Dagur - 01.05.1964, Page 2

2
Sparisj. SvalbarSssfrandar 50 ára
HINN 6. marz.sL hélt Sparisjóð-
ur Svalbarðsstrandar aðalfund
sinn. Sjóðurinn var þá jiýlega
orðinn 50 ára, tók til starfa í
ársbyrjun 1914.
Sparisjóðurinn var stofnaður
a£ ungmennafélaginu Æskan á
Svalbarðsströnd.
Það var á fundi í ungmenna-
félaginu þann 12. jan. 1913, að
Helga Níelsdóttir á Hallanda,
síðar kona Jóhannesar Laxdal
hreppstjóra í Tungu, kom fram
með þá uppástungu, að félagið
stofnaði sparisjóð.
Þessari uppástungu Helgu
var strax vel tekið, og þegar haf
inn undirbúningur að stofnun
sjóðsins. Hinn 15. nóv. var sam-
þykkt reglugerð fyrir sparisjóð-
inn. En á fundi í ungmennafélag
inu þann 27. desember 1913, var
kosin fyrsta stjórn sparisjóðs-
ins, en hana skipuðu Kristján
Tryggvason Meyjarhóli, Helgi
Valdimarsson Leifshúsum og Jó
hannes Laxdal í Tungu.
í reglugerð fyrir Sparisjóð
Svalbarðsstrandar, sem samin
var síðar, segir svo í 2. grein:
„Sparisjóðurinn er stofnaður af
ungmennafélaginu Æskan á
Svalbai’ðsströnd í Suður-Þing-
eyjarsýslu í því augnamiði að
hvetja börn og unglinga á fé-
lagssvæðinu til þess að leggja
aura sína á vöxtu, en eyða þeim
ekki. í óþarfa.“
Fyrsti gjaldkeri sparisjóðsins
var Jóhannes Laxdal í Tungu,
og hafði það starf á hendi til
1926, en þá tók við sjóðnum
Kristján Tryggvason frá Meyj-
arhóli. Kristján hafði sparisjóð-
inn í 4 ár, eða þar til hann flutti
burt úr sveitinni árið 1930. Þá
tók við gjaldkerastörfum Jó-
hannes Árnason á Þórisstöðum,
og hafði þann starfa á hendi í
10 ár.
Árið 1940 tekur svo Benedikt
Baldvinsson á Efri-Dálksstöðum
við sparisjóðnum, og hefur ver-
ið sparisjóðsstjóri síðan, eða í
24 ár.
Lengi framan af voru inn-
stæður í sparisjóðnum mjög litl-
ar, og kom sjóðurinn ekki að
því gagni til útlána, sem vonir
hofðu staðið tiU 'Þánnig voru
innistæður í sjóðnum aðeins kr.
1957 í árslok 1920, og fóru
minnkandi á næstu árum þar á
eftir.
Því var það, að nokkrir áhuga
samir ungmennafélagar fóru að
ræða um það eftir 1930; að efla
þyrfti sparisjóðinn með því að
fleiri aðilar stæðu að honum
heldur en ungmennafélagið.
Málið var svo rætt á ungmenna-
félagsfundum, og þar kom að
árið 1933 bauð félagið Sval-
barðsstrandarhreppi sparisjóð-
inn til eignar og;umráða.
Fóru svo fram viðræður um
málið árið 1934. Ekki var horf-
ið að því ráði, að hreppurinn
tæki við sjóðnum til eignar,
heldur var, að fengnu samþykkl
ungmennafélagsins, ákveðið á
almennum hreppsfundi 26. jan.
1935, að sparisjóðurinn skyldi
verða sjálfseignarstofnun með
ábyrgð 12. manna.
Nökkrum dögum síðar var
svo fyrsti fundur hinna ný-
kjörnu ábyrgðarmnana haldinn,
og þar kosin fyrsta stjórnin eft-
ir skipulagsbreytinguna. Þá
stjórn skipuðu þessir menn:
Jóhannes Árnason Þórisstöðum,
Halldór Jóhannesson Svein-
bjarnargerði og Benedikt Bald-
vinsson Efri-Dálksstöðum, og
var hann formaður sjóðsstjórn-
arinnar fyrstu 5 árin. Árið 1940
tók Jóhannes Árnason við for-
mannsstarfi og gegndi því í 6
ár. S.l. 19 ár hefur svo Sigurjón
„GRÓÐURINN“,
önnur íitgáfa
FYRIR nokkru gaf Ríkisútgáfa
námsbóka út fyrsta og annað
hefti af Gróðriríum, kennslubók
í grasafræði eftir Ingólf Davíðs-
son grasafræðing. Þetta er önn-
ur útgáfa, smekkleg að frágangi.
Litmyndir eru af 114 tegundum
jurta og þar af eru 83.af íslenzk
um villijurtum, en hinar af
ýmsum ræktuðum tegundum.
Svarthvítu myndirnar eru flest-
ar nýjar ljósmyndir. Grasafræð-
in á fremur erfitt uppdráttar í
skólum landsins og er það raun
ar lítt skiljanlegt, nema orsökin
leynist í framúrskarandi lélegri
kennslu. A . m. k. eru ungmenni
mjög fróðleiksfús í þessu efni
ef þau eiga þess kost að fræðast
um jurtagróðurinn úti í náttúr-
unni. Þá er bændum nauðsyn
' að kuhna nokkur skil á grasa-
fræði og eru þessi hefti Gróð-
ursins vel til þess fallin að auka
þekkingu þeirra og annarra,
þótt kamnir séu af skólaaldri.
Með hinni nýju kennslubók,
Grcðrinum, ætti grasafræðinám
ið að verða auðveldara en áður
í skólum landsins og. frá því
sjónarmiði er hin nýja útgáfa
hin. lofsverðasta. □
KyiKMYNDANIKA M.Í.R. í ALÞÝÐUHÚSINU
AÐALFUNDUR Akureyrar-
deildar M. í. R. — Menningar-
tengsla Islands og Ráðstjórnar-
ríkjanna samþykkti að efnt
skyldi á vegum deildarinnar til
kvikmyndaviku og hefur nú ver
ið ákveðið að hún verði dagana
3.-8. maí n. k.
Verða sýndar kvikmyndir
alla þá daga í Alþýðuhúsinu og
hefjast allar sýningarnar kl. 21
(kl. 9 e. h.).
Myndirnar sem sýndar verða
eru þessar og verða sýndar í
þeirri röð, sem hér er talin:
„Rómeó og. Júlía,“ ballett-
mynd eftir samnefndu leikriti
W. Shakespeare við tónlist Pro-
koffjevs. Aðalhlutverkið dansar
Galina Ulanova, frægasta og
mest dáða núlifandi ballettdans-
mær. — „Engisprettan“ eftir
samnefndri sögu Tsjekov. Eitt
aðalhlutverkið er leikið af Ser-
gej Bondartjúk, sem er meðal
fremstu leikara og kvikmynda-
leikstjóra Sovétríkjanna. —
„Heiður himinn“ — „Evgeni O-
negin“ ópera eftir Tsjaikovsky.
Aðalkvenhlutverkið syngur Ga-
lina Visnevskaja. — „Leyndar-
mál tveggja úthafa“ — „Frið-
ur fæddum“, en sú mynd hlaut
viðurkenningu á kvikmyndahá-
tíðinni í Feneyjum 1962.
Með öllum myndunum er ann
aðhvort enskt tal eða enskur
skýringartexti.
Jafnhliða kvikmyndasýning-
unum verður í Alþýðuhúsinu
sýning svartiistarmynda eftir
Verjensky. □
Valdimarsson í Leifshúsum ver
ið formaður sparisjóðsins.
Núverandi stjórn sparisjóðs-
ins skipa þessir menn: Sigurjón
Valdimarsson Leifshúsum. Bene
dikt Baldvinsson Efri-Dálksstöð-
um, sem lengst allra hefur verið
í stjórn sjóðsins, eða í 42 ár, og
Kjartan Magnússon Mógili.
Eftir . skipulagsbreytinguna
fór sjóðurinn að vaxa jafnt og
þétt, var í árslok 1940 orðinn
kr. 25.848,00.
Árið 1950 voru sparisjóðsinn-
stæðurnar orðnar um- 930 þús.
krónur, og , varasjóður rúmlega
73 þúsund. í árslok 1963 var
spariféð kr. 6.423.191,00 og eign
í varasjóði rúmlega 590 þús. kr.
Það er því óhætt að fullyrða að
sparisjóðurinn hefur haft mikla
þýðingu fyrir Svalbarðsstrand-
arhrepp, þótt að starfssvið hans
hafi að sjáifsögðu náð langt út
fyrir hreppinn, einkum hin síð-
ari ár.
Auk þess gaf sparisjóðurinn
50 þús. kr. til kirkjubyggingar
í sveitinni, þegar ný kirkja var
vígð á Svalbarði árið 1957. □
Lið Þórs sem vann fyrsta leikinn á nýja malar
vellinum á Akureyri siðastliðinn laugardag
Aftari röð frá vinstri: Steingrímur, Ævar, Magnús, Pétur, Númi
og Jón. Fremri röð frá vinstri: Guðni, Sævar, Samúel, Valsteinn
og Páll. — Liðið sýndi lipran leik og gott samspil,
SKÁKMEISTARAR FERÐAST UM LANDIÐ
AÐ undanförnu hafa þeir Helgi
Olafsson, núverandi skákmeist-
ari íslands, og Freysteinn Þor-
þergsson, sem.var íslandsmeist-
ari árið 1960, ferðast um Vestur
og. Norðurland á vegum Skák-
sambands íslands og teflt fjöl-
skákir, haldið kennslufyrirlestra
og auðgað skáklíf bæja og
sveita á ýmsan hátt.
Úrslit í fjölteflum til þessa
hafa orðið:
Helgi hefur teflt 91 skák, þar
af unnið 74,.gert 10 jafntefli og
tapað 7 skákum. Freysteinn hef-
Úrslit urðu þessi:
A-flokkur. sek.
Viðar Garðarsson KA 74.9
Magnús Ingólfsson KA 76.3
Reynir Pálmason KA 88.5
Brautarlengd 1480 m, port 26.
B-flokkur. sek.
Reynir Brynjólfsson Þór 77.7
Aðeins einn keppandi. Sama
braut og A-flokkur.
C-flokkur. sek.
Smári Sigurðson KA 60.5
Ingimar Karlsson Þór 64.0
Hörður Sverrisson KA 68.5
Brautarlengd 1280 m, port 21.
-------------------
MAÍBOÐHLAUPIÐ
ur teflt 116 skákir, unnið 99,
gert 12 jafntefli og tapað 5 skák
um. Alls tefldu þeir á fimm
stöðum hvor.
Helgi sigraði Norðurlands-
meistarann, Jónas Halldórsson,
á Blönduósi með 2:0. í átta
skáka einvígi Helga og Frey-
steins, sem fram fór á Siglufirði
og víðar, var staðan eftir sjö
skákir 6%:%, Freysteini í hag.
Þá hafa frændurnir, þeir Helgi
og Freysteinn, sem eru.tvímenn
ingar, tekið þátt í nokkrum
hraðskákmótum, og Freysteinn
12 ára og yngri. sek.
Öm Þórsson KA 33,0
Arngrímur Brynjólfss. Þór 42,4
Þorsteinn Vilhelmsson KA 45,3
' hefur haldið fyrirlestra með að-
stoð veggborðs.
Laugardaginn 2. maf taka þeir
félagar þátt í Hraðskákmóti Ak-
ureyrar 1964, sem gestir, og:
loks mun Freysteinn tefla fjöl-
tefli að Melum í Hörgárdal
mánudagskvöldið 4. maí kl. 9
e. h. □:
Skákþing Akureyrar
EFTIR 6 umferðir á Skákþingi.
Akureyrar er staðan í meistara-
flokki þessi hjá efstu mönnum:
Júlíus Bogason 5 vinninga, Mar-
geir Steingrímsson 5, Jón Björg-
vinsson 4¥> og Helgi Jónsson
3V2 og biðskák.
Aðeins ein umferð er nú eft-
ir, Margeir hefur þó lokið -sín-
um skákum.
í I. og II. flokki urðu efstir og
jafnir Halldór Halldórsson og
Jón Þ. Jónssan með 3 vinninga
hvor og verða því að leika til
úrslita um réttindi upp í meist-
araflokk. Q,
Frá. vinstri: Valsteinn, Guðni, Magnús, Pétur og Ingólfur.
Viðar varð Akureyrarmeistari í stórsvigi
AKUREYRARMDT í stórsvfgi
fór fram í Hlíðarfjalli um. sL
helgi. Þátttaka var fremur lítil
nema í yngri flokkunum.
13—15 ára. sek.
Heiðar Jóhannsson Þór 54,2.
Jónas Sigurbjörnsson KA 57,4
Árni Óðinsson KA 57,7
Þór Akureyrarmeistari í körfunknattleik
MAÍBOÐHLAUPIÐ, sem fram
átti að fara 1. maí, verður frest-
að vegna hátíðahalda verkalýðs
félaganna í bænum.
Er nú ákveðið að það fari
fram sunnudaginn 3. maí og
hefst kl. 11 árdegis á íþróttavell
inum.
Vitað er um 4 sveitir sem
taka þátt'í hlaupinu, það er frá
MA, KA, Þór og UMSE.
AKUREYRARMÓTI í körfu-
knattleik er nýlokið. Þór varð
öruggur sigurvegari, og athygli
vekur frammistaða B-liðs fé-
lagsins.
Úrslit einstakra leikja:
KA vann MA með 77:47,
Þór (A) vann KA með 55:47,
Þór (A) vann MA með 82:54
Þór (A) vann Þór (B) m. 74:44
KA vann Þór (B) með 48:44
Þór (B) vann MA með. 44:39
Úrslit:
Þór (A) 6 stig,
KA 4 stig.
Þór (B) 2 stig.
MA 0 stig.