Dagur - 15.11.1950, Qupperneq 8

8
Baguk
Miðvikudaginn 15. nóv. 1950
Bændafélag Þingeyinga ítrekar
fyrri samþykktir í stjórnarskrár-
málinu
Ályktanir nm landbúnaðarmál o, fl.
gerðar á aðalfundi félagsins
Horfur á vetrarstríði í fjalllendi
ar
suður yfir landamerki Kóreu áhyggju-
efni lýðræðisjíjóðanna
Aðalfundur Bændafélags Þing-
eyinga, haldinn að Fosshóli 28.
okt. sl., samþykkti m. a. eftirfar-
andi ályktanir og áskoranir.
Stjórnarskrárfélag.
Aðalfundur Bændafélags Þing-
eyinga 1950 vísar til ályktunar
aðalfundar síðasta árs, um nauð-
syn þess að samin verði nú
stjórnarskrá fyrir íslenzka lýð-
veldið á grundvelli stjórnar-
skrártillagna Austfirðinga og
Norðlendinga.
Fundurinn telur, að herða þurfi
sókn í málinu meðal landsmanna,
með skipulögðum félagsskap, og
felur hann því stjórn Bændafé-
lagsins, að beita sér fyrir stofnun
stjórnarskrárfélags í Suður-
Þingeyjarsýslu meðal áhuga-
manna í fullu samráði við for-
göngumenn málsins.
Um hlutfallslega aukinn
innflutning véla og efnis til
eflingar landbúnaði.
Aðalfundur Bænafél. Þingey-
inga 1950 lítur svo á, að íslend-
ingum sé það nú, sem stendur,
sérstök þjóðarnauðsyn að efla
landbúnaðinn sem mest og m. a.
verður að auka og bæta véla-
kost hans, svo sem föng eru á,
og gera hann arðsama atvinnu-
grein.
Fundurinn skorar því á Fjár-
hagsráð að auka hlutfallslega, frá
því sem nú er, innflutningsleyfi
á efnivörum þeim og vélum, er
stutt geta að hraðri þróun land-
búnaðarins.
Meiri innflutningur vegna
heyverkunar.
Aðalfundur Bændafélags Þing-
eyinga 1950 beinir þeirri áskorun
til innflutningsyfirvaldanna, að
þau gæti þess sérstaklega að
bændur geti fengið súgþurrkun-
artæki og efni til bygginga á vot-
heysgeymslum eftir fyllstu þörf.
Togaraverkfallið.
Bændafélag Þingeyinga telur
það þjóðahneisu að mestur hluti
togaraflotans hefur verið látinn
liggja í höfn yfir höfuðbjargræð-
istíma landsmanna.
Skorar því aðalfundur félags-
iiis á Alþingi og ríkisstjórn, að
gera tafarlaust ráðstafanir til
þess, með löggjöf, að slíkt endur-
taki sig ekki, þar sem um al-
þjóðar verðmæti er að ræða.
Lítur fundurinn svo á, að rétt
sé undir núverandi kringum-
stæðum, að nefnd framleiðslu-
tæki séu gerð upptæk, og seld úr
landi, en andvirði þeirra lagt í
starfandi framleiðslugreinar þjóð
arinnar.
Einfaldari og ódýrari rekstur
þjóðárbúskaparins.
Aðalfundur Bændafélags Þing-
eyinga telur að meginorsök dýr-
tíðar og fjármálaöngþveitis sé sú,
að alltof margir standi utan fram-
leiðslunnar og þungi þeirra sé
óbærilegur framleiðendum.
Skorar hann því á þingmann
kjördæmisins að beita sér fyrir
því, að endurskoðun sú á ríkis-
rekstrarkerfinu, sem fyrir liggur,
verði gagnger og róttæk, og leiði
til þess sparnaðar og einfaldleika
í rekstrinum, sem til fyrirmynd-
ar verði, og alþjóð gerir kröfur
til.
Á sjötugsafmæli sínu, 4. þ. m.,
gaf Hannes Davíðsson, bóndi á
Hofi í Hörgárdal, Skógræktar-
félagi Arnarnesshrepps jörðina
Ásláksstaði II í Arnarnesshreppi.
Er hér um að ræða allmikið
land í góðri rækt, sem Hannes
hefur til þessa nytjað með eign-
arjörð sinni, Hofi, ásamt svo-
nefndum Ásláksstaðatanga, sem
er annálað kostaengi.
Jörðin er gefin félaginu „í
trausti þess, að arður sá, sem hún
kann að gefa af sér, hvort heldur
er landleiga eða söluverð, verði
notaður til að auka trjágróður í
Arnarnesshreppi, eftir því sem
stjórn skógræktarfélagsins og
félagsfundir kunna að telja hag-
kvæmast“ — eins og komist er að
orði í gjafabréfinu.
Fyrir 16 árum síðan gaf Hann-
es Búnaðarsambandi Eyjafjarðar
aðra stórgjöf, kr. 10.000 — tíu
þúsund — til minningar um for-
eldra sína, prófastshjónin á Hofi,
frú Sigríði Olafsdóttur og séra
Davíð Guðmundsson, svo segja
má, að ræktunarmálin í sveit og
héraði eigi hér hauk í horni.
Hannes á Hofi hefur um langt
skeið gegnt gjaldkerastörfum við
Sparisjóð ArnarnesshreppS,
ásamt öðrum trúnaðarstörfum
fyrir sveitarfélag sitt fyrr og síð-
ar.
Hann er um margt óvenjulegur
maður og á alls staðar vini.
65 ára:
Jóhannes Jónasson
Jóhannes Jónasson, fyrrv. yfir-
fiskimatsmaður, verkstjóri hjá
KEA, varð G5 ára sl. miðvikudag.
Hann er fæddur í Yztuvík í
Grýtubakkahreppi, en hefur átt
hér heima lengst af. Ýmsurn
trúnaðarstörfum hefur hann
gegnt fyrir bæjarfélagið, m. a. átt
sæti í bæjarstjórn. var lengi fá-
tækrafulltrúi, setið í ýmsum
nefndum o. s. frv. Ýmis önnur
félagsmál hefur hann látið til sín
taka. Jóhannes Jónasson nýtur
trausts og vinsælda samborgara
sinna. Urðu og margir til þess að
senda honum hlýjar kveðjur á
þessum tímamótum ævi hans. —
51 maðiir mætti til
atvinnuleysis-
skráningar
Almenn skráning atvinnulausra
verkamanna og sjómanna fór
fram á Vinnumiðlunarskrifstof-
uimi dagana 1.—4. þ. m. — Til
skráningar mættu 44 verkamenn,
6 sjómenn og 1 iðnaðarmaður.
Þar af voru 23 fjölskyldufeður
með 37 ómaga á framfæri, og 28
einhleypir menn með 9 ómaga á
framfæri.
Þrjá sl. mánuði (ágúst—sept.),
en skráningin nær yfir þann tíma,
höfðu þessir menn haft atvinnu-
daga sem hér segir:
14 — 75 vinnudaga (þ. e. fulla
vinnu).
13 — 60—70 vinnudaga.
5 — 50—60 vinnudaga:
9 — 40—50 vinnudaga.
3 — 30—40 vinnudaga.
7 — 25 vinnudaga og færri.
Skráningardagana voru 14 í
vinnu, en búast við uppsögn hve-
nær sem er. 6 af þeim skráðu eiga
mikið af sumarkaupi sínu ógreitt
enn, og vita ekkert hvenær þeir
fá það. 21 hafa enga von um
vinnu framvegis. 30 allt óvíst.
Kommúnistastjórnin í Kína hef-
ur sent hluta af fjórða kínverska
hernum suður yfir landamæri
Kóreu og Mansjúríu. Er talið að
um 70 þúsund manna lið sé þegar
komið suður yfir landamærin, en
á næstu grösum hafi Kínverjar
tilbúnar miklu fjölmennari liðs-
sveitir og muni þeir geta aukið
herafla sinn þarna í 500 þúsund
menn á skömmum tíma.
Kínverska kommúnistastjórn-
in segir lið þetta vera „sjálfboða-
liða“, en handteknir kínverskir
hermenn segja aðra sögu. Þeir
eru hluti hins reglulega hers
Kínastjórnar og hafa farið inn í
Kóreu samkvæmt fyrirmælum
yfirmanna sinna.
Enn hefur ekki komið til veru-
legra átaka milli herja Samein-
uðu þjóðanna og þessa kínverska
liðs. Oryggisráðið hefur rætt mál-
ið og boðið Kínastjórn að senda
fulltrúa til Lake Success til þess
að flytja mál sitt, en þessu boði
hafa kommúnistar hafnað.
Áhyggjuefni Vesturlanda
Mikið er um þessi mál rætt í
blöðum lýðræðisþjóðanna um
þessar mundir og eru ýmsar get-
gátur uppi, hvað kommúnistar
ætlist fyrir með innrásinni í Kór-
eru. Gott sýnishorn af þeim um-.
ræðum, er ritstjórnargrein í
danska blaðinu Politiken hinn 8.
þ. m. Leyfir Dagur sér að endur-
segja hér á eftir meginefni grein-
arinnar. Blaðið segir á þessa leið:
Herir Sameinuðu þjóðanna í
Kóreu standa nú andspænis þeim-
óhugnanlega möguleika að þurfa
að heyja vetrarstríð í hinu erfiða
fjalllendi Kóreu, þar sem lítið
er um skjól. Vetur er þegar geng-
inn í garð á þessum slóðum. Enn
er ekki gerla vitað, hver tilgang-
urinn er með sendingu kínverskra
hersveita yfir landamærin. Vera
má, að kommúnistaríkið hafi
fleiri en eitt járn í eldinum með
því að senda „sjálfboðaliða" þessa
inn í Kóreu einmitt á þessu
augnabliki, og vel má .vera að
einn tilgangurinn sé að neyða
heri Sameinuðu þjóðanna til þess
að berjast við mjög örðug skil-
yrði, þar sem loftslagið er mikil
hindrun við flutning birgða og
liðs. Vitaskuld búa báðir aðilar
við sama loftslagið, en minna
verður á, að við svo frumstæð og
erfið skilyrði standa bæði Kín-
verjar og Norður-Kóreumenn
betur að vígi en hinir vestrænu
hermenn Sameinuðu þjóðanna.
Amerískir og brezkir hermenn
eru vanir betri lífskjörum en
þarna verður upp á að bjóða, en
fyrir andstæðinga þeirra verða
frumstæð lífsþægindi engin nýj-
ung. Þar við bætist, að hinir
teknisku yfirburðir herja Sam-
einuðu þjóðanna, stórminnka í
vetrarhörkunum.
Vetrarstríð í uppsiglingu
Það er mjög sennilegt, að kín-
versku herirnir, og þær liðssveit-
ir Norður-Kóreumanna, sem ný-
lega hafa verið þjálfaðar og vopn-
aðar í Kína, hyggi ekki á að
hrekja heri Sameinuðu þjóðanna
suður á bóginn, heldur leggi meg-
inkapp á að halda þeim kyrrum á
þessum norðurslóðum í vetur og
gera þeim lífið þar eins erfitt og
frekast er unnt, jafnframt því sem
skæruliðasveitir verða látnar
herja að baki þeim. Þetta er að-
eins einn möguleiki af mörgum.
Annar er sá, að Kínverjar hafa
augljósra hagsmuna að gæta í
sambandi við raforkuverin við
Yalu-fljót, því að iðnaður Man-
sjúríu fær rafmagn þaðan. Hags-
muni Kínverja á þessum vett-
vangi hefði mátt tryggja betur
með öðrum hætti án þess að fórna
til þess blóði. Þarna væri verkefni
fyrir Sameinuðu þjóðirnar. En
með því að alþjóðasamtökin hafa
ekki viðurkennt Peking-stjórn-
ina, hefur hún ekki farið samn-
ingaleiðina til þess að ti'yggja
hagsmuni sína, heldur gripið til
hins gamla ráðs, að fara með
ófriði.
Líklegast að deilan dragist
á langinn.
Enn segir svo í greininni: Á
þessai'i stundu er ekki unnt að
fullýrða neitt um þróun málanna
austur þar, nema að ekki vii'ðist
vera alveg yfirvofandi hætta að
það, sem gerist í Norður-Kóreu
á næstunni, leiði til opin-
berrar styrjaldar, þar sem Kína
er þátttakandi.... Það er alveg
eins líklegt að andstæðingar
Sameinuðu þjóðanna í austri vilji
draga deiluna á langinn. ■—-
Samningaumleitanir
í togaradeilunni hér
hófust í gærkvöld
Togarasjómenn hér felldu miðl-
unartillögu sáttanefndar í togara-
deilunni, sem samþykkt var í
Reykjavík. Féllu atkvæði hér
þannig að 29 voru á móti en 19
með. Eru Akureyrartogararnir
því enn bundnir við karfaveið-
ai’nar eingöngu, en samningaum-
leitanir um kjör á öðrum veiðum
áttu að hefjast hér í gærkvöldi.
Hannes á Hofi @af Skógræktar-
félagi Árnarneshrepps jörð á
sjötugsafmæli sínu