Dagur - 21.01.1950, Side 8

8
Bagijk
Laugaiadginn 21. janúar 1950
Islenzki jaínaðarmðnnaflokkurinn
berst fyrir því einn allra jafnaðar-
mannaflokka á Yesturlöndum að
leggja tvöfaldan skatt á
samvinnumenn
„Stefnuskrá64 Alþýðuflokksins á Akur-
eyrr er sögulegt plagg, og staðfestir
náið samstarf hans við ílialdið
Endurbyggingu sundlaugarinnar
væntanlega lokið árið 1951
Nauðsynlegta að endurbæta íieitavatns-
leiðsluna úr Glerárdal
Síðan snemma á stríðsárunum
hafa jafnaðarmannaforingjarnir
á íslandi talið það hagkvæmast
fyrir flokk sinn, að vera í nánu
bandalagi við íhaldið. Með árun-
um hcfur þetta bandalag orðið
nánara og einlægara og kom þar,
í stjómartíð Stefáns Jóhanns, að
fullkomið bandalag var milli
stórgróðavaldsins í höfuðstaðn-
um, kaupmangaranna og pen-
ingavaldsins, og forustumanna
þess flokks, sem enn kennir sig
við alþýðuna.
í tíð þeirrar stjórnar fylktu
þessir flokkar liði til þess að fyr-
irbyggja, að samvinnufélögin
endurheimtu sjálfsagðan rétt í
innflutningsverzluninni úr hendi
kaupmangara og heildsala og al-
menningur fengi sjálfur að ráða
því, hvar hann verzlaði. Þessi
samfylking felldi tillögur kaup-
staðai'áðstefnunnar með atkyæða
greiðslu í ríkisstjórn og Fjár-
hagsráði. Ef samþykktir kaup-
staðaráðstefnunnar hefðu náð
fram að ganga, hefði verulegm
hluti innflutningsverzlimarinnar
flutzt til fyrirtækja úti á landi,
og bæjar- og sveitarféiög hefðu
aftur fengið aðstöðu til þess að fá
útsvarstekjur af þessum atvinnu-
rekstri, jafnframt því, sem verzl-
un landsmanna hefði orðið miklu
hagkvæmari. Enn í dag sitja
reykvísk fyrirtæki að allri inn-
flutningsverzluninni. íhaldið hef-
ur notið óbrigðuls stuðnings „al-
þýðu“foringjanna til þess að við-
halda þessari skipan.
Fjandskapur gegn samvinnu-
félögunum.
Hér á Akureyri er samvinnu-
félagsskapurinn öflugastur á
landinu. Hér starfar stærsta og
athafnasamasta kaupfélag lands-
ins. Hér er aðalaðsetur iðnaðar-
framkvæmda íslenzku samvinnu-
hreyfingarinnar, sem ómetanlega
þýðingu hefur haft fyrir efnahag
og afkomumöguleika bæjarfé-
lagsins.
Þau tíðindi hafa samt gerzt
hér, að aðalmálgagn jafnað-
armanna hér hefur sýnt þess-
um samtökum og fram-
kvæmdutn þeirra sama
fjandskap og íhaldið. Skrif
„Alþýðumannsins" og „ís-
Iendings“ um samvinnusam-
tökin eru úr sömu smiðju,
þar hallast ekkert á.
Síðasta flugan.
Síðasta flugan af þessu tagi,:
sem „alþýðu“foringjar hér ætla
að gangi ofan í almenning, er
kosningabæklingur, sem flokks-
foringjarnir létu bera út um bæ-
inn nú í vikunni. Afstaða þessa.
kosningaprógramms alþýðufor-
ingjanna til samvinnusamtakanna
er nákvæmlega hin sama og af-
staða íhaldsins, og gæti „íslend-
ingur“ birt þann lið stefnuskrár-
innar athugasemdalaust. Hann er
eins og talaður út úr hjarta
íhaldsins, enda eru það nánir
bandamenn, sem að prógramminu-
standa.
Éinsdæmi á Vesturlöndum.
Alls staðar á Vesturlöndum
eiga samvinnufélögin í höggi við
.einkahagsmunastefnuna og þá
kenningu, að samvinnufélögun-
um og samvinnumönnum beri að
greiða tvöfaldan skatt. Þessi
kenning í framkvæmd þýðir það,
að vaxtarmöguleikum frjálsra
samvinnusamtaka er kippt í burt
og jafnframt er ráðist á félags-
frelsi þegnanna.
Hvarvetna á Vesturlöndum
hafa jafnaðarmenn lagt mál-
stað samvinnumanna lið, og
staðið gegn ásókn íhalds og
gróðavalds.
Á íslandi er þessu öðruvísi
farið. Hér skilur ekkert málflutn-
ing svokallaðra jafnaðarmanna og
gróðaklíkunnar. Hér á Akm-eyri
hallast ekki á í málflutningi „fs-
lendings“ og „Alþýðumannsins“.
Furðulegt kosningaprógramm.
Góðviljaðir bæjarmenn hafa
haft tilhneigingu til þess að líta á
skrif Alþýðumannsins að undan-
förnu, sem ómerkt ómagafleipur
og lýsingu á sálarástandi ritstjór-
ans. Mun sú skoðun eiga þó
nokkurn stuðning í veruleikan-
um. Hins vegar verður ekki
gengið fram hjá hinu nána sam-
starfi íhalds og svokallaðra „al-
þýðu“föringja, þegar flokkurinn
birtir sérprentað kosningaávai-p
þar sem það er beinlínis gert
að stcfnuskráratriði í vænt-
anlegum kosningum, að
leggja tvöfaldan skatt á sam-
vinnumenn og hefta fram-
sókn samvinnufélaganna í
atvinnumálum mcð óréttlátri
og heimskulegri skattheimtu.
Mun það sannast sagna, að
Attlee, forsætisráðherra Breta,
tilkynnti fyrir nokkru, að al-
mennar kosningar færu fram í
Bretlandi 23. febrúar næstk. —
þessi afstaða Alþýðuflokksins hér
sé einsdæmi á Vesturlöndum. —
Hvarvetna, þar sem jafnaðar-.
mannaflokkar eru meira en nafn-
ið eitt, standa þeir gegn ásókn
stórgróðavaldsins, gegn sam-
vinnufélögunum, við hlið sam-
vinnumanna. Hér er öfugt að
farið. Klíka sú, sem sölsað hefur
undir sig yfirráðin í jafnaðar-
mannaflokknum islenzka, fylkir
liði með stórgróðavaldinu hér og
í Reykjavík, til þess að hefta eðli-
legan vöxt samvinnufélaganna og
kippa fótunum undan þessari
mikilsverðu sjálfsbjargarviðleitni
almennings. Kaupmangarar og
heildsalar eiga að uppskera
ávöxtinn.
„Útsvarsívilnanir".
í kosningabæklingi „Alþýðu-
flokksins" hér, segir svo: „Al-
þýðuflokkurinn vill afnema út-
svarsívilnanir stóratvinnurekand
ans KEA“. Dagur vill af þessu
tilefni leggja eftirfai’andi spurn-
ingar fyrir „alþýðu“foringjana
hér: „Hverjar eru útsvarsíviln-
anir KEA? Hvernig hyggst Al-
þýðuflokkurinn leggja hærri út-
svör á, en heimilt er samkvæmt
lögunum um stríðsgróðaskatt frá
1942? Vita þeir menn, sem semja
kosningastefnuski'ár þessa ágæta
„alþýðuflokks“ ekki þau sann-
indi, að meðan fyrrnefnd lög eru
í gildi, er ekki hægt lögum sam-
kvæmt,
að leggja hærra útsvar á
nokkurt fyrirtæki, hvort sem
það er samvinnufélag, einka-
fyriftæki eða hlutafél. en sem
svarar því útsvari, sem KEA
hefur borið hér undanfarin
ár, af þeirri ástæðu, að í
þessum lögum er rétturinn til
útsvarsálagningar að veru-
legu leyti tekinn af bæjarfé-
lögunum og fcnginn ríkis-
valdinu.
Dagur hefur margsinnis á und-
anförnum árum lagt til, að þess-
um lögum yrði breytt*. „Alþýðu-
maðurinn“ hefur aldrei tekið
undir þá tillögu. Yfirleitt hefur
blaðið ekki minnst á þessa tillögu,
frekar en skattalögin frá 1942
væru ekki til.
Á sl. hausti hófust framkvæmd-
ir við endurbætur á sundlaug
bæjarins og er ætlunin að end-
urbæta gömlu sundlaugina stór-
lega, byggja nýja, yfirbyggða
sundlaug og koma upp góðum
búningsklefum og böðum. Enn
er langt í land, að þessum fram-
kvæmdum verði lokið, en fáist
fjárfestingarleyfi á þessu ári, má
gera ráð fyrir að sundstæði bæj-
arins verði komið í nýtízku horf
sumarið 1951.
Var mikil þörf þessara endur-
bóta, því að Akureyri var orðin á
eftir öðrum bæjum um aðstöðu
■til sundiðkana. Vegna skólanna
hér er þess og sérstök þörf, að
bærinn geti boðið upp á góða að-
stöðu til sundkennslu.
Endurbætur sundlaugarinnar
eru ekki sérmál neins pólitísks
flokks. Bæjarstjórnin hefur lagt
fram fé til framkvæmdanna eftir
því sem þurft hefur og ríkið, eða
íþróttasjóður þess á að greiða 2/5
hluta kostnaðar við endurbæt-
urnar. Hefur íþróttasjóður þegar
lagt fram 60 þús. kr. Sumir stjórn
málaflokkanna hafa lýst yfir
stuðningi sínum við þetta mál í
kosningaprógrömmum nú fyrir
bæjarstjórnarkosningarnar. —
Framsóknarmenn hafa stutt
málið og rrfunu gera það á næsta
kjörtímabili. Dagur taldi rétt að
greina frá því, hvernig mál
þetta stendur nú, og hvert verður
verkefni hinnar nýju bæjar-
stjórnar í sambandi við það og
sneri sér því til Ólafs Magnús-
sonar sundkennara og fékk hjá
honum ýmsar upplýsingar um
framkvæmdirnar.
Gamla simdlaugin endurbætt.
Búið er að steypa gang með-
fram allri gömlu sundlauginni. í
gang þennan á að leggja hita-
leiðslur til þess að unnt verði að.
hita laugina með rafmagni, er
rafmagn verður fyrir hendi til
þess, með því að heita vatnið úr
Glerárdal þykir ekki nógu hei.tt.
Gangur þessi á einnig að vera
fyrir affall úr lauginni og af
gangstéttum.
Yfirbyggð sundlaug.
Þá var og byrjað á byggingu
allmikils húss austan við gömlu
sundlaugina og á það að hýsa
nýja, yfirbyggða sundlaug, bún-
ingsklefa og böð. Nýja sundlaug-
in verður í kjallara hússins og
verður 6x12 metrar að stærð. í
kjallaranum er auk þess pláss
fyrir hitunártæki og hreinsitæki
fyrir laugarnar. Á tveimur næstu
hæðum verða búningsklefar,
snyrtiböð, steypiböð og gufuboð.
Á hvorri hæð verða 2 búnings-
klefar, hver um sig 3,30x5,30 m.
að flatarmáli. Alls verða 118 fata-
skápar í klefunum. Búið er að
steypa kjallara þessarar bygging-
ar og loft yfir hann, en eftir er að
steypa efri hæðirnar báðar svp og
sundlaugina sjálfa í kjallaran-
um. Mun sundlaugin verða steypt
í vetur, en húsið allt síðar á ár-
inu, svo framarlega sem fjárfest-
ingarleyfi fást. Ekki er þó hægt
að gera ráð fyrir, að öllum þess-
um endurbótum verði lokið fyrr
en sumarið 1951.
Fé til framkvæmdanna.
Á fjárhagsáætlun bæjarins nú
er gert ráð fyrir 100 þús. kr. til
þessara framkvæmda. Ekki hef-
ur enn verið unnið fyrir allt það
fé, sem bærinn hafði áður lagt
fram til framkvæmdanna, svo og
fyrir væntanlegt framlag ríkisins,
og mun fjárskortur ekki hindra
að haldið verði áfram verkinu ef
fjárfestingarleyfi fást, svo sem
vænta verður. Hins vegar mun
bærinn þurfa að leggja fram
meira fé til endurbótanna á næsta
ári, til þess að ljúka þeim.
Verkefni nýju bæjarstjórnar-
innar.
Verkefni nýju bæjarstjórnar-
innar í sambandi við þetta mál,
er að ganga ríkt eftir því, að fjár-
festingarleyfi til áframhaldandi
framkvæmda verði veitt, svo og
að sjá um að ríkið greiði sitt til-
lag, og veita fé til þess að ljúka
verkinu á fjárhagsáætlun næsta
árs. Þá er og aðkallandi að gera
endurbætur á hitavatnsleiðsl-
unni úr Glerárdal í gömlu laug-
ina. Hún er mjög úr sér gengin
og einangrun léleg eða ónýt. Er
þörf á því að taka hana fyrir í
áföngum og gera hana góða á ný.
X B x B
Skrifstofa
F ramsóknarf lokksi ns
cr opin daglega kl. 10—12, 1—7
og 8—10. — Framsóknarmcnn
eru hvattir til að koma á skrif-
stofuna og gefa upplýsingar, sér-
staklega um kjósendur, sem eru
fjarverandi, svo og annað, sem að
gagni má koma við bæjarstjórn-
arkosningarnar 29. þ. m.
Kjósendur Framsóknarflokks-
ins, sem eru á förmn úr bænum
og verða fjarverandi á kjördegi,
eru mimitir á að kjósa hjá bæjar-
fógeta, óður en þeir fara.
Listi Framsóknarflokksins er
B-LISTI.
Skrifstofa flokksins er í Ilafn-
arstræti 93, 4. hæð. Sími 443.