Dagur - 07.08.1952, Blaðsíða 8

8
Dagxjr
Fimmtudaginn 7. ágúst 1952
Sfórslysum verður enn naumlega
forðað vegna grjófflugs
á Óshiíðarvegi
A morgun er eitt ár liðið frá slysinu mikla
Fleiri erlendir ferðamenn, en
r
minna um ferðir Islendinga,
bæði ufanlands og innan
Laxveiðimennirnir bandarísku eru hrifnir af
íslenzku veiðiánum
Á sínum tíma stóðu vonir til,
að samgöngubót hin mesta mundi
fást, þegar lokið væri vegagerð
um Óshlíð vestra, enda brýn þörf
á greiðfærri landleið milli ísa-
fjarðar og Bolungarvíkur. En
reynslan, sem þegar hefur feng-
izt af þessu mannvirki, virðist
benda til þess, að erfitt muni að
ganga þannig frá vegi á þessum
stað, að umferð sé þar hættulaus,
sökum sífellds grjótflugs úr fjall-
inu niður hlíðina. Munu menn al-
mennt alls ekki leggja leið sína
um þennan veg, nema þeir séu
tilneyddir, og liggur þó oft við
stórslysum. — Fyrir nokkru var
t. d. bifreið á ferð um veginn, og
varð ökumaðurinn að hemla
mjög skyndilega til þess að forða
slysi, því að stór steinn skall á
Þýzki svifflugkennarinn Ernst
Erich Vergens — fyrrv. heims-
methafi í þolflugi á svifflugu —
er nýlega horfinn heim héðan að
norðan, eftir að hafa dvalið um
tveggja vikna skeið með félögum
úr Svifflugfélagi Akureyrar, m.
a. á námskeiði er hann hélt með
þeim við Sellandafjall í Mývatns-
sveit.
Vergens sagði í viðtali við
blaðið, að hann teldi svifflug-
menn okkar hér mjög efnilega og
„Súrfiskur“ í stað
fiskimjöls
Athyglisverðar tilraunir
með nýtt kjarnfóður
f fyrra hófust á Hvanneyri til-
raunir með nýtt kjamfóður
handa nautgripum, svokallaðan
súrfisk.
Hið nýja kjarnfóður er talið
geta komið í staðinn fyrir fiski-
mjöl. Súrfiskurinn ér unninn úr
fiskúrgangi, sem maurasýra hef-
ur verið sett í. Er fiskurinn síðan
geymdur ýmist í sérstökum
gryfjum eða tunnum og gefinn
skepnum með heyi. Þykja til-
raunir þessar merkilegar, því að
talið er líklegt, að súrfiskur verði
ódýrari fóðurbætir en fiskimjöl,
enda hafa tilraunirnar gefið góða
raun að öðru leyti, það sem af er.
En væntanlega verða þær nú að
bíða hausts, þar eð erfitt er að
gefa skepnum kjamfóður með
grængresi.
veginn rétt fyrir framan bifreið-
ina. Annar bílstjóri varð einnig
fyrir skömmu að hraða för sinni
mjög til þess að sleppa undan
grjótflugi, sem hann varð var við
uppi í hlíðinni. Sauðfé hefur
einnig fundizt limlest og dautt af
þessum sökum þarna á veginum.
Ollum landsmönnum — og þá
ekki hvað sízt okkur Akureyr-
íngum — er enn í fersku minni
hið hryggilega og dæmafáa slys,
sem varð á þessari leið fyrir réttu
ári — sunnudaginn 8. júlí í fyrra
— er bjarg skall á bifreið þeirra
Þórsfélaga með þeim afleiðing-
um, að tveir ferðafélaganna biðu
samstundis bana, en aðrir tveir
meiddust svo hættulega, að lengi
þótti tvísýnt um líf þeirra og
heilsu.
áhugasama og þeir hefðu mjög
góðum kennara á að skipa, þar
sem væri Tryggvi Helgason, er
setti íslandsmet í þolflugi við
Seílandafjall fyrir skemmstu (16
klst. 25 mín). Skilyrði til svif-
flugs sagði Vergens mjög góð
hér, það sem hann hefði séð og
reynt. Þrótturinn í starfi svifflug-
manna hér — þótt fáir væru —
minnti sig á upphaf þessarar
íþróttar í Þýzkalandi í gamla
daga. Á meðan kennarinn dvaldi
hér luku nokkrir svifflugmenn
hér prófum: Gunnar Skai'phéð-
insson, Elías Ágústsson og Due
Edvald C- og A-prófum, Skúli
Steinþógsson C-prófi og 5 klst. af
silfur-C-prófi, Tryggvi Helgason
lauk silfur-C-prófi. Alls voru
svifflugmenn héðan 50 klst. á
lofti við Sellandafjall.
Náffúrugripasafn opnað
Á sunnudaginn síðasta var opn-
að hér I bænum náttúrugripa-
safn, og verður það opið almenn-
ingi tvo tíma hvem sunnudag.
Á safninu eru yfir 80 tegundir
eggja og nokkru færri fuglar, og
er það aðal-uppistaða safnsins.
Jakob Karlsson afgreiðslumaður
Eimskips gaf Akureyrarbæ safn
sitt fyrir nokkru og hefur aukið
það talsvert síðar. Kristján Geir-
mundsson fuglafræðingur, sem
stoppað hefur fuglshamina og séð
um uppsetningu safnsins, mun
verða. safnvörður. Er fyrirhugað
að auke safnið smám saman og
koma þar upp fleiri deildum.
Gunnar M. Magnúss fram-
bjóðandi kommúnisfa í
Vesfur-ísafjarðarsýslu
Þessi hvalfregn (!) barst rétt í
því, að blaðið var að fara í press-
una. Mun þetta í fyrsta sinn, sem
Gunnar sýnir feimnis- og undan-
bragðalaust á sér rauða litinn, en
áður hefur þó oft í hann skinið
undir „frjálslyndis“-gærunni, svo
sem bert er af hlutvendni hans í
sagnritun, eins og í bókinni
„Virkið í norðri“ og raunar víðar.
Nú fylgir svohljóðandi skýring
fregninni, samkv. „Þjóðviljan-
um“: „Framboð mitt er boðskap-
ur um andlegt frelsi,“ segir
Gunnar. (!) Ekki þurfa Vestur-
ísfirðingar að kvíða ófrelsinu, ef
þeir skyldu setja Gunnar þennan
í sæti Jóns Sigurðssonar forseta.
En til þess munu þó annars engin
líkindi.
- Móðir, konai meyja
hún gekk með yngri dóttur sína.
Hún lá rúmföst um tveggja ára
skeið, og læknarnir óttuðust, að
ekkert biði hennar annað en
hækjurnar og hjólastóllinn. Á
einu ári voru gerðir tveir stórir
uppskurðir 'á fótum hennar, og
gat hún eftir það gengið ögn með
hækjur. En Lis Hartel missti
ekki kjarkinn. Hún var ófáanleg
til þess að hætta við að stunda
reiðar ,en það hafði verið eftir-
lætisíþrótt hennar um margra ára
skeið. Hún lét aka sér út á reið-
vellina, lyfti sér á bak á hestinn
sinn, og síðan hóf hún æfingar
aftur af óbilandi dugnaði og trú
á það, að kraftar hennar myndu
eflast á ný við íþróttina. Nú héf-
ur þessi kjarkmikla kona unnið
heilsu sína á ný að mestu leyti, og
það sannaði hún umheiminum nú
á dögunum með því að vinna 22
karla og 3 konur í „Skóla-kapp-
reiðum“ á Olympiuleikjunum í
Helsingfors.
„Stærsti dagur lífs míns“.
Það eru engin undur, þótt Lis
Hartel gréti af gleði yfir sigrin-
um. Það var ekki aðeins iþrótta-
afrek, sem hún hafði unnið í
keppninni við fjölmargar þjóðir,
heldur kannske miklu fremur
hefur hún fundið til sigurgleði
yfir margra ára vanheilsu og
kraftaleysi. í viðtölum við blaða-
menn sagði hún þennan dag
stærstan í lífi sínu, og varla hafði
hún þerrað gleðitárin, fyrr en
skeyti var sent af stað heim til
litlu dætranna, sem biðu með eft-
irvæntingu eftir því að heyra,
hvernig mömmu myndi ganga.
Afrek Lis Hartel má ekki
gleymast. Það er stærra og mik-
ilvægara heldur en öll íþróttaaf-
rekin á Olympiuleikjunum. Það
er sönnun þess, hvað þrek og
óbilandi kjarkur megnar í viður-
eigninni við hina ægilegu veiki,
lömunarveikina. Saga Lis Hartel
sýnir okkur, að það má aldrei
gefast upp í baráttunni við veiki
þessa, og hún er um leið gleði-
boðskapur til olckar allra. Þótt
svo hörmulega takist til, að við
verðum fyrir barðinu á lömun-
arveikinni, er ekki ástæða til að
Forstöðumaður ferðaskrifstof-
unnar hér í bæ, Jón Egilsson, átti
í gær erindi inn í skrifstofu
„Dags“, og greip fréttamaður
blaðsins þá tækifærið og spurði
hann frétta af starfsemi ferða-
skrifstofunnar nú í sumar. Sagði
Jón, að sér virtist að heldur hefði
dregið úr ferðalögum innlendra
manna frá því, sem verið hefur,
síðan ferðaskrifstofan tók hér
fyrst til starfa, og ætti það nokk-
uð jafnt við um fei'ðalög innan-
lands sem utan. Hins vegar kvað
forstjórinn ferðamannastraum
frá útlöndum sizt minni en áður,
eða þó öllu heldur meiri. Þó er
það segin saga', að þeir kvarta
flestir yfir því — jafnt þeir, sem
efnaðri virðast og hinir, sem létt-
ari hafa sjóðina — hversu dýrt sé
að ferðast og fyrirgreiði allur
kostnaðarsamur. Þá þykir þeim
á skorta, að fá engan hentugan
bækling með upplýsingum um
það, sem helzt sé hér markvert að
sjá og skoða í bæ og héraði, og
ennfremur um helztu ferða-
mannaleiðir héðan og annað því
um líkt. Virðist það hæfilegt og
sjálfsagt verkefni fyrir ferða-
skrifstofu ríkisins að sjá fyrir
slíkum bókakosti, en að henni
frágenginni verða aðrir aðiljar,
sem hagsmuna hafa að gæta í
þessu sambandi, gistihúsin hér
eða bærinn sjálfur, að bæta úr
þessari þörf, því að hvarvetna
annars staðar, þar sem ferða-
manna er von að nokkru ráði,
munu slíkar leiðsögubækur, svo
og handhæg kort og myndir, vera
á boðstólum við skaplegu verði.
Laxveiðimennimir ánægðastir.
Langflestir ferðamannanna
virðast að öðru leyti ánægðir og
telja hér gott að koma og dvelj-
leggja árar í bát. Lis Hartel hefur
sýnt okkur, að það er hægt að
vinna kraftaverk, ef kjarkurinn
bilar ekki ,og það er einmitt það,
sem er gott fyrir okkur að vita,
ef vágestur þessi skyldi sækja
okkur heim. Lis Hartel fékk silf-
urverðlaun á Olympiuleikjunum,
og hún mun áreiðanlega fá gull-
verðlaun, þótt þau verði kannske
ekki sýnileg, frá læknunum, sem
hafa stundað hana og öllum þeim,
sem berjast á móti lömunarveiki.
Þegar þessar línur ná heim til
„Dags“, er 15. Olympiuleikjunum
lokið, og íþróttafólkið frá hinum
70 þjóðum er flogið á brott, hver
til síns heimalands. Margir koma
heim með „gull“ og fjöldi stórra
sigra hefur verið unninn, en
vafasamt er að nokkur þeirra sé
stærri né nokkur sigurvegarinn
glaðari í hjarta sínu, heldur en
Lis HarteL sem sigraði lömunar-
veikina. as.
ast. En laxveiðimennirnir virðast
þó að jafnaði ánægðastir. T. d.
gat Jón þess, að tveir Banda-
ríkjamenn, er dvalizt hafa hér
norðanlands að undanförnu
þeirra erinda m. a. að kynna sér
veiðarnar, væru nú nýfarnir úr
bænum, og hefðu þeir látið mjög
vel af komu sinni hingað, og það
þótt þeir væru engan veginn
heppnir með veður, meðan þeir
voru við veiðarnar. — Annar
þessara manna er ri'tari Bart-
mouth College í bænum Hanover
í New Hampshire, Sidney C.
Hayward að nafni, en hinn heitir
Paul Sample og er hann listmál-
ari og kennari við þennan sama
skóla. Hinn kunni landkönnuður
og Vestur-íslendingur, dr. Vil-
hjálmur Stefánsson, er og einn af
kennurum þessa skóla, og greiddi
dr. Vilhjálmur á ýmsan hátt fyr-
ir för þessara samstarfsmanna
sinna hingað til lands.
Skrifa í víðlesin tímarit.
Mr. Hayward hefur tekið að
sér að skrifa grein um þessa för
sína og laxveiðar á íslandi fyrir
veiðimannatímaritið ameríska,
Field & Stream, og félagi hans,
Mr. Sample, mun myndskreyta
greinina, en báðir eru þeir félag-
ar þaulvanir laxveiðimenn og
áhugasamir um þá íþrótt. Er
einnig í ráði, að ýmis önnur
tímarit þar vestra birti ferða-
pistla frá þeim félögum, m. a.
mjög víðlesið mánaðarrit, sem
Hollidey heitir.
Gamli bærhin að Bmstafelli féll
þeim vel í geð.
Þá höfðu þeir félagar mikinn
áhuga fyrir því að kynnast sem
bezt lífinu til sveita hér á landi og
munu í ferðapistlum sínum reyna
að bregða upp svipmyndum af
því og öðrum aðalvinnuvegi
þjóðarinnar að fornu og nýju,
landbúnaðinum. í því skyni með-
al annars lögðu þeir leið sína
austur að Burstafelli í Vopnafirði
og dvöldust þar um hríð. Höfðu
þeir heyrt gamla bæjarins gelið,
áður en þeir fóru að heiman, og
höfðu mikinn hug á að kynnast
þeim forna og sérkennilega
mannabústað nánar í sjón og
raun, en Burstafellsbærinn mun
nú um 200 ára gamall og í honum
búið enn. En af þeirri kynningu
er það skemmst að segja, að enda
þótt þeim félögum þætti mikils
um vert laxveiðina í Selá þar í
firðinum, var þeim þó Bursta-
fellsbærinn gamli, heimilið þar
og aðbúnaður allur ennþá hug-
stæðari. „Þangað er ykkur óhætt
að senda hvem sem er, jafnvel
hina vandfýsnustu ferðalanga, og
mun þeim þar þykja gott að
koma.“
Svifflngmeiinirnir okkar ern efnilegir
og ekki vantar þá áhugann
Þýzki kennarinn Vergens telur skilyrði til svif-
flugs nijög góð hér á landi