Dagur - 22.12.1963, Page 1

- ............•—.........^
Málgach Framsóknarmanna
Ritstjóri: Erlingur Davíosson
Skrifstofa í Iíafnarítræti 90
Símar: Rit.stjóri 1166. Aucl.
OC AFCR. 1167. Prentverk Odds
Björnssonar h.f., Akukf.vri

©
±
GLEÐILEG
JÓL
$
-V
■í- -»
^ 'y' v’iSy' Íji'í' í'íSt' (3>*b' O'*"' v;»'t' O
í Lan
í HUGUM flestra okkar slaf
ar Ijómi af nafninu Israel,
allt frá pvi okkur var fyrst
kennt um boðskap Krists. En
löngu fyrir daga frelsarans
voru i landinu samin spá-
dóms- og sagnfrceðirit, sem
siðar varð hluti Bibliunnar.
Engin pjóð hefur nokkru
sinni polað aðrar eins liörm-
ungar og Gyðingarnir, sem i
ísrael bjuggu pegar löngu
fyrir okkar timatal og urðu
pá og siðar að berjast fyrir
tilveru sinni, verða layid-
flótla fólk, sem tvístraðist
um allan heim. En peir trúðu
staðfastlega á hlutverk sitt og
lielgar erfðir feðranna um
aldir og týndust aldrei i haf
pjóðanna, hvar sem peir
voru. Sex milljónir Gyðinga
voru myrtir í Þýzkalandi
Hitlers fyrir fáum árum. Það
er brot af pjóðarsögu peirra.
í tvö púsund ár höfðu peir
beðið pess að eignast sitt föð
urland. Draumur peirra rœtt
ist 1948, en pá sampykktu
Sameinuðu pjóðirnar stofn-
un Gyðiugaríkis í ísrael.
ísrael, sem liggur á aust-
urströnd Miðjarðarhafs, er
sem svarar áttunda hluta af
stcerð íslands, en Arabar ráða
löndum að landamcerum ísra
el, og eru pau lönd mörgum
sinnum stccrri og fjölmenn-
ari en ísrael.
í ísrael eru peir staðir flest
ir, sem bundnir éru nafni
frelsarans og helgaðir trú
kristinna manna um heirn all
an.
Siðan ísraelsriki var stofn-
að fyrir hálfum öðrum ára-
tug, hafa Gyðingar streymt
þangað hvaðancefa, flestir
mcð létta pyngju eða tóma,
en styrkir af óbilandi trú á
landið, söguna og sjálfa sig.
Þeir komu og koma enn frá
meira en hundrað löndum.
Þeirn er tekið opnum örm-
um.
I Israel gerðist pjóðfélags-
legt kraftaverk, sem a'llur
heimur undrast. Nokkur
hundruð púsund dreifðra
Gyðinga i Palestinu eru nú
sjálfstceð lýðrœðispjóð mcð
ncer 2,5 milljónir ibúa eftir
hinn gífúrlega fólksstraum
til landsins.
Tel-Aviv er höfuðborg
landsins og telur ncer hálfa
milljón rnanna. Það er fyrsta
borg Gyðinga siðan á timum
Bibíiunnar. Þar var fyrir fá-
um.árum hcimkynni refa og
sjakala á algjörlega gróður-
vana, uppblásnu landi. Sagt
er, að svo rnikill sé ferða-
mannqstraumurinn í pessari
ungu höfuðborg, að par séu
tl i 11 II
oft fleiri gestir en heimilis-
fastir.
Arabaríkin liófu ófrið við
Israel pegar við stofnun rik-
isins, og hafa raunar haldið
honum áfram síðan, ýmist i
bardögum eða með hörku-
legum viðskiptahöftum, sem
vart eiga sinn líka. Þau höft
standa að nokkru enn. En
prátt fyrir pað, að Arabarik-
in hótuðu mörgum rikjum
viðskiptabanni, ef pau
keyptu nokkrar vörur frá Is-
rael, hefur útflutningur
hins nýja rikis vaxið jafnt og
pétt.
A fyrstu árum Israels var
erfitt. að kveikja á eldspýtu,
fá skó til að tolla saman og
fatnað til að endast,“ segir
i nýrri bók AB um Israel,
„en nú framleiða verksmiðj-
urnar vörur allt frá gervi-
tönnum til matarsósu, fni
fiskinetum til rnjólkurdufts.
Árið 1961 nam útflutningur
inn yfir 10 milljörðum isl.
kr.“ Vefnaðarvara, tizkuvör-
ur, vélar, lyf og hjólbarðar
eru meðal peirra hluta. sem
framleicldir eru. Ennfremur
gefa isótópar, kafbátabyssur,
potur, slípaðir demantar o.
jl. ísracl góðar gjaldeyris-
tekjur.“
Hin stórkostlegu átök i
helga
iðnaði hafa vakið furðu. 1
landbúnaði eru pó framfar-
irnar enn eftirtektarverðari.
Eyðimörk pakti helming
alls landsins. Þar hafa hundr
uð sveitaporpa risið upp og
dautt land vcrið grcett. á ný
með undraverðum árangri.
Gifurleg mannvirki eru gerð
t.il að nýta alít fáanlegt vatn
fyrir hið sendna og purra
land, og verið er nú að
byggja kjarnorkuver til að
breyta sjó í ferkst vatn, hceft
til vökvunar dýrmcetum jarð
argróða.
Landsjóður gróðursetur á
ári hverju 70—80 millj. trjá-
plantna, m. a. i Píslarvœtta-
skógi. hjá Jerúsalem. Þar á að
vaxa eitt tré fyrir hvern Gyð
ing, sem nazisiar myrtu. Ná-
lcegt Genesarelvatni var
fyrsta sameignarbúið stofn-
að. Nú eru 230 slik samyrkju
bú í landinu. Siðar kornu
samvinnufélög bcenda, sem.
nú eru 350, auk pess er svo
rekinn landbúndður, sem
kennir sig'við einkaframták-
ið. En sameiginlég fram-
leiðsla pessara landbúnaðar-
fyrirtcckja nemur 17 milljörð
um isl. kr. Enn verður að
flytja inn korn, en sitrus-á-
vextir einir eru fluttir út úr
landinu fyrir álíka upphccð
og allar tekjur islcnzka rikis
ins voru fyrir tveim árum.
Landslagið sjálft breytist
dag frá degi. Örðugastur er
vatnsskorturinn. Gerðir eru
hjallar og prep í fjallshlið-
um t.il að safna vatninu par
sem jarðvegur er löngu skol-
aðu.r burt. Verkfraiðilegar at.
huganir, sem par liggja til
grundvallar, virðast i stórum
dráttum falla saman við forn
mannvirki, sem gerð voru i
sama tilgangi á dögum Dav-
iðs og Solomons. Árið 194 S
var álitið að helmingur lands
ins vceri órcektanlegt land og
til einskis nýlt. Nú er búið
að gera ácetlanir um lífsskil-
yrði milljóna manna á upp-
gróinni eyðimörk og pá á-
cetlun er byrjað að fram-
kvcema.
Stjórn Daviðs Ben-Gurion
vinnur að pvi að dreifa fólk-
inu um landið allt. — gera
allt landið byggilegt. Af
peim sökum eru líka verk-
smiðjur og hvers konar iðju-
ver byggðar á við og dreif,
einnig rnenntastofnanir. —
Djörfustu framtiðarvonir við
efnahag ísraels eru bundnar
ungum og vel menntuðum
vísindamönnum.
A hinum fáu árum, siðan
Israelsríki hið nýja var stofn
að, eru heilbrigðis- og
menntamál komin i betra
horf en i öðrum nálcegum
löndum. Æskan fccr ókeypis
skólavist, skceðum farsóttum
útrýmt, sakborningar fá ó-
keypis lögfrœðilega aðstoð, ef
peir eru fátcekir, og um öll
slík mál er fjallað fyrir opn-
um tjöldum.
Vegna ófriðarástandsins,
sem enn varir við nágranna-
rikin, cr sérstakur landvarna
her pjálfaður, og i honum
eru púsundir kvcnna.
Gyðingdómur, kristin trú
og Múhameðstrú eru upp
runnar meðal Gyðinga.
Land peirra er fullt af leynd
arclómum sögunnar og forn-
leifafundir ■ eru par tiðir og
merkir. Það er ekki einasta
slitur úr sálmum Daviðs oíí
O
/ögfrceðiskjölum cevafornum,
sem finnast enn i dag, heldur
fá hin hversdagslegu störf
nýtt. gildi vegna pess hve ojt
finnast fjársjóðir i jörð. Jarð
ýtur, sem ryðja jarðvegi, rek
ast á porp, sem legið hafa
öldum saman hulin sjónum
manna, en skráðar heimildir
segja sögu peirra. Og eigin-
lega var pað fornleifafrœðin
sem átti mestan pátt i pví,
að opna augu verkfrceðing-
anna fyrir rcektunarmögu-
leikunum á Negev-eyðimörk
inni, pvi fornmenjar vísuðu
veginn um notkun vatnsins.
Undur pau, sem nú gerast
i ísrael, hafa vakið heimsat-
hygli og er likt við krafta-
verk. Um pau getur að líta
i hinni nýju bók Almenna
bókafélagsins, sem áður er til
vitnað og hér var stuðzt við.

í rómversku leikliúsi Sesareu leikur liinn heimsfrægi Pablo Casals við undirleik Ituðolf Serkin,