Dagur - 19.03.1952, Blaðsíða 1

12 SÍÐUR
Þeir, sem eiga eftir að koma
samskotafé til sjúkrahússins,
geta lagt það inn á afgreiðslu
Dags.
Kaupsýslu- og iðnaðarmenn!
Fleiri Akureyringar og Ey-
firðingar lesa auglýsingar
í Degi en í nokkru öðru
blaði-
XXXV. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 19. marz 1952
12. tbl.
'Vv**"*^
10 ára starfsafmæli Lúðrasveitar Akureyrar
- -V rtfWs*****?** • - -
... ..
Ljósmynd: Kristjcm Hallgrímsson.
Fremsta röð (sitjandi), talið frá vinstri: Kristinn Kristjánsron, J. M .Riba, Sigurður Jóhannesson, Jakob
Trygg\;ason, Karl Adólfsson, Henning Finnbogason, Geir Jónsson. — 2. r.öð: Finnbogi Jónasson, Móses
Aðalsteinsson, Lárus Zóphoníasson, Þráinn Þórhallsson, Sigvaldi Sigurðsson, Sigtryggur Helgason, Hans
Hansen, Finnbogi Jónsson, Sigurður V. Jónsson, Björn Þorvaldsson. — Aftasta röð: Hannes Arason,
Örn Steinþórsson, Kári B. Jónsson, Jón Sigurðsson, Jakob V. Emilsson, Svavar Ottesen, Guðni Frið-
riksson. — Á mýndina vantar Gísla Eyland. Grein u n stofnun og starfsemi sveitarinnar er á blaðsíðu 4.
Ffutti fyrirlestra um ísland í heimsálfunum fimm
Rætt við Kristiiiu og Artliur Góok, sem eru
nýkomin til bæjarins úr ferðalagi
umhverfis jörðina
Um sl. helgi komu víðförulir
heimamenn hingað til bæjarins
eftir meira en árs útivist. Iljónin
frú Kristín og Arthur Gook trú-
boði og vararæðismaður komu
heim með „Ileklu“ á sunnudag-
inn úr ferð umhverfis jörðina;
þau fóru héðan frá Akureyri 11.
okfóber 1950, en lögðu upp í
hnattförina frá London í nóvem-
her.
í þessari ferð fóru þau ekki að-
eins í milli stórborganna á leið-
inni umhverfis hnöttinn, heldur
ferðuðust þau víða um mörg lönd,
kynntust fjarlægum þjóðum og
þjóðabrotum og sáu margt ný-
stárlegt ol merkilegt. — Dagur
ræddi við þáu hjónin á heimili
þeirra á Sjónarhæð á mánudags-
kvöldið, fór með þeim í huganum
þessa löngu leið, heyrði þau segja
frá mörgu markverðu, sem fyrir
augu og eýru bar. Því miður
verður ekki hægt að stikla nema
á stærstu atriðunum í stuttri frá-
sögn.
Goít að koma heim.
Hjónin voru mjög ánægð að
vera komin heim og eru þakklát
fyrir hversu lieimili þeirra var
vasklega varið fyrir eldi, þegar
brann hjá nágrönnum þeirra í sl.
mánuði. Frú Kristín sagði, að
kannske lærði maður það ekki
sízfá svona ferð, að meta sitt eig-
ið land og allt, sem það hefur að
bjóða. Og Arthur Gook hafði yfir
þessar línur Kiplings: „How
little they know England who
only England know.“ Þessi orð
mætti heimfæra upp á ísland og
hefði sér oft dottið þau í hug:
Þeir þekkja litið ísland, sem
þekkja ísland aðeins! Öll lönd og
allt fólk hefur nolckuð til síns
ágætis, en heimalandið lýsir þó
skærast í samanburðinum.
Ferðasagan?
Þau fóru alla ferðina fljúgandi,
á vegum BOAC-flugfélagsins
brezka. Kynntust alls konar
flugvélum og alls konar flugveðr-
um, en yfirleitt gekk allt að ósk-
um. Einna ei-fiðust og ókyrrust
var flugleiðin á fyrsta áfanganum,
leiðinni London—París! Fara
verður fljótt yfir sögu. Frá París
var farið til Rómaborgar og það-
an til Aþenu. Þau skoðuðu það
markverðasta í þessum fornfrægu
borgum. Frú Kristín sagði, að sér
hefði virzt dýrtíð einna mest í
Grikklandi — brauð kostaði þar
1000 drökmur og umbúðirnar ut-
an um það 100 drökmur! Fró
Aþenu fóru þau til Kýpur — þar
er fagurt og unaðslegt — og frá
Kýpur til Beirut og þaðan til
Landsins helga, skoðuðu alla
merkustu sögustaðina, Jerúsalem,
Nazaret, Kana o. s. frv. — sátu á
bökkum Galíleuvatns og borðuðú
fisk úr vathinu. í Jerúsalem
hittu þau íslenzku lögregluþjón-
ana, sem störfuðu þar á vegum
SÞ — ágætir fulltrúar landsins og
var skemmtun að tala íslenzku
þarna. — Skoðuðu Jerúsalem
rækilega, bæði hluta Araba og
Gyðinga og gekk greiðlega að
komast til fsraelsríkis, en það er
oft erfitt eftir þessari leið. Frá
þessum slóðum flugu hjónin aft-
ur til Kýpur og þaðan til Egypta-
lands; dvöldu þar um hríð, aðal-
elga í Heliopolis, skammt frá
Cairo. Fóru upp með Níl til Ass-
' (Framhald á 4. síðu).
Góð tíð en lítill afli
í Húsavík
Fréttaritari blaðsins í Húsavík
símar, að þar hafi verið einmuna
góð tíð að undanförnu, þíðviðri
dag og nótt, og sé snjólaust að
kalla við sjóinn og samgöngur um
héraðið greiðar. Mývetningar
hafa komið á bílum til Húsavíkur.
Afli er mjög lítill og heldur við að
ekki fáist í soðið fyrir bæjarbúa.
— Leikfélag Húsavíkur sýndi
gamanleikinn Orrustan ó Háloga-
landi um sl. helgi, við húsfyllir og
ágætar viðtökur. Aðalhlutverkin
leika Ari Kristinsson og Inga
Jónasdóttir. Leikstjóri er Njáll
Bjarnason.
Hinn 12. þ. m. fóru mörg skóla-
börn frá Húsavík á skíði upp í
fjall, enda vár færi gott. Einn
drengjanna, Oskar Þórhallsson.
12 ára, fór hátt upp í fjallið og
renndi sér síðan niður. Hann datt
á leiðinni og þríbrotnaði annar
fóturinn neðán við hné. Óskar
liggur í sjúkrahúsinu í Húsavík
og líður nú sæmilega orðið.
Látinn er nýlega í Húsavík
Bjarni Þórðarson, fyrrum sjó-
rnaður, mjög hniginn að aldri.
ar miðstjórnar Framsóknar-
flokksins 1952
Á AÐALFUNDI miðstjórnar í febrúarmánuði 1949 ákvað
Framsóknarflokkurinn að beita sér fyrir stefnubreytingu í
fjárhags- og atvinnumálum landsins. Benti aðalfundurinn
á, hver háski væri búinn þjóðinni, ef eigi yrði hafist lianda
um ráðstafanir til úrbóta, og gerði það að tillögu sinni, að
gengi krónunnar yrði lækkað, eins og þá var komið málum,
eða fratnkvæmd allsherjarniðurfærsla, enda væri jafnframt
réttur fjárhagur ríkisins, verzlunarmálin tekin nýjum tökum
og viðeigandi ráðstafanir gerðar í ýmsum öðrum málum.
Ráðherrar Framsóknarflokksins í þáverandi ríkisstjórn
lögðu fram tillögur flokksins um þessi mál í júnímánuði 1949
og lýstu yfir því, að flokkurinn mundi ekki eiga áfram þátt
í þeirri stjórn, nema samningar tækjust milli stjórmnála-
flokkanna um framkvæmd óhjákvæmilegrar stefnubreyting-
ar, til þess að afstýra yfirvofandi fjárhagsöngþveiti og at-
vinnuleysi.
Þessi samningar tókust ekki. Var þá ákveðið, að ráðherrar
flokksins bæðust lausnar og jafnframt gerð krafa um, að
almennar kosningar færu fram um haustið 1949, til þess að
þjóðinni gæfist kostur á að kjósa nýtt þing, áður en til
framleiðslustöðvunar kæmi um veturinn. í kosningunum liélt
Framsóknarflokkurinn fram þeirri stefnu, sem mörkuð var
af aðalfundi miðstjórnarinnar 1949.
Framsóknarflokkurinn jók fylgi sitt og þingmannatölu í
þessum kosningum. Við þetta éfldust til muna áhrif flökks-
ins og hefir hann neytt þeirra áhrifa, svo sein tök hafa verið,
til að koma fram þeirri stefnu, sem mörkuð var í kosning-
unum, með sérstákri hliðsjón áf ályktunum 9. flokksþings
Framsóknarmanna í nóvember 1950.
Aðalfundur miðstjórnar Framsóknarflokksins 1952 tel-
ur í þessu sambandi einkurn ástæðu til að minna á það, er
hér fer á eftir:
Breytingin á gengisskráningu krónunnar, sem orðin
var óhjákvæmilegt neyðarúrræði, hefir orðið til þess,
að framleiðsla landsmanna hefir aukizt verulega og
nýir markaðir opnast fyrir íslenzkar framleiðsluvörur,
jafnvel þær, er áður voru óseljanlegar erlendis. Þannig
hefir verið unnið gegn stórfelldu atvinnuleysi, sem
annars hefði orðið óhjákvæmilegt, þótt eigi hafi reynzt
auðið nú, fremur en endranær, að ráða við afleiðingar
aflabrests og óvenjulega erfiðs tíðarfars fyrir atvinnu
landsmanna, og óhagstæða verðhækkun innfluttrar vöru.
Ráðstafanir þær, sérii gerðar hafa verið til þess að
rétta við fjárhag ríkisins, hafa nú borið æskilegan og
eftirtektarverðan árangur í greiðsluhallalausum -rík
isbúskap, án breytingar til hækkunar á skatta- og tolla-
lögum. Meðal annars gerðu þessar ráðstafanir ríkis-
sjóði kleift að leggja fram á síðastliðnu ári 36 milljónir
króna til landbúnaðarlána, lána til mest aðkallandi í-
búðabygginga í bæjum og til iðnaðarlána.
Framantaldar ráðstafanir til viðréttingar framleiðslunni
og fjárhag ríkisins hafa dregið úr jafnvægisleysinu í þjóð-
arbúskapnum og gert fært að draga verulega úr viðskipta-
höftum. Vöruframboð hefir því aukizt og þar með sam-
keppni um vöruverð og vörugæði. Svartur vörumarkaður er
úr sögunni og hin lilutdræga vörudreifing, er vakið hafði al-
menna gremju í landinu og valdið stórtjóni. Samvinnufélögun-
um hefur gefist kostur á að auka áhrif sín á vöruverð og verzl-
unarhætti.
Vegna breyttrar stefnu í atvinnu- og fjárhagsmálum og
verulegra framlaga af Marshallfé, hefur reynzt kleift að stofna
til stórfelldari, verklegra framkvæmda en nokkru sinni fyrr.
Mestar þeirra eru virkjun Sogs og Laxár og bygging áburðar-
verksmiðju. Ekki hefði komið til mála, að Marshallféð nýttist
til slíkra stórframkvæmda, ef áfram hefði haldist halli á ríkis-
búskapnum og framleiðslan enn farið minnkandi.
Aðalfundurinn fagnar þeim árangri, sem náðst hefur fyrir
forgöngu Framsóknarmanna um öflun fjármagns til landbún-
aðarins. Með útvegun lánsfjár erlendis og framlögum af ríkisfé
innanlands hefur tekizt að auka nijög starfsfé Búnaðarbankans
og þar með útlán hans til stuðnings þeirri framfaraöldu, sem
risin er í sveitum landsins í ræktun og byggingum. Mjög mik-
ilsverða telur aðalfundurinn þá ályktun Alþingis, að helmingi
þess fjár, er til útlána kemur, þegar fé Mótvirðissjóðs endur-
greiðist frá virkjununum og áburðarverksmiðju, verði varið
til útlána í þágu landbúnaðarins, og felur þingmönnum flokks-
ins að fylgja því eftir, að þetta verði lögfest sem fyrst.
Þá lýsir aðalfundurinn ánægju sinni yfir því, að tekist hefur
að afla fjár af gengishagnaði og greiðsluafgangi ríkisins til
(Framhald á 2. síðu).
>^>^$>^$><$><$><$^$^><$>^><$>^><$^>^<S>^><$><