað við stærð og fjöl-
breytni. Með tilliti til þessa alls og
þess, að nauðsyn er að blaðið geti
staðið á eigin fótum fjárhagslega,
taldi útgáfustjórnin óumflýjanlega
nauðsyn, að hækka árgjaldið frá 1.
i janúar þessa árs að telja. Hefir það
; verið ákveðið kr. 25.00. Hin mjög
i aukna útbreiðsla blaðsins á síðustu
i mánuðum bendir til þess, að Norð-
; lendingum, og þá Eyfirðingum al-
i veg sérstaklega, þyki mikils um
; vert, að eiga stórt og fjölbreytt
; málgagn, til varnar og sóknar í
I málefnum þeirra. Utgáfustjórnin
; væntir þess því eindregið, að les-
| endur blaðsins skilji nauðsyn þess-
I arar ráðstöfunar. Ætti hún því
; ekki að fæla neinn frá því að
I aupa blaðið, einkum ef þess
! er gætt, að það verður enn ódýrt,
; miðað við önnur blöð landsins.
I
AGtiR
XXX. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 15. janúar 1947.
2. tbl.
Kaupfélögin og útvegsmenn sfofna. fil samfaka um olíuverzlunina
Útsvörin áætluð 4 milljónir kr., 880 þús-
undum hærri en í fyrra
Fjárhagsáætlun Akureyrar 1947 komin fram
Þrír flokkar ræða
um stjórnarmyndun
Úrslita að vænta nú í
vikunni
Hinn 8. þ. m. tilkynnti Ólafur
Thors forseta íslands, að hann
hefði gefist upp við stjórnar-
myndun og höfðu umleitanir
hans þá staðið í 90 daga. Daginn
eftir fól forsetinn Stefáni Jó-
hanni Stefánssyni, form. Alþýðu-
flokksins, að gera tilraun til
stjórnarmyndunar. Tjáðu Fram-
sóknarflokkurinn og Sjálfstæðis-
flokkurinn sig fúsa til viðræðna
við hann, en kommúnistar neit-
uðu að tala við hann. Hafa við-
ræður þessara þriggja flokka nú
staðið yfir í nokkra daga, og er
þess vænst, að úrslit verði kunn
nú í vikunni. Nokkrar horfur
munu vera taldar á því, að þessar
viðræður beri árangur, þótt ekki
sé hægt að fullyrða neitt um það
að svo stöddu.
Fjárhagsáætlun Akureyrar- 650 þúsund, kostnaður við fast-
kaupstaðar fyrir árið 1947 er eignir 219 þús., eldvarnir 137
komin frani og var á dagskrá þúsund, framfærslumál 390 þús-
bæjarstjórnarinnar til fyrri um-iund, lýðtrygging og ilýðhjálp 792
ræðu í gær. Það sem mesta at- þús., þar af til almannatrygg-
liygli mun vekja meðal bæjarbúa ; inganna 600 þús.und, mennta-
eru útsvörin, sem nú eru áætluð
kr. 3,995,00,00 — eða sem næst 4
millj. króna. — Er þetta langsam-
lega liæsta upphæðin, sem
nokkru sinni hefir verið ráðgert
að leggja á borgarana.
í fyrra voru útsvörin áætluð
kr. 3,115,000,00 — og nemur
hækkunin því 880 þúsundum. —
Ekki mun þó veita af þessari
hækkun til þess að standa undir
auknum útgjöldu mbæjarsjóðs,
vegna vaxandi dýrtðar, almanna-
trygginga o. fl. — Niðurstöður
áætlunarinnar eru 5 millj. og 172
þús. kr. Aðrir helztu tekjuliðir
eru þessir: Skattur af fasteignum:
218 þúsund, tekjur af fasteign-
um 115 þúsund, endurgreiddir
fátækrastyrkir 76 þúsund, tekjur
af grjótmulningi 150 þúsund,
tekjur af vatnsveitunni 110 þús-
und, hluti bæjarsjóðs af stríðs-
gróðaskatti 100 þúsund, óvissar
tekjur 136 þúsund.
Gjaldamegin eru þessir liðir
helztir: Stjórn kaupstaðarins 242
þúsund, vextir og afborganir af
lánum 41 þúsund, löggæzla 182
þúsund, heilbrigðismál 92 þús-
und, þrifnaðarmál 180 þúsund,
vegir og byggingamál 264 þús.,
til grjótmulnings og nýiva vega
Kolabirgðir norðanlands á þrotum
Kolafarmur frá Bretlandi, sem lofað var til afgreiðslu
í sumar, ókominn enn. Von kola frá Póllandi, ef ísar
ekki teppa siglingar á Eystrasalti
mál 629 þúsund og ými's útgjöld
753 þúsund. í síðasta liðnum eru
m. a. ætli^ð fjárframlög til eftir-
farandi framkvæmda og aðila:
Til sjúkrahússins 150 þús., til
íþróttahússins 50 þús., hús-
mæðraskólans 50 þús., til barna-
skólabyggingar 100 þúsund, til
Matthíasarbókhlöðu 50 þúsund.
Þá eru áætluð 100 þúsund til
verkfærakaupa, 125 þús. til
rekstursgjalda vatnsveitunnar og
200 þúsund kr. framlag til bygg-
ingasjóðs verkamanna.
Olíufélagið h.f. vill
byggja olíubirgðastöð
í Krossaneslandi
Stjórn hins nýja olíufélags
kaupfélaganna og útvegsmanna
víða um land, sem nýlega hefir
byrjað starf, hefir sótt um að fá
leigða lóð undir olíu- og benzín-
geyma í Krossanesslandi, sem
næst bryggjum verksmiðjunnar.
Ennfremur hefir félagið óskað
að fá leigðan til bráðabirgða
minni tanka verksmiðjunnar fyr-
ir benzíngeymslu. Erindi þettavar
til umræðu á fundi Krossaness-
verksmiðjustjórnarinnar fyrir
Horfinn af stjórnmála-
sviðinu
,-x
l • •
b'ÍSiwAW:'--'
| ||pl
&BS&1
'&íi^:í*Í£i£Í£v;
I sl. viku sagði JAMES BYR-
NES, utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, aí sér vegna heilsubrests. —
Truman forseti tók lausnarbeiðn-
ina til greina o£ skipaði George
Marshall, hershöfðinéja, eftirmann
hans. Byrnes maetir því ekki á ut-
anríkisráðherrafundinum í Moskvu
í marz, þar sem málefni Þýzka-
lands verða á dagskrá, heldur
Marshall hershöfðingi. Byrnes
mun nú draga sig í hlé frá stjórn-
málabaráttunni. Hann er orðinn 67
ára gamall.
Olíuf élagið hi. byr j-
ar starf - hefir um-
boð fyrir Standard
Oil Company
Takmark samtakanna
liagkvæm olíuverzlun
íslenzkum höndum
er
Aðalsteinn Kristinsson,
framkvæmdastjóri,
látinn.
Norðurland er nú orðið því lands, eða birgðir sem næst alveg
sem næst kolalaust, enda hefir á þrotum.
enginn kolafarmur komið hing-
að síðan snemma í sumar. Fyrir
nokkru gengu birgðir kolaverzl-
ana hér í bænum til þurrðar, en
lir rættist lí bili með kolasend-
ingu frá verksmiðjunum í Siglu-
firði. Þessi kol eru mjög dýr, 285
kr. smálestin, og þar að auki
heldur léleg vara. Kolalaust er
víða annars staðar hér norðan-
SIS og kaupfélögin hafa lagt
sig mjög fram um að útvega kol
hingað, en vaxandi erfiðleikar
hafa verið á kolaútvegun, enda
ríkir nú kolaskortur í flestum
löndum, svo að til mikilla vand-
ræða horfir, jafnvel í Bretlandi.
Kolaverzlanir hér áttu von á kol-
um frá Englandi í sumar, en þeir
(Framhald á 8. síðu).
Aðalsteinn Kristinsson, fyrrv.
framkvæmdastj. hjá Sambandi
ísl. samvinnufélaga, andaðist að
heimili sínu í Reykjavík í fyrri-
nótt, 61 áns að aldri. ÞesSa ágæta
starfsmanns samvinnuhreyfing-
skemmstu, og taldi stjórnin það arinnar verður minnzt hér í blað-
hagsmunamál fyrir verksmiðj- inu síðar.
una, að olíutankar verði reistir j ----------------------------
nálægt henni, sem skip geti haft j
aðgang að. Mælti hún því með
því við bæjarstjórnina, að 'gefa ;
félaginu kost á að fá lóð til af-!
nota í námiunda við verksmiðj-
una, en þó í hæfilegri fjarlægð,
svo að ekki komi til aukins vá-
tryggingarkostnaðar fyrir verk-
smiðjuna. Jafnframt geri bæjar-
stjórnin það að skilyrði fyrir leig-
unni, að Olíufélagið tryggi verk-
smiðjunni jafnan nægilega jarð-
olíu. v
Frestað var að taka ákvörðun
um bráðabirgðalán annars tanka
verksmiðjunnar.
Eins og ljóst er af þessu hyggst
hið nýja Oþíufélag að koma upp
olíubirgðastöð í Krossanesi. Sýn-
(Framhald á 8. síðuj.
Fyrir skömmu er tekið til starfa
nýtt olíufélag, sem er stofnað af
Sambandi ísl. samvinnufélaga,
ýmsum kaupfélögum landsins og
olíus'amlögum útvegsmanna á
nokkrum helztu útgerðarstöðun-
um. Tilgangur félagsins er að
koma olíuverzluninni algerlega í
íslenzkar hendur og gera hana
hagstæðari fyrir neytendur. Mun
þessum nýja félagsskap tvímæla-
laust 'fagnað af öllum þeim, sem
hafa fundið þörf mikilla endur-
bóta á þessu sviði, og honum
fvlgja úr hlaði óskir og vonir um
heillaríkan árangur.
Hinn 14. júlí sl. var Olíufélag-
ið h.f. stofnað. Aðalstofnendur
þess eru Samband íslenzkra sam-
vinnufélaga, sambandskaupfélög-
in, olíusamlögin í Keflavík og
Vestmannaeyjum og Sun, Norð-
firði.
Hlutafé félagsins er 975 þús-
und krónur. Af þessari upphæð
er eign S. í. S., sambandsfélaga
og olíusamlaganna 700 þús. kr.
Stjórn félagsins skipa: Ástþór
Matthíasson, framkvæmdastjóri í
Vestmannaeyjum, Jakob Frí-
mannsson, kaupfélagsstjóri, Ak-
ureyri, Karvel Ögmundsson, for-
rnaður olíusamlagsins í Keflavík,
Skúli Thorarensen, útgerðar-
maður, Reykjavík og Vilhjálmur
Þór, forstjóri, sem er formaður
(Framhald á 3. síðu).
185 smálesta flutningaskip bætist við
skipastól bæjarmanna
Ms. Akraborg, EA-50, nýlega komin hingað frá Svíþjóð
Fyrir nokkru er kornið hingað tas, og er mjög sterklega byggt
til bæjarins mótorskip, sem Val- úr eik, járnvarið að utan til
týr Þorsteinsson, útgerðarrhaður,
hefir keypt tjl landsins frá Sví-
þjóð. Þetta er þrímastr^ð tré-
skip, 185 smálestir að stærð, knú-
ið 160 liestafla Bolindervél. Það
er svo að segja nýtt, byggt 1943
hjá kunnri, sænskri skipasmíða-
stöð, undir eftirliti Bureau Veri-
varnar gegn ísi. Skipið er byggt
sem flutningaskip og hyggst Val-
týr nota það jöfnum höndum til
flutniríga og síldveiða. Mun það
vera rnjög álitlegt skip til síld-
veiða og lesta a. m. k. 2000 mál
síldar. Skipið var í síldveiðiflota
(Framhald á 8. síðu).