Dagur - 12.05.1962, Blaðsíða 5

4
frr1^.....
Daguk
AS sljórna bæ
t HVERJU er það fólgið að stjórna bæj-
ar- eða sveitarfélagi nú á tímum? Hver
eru verkefni bæjarfulltrúanna t. d. 1
kaupstað eins og Akureyri? Og hvað
þurfa þeir helzt að hafa til brunns að
bera, til þess að geta ráðið fram úr sam-
ciginlegum vandamálum bæjarbúa?
Þessu er ekki auðsvarað í stuttu máli.
En eitthvað má nefna. Víst er það, að
verkefni bæjarfulltrúa og hreppsnefnd-
armanna hafa á þessari öld breytzt mjög
frá því sem áður var. Fyrrum voru þau
að verulegu leyti í því fólgin að jafna
niður útsvörum og aðstoða þá, scm voru
hjálpar þurfi. Nú eru útsvörin lögð á
samkvæmt lan lslögum og tryggingastarf-
semi að miklu leyti komin í stað opin-
berrar framfærslu. En starfsemi bæjar-
félaganna hefur samt stóraukizt. Hún er
komin inn á ný svið.
Nútíma bæjarfélag er að verulcgu leyti
rekið eins og stórfyrirtæki í mörgum
starfsgreinum. Bæjarfélag eins og Akur-
cyri rekur fiski- og verzlunarhöfn, raf-
magnsvcitu, vatnsveitu, sjúkrahús, gatna-
gerð, stundum útgerð eða álíka fram-
leiðslufyrirtæki, svo að nefnd séu dæmi.
Það þarf að taka stórlán, semja um kaup
á vörum og alls konar þjónustu og sinna
margs konar viðfangsefnum öðrum við-
skiptalegs eðlis.
Vaxandi bæ þarf að skipuleggja með
kunnáttu og framsýni, svo að ekki fari í
bága við þarfir komandi tíma. Stjórn-
endur bæjarins þurfa að geta beint húsa-
gerð og byggingaraðferðum í rétta átt og
fundið ráð til að gera einstaklingum og
fyrirtækjum auðveldara að byggja upp
bæinn. Bæjarfélagið sjálft þarf að koma
upp opinberum byggingum, götum, liafn-
armannvirkjum o. s. frv., og þar skapast
mörg vandamál, sem bæjarstjórnin verð-
ur að ráða fram úr hverju sinni.
Margt er það og mikilsvert, sem bæj-
arfélagið verður að inna af hendi í þágu
hinnar uppvaxandi kynslóðar. Fræðslu-
mál barna og ungmenna eru ávcgumþess
og mörgu öðru þarf að sinna þeim til
uppeldis og menningar. Ráðamenn bæj-
arfélagsins þurfa að skilja æskuna, við-
horf hennar og þarfir og gæta þess, að
tímarnir breytast og mennirnir með.
Enn er það ótalið, sem með cngu móti
má gleyma: Efling atvinnulífsins í bæn-
um, því að atvinnulífið er undirstaða alls
annars. Takist ekki að efla atvinnulífið
og auka verkefnin, getur bærinn ekki
vaxið. Þá stendur hann í stað cða dregst
saman, og fólk flyzt burt í leit að lífs-
framfæri. Hvort sem bæjarfélagið rekur
sjálft atvinnufyrirtæki eða ekki, getur
framtakssöm, útsjónarsöm og úrræðagóð
bæjarstjórn miklu áorkað í þá átt að
skapa atvinnulífinu vaxtarskilyrði.
Þetta og ýmislegt annað af því tagi
hljóta menn að liafa í huga, er þeir gera
það upp við sig, hverjum þeir treysti bezt
til að gæta sameiginlegra hagsmuna. Mik-
ilsvert er þá, að eiga kost á mönnum,
sem reynslu hafa í félagsmálastarfi og
sýnt hafa í verki, að þeir eru hæfir til að
vinna með hagsmmii annarra fyrir aug-
um, mönnum, sem hafa þekkingu á mál-
um og gæddir eru þrcki og ótvíræðum
forystuhæfileikum.
V-------------------------------------^
Akureyri á glæsilega framtíá!
Efsti maður B-listans, Jakob Frímannsson, ræð-
ir við Dag um mátt almannasamtakanna, fyrir-
hugaðar framkvæmdir á vegum KEA, vöxt iðn-
aðarins í bænum, þar á meðal skipasmíðar o. fl.
BLAÐAMAÐUR bíður eftir
viðtali fyrir Dag við efsta mann
B-listans — en aðeins örskamma
stund. Við höfðum mælt okkur
mót kl. 4 og á mínútunni kemur
Jakob inn úr dyrunum. Hann er
að koma af fundi utan úr bæ og
á að fara á annan fund kl. 5. Og
það er svo sem engin nýlunda,
því að Jakob Frímannsson er
einn starfsamasti maður í fé-
lagsmálum og athafnalífi lands-
ins um þessar mundir, og það
ekki aðeins hér á Akureyri og
við Eyjafjörð. Hér fer hann með
framkvæmdastjórn stærsta
kaupfélags á íslandi, en hann er
líka stjórnarformaður í Sam-
bandi íslenzkra samvinnufélaga,
og fer mánaðarlega til Reykja-
víkur ,til að gegna skyldustöi-f-
um sínum þar. En þar að auki
fer hann með mörg önnur trún-
aðarstörf á ýmsum vettvangi, og
ber þá fyrst og fremst að nefna
það, sem nú er helzt á dagskrá,
að hann hefur átt sæti sem einn
af fulltrúum Framsóknarmanna
í bæjarstjórn Akureyrar í 20 ár
og verið þar einn af helztu for-
ystumönnum um meðferð og
framkvæmd bæjarmála. Ef Ak-
ureyri á við vandamál að glíma
út á við og einhvers staðar und-
ir högg að sækja, þykir víst öll-
um eðlilegt og sjálfsagt, að hann
sé þar til kvaddur og treyst á
glöggskyggni hans, reynslu og
þekkingu. Þetta segja þeir fyrir
sunnan og þetta vita menn hér
á Akureyri, a. m. k. þeir, sem
aðstöðu hafa til að þekkja til
þessara mála.
Víst mætti það þykja forvitni-
legt, að fá þennan önnum kafna
mann til að segja ofurlítið frá
sjálfum sér og því sem á daga
hana hefur drifið, ekki sízt, þar
sem ætlunin er að hvetja fólk til
að greiða honum atkvæði í
kosningum. En Jakob Frí-
mannsson vill ekkert um sjálf-
an sig tala. Hann brosir ljúf-
mannlega eins og hans er vandi,
en er samt ákveðinn eins og
hann er líka vanur að vera og
segist ekki halda, að það geti
skipt neinu máli. Hann segist
yfirleitt reyna að gera eins og
hann geti, hvort sem hann sé að
vinna fyrir kaupfélagið eða bæj-
arfélagið, og það muni víst aðr-
ir reyna líka. Fólk muni svo
reyna að gera sér grein fyrir,
hvernig það hafi heppnazt fyrir
sér og öðrum. — En mér er allt-
af ánægja að ræða um það, sem
áunnizt hefur eða í vændum er
fyrir atbeina samvinnustefn-
unnar, ekki sízt hér á Akureyri
og annars staðar við Eyjafjörð,
bætir hann við.
Við göngum gegnum vinnu-
stofu kaupfélagsstjórans inn í
stóra, bjarta stofu, þar sem
stjóm Kaupfélags Eyfirðinga
heldur fundi sína, fáum okkur
þar sæti og tökum tal saman.
Við erum þar einir — og þó
ekki. Veggi þessa salar prýða
myndir látinna forystumanna í
félagsmálum Eyfirðinga, sem
einnig urðu forystumenn í fé-
lagsmálum þjóðarinnar. Þar er
Hallgrímur Kristinsson, ungur
og fráneygur, hvessir sjónir inn
í framtíðina. Og þar er Einar á
Eyrarlandi, hniginn að aldri, en
inu, og þeir meta þessa fram-
kvæmd mikils, því að á deildar-
fundi þeirra- var gerð ályktun
um, að votta félaginu þakkir
fyrir. Við höfum líka á undan-
förnum árum lagt áherzlu á að
breyta gömlu búðunum, svo að
þær fullnægi betur kröfum tím-
ans, og að þessu hefur verið
unnið.
Til hagræðis fyrir fólk, hefur
félagið stöðugt unnið að því, að
koma upp búðum sem víðast í
bænum. Nú stendur til að koma
upp nýrri kjörbúð í viðbót á
suðurbrekkunni.
Er von á fleiri nýjungum til
þess að bæta verzlunina í bæn-
um?
Jakob Frímannsson, framkvæmdastjóri, við skrifborð sitt.
svip hans móta vizka og reynsla
langrar aevi.
Við spjöllum fyrst um 'daginn
og veginn. Svo þagnar blaða-
maður með vilja, en Jakob held-
ur áfram og er óðar en varir
farinn að tala um það, sém hon-
um er hugstæðast.
Það er stundum sagt, segir
hann, að einstaklingar geri allt
betur en samtök almennings. En
við Eyfirðingar og Akureyring-
ar getum ekki tekið undir þá
kenningu. Samvinnufélagsskap
okkar hefur orðið vel ágengt
frá fyrstu tíð og hefur komið
miklu í framkvæmd. Það væri
fráleitt að segja að hann hafi ver
ið eftirbátur einstaklingsfram-
taksins. Ég vil þar nú einkum
nefna verzlunina, sem er stórt
mál, ekki sízt fyrir bæjarbúa, og
þá sérstaklega matvöruverzlun-
in. í þeirri grein hafa orðið
miklar framfarir á vegum sam-
takanna og aðrar eru á leið-
inni.
Viltu nefna dæmi?
Já, nýju kjörbúðina í Glerár-
hverfi. Hún er ein glæsilegasta
kjörbúð á landinu. Félagið á-
kvað það árið 1958, að þessi
kjörbúð yrði byggð, og nú er
því lokið. Enginn kaupmaður
hefði treyst sér til að byggja
slíka búð fyrir svo fámennt
hverfi. En það á eftir að verða
fjölmennara. Glerárhverfisbúar
eru sérstök deild í kaupfélag-
Ein stærsta framkvæmdin,
sem nú er í undirbúningi hjá fé-
laginu er bygging nýrrar kjöt-
vinnslustöðvar á Oddeyri í nánd
við frystihús félagsins þar. —
Sennilega verður byrjað að
byggja hana á þessu ári. Þar
munu bæjarbúar geta fengið
hina beztu þjónustu og vönduð-
ustu kjötvörur, framleiddar
með nýjustu vélum og áhöldum
við ákjósanleg skilyrði. Danskir
sérfræðingar teikna kjöt-
vinnslustöðina, en danskur kjöt-
iðnaður stendur, sem kunnugt
er, mjög framarlega og á ein-
hverja beztu sérfræðinga í Ev-
rópu á sínu sviði.
Hafið þið ekki á prjónunum
framkvæmdir á öðrum sviðuin,
sem bænum geta orðið að
gagni?
Jú, félagið er að undirbúa
stækkun á Skipasmíðastöð
KEA. Það er stórmál fyrir Ak-
ureyrarbæ, að hægt sé að efla
og auka skipasmíðar hér.
Bátar frá Skipasmíðastöð
KEA hafa reynzt framúrskar-
andi vel. Félagið á nú einhverja
beztu skipasmíðastöð á landinu.
Við höfum hingað til smíðað tré-
skip eingöngu, en höfum nú
mikinn áhuga fyrir því, að
koma upp járnskipasmíði. Hér
eru vissulega skilyrði til þess.
Höfnin okkar góða, járnsmiðir,
sem kunna.vel til verka og góð
verkstæði. Því má segja, að hér
sé hægt að byggja á traustum
grunni.
Enn er svo ótalin ein sú fram-
kvæmdin, sem stærst verður af
því, sem fyrirhugað er nú, en
það er væntanleg mjólkurstöð á
Gleráreyrum. Hún verður ein
stærsta bygging sinnar tegund-
ar á landinu og við það miðuð
að fullnægja þörfum framtíðar-
innar að svo miklu leyti, sem
hægt er að sjá þá þörf fyrir.
Viltu segja eitthvað almenns
efnis um samvinnuverzlunina í
samanburði við kaupmanna-
verzlun?
Frá sjónarmiði almennings er
þar ólíku saman að jafna. Innan
samvinnufélags er enginn ein-
staklingur til, sem geti farið
burt með verzlanir þess og
verksmiðjur, eða andvirði
þeirra. í samvinnufélagi hafa fé-
lagsmennirnir möguleika til
þess á fundum sínum, að ráða
öllu um fyrirkomulag verzlun-
arinnar. Þeirra er valdið og
eignarrétturinn. — Fjármagnið
ræður hér ekki, heldur fólkið,
sem er í félaginu. Og áhrif fé-
lagsmanna innbyrðis fara ekk-
ert eftir hví, hve mikil viðskipti
þeirra eru, eða hvort þeir eiga
inni eða ekki. Ef ágóði verðúr,
fá félagsmenn hann endur-
greiddan í stofnsjóð, sem er eign
þeirra sjálfra. Það hefur tíðk-
azt hér, að borga út stofnsjóð,
þegar félagsmaður hefur náð
háum aldri, þótt það sé raunar
ekki skylt að lögum, og má
segja, að þá sé um eins konar
ellitryggingu að ræða. Árleg út-
borgun úr Stofnsjóði KEA er
nú 400—500 þúsúnd krónur. En
innstæður í stofnsjóðnum námu
samtals í árslok 1961 nálega 20
milljónum króna. Þessa upphæð
eiga félagsmenn inni, án þess að
nokkur hafi í rauninni orðið
þess var að hann hafi nokkru
sinni látið neitt af hendi af tekj-
um sínum. Þetta er beinn pen-
ingalegur hagnaður af því að
hafa verið í samvinnufélagi, auk
alls annars góðs, sem félags-
skapurinn hefur látið af sér
leiða í þágu almennings.
Hve margt fólk vinnur hjá fé-
laginu og hve mikið greiðir fc-
lagið í vinnulaun árlega?
Árið 1960 voru fastráðnir
starfsmenn félagsins rúmlega
420, og flestir á Akureyri. AIls
greiddi félagið í laun fastra
starfsmanna og lausráðinna 35
millj. kr. Sú tala hækkaði á ár-
inu sem leið og var þá rúm-
lega 32 millj. á Akureyri einni.
— Launagreiðslur ársins 1960
svöruðu til árskaups um 700
verkamanna, miðað við þann
kauptaxta, sem í gildi var það
ár.
Hvað um þátttöku Akureyr-
inga í félaginu og starfsenii
þess?
Árið 1960 voru félagsmenn í
KEA 5309. Af þeim voru 2485 á
Akureyri, og Akureyringar áttu
83 fulltrúa á aðalfundi. Félagið
annast því mjög mikið af nauð-
synjavörukaupum fyrir Afeur-
eyringa og sér um margs konar
(Framhald á bls. 7)
LITIÐ í
s
Norskir úfgerðarmenn mæla gegn a8-
Stórþingið ræður því til lykta.
2. Að því er tekur til sjávar-
útvegs Noregs, er það álit vort,
að ástæða sé til að óttast um
framtíðina, ef Norðmenn gerast
fullgildir aðilar að bandalaginu.
Ákvæði Rómarsáttmálans um
óheft réttindi til atvinnurekstiv
ar, löndunarrétt o. fl., hlýtur ó-
hjákvæmilega að hafa í för með
sér, að sérstaða Noregs sem fisk-
veiðilands er ekki lengur fyrir
hendi.
3. Það er ómenguð óskhyggja
að ímynda sér, að fiskútflutn-
ingur Norðmanna aukist við það
að þeir greiði aðildarríkjum
bandalagsins götuna — fram yf-
ir það, sem nú er — til þess að
verða sjálfum sér nóg um fisk-
framleiðslu.
Þvert á móti myndi það að
sjálfsögðu minnka stórlega sölu-
möguleika á eigin afurðum vor-
um.
4. Ekki teljum vér það held-
ur líklegt, að Norðmenn geti í
væntanlegum viðræðum haft
þau áhrif á þjóðir Efnahags-
bandalagsins, að því er snertir
sjávarútvegsmál, að hagsmunir
Norðmanna séu fulltryggðir.
Vér verðum að gera ráð fyrir
því, að Norðmenn hljóti þá sem
aðrir, að gangast undir megin-
reglur Rómarsáttmálans, og
margar þeirra eru svo vaxnar,
að þær eru ósamræmanlegar
hagsmunum norsks sjávarút-
vegs.
5. Að voru áliti yrði það hag-
felldara fyrir sjávarútveginn, að
Norðmenn hæfu viðræður um
lauslegri tengsl við Efnahags-
bandalagið, t. d. með aukaaðild
eða öðru slíku. Slík tengsl eru
sýnu æskilegri en full aðild.
6. Fari svo, að Norðmenn geti
ekki náð viðunandi samningum
um aukaaðild, og hljóti þar af
leiðandi að standa utan banda-
lagsins, þá sjáum vér ekki, að
það geti skaðað sjávarútveginn
stórlega.
Hitt er eins liklegt, að hags-
munum sjávarútvegsins, og
raunar landsins í heild, sé bezt
borgið með því að Norðmenn
standi tlgérlega utan bandalags-
ins.
ild að Elnahagsbandalagi
„Norðmönnum bezt að standa utan bandalags-
ins.“ - Senda stórþinginu ályktun
EFNAHAGSBANDALAG EV-
RÓPU er mjög á dagskrá, ekki
aðeins erlendis, heldur og hér á
landi. A tímabili virtust áhrifa-
inikil öfi hérlendis vinna að því
að útbreiða þá skoðun, að !s-
lendingum væri nauðugur einn
kostur að ganga í þetta banda-
lag, ella væru lífshagsmunir
þjóðarinnar í voða. Var á ýms-
um mikils háttar mönnum að
heyra, að okkur bæri sem fyrst
að leita eftir aðild að bandalag-
inu, en upp á síðkastið cr farið
að gæta nokkurs efa um ágæti
slíkra aðgerða. A. m. k. mun
enginn stjórnmálaflokkur í land-
inu vera tilbúinn til þess að
mæla mcð því, að við sækjum
um fulla aðild, þó að enn kunni
að vera til cinstaklingar, sem
það vilja. Að vísu gera stjórnar-
flokkarnir talsverðar gælur við
svoncfnda „aukaaðild“ án þess
að enn sé að fullu vitað, hvað í
því orði felst. Þar sem margt
bendir til, að aukaaðild sé að-
eins stig í þróun til fullrar að-
ildar með öllum þeim óviðráð-
anlegu skyldum, sem henni
fylgja, þá er í hæsta máta óráð-
legt að gera mikið úr þeim
möguleika, að það sé sú leið,
sem hæfir Islendingum.
Hingað hafa borizt fréttir í
vetur af umræðum um þetta
mál í norska Stórþinginu, og er
svo að sjá sem flestir þingmenn
vilji hefja viðræður við banda-
lagið um hugsanlega aðild Norð-
manna, en þar með er þó engu
slegið föstu um aðildina í sjálfu
sér. Og nú hefur norska stjórnin
lýst yfir því, að hún muni leita
þjóðaratkvæðis um málið, áður
en þvi verður ráðið til lykta.
Fróðlegt er að fylgjast með
umræðum um þetta mál í norsk-
um blöðum. Er greinilegt, að al-
menningur er uggandi um fram-
tíð sína innan bandalagsins, ef
svo vildi til, og eitt af því nýj-
asta, sem ég hef séð, er svohljóð-
andi samþykkt, sem stjórn Fisk-
sölusamlags Sunnmæris og
Raumudals hefur gert og sent
norska þinginu:
„Stjórn Fisksölusamlags Sunn
mæris og Raumudals ræddi á
fundi sínum 29. marz 1962 um
aðild Norðmanna að Efnahags-
bandalagi Evrópu.
Samþykkt var að senda Stór-
þinginu eftirfarandi álitsgerð:
1. Málið er svo mikilvægt fyr-
ir alla norsku þjóðina, að þess
verður að krefjast, að kjósend-
ur fái að segja álit sitt, áður en
Þórhalla Jónsdóttir og Konráð Vilhjálmsson.
Þingeyingar fengu góða gjöf
Það var Þingeyingaskrá Konráðs Vilbjálmss
SÝ SLUFUNDUR Suður-Þing-
eyjarsýslu var haldinn dagana,
24.—27. apx-íl siðastliðinn.
Helztu fjárveitingar voru:
Til menningannála 136 þxis.
kr., til heilbrigðismála 156 þús.
kr., til búnaðarmála 77 þús. kr.
og til vega 330 þús. kr.
Sýslunefndin samþykkti hlut-
deild í stækkun sjúkrahússins í
Húsavík, og ákvað að hefja und-
irbúning að töku héraðskvik-
rnyndar.
Fundinum barst gjafabi'éf frá
Konráði Vilhjálmssyni, fi-æði-
manni fx-á Hafralæk, og konu
hans, Þórhöllu Jónsdóttur, sem
gáfu sýslunni Þingeyingaski-á,
mikið ritverk, sem Konráð hef-
ur unnið að síðustu 15 árin. Þar
eru taldir allir þeir, sem búsett-
ir voru í Suðui'-Þingeyjarsýslu
árið 1800 og þeir sem þar fædd-
ust á 19. öld eða fluttu inn í
sýsluna, getið foreldra þeirra og
helztu dvalarstaða og fleira
fram tekið til ómetanlegs fróð-
leiks og skemmtunar.
Færði sýslunefndin gefendun-
um fyllstu þakkir fyrir þennan
einstæða dýi'gi'ip, sem þau gáfu
sýslunni. Oskaði nefndin þess,
að fá leyfi Konráðs til að láta
gera af honum mynd, er geymd
vei'ði í Myndasafninu í Lauga-
skóla. — (Fréttatilkynning frá
ski’ifstofu bæjarfógeta Húsavík-
ur.) □
7. A.ð öði'u leyti getum vér,
almennt talað, tekið undir við
álitsgerð þá, sem stjói'n Fiskifé-
lags Austui'lands (Det 0st-
landske Fiskei'iselskab) sendi
frá sér um þetta mál hinn 12.
marz s.l.
Álasundi, 29. marz 1962.
Stjórn FisksöJusamlags Sunn-
niæris og Raumudals.“
Þessi ályktun norsku útgerð-
armannanna er vissulega at-
hyglisverð, og er full ástæða til
þess, að við íslendingar gæfum
oi'ðum hennar gaum, svo og
ýmsu öðru, sem fer í sömu átt.
Því hefur vei’ið haldið fram af
sumum, að Noi'ðmenn og íslend-
ingar kynnu að eiga við svipuð
vandamál að etja í sambandi við
stofnun Efnahagsbandalagsins,
einkum að því er tekur til fisk-
veiða og útflutnings sjávaraf-
urða, og því hefur verið hreyft,
(Framhald á bls. 7.)
BÆJARBLOÐIN
„Til alvarlegar at-
hugunar“
BRAGI SIGURJÓNSSON birt-
ir í Alþýðumanninum 2. maí
grein með yfii'ski'iftinni „Til al-
varlegi'ar athugunar“ og er sú
gi-ein sannai'lega athugunar-
verð. Þar birtir hann glefsur úr
kosningalögunum og refsi-
ákvæði, ef þau eru brotin. Síð-
an kemur skýringin. Og hún er
sú, að ónafngi-eindir menn beiti
„skefjalausum ágangi og ái'óð-
ursfi'ekju“.
Þessar dylgjur gefa mai'gt til
kynna. Er ritstjórinn með þessu
að aðvai'a sína menn, eða þann
stjórnmálaflokkinn, sem fé-
sterkastur er í landinu og ekki
sparar fjármagn til að halda á-
róðursvél sinni í fullum gangi?
Eða er ritstjói'inn að gefa í
skyn, að héi'aðsdómarinn og
lögreglustjórinn á Akureyri láti
það órefsað, að börgarar í bæn-
um hafi brotið kosningalögin
svo freklega að við liggi 20 þús.
króna sekt eða fangelsi í allt að
4 árum?
Eða eru ritstjórinn og. Alþýðu-
flokkurinn hér í þæ í slíkum
nauðum staddir, að rítstjórinn
telji lífsnauðsyn"'að linnleiða
þennan „tón“ í -kosningaumræð-i
um, sem nú ei-xi að hefjast? ■
Svona eru svörin!
UPPLÝST er með dæmum hér
á Akui'eyi'i, að nafngreindar
kornvörur í búðum hafi hækkað
í verði um 77.7—121%,. eftir að
„viðreisnin“ gekk í gildi. Blað-
ið íslendingur svarar: „Maðui-
inn lifir ekki af einu saman
brauði.“ Á öði'Um stað í blaðinu
er þetta kölluð „nokkui-rg aura
hækkun“!
Upplýst hefúr verið, að
hér á Akureyri hafi steinolía,
timbur, sement og kol hækkað
í verði um 70—94% á sama tíma
og útgjöld í-íkisins hafi hækkað
um nál. 100% á tímabilinu 1959
—1962. íslendingur svai-ar: „í
sjálfu sér er ekkert við því að
segja, þótt fólk fjargviðrist yfir
hækkandi útgjöldum heimila,
sveitarfélaga og ríkisheildarinn-
ar“!
Vakin hefur vei-ið athygli á
því, að álögur á þjóðina hljóti
að hafa stói’hækkað á ái’unum
1959—1962, úr því að umsetning
fjáx'laga hafi aukizt um nálega
100%.
Þessu svarar fslendingur svo:
Þetta er ekki skattahækkun
heldur fólksfjölgun, það er eins
og þegar börn bætist við á heim
ili. Heldur ritstj. íslendings að
þjóðinni hafi fjölgað um 100%
á 3 árum?
Minnzt hefur verið á'það í
Degi, að fjármálaráðherra hafi
gefið yfii'lýsingar um spai'nað,
en erfiðlega gengið með efnd-
ii'nai'.
Sem svar við því nefnir ís-
lendingur tvö sparnaðardæmi,
annað rétt, hitt vafasamt. En
lítið er það upp í 50 spai-naðai'-
loforðin, sem Gunnar Thorodd-
sem og Magnús Jónsson lásu
upp á Alþingi og í útvarpi á sín-
um tíma. Enn minna, ef taldar
væru fram allar nýjar nefndir
og nýju embættin, sem í'íkis-
stjórnin hefur sett á stofn. Að
þessu verður vikið síðar.
Niðurstaða íslendings er líka
þessi: „Fækkun stai'fsmanna í
opinberri þjónustu tekur hins
vegar sinn tíma.“ Satt er oi'ðið.
Ætli hún taki ekki tímann fram
yfir næstu Alþingiskosningar?
Hvað er að óttast?
SUMIR ræðumenn á fundi
Sjálfstæðismanna töldu voða á
ferðum, ef Framsóknai'menn
mynduðu meiri hluta í bæjai'-
stjórn með kommúnistum eftir
kosningar. Ekki hefur þó verið
gefin út nein yfii'lýsing um
slíkt. En var ekki hætta á ferð-
um þegar Ólafur Thors mynd-
aði ríkisstjói'n með kommúnist-
um 1944 og gerði Brynjólf
Bjarnason að menntamálaráð-
herra? Telur íslendingur, að Ól-
afur hafi gert í'angt þá? Og er
Ólafur Thors þeirrar skoðunar?
Gæti ekki skeð, að Sjálfstæðis-
menn tækju upp samvinnu við
kommúnista aftur?
„Pólitískt mótvægi“
GÍSLI JÓNSSON taldi, á ný-
lega afstöðnum fundi, nauðsyn-
legt að „skapa pólitískt mótvægi
gegn hinu mikla valdi samvinnu
samtakanna“, eða þannig til-
færir íslendingur orð hans. Þá
veit maður það, að Sjálfstæðis-
flokkurinn telur þörf á pólitísk-
um liðssafnaði gegn samvinnu-
samtökunum og hinni heilla-
drjúgu þjónustu þeirra við
almenning í þessu landi, óg
mun það nú víst þykja saga
til næsta bæjar, að Sjálfstæðis-
maður skuli hafa viðui'kennt
þetta opinberlega. Hafi Gísli
Jónsson þökk fyrir hreinskiln-
ina.
- Utflutt teppi...
(Framhald af bls. 1)
sem þegar er fullsamið um. En
fastlega má gera ráð fyrir því,
að hinn mikli viðbótai'samning-
ur takist og er þá ekki annað
sýnilegt en að verksmiðjui'nar
þui'fi að ganga allan sólai'hring-
inn fyrr en vai'ii'.
í næsta mánuði mun Gefjun
fá vélasamstæðu af fullkomn-
ustu gerð til að auka ullar-
vinnsluna. Gera forráðamenn
verksmiðjunnar sér von um allt
að helmings framleiðsluaukn-
ingu með tilkomu þeirra. Verða
þá enn þáttaskil í hinni norð-
lenzku ullarverksmiðju, hjá
þessu kunna og trausta fyrir-
tæki.
Um þessar mundir ei'u einnig
þáttaskil í sögu Heklu, sem
framleiðir ullai-peysur úr Gefj-
unai'bandi. Verið er að byggja
stórhýsi yfir stai-fsemi hennar
nálægt öðrum Safnbandsvei'k-
smiðjum á Gleráreyrum. Fram-
kvæmdastjóri Heklu,er Ásgrím-
ur Stefánsson. □