Dagur - 25.02.1953, Blaðsíða 2
2
D AGUR
Miðvikudaginn 25. febrúar 1953
Smábátaútvegur
Álitleg og farsæl atvinniigrem, sem skortir
fjármagn
Áður en seinni heimsstyrjöld-
in skall á var víða með ströndum
landsins rekinn mikill smábáta-
útvegur. Mjög víða voru stað-
hættir þannig, að menn stunduðu
jöfnum höndum Iandbúskap og
smáútveg.
Með stríðinu breyttist hagur og
öll aðstaða útvegsbænda og ann-
arra, sem gerðu út smærri báta.
Draumar um stórútgerð skyggðu
á smábátaútgerð um skeið.
Breytingar.
Fyrir stríðið hefði sjálfsagt fá-
um dottið til hugar að stunda
landróðra á stórum vélbátum. t.
d. frá 40—50 smálestum og þaðan
af stærri. Langsamlega algeng-
asta stærð landróðrabáta á þeim
tíma var frá trillum upp til 20—30
smál. bátar. Ein helzta ástæðan
til þessarar breytingar er sú, að
stærri vélbátunum er ætlað að
stunda sfldveiðar yfir sumarið. í
annan stað hefur vetrarsjósókn
krafizt öflugra vélbáta. En afleið-
ingarnar af þessu hafa svo orðið
þær, að erfiðara varð að fá menn
á litlu bátana og smábátaútveg-
urinn dróst því saman um skeið.
V
Fjölbreyttari atvinnuhættir.
Mjög tilfinnanlegur aflabrestur
á síldveiðunum undanfarin ár
hefur valdið því, að reksturshalli
hefur orðið yfirleitt mjög mikill á
þeim vélbátum' og'Öðrum 'sk'iþúm,
• sem sfldveiðar stunda. Þetta hef-
ur orðið til þess, að mönnum er
nú Ijóst, að það er mjög vafasamt
að treysta svo einvörðungu á
síldveiðarnar og gert hefur verið.
Frá þjóðfélagslegu sjónarmiði
virðist því vaxandi þörf fyrir
meiri fjölbreytni sjávarútvegsins.
Rýmkun landhelginnar.
Með skeleggri og einarðri for-
yztu ríksstjórnarinnar hefur land
helgin eins og kunnugt er verið
stækkuð til mikilla muna. Þetta
gefur vonir um auknar fiskigöng-
ur á grunnmiðin umhverfis land-
ið. En auk þess má vænta, að
menn fái nú frið á lóðamiðum inn
an landhelginnar fyrir ágangi
togara. Þetta ýtir undir smáút-
veginn, enda eru nú margir fiski-
menn, sem hafa hug á að hefja
smáútveg.
Fjárskortur hamlar.
En eins og oft áður skortir
marga fjárráð, sem von er, eftir
slæma afkomu undanfarinna ára,
til að festa kaup á litlum vélbát-
um. Það tilfnnanlegasta í því
sambandi er þó, að mjög erftt eða
ómögulegt er fyrir menn að fá
fjármagn, þar sem Fiskveiðasjóð-
ur og lánsstofnanir yfirleitt, lána
ekki út á þessa litlu báta, nema
sett sé aukin trygging fyrir
greiðslu lánanna. Þær auknu
tryggingar eru venjulegast veð í
fasteign eða ábyrgð sveitarfélaga.
En vátryggingu lítilla vélbáta er
mjög ábótavant og er það ein
helzta ástæðan til, að lánsstofn-
anir telja þá ófullnægjandi sem
veð.
Margir þeirra, sem hafa vilja og
aðstöðu til að hefja smáútgerð
eiga ekki veðhæfar fasteignir.
Þeim er móti skapi að leita til
sveitarfélaga, sem von er. í mörg-
um tilfellum leiðir þetta til þess,
að þeir hætta við allt saman.
Aðgerðir þings og stjórnar.
Á nýloknu Alþingf fluttu
nokkrir þingmenn Framsóknar-
flokksins tiflögu til þingsályktun-
ar um lánveitingar út á smábáta
og vátryggingar.
Tillagan var samþykkt óbreytt
og er þannig:
„Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjóminni að beita áhrifum sínum
til þess, að Fiskveiðasjóður veiti
framvegis lán út á smábáta í sam-
ræmi við lán út á stærri báta, án
þess að krefjast baktryggingar,
enda séu smábátarnir vátryggðir
í samræmi við vátryggingu hinna
og tryggingarfélög skylduð, ef
með þarf, til þess að taka þá í
tryggingu."
Er þess að vænta, að ríkis-
stjórnin geri þegar í stað ráðstaf-
anir samkvæmt þessari ályktun.
Meira fjármagn til smáútvegsins.
Víða úti um landsbyggðina er nú
mikill áhugi fyrir smáútgerð.
Enda allar líkur til, að hún gefi
góða raun. Eitt er það sérstak-
lega, ásamt mörgu fleiru, sem
gefur smáútgerðinni gildi. ís-
lenzki fiskurinn er talið bezta
hráefni sinnar tegundar í heimin-
um. En því aðeins fáum við notið
til fulls þess hagræðis fram yfir
aðrar þjóðir að hafa þetta hráefni
við hendina, að unnt sé að flytja
fiskinn ferskan að landi, fullvinna
hann og senda á markaðinn. Þeim
mun nýveiddari sem fiskurinn er
fluttur að landi, því betra hráefni
er hann til vinnslu.
Smáútvegurinn er atvinnu-
grein, sem er þess verð að henni
séu gefnar gætur, efld og studd.
í samræmi við þá jákvæðu
framfarastefnu að afla fjármagns
og beina því til undirstöðufram-
kvæmda og atvinnuveganna, ber
að hafa í huga þá möguleika, sem
felast í vaxandi smábátaútgerð,
auk þess sem slík atvinnugrein
tryggir efnahagsafkomu manna
umhverfis allt landið og stóreyk-
ur atvinnu.
T. Á.
Aðalfundur Framsókn-*
arfél, Arnarnesshrepps
Aðalfundur Framsóknarfélags
Arnarneshrepps var haldinn í
samkomuhúsinu að Reistará sl.
föstudag. — Formaður félagsins,
Björn Gestsson á- Björgum, setti
fund og stjórnaði honum.
Tómas Árnason, frambjóðandi
Framsóknarflokksins flutti ræðu
á fundinum. Að henni lokinni
urðu umræður og tóku til máls,
auk frummælanda, þeir Halldór
Ólafsson, Búlandi, og Jón Mel-
stað, Hallgilsstöðum, Helgi Helga
son, Kjarna, og Eggert Jónsson,
Hallgilsstöðum.
Þá fóru fram kosningar. Björn
Gestsson, Björgum, var endur-
kjörinn formaður. Aðrir í stjórn
voru kosnir Ingimar Brynjólfs-
son, Ásláksstöðum, ritari, og
Bjarni Pálmason, Hofi, gjaldkeri.
Varastjórn: Hermann Stefáns-
son, Kambhóli, Helgi Helgason,
Kjarna, og Aðalsteinn Jónsson,
Baldursheimi. Endurskoðendur:
Halldór Ólafsson, Búlandi, og Jón
Melstað, Hallgilsstöðum.
Fulltrúi á flokksþing Fram-
sóknarflokksins var kosinn Jón
Melstað.
Auk venjulegra aðalfunda-
starfa urðu svo umræður um
félagsstarfið og framtíðarstarf-
semi félagsins.
Var einhugur ríkjandi um að
vinna sem mest og bezt að sigri
Framsóknarflokksins við kosn-
ingarnar á sumri komanda.
Barinn
Harðf iskur
í pökkum og lausri vigt
KJÖTBÚÐIR KEA
Hafnarstræti 89. Sími 1714.
Ránargötu 10. Sími 1622.
Rækju
í Vz kg. dósum
og smádósum.
Kjötbúðir KEA.
Hafnarstræti 89. Sími 1714.
Ránargötu 10. Sími 1622.
Laxa-karfi
Reyktur
rauðmagi
Kjötbíiðir KEA
Hafnarstræti 89. Sími 1714.
Ránargötu 10. Sími 1622.
fæst í öllum
útibúum vorum
og KJÖTBÚÐINNI
Kaupfélag Eyfirðinga
WILLYS OVERLAND
V i ð g e r ð i r
Varahlutir
WILLYS OVERLAND
umboð d Akureyri.
Lúðvík Jónsson & Co.
SlMI 1467.
Nýkomi
Mikið úrval af fata- og
dragtarefnum.
Fyrirliggjandi á lager:
He-rraföt og fermingarföt
Saumum úr tillögðum
efnum.
Saumastofa
Björgvins Friðrikss. s. f
Brekkugötu 35
Verð á fóðurvörum .
MAÍSMJÖL pr. kg. 2.05
KURLAÐUR MAÍS pr. kg. 2.05
HEILL MAÍS pr. kg. 2.05
HVEITIKLÍÐ pr. kg. 1.95
LAYING MASH (Varpmjöl) pr kg. 2.30
Kaupfélag Eyfirðinga
Nýlenduvörudeildin.
Herrapeysur
Ullar og bómullar.
Vefnaðarvörudeild.
Skí ðastakka r
Skíðabuxur
J ■!
:* if ■ J
YcfnaðárvÖrudeiíd.
Ullarjavi
50 og 80 cm. breiður
Sendum gegn póstkröfu.
Vefnaðarvörudeild.
Nylonsokkar
Verð frá krónum 20.
V efnaðarvórudeild
Þýskar rafmagnsvörur
nýkomnar
VÖFFLUJÁRN kr. 212.00
OFNAR 750 w. kr. 127.00
OFNAR 1000 w. kr. 175.00
Járn- og glervörudeild.