Dagur - 19.12.1957, Blaðsíða 12

12
Bagxjm
Fimmtudaginn 19. desember 1957
Bændaklúbbsfundur um vakagjöf,
fóðrun og kynhæfur
Framsögumaður Arni Pétursson kennari á
Hólum í Hjaltadal
Eyfirzkir bændur fjölmenntu mjög á síðasta bændaklúbbsfund-
inn, á mánudaginn var, og fór hann hið bezta fram undir stjórn
Jónasar Kristjánssonar samlagsstjóra. Ámi kennari Pétursson á
Hólum í Hjaltadal hóf umræður, en síðar tóku margir til máls.
Með ört vaxandi ræktun og vél-
tækni við heyöflun og heyhirð-
ingu, aukast líka kröfur bænda
til frjósemi og framleiðslugetu
búfjárins. Þróunin hefur orðið
mjög ör hvað þetta snertir og
mikill árangur náðst af kynbóta-
starfi og mjög bættri hirðingu og
meðferð allri. Þótt ekki verði að
fullu greint, að hve miklu leyti
hvort um sig á í afurðaaukningu
einstaklingsins, mun hvort
tveggja eiga hlut að því. Há-
marksafurðastefnan ryður sér æ
meira til rúms í nautgriparækt-
inni og einnig í sauðfjárræktinni,
nema þar sem því meira er treyst
á landsins gæði sumar og vetur.
En þar verður að sjálfsögðu að
leggja megináherzlu á hreysti
fjárins og harðfengi að bjarga sér
með sem minnstri gjöf og að-
hlynningu.
Eyfirðingar treysta ekki á út-
beit fyrir sauðfé, því að víðast er
landið grasi vaxið en ekki kjarn-
gróðri til vetrarbeitar og ræktun
í betra lagi. í Eyjafirð ier auð-
velt að afla heyja. Þess vegna er
hámarksafurðastefnan ráðandi í
héraðinu.
Nokkrum áhyggjum hefur það
valdið bændum hér sem annars
staðar, þar sem líkt stendur á, að
sumir fjárstofnar eru ekki nægi-
lega frjósamir til að svara vetr-
arlangri innistöðu og eldi. Sumar
vestfirzkar ær verða ekki tví-
lembdar, hversu sem með er far-
ið á gamla og góða fjórmanna-
vísu. Kemur þá mjög til álita að
beita öðrum og tæknilegri að-
ferðum til að auka frjósemina.
Hin svokallara vakagjöf eða hor-
mónagjöf hefur verið reynd hér á
landi síðan 1953—1954 og þótt
reynslan sé ekki mikil enn sem
komið er, gefur hún þó nokkrar
upplýsingar.
'—»
Frummælandi á bændaklúbbs-
fundinum, Árni Pétursson, sagði
frá þessum merku tilraunum,
sem hófust á sauðfjárræktarbú-
inu á Hesti í Borgarfirði veturinn
1953—1954. Þessar tilraunir þóttu
gefast svo vel, að þær voru gerð-
ar víðar, á vegum tilraunaráðs,
til dæmis á Hólum.
Fyrsta verkefni þessara til-
rauna var að fá úr því skorið,
hvort fá mætti mestan hluta fjár-
ins tví- og þrílembdan með vaka
inngjöf. Það kom þegar í ljós að
svo var. Næsti áfanginn var sá,
að finna hæfilegt magn þessa
efnis og ennfremur að gera sam-
anburð á innlendum og erlendum
hormónum. En vakinn eða hor-
móninn er unnið úr blóðvatni úr
fylfullum hryssum.
Ræðumaður sagði að gefa
þyrfti vakann 12 dögum eftir
gangmál ánna ,en láta þær síðan
fá fang á réttum tíma. Vakanum
er sprautað undir húðina. Þegar
frjósemi ánna er aukin á þennan
hátt, er ekki komist hjá nokkuð
aukinni vinnu við hirðingu, og
ouk þess kostar skammturinn ca.
15 krónUr í hverja kind.
Til þess að kort og bréf (jóla-
kveðjur) verði borin út á að-
fangadag, verða þau að vera
merkt orðinu „Jól“ í vinstra
hægra horni utanáskriftarmegin
og skilað til flutnings eigi síðar
en fyrir kl. 24 þann 21. des. (í
póstkassa bæjarins).
Laugardaginn 21. des. verður
póststofan opin til kl. 22.
Póstnotendur, kaupið frímerki
tímanlega og frímerkið sendingar
yðar í ró og næði heima. Látið
síðan sendingarnar í póstkassa
þann, sem næstur yður er.
Frímerki verða til sölu í Bóka-
búð Rikku.
Á Hólum hefur reynzlan orðið
sú, að ekki megi nota stærri
skammt en 500 einingar. Þá hef-
ur komið í ljós að hormónarnir
frá Keldum þurfa að geymast í
frosti, þar til þeir eru notaðir, en
eru þá jafn öruggir til árangurs.
Það hefur ekki reynst örðugt
að fá þrílembdar ær og fjór-
lembdar og jafnvel hefur ein-
staka ær borið fleiri lömbum. En
jafnframt hefur reynslan orðið
sú, að ærnar svara ekki hor-
mónagjöfinni mörg ár í röð. Og
fjárhagslegar niðurstöður liggja
ekki fyrir ennþá.
Notkun hinna örfandi lyfja
virðast geta átt rétt á sér þegar
um ófrjósama stofna er að ræða.
En margir fjárræktarmenn hafa
komizt langt í að auka frjósemi
ánna með úrvali og ennfremur er
fóðrun mjög mikilvæg.
Margir eyfirzkir bændur hafa
þegar aflað sér hinna nýju lyfja
og ætla að gera tilraunir með þau
í vetur.
Ræðu frummælanda var vel
tekið og á eftir hófust fjörugar
umræður, sem stóðu fram á nótt
og bar margt á góma ,þótt hér
verði ekki rakið.
Burðargjöld fyrir bréfpóstsend-
ingar:
Bréf að 20 gr. (innanbæjar) kr.
1,50, (innanlands) kr. 1,75.
Bréfsspjöld (innanbæjar) kr.
0,75, (innanlands) kr. 1,00.
Jólakortin má láta í opin um-
slög til hlífðar, en sé umslögun-
um lokað, telzf sendingin bréf.
Til þess að bréf og bögglar inn-
anlands komist í hendur viðtak-
anda fyrir jól, er öruggast að
skila þeim tímanlega í póst.
Póstur verður sendur flugleiðis
á alla áætlunarstaði Flugfélags
íslands. (Daglega til Reykjavík-
ur.) Póststofan.
í fyrraltvöld hafði Krossanesverksiniðjan tekið á móti 15500 málum
síldar. — Þann dag var landað rúmlcga 1500 málum.
Tiikynning fil pósfnotenda á
Akureyri og nágrenni
Bréf Bulganins fil forsætisráðh.
(Framhald af 1. síðu.)
sett fram tillögur um stofnun sant-
eiginlegs öryggiskerfis í Evrópu,
um afnám Atlantshafsbandalagsins
og Varsjárbandalagsins, og eftir að
vesturveldin höfðu neitað að fall-
ast á ]>á tillögu; geiá'ium vér tilliigu
um að efna til griðasáttmála milli
aðilja að þessum hernaðarbanda-
lögum.------
Verða tæplega bornar á það
brigður, að nú er komið að æðiþýð-
ingarmiklum þáttaskilum í þróun
alþjóðamála.-----
Hið þýðingarmcsta skref í áttina
til þess að skapa skilyrði til gagn-
kvæms trausts og varanlcgs friðar
þjóða í milli, yrði án efa það, ef
takast mætti að ná samkomulagi um
afvopnun. — Sovétstjórnin hefur
gert og heldur áfram að gera sitt
ýtrasta til þess að leysa þetta vanda-
mál.-----
Nú er það alkunna, að sum al-
þjóðleg vandamál, þar á meðal af-
vopnunarmálið, eru svo flókin, að
þau verða ekki levst í einu vetfangi,
eins og alþjóðamálum er nú háttað,
svo sem reynslan hefur sýnt. Fyrir
því leggur Sovétstjórnin það til, að
reynt verði að leysa vandamál þessi
smátt og smátt, stig af stigi. I fyrsta
áfanga myndi það gagngert bæta
alþjóðlegt samkomulag og vekja
traust á samskiptum þjóða á milli,
ef þjóðir þær, sem hlut eiga að máli,
vildu takast ])á kvöð á hendur að
nota ekki kjarnorkuvorpn og að
fresta um að minnsta kosti 2 eða 3
ár tilraunum með sprengingar
kjarnsprengja. Teljum vér, að hægt
myndi að láta samning um bann
við slíkurn tilraunum ganga í gildi
þegar frá 1. janúar 1958.
Eins og nú standa sakir myndi
það hafa þýðingu, ef stórveldin
féllu frá að staðsetja hvers konar
kjarnvopn í öðrum löndum, þar
með auðvitað á íslandi. Gerir Sovét-
stjórnin það að tillögu sinni, að
ilandaríkin og Rretland semji nú
þegar um að staðsetja ekki kjarn-
vopn af nokkru tagi í Austur- og
Vestur-hýzkalandi. Næðist slíkt sam-
komulag, og scmdu Sambandslýð-
veldið Þýzkaland og Þýzka alþýðu-
lýðveldið sín á milli um að fram-
leiða ekki kjarnavopn né leyfa stað-
setningu þeirra í Þýzkalandi, ])á
myndu ríkisstjórnir Póllands og
Tékkóslóvakíu, í samræmi við þeg-
ar gegnar yfirlýsingar þar um, á-
byrgjast að framleiða ekki kjarna-
vopn né leyfa staðsetningu þeirra í
löndum sínum. Með þessu móti
yrði víðáttumikið landsyæði með
meir en 100 milljónum íbúa, laust
við kjarnvopn, en sú staðrcynd, að
landsvæði |>etta liggur í Evrópu
miðri, niyndi stórlega draga úr hætt-
unni af kjarnorkustyrjöld.
Næsta þýðingarmikla skrefið yrði
það, að efna til griðasáttmála milli
ríkja þeirra, scm eru aðiljar að
Norður-Atlantshafsbandalaginu, og
þeirra, sem þátt taka i Varsjársamn-
ingnum. Gefur auga leið, að slík
samningsgerð myndi efla horfurnar
fyrir friði að miklum mun.------
Þcgar tillit er tekið til þess já-
kvæða árangurs, sem náðist á ráð-
stefnunni í Genf sumarið 1955 milli
forsætisráðherra stórveldanna fjög-
urra, hlýtur að mega álykta, að
fundur háttsettra fulltrúa kapít-
alskra og sósíalskra ríkja myndi og
hafa mikil áhrif.
Nauðsyn ber að sjálfsögðu til, að
þátttakéndur í slíkum fundi tækju
fullt tillit til hins raunvcrulega á-
stands og hefðu fullan hug á að
komast að nauðsynlegu samkomu-
lagi.
Sovétstjórnin cr reiðubúin til
þess að taka af fyllsta skilningi til
athugunar þær tiílögur, sem önnur
lönd kunna að setja fram í því
skyni að tryggja alþjóðafrið, cink-
um friðinn í Norður-Evrópu. Lítur
hún með samúð á þær óskir, sem
fyrir skemmstu hafa verið frarn
bornar af nokkrum stjórnmála-
mönnum Eystrasaltslandanna, að
Eystrasalts- og Skandinavíuliindin
lýsi því yfir, að þau muni ekki
reyna að leysa }>au vandamál, sem
upp kunna að koma þeirra í milli,
með valdbeitingu.
Með því að ríkisstjórn Sovétríkj-
anna er það mjög i mun að cfla
friðinn í Norður-Evrópu, þá myndi
liún vera reiðubúin til þess að
styðja tillögur, er fram kynnu að
vera bornar í því skyni að ábyrgj-
ast öryggi íslands, lil dæmis í formi
tryggðs hlutleysis þess, jiar sem
einkum væri gert ráð fyrir því, að
á landinu vrðu engar erlendar hcr-
stöðvar, heldur ekki flugbækislöðv-
ar. —
Að því er varðar beinlínis sam-
skipti Sovétríkjanna og íslands, er
mér ánægja að því, herra forsætis-
ráðherra, að taka það frain, að aldr-
ei hefur borið neinn skugga á sam-
búð landa vorra fyrir sakir misskiln-
ings eða ágreiningS. Sovétstjórnin
getur fyrir sitt leyti fullvissað ís-
lenzku ríkisstjórnina og Islendinga
um, að Sovétríkin hjifa jafnan stefnt
að því að viðhalda vinsamlegum
samskiptum við Island. Oss er á-
nægja að því, að hagstæð og gagn-
kvæm viðskiptatengsl milli Sovét-
ríkjanna og íslands hafa orðið
traustari á undanförnum árum. Við-
skiptamagn Jandanna hefur aukizt
verulega. Hcfur Sovétstjórnin viljað
mæta Jslendingum á miðri leið, að
því er varðar þróun verzlunarvið-
skipta. enda tekið fram af hálfu
Islendinga, að þau hafi mikla fjár-
hagsþýðingu fyrir land yðar. — —
Eg leyfi mér, hcrra forsætisráð-
herra, að láta þá von í ljós, að rík-
isstjórn íslands muni gerhugsa þau
sjónarmið, sem fram eru sctt í bréfi,
þessu. Það cr sannfæring vor, að
allar þjóðir, stórar sem smáar, geti
með virkum hætti lagt sitt af mörk-
um til þess að lægja þá spennu, er
nú ríkir þjóða á milli, og til þess að
efla frið.
Fyrir sitt leyti mun Sovétstjórnin
reiðubúin til ]jess að atluiga vand-
lega álit það og tillögur, scm ríkis-
stjórn Islands telur sér bera að
leggja fyrir stjórn Sovétríkjanna.
Yðar einlægur,
N. Bulganin.
Herra Hermann Jónasson,
forsætisráðhcrra Jslands,
Skapmikill skipstjóri
Þýzkur skipstjóri, 39 ára gam-
all, missti stjórn á skapi sínu, er
danskir tollþjónar heimtuðu að
hann opnaði skáp bak við út-
varpstækið í kátunni. Skipið lá
við bryggju í Höfn ,og skipstjóri
lét leysa landfestar og sigldi af
stað, með 3 tollþjóna innanborðs
og stefndi til hafs. Tollþjónarnir
æptu á hjálp, og kom tollbátur á
eftir skipinu og' neyddi það til að
snúa við.