Dagur - 25.09.1957, Síða 4

4
D A G U R
Miðvikudagirm 25. sept. 1Í57
-55555$5«555$Í555ÍÍ«5Í5$5$$5Í5Í555Í55$555$Í55Í55SSÍ
DAGUR
Ritstjóri: ERLINGUR DAVÍÐSSON
Afgreiðsla, auglýsingar, innheimta:
Þorkell Björnsson
Skrifstofa í ílafnarstræti 90 — Sími 1166
Árgangurinn kostar kr. 75.00
BlaSið kemur út á miðvikudögum
Gjalddagi er 1. júlí
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
455555555555555555555555555555555555555555555555555A
Vill hann rifa seglin?
S.TÁLFSTÆÐISFLOKKURINN, flokkur auð-
manna og braskara, hefur gert margar og harðar
árásir á núverandi ríkisstjórn. Allar hafa þær
árásir runnið út í sandinn og misheppnazi og orð-
ið árásaraðila til álitshnekkis. Þessar árásir hafa
m. a. sýnt hve Sjálfstæðisflokkurinn er óþjóð-
hollur hentistefnuflokkur og ábyrgðarlaus í
stærstu þjóðmálunum, jafnvel svo að hann miðar
ekki málarekstur við þjóðarhag. Hann notar bai'-
áttuaðferðir, sem Morgunblaðið og Vísir hafa eytt
verulegu rúmi flesta daga ár eftir ár til að sakfella
kommúnista fyrir að nota. Þetta er þungur dóm-
ur um „stærsta stjórnmálaflokkinn á íslandi“, en
sannur engu að síður og skulu færð að því nokk-
ur rök.
í efnahags- og atvinnumálum þjóðarinnar gerði
Sjálfstæðisflokkurinn ekki svo mikið sem minnstu
tilraun á síðasta Alþingi til að benda á aðrar leið-
ir en þær sem farnar voru. En hann greiddi at-
kvæði á móti öllum nýmælum stjórnarflokkanna.
Er það sérlega athyglisvert og næsta fátítt í þing-
sögunni, að stjórnarandstaðan kjósi að setja ljós
sitt algerlega undir mæliker og treysti sér ekki
til að gera tillögur um mál, sem hún þó mælir í
móti og greiðir atkvæði gegn. En þetta ömurlega
hlutskipti valdi „stærsti stjórnmálaflokkurinn á
íslandi11 sér og hefur það reynzt forkólfum hans
fremur erfitt til útskýfingar og afsökunar æ síð-
an. Tillögur Sjálfstæðisflokksins í efnahags- og
atvinnumálum eru ókomnar enn og verður hann
því að teljast stefnulaus í þessum stórmálum.
Sjálfstæðisflokkurinn er óþjóðhpllur henti-
stefnuflokkur. Forsprakkar hans og blaðasnápar
sendu hlutdrægar og falsaðar fregnir til erlendra
fi'éttastöðva af íslenzkum stjórnarháttum í hefnd-
arskyni við andstæðinga sína í ríkisstjórn. Stjórn-
málaflokkur sem reynir að setja smánarblett á
þjóð sína og stjórnendur hennar á erlendum vett-
vangi, er óþjóðhollur hentistefnuflokkur, hvað
sem stærð hans líður. Þetta hefur Sjálfstæðis-
flokkurinn gert og hlotið lítinn sóma af.
Aðalblöð Sjálfstæðisflokksins, Morgunblaðið og
Vísir, og hjáblöð þeirra, hafa eytt orku sinni um
fjölda ára, til að fordæma vei'kföll, yfirleitt öll
verkföll. Réítilega hafa þau, ásamt fleiri blöðum,
bent á, að kauphækkanir fram yfir það sem at-
vinnuvegirnir þola, séu bæði vítaverðar og með
öllu gagnslausar. Síðan Sjálfstæðisflokkurinn
lenti á berangri stjórnarandstöðunnar kveður við
annan tón. Henn hefur æst til verkfalla og ber
ábyrgð á nokkrum þeirra. Þar hefur hann dyggi-
lega fetað í.fótspor kommúqista, þess Jlokks sem
blöð Sjáfstæðisfokksins hafa þrástagazt á að not-
aði verkfallsréttinn í pólitískum tilgangi einum
saman.
SlÐASA ÁRÁSAREFNI stjórnai'andstæðing-
anna er gjaldeyrisskoi'tur þjóðarinnar. Það er
rétt eins og Morgunblaðið hafi allt í einu gert þá
stóru uppgötvun að landið vanti gjaldeyri! —
Gjaldeyrisstaðan er erfið um þessar mundir og
þarf engan að undra. Uppbyggingin í landinu er
mjög ör og mai-gs konar óhófseyðsla að auki og
hefur svo vei'ið um langt skeið. Þjóðin er enn í
kröfugöngu og heimtar stórfelldai-i fjái'festingu
og meiri lífsþægindi en nokkru sinni fyrr, og
stjórnmálaflokkai'nir keppast við
að lofa. Núverandi ríkisstjóim
þarf að bæta fyrir margar van-
rækslusyndir fyrrverandi stjórn-
ar. Ólafur Thoi's lét undir höfuð
leggjast meðan hann var sjávar-
útvegsmálaráðherra að endur-
nýja togaraflotann. Gekk svo
nærri áratug, að engimx einasti
togai'i var keyptur til landsins.
Nú er aukning og endurnýjun
veiðiflotans höfuðnauðsyn og
krefst mikils fjármagns. Að
kaupa 17 stálskip og 15 togara er
mikið átak fyrir fámenna þjóð.
Að leggja 150 milljónir króna í
rafvæðingaráætlun landsins á
einu ái'i ber ekki vott um kot-
ungshátt þjóðarinnar. Þessi tvö
dæmi sýna glögglega hina öru
þróun og að hátt er siglt. Hin
nýju skip munu auka gjaldeyris-
tekjur þjóðarinnar til mikilla
muna, þegar þau komast á fiski-
miðin og rafvæðingaráætlunin er
jafnréttiskrafa dreifbýlisins.
Fi'am að þessu hefur Sjálf-
stæðisflokkui'inn sízt verið eftir-
bátur annarra stjói'nmálaflokka í
því að lofa háttvirtum kjósendum
miklum framkvæmdum og ætti
honum ekki að vera það ofvaxið
að skilja hina miklu gjaldeyiús-
þöi’f þegar til efndanna kemur.
Finnist Sjálfstæðisflokknum nú,
að draga þurfi úr ferðinni, í'ifa
seglin og dreifa framkvæmdum
Qg uppbyggingu atvinnulífsins á
fleiri ár, ætti hann að freista þess
að koma þeirri kenningu á fram-
færi og berjast fyrir henni.
Brúin milli heims og heljar
Smá-þættir úr harmsögu Ungverja
III. BYLTINGIN IIAFIN.
Hátt hefndaróp kvað við, og
ungmennahópurinn réðst þegar á
skriðdrekann. Þeir sem skamm-
byssur höfðu, skutu á turninn, en
hinir hentu • grjóti, flöskum og
hvei'ju sem hönd á festi. Tveir
hugaðir di'engii', 14—15 ára,
hlupu inn undir vélbyssu ski'ið-
drekans og reyndu að troða
múrsteinum inn í skriðbeltin og
stöðva þau, og loks tókst þeim
þetta. Skriðdrekinn stöðvaðist, og
vélbyssur hans þeyttu kúlunum
áhrifalaust yfir höfuð herskáu
ungmennanna.
Drengur skammt frá Jósef
þreif vélbyssu af særðum félaga
sínum og tók að skjóta á tui'n
skriðdrekans með ólgandi afli í
öllum taugum. Er skriðdrekinn
var stöðvaður, kleif hugaður
verkamaður með skammbyssu í
hendi upp á flatan turninn,
sprengdi þar upp annað öryggis-
lokið og tæmdi þar niður um öll
skotin. Síðan kleif annar upp
með vélbyssu, og eftir það varð
engrar hreyfingar vart í skrið-
drekanum.
Jósef Toth hafði enn ekki
fyllilega áttað sig á, hvílíkt æv-
intýr hann hefði lagt út í. Hann
hafði aðstoðað við að stöðva
skriðdreka, sem lá nú brotinn og
bramlaður í miðri götunni. Og nú
brunaði hópurinn af stað, æstur
og með endurnýjuðu hugrekki,
og hélt áleiðis til frekari athafna
— til hinnar hötuðu útvarps-
stöðvar.
Utvai'p Búkarest er taugamið-
stöð kommúnistaveldis Ungverja
lands. Þar unnu yfir 1200 komm-
únistiskir listamenn og sérfræð-
ingar og útvörpuðu þaðan dag-
lega ái'óði'i þeim, sem kommún-
isminn lifir á. Utvarpsstöðin var
því mikilvægt tæki í yfirráðum
kommúnista í Ungverjalandi,
enda var þess stöðugt vandlega
gætt af 80 úrvals AVO-mönnum,
vopnuðum vélbyssunx. Var nær
ókleift að komast þar að nema
með óteljandi ski'iflegum um-
sóknum og öi'yggisi'áðstöfunum.
Og auk vai'ðgæzlu hinna ofstæk-
isfulu AVO-manna var húsinu
rammlega lokað með tvennum
þykkum tréhurðum, sem styrktar
voru nxeð eikarslám og járnbolt-
um.
Mannþyrpingin tók brátt að
aukast fyrir framan útvai'psstöð-
ina, og Jósef uxxgi, sem var í
miðjum hópnum, sá AVO-menxx-
ina inni fyrir búast þar um, og
hinar traustu dyr voru opnaðar
fyrir miklum liðsstyi'k AVO, senx
kom með bii'gðir af skotfærum.
Nú myndi stöðin ekki auðunnin.
Klukkan 9 um kvöldið kom
hópur háskólastúdenta að harð-
lokuðum útvarpsdyrununx og
sóttu um að fá að útvai-pa til
þjóðai'innar kröfum sínunx unx
breytingar á stjórnarfari landsins.
Þeir æsktu frjálslegri lífsskilyi'ða.
AVA-menn hlógu að þeim og
lokuðu dyrunum vandlega.
Mannufjöldanum hitnaði í
hamsi, er undii'tektir AVO-
mamxa við stúdentana bái'ust sem
eldur í sinu. Og nú reyndi nxann-
fjöldinn, ásanxt stúdentunum, að
hrinda upp hurðunum. AVO-
menn voru vel' viðbúnir þess
háttar hættum og vörpuðu
kynstrum af táx-agassprengjum
niður yfir mannfjöldann, senx
hálfkæfður hörfaði undan. En
svo var frelsisþráin sterk í
Búdapest þetta kvöld, að brátt
knúði írlannfjöldinn á dyi'uar á
ný, en var aftur rekinn á brott
með táragasi. Og nú beitti AVO
nýju vopni.
Frá þakhornum stöðvarinnar
var skyndilega beitt tveimur
geysisterkum ljósvörpum*) niður
á mannfjöldann, svo að AVO-
menn innanhúss og njósnarar
þeirra á götunni gætu hafizt
handa og athugað og skráð helztu
óróaseggina. En nú kváðu við há
andmælahróp frá mannfjöldan-
um, og tekið var að varpa stein-
um í áttina til ljósvarpanna. —
Þetta þoldu AVO-menn ekki og
tóku að skjóta á mannfjöldann.
„Þeir ætla að di'epa okkui'!“
hrópaði kona .„Þetta eru brjálað-
ir hundar!“ kallaði stúdent í
fremstu röð. „Ráðumst á þá!“
... ,
í£ Var það ckki einmitt það, sem leerisveinaástin
3, þráði heitasli Er það ehhi einkenni elskunnar,
að þrá samvistir? Ohœtt mun vera að fullyrða
g það. Og liitt cr lika víst, að sjaldan hafa önnur
■f eins kveðjuorð hljómað á jarðriki. — „S j á, eg
i e r m e ð y ð u r a 11 a d a ga, a 111 t i I e n d a
® v e r 'al d a r i n n a r.“ Hve stárslegin hugsun
~X felst í þessum orðum. H a n n h e f u r þ á v c r-
íjj i ð m e ð öllum liðnum kynslóðum. H a n n c r
Í með kynslóðunum, sem nú lifa, og Hann
-j, verður með öllum óbornum kynslóðum alla
i daga, allt lil cnda yeraldarinnar! Þessi fagnaðar-
J upþsþrctta er sameign allra kynslóða. — „S j á,
+ eg er með yður.“ Ilvilík orð fyrir þá, sem
X eru að laka stjórntauma lífs síns í eigin hendur.
g, Hvílík orð (cskunni, sem ber barminn fullan af
vonurn og framtiðardraumum. Hvilik livöt fyrir
-© unglingana að h y g g j a h á t t. Slefna ákveðið
ý*
fram á við til harra siðgaðis og hreinna lifs en
*) „ljóskastarar“ — eða „kast-
ljós“.
(Framhald á 7. síðu.)
15*
* Vald V. SNÆVAltR:
©
Þegar jrysinn
Og Jesús kom til þeirra, talaði við þá og
sagði: Allt vahl cr rnér gefið á himni. og
jörðu . . . Og sjá, eg cr með yður alla daga,
alli til enda veraldarinnar.
-( ÞANNIG cndar Mattheusarguðspjall. Þetta eru
% kvéðjuorð Jesú. Hann hafði boðið larísúeinum
'f sínum að fara norður i Galileu og jafnframt
'•$ heitið þcim, að þar skyldu þcir sjá sig. Þeir fara.
-A Hann kcmur. En shilnaðarstundin rann brált-
t|> upp. — Auðvitað þekkti Jesús lcerisveina sina.
.4- Vissi, að þeir voru reikulir í ráði, eins og hjörð
án hirðis. En hami þekkti líka ástþel þeirra til
i sin. Til þessara tveggja þálta í sálarl'ifi þeirra:
© b r e y s k I e i I: a n s o g v a n m á 11 a r i n s
annars vegar og á s t ú ð a r i n n a r hins vegar,
— ná þessi kveðjuorð hans. Tœþlega er lucgt að
X hugsa sér dýpri sálarlifsþekkingu, cins og 'hér
i stóð á, heldur en kveðjuorð Jesú sýna. „A l 11
i- v a l d e r m é r g e f i ð á h i m n i o g j ö r ð u.“
©
f
Hvílik orð i öllum vanmœllinum! Hvilik hugg-
un og hvilikur styrkur i freistingum og neyð
efans! „O g s j á, e g e r m e ð y ð u r a 11 a
ahnennast liefur gjörzt og gengið. Hvilík orð,
er freistingastormarnir blása og ttelnndi heinis-
raddir kalla. — Hvilík orð, ef viljinn er veikur,
en löngun býr í ungu hjarl'a eflir innilegu lifs-
sambandi við Guð. H a n n, sem er-með oss all'a
daga, skilur þrána, þótt veik kunni að vera og
f hikandi, og hans er valdið áð gjöra rnikla hluti
úr litlu. — „S j á, eg er m.e ð y.ð.ur,“ Hvilik
tj. orð fyrir hina ellimóðu, sem senn hafa lokið
-t, göngu sinni! Mikil er sú blessun, að „i n af n i
% hansfcersofn a.ð s ce t t m e ð s H f u r h á r-
ö um ellin grcctl". — Hvílik orð fyrir hina
'í' i ■ ... .
sjúku, sem horfasl svo að segja í augu vtð dauð-
© ann, hvdo sém.aldri þeirra iiður. liann er með
X
þeim og hans er valdið, bccði hér og annars
^ heims. — „S j á, er með y ð u r.“ Hvilíli orð
f. fyrir oss öll, sem byggjum þetta kahla land.
ýj Hvílik orð nú, þegar þessu blessaða sumri fer
senn að Ijúka og fram undan kann að vera
y frostasarnur og snjóþungur vetur. Hve gott er
? þá, að mega trúa þvi, að vér erum eklti látin
J ein og afskiptalaus, heldur vakir sá yfir oss,
X scm allt vald er gefið á himni og jörðu. Hans
Ij er „rikið, mátturinn og dýrðin að eilifu".
Þótt fölni grös um fjall og dal
og frjósi vötn og lönd, ;
rnin trú á II a n n ei hverfa skal.
sem heljar leysti bönd.
5©
t
X
•31
4-
i'f.
x
■3!
4-
-.fc
•5
•31
I
•3!
4-
I
•3
4-
<3
-V
%
X
<3
-V
-:'í
•3
4-
íS
f
?
f
•3
4-
i
•3
í
X
•31
4-
,!í.
•3
4-
X
I
f
3
4-
f
•3
4-
vV.
X
?
f
4-
íis
<r
3
4-
f
I
*
■tr
3
4-
i\C
X
3
t.
X
3
4-
,v-
X
3
4-
3
f
I
Y — Sálmab. nr. 516, 8. Z.
I x
l 3
Asíu-inflúenzan
hefur borizt hingað til lands. Útbreiðsla hennar
nær þó lítið út fyrir Keflavíkurflugvöll. Hingað til
Norðurlands hefur hún ekki borizt ennþá, en búast
má við að svo verði.
Helztu varúðari'áðstafanir eru þær að forðast
vosbúð og kulda eins vel og hægt er. Ennfremur
vökur um nætur að óþörfu. Finni fólk til van-
heilsu, sem hætta gæti verið á að stafaði af Asíu-
inflúenzu, er því ráðlagt að fara strax í rúmið.
Veikindahræðsla er þó ekki til bóta, og má gct&
þess að veiki þessi er væg.