Dagur - 17.10.1964, Síða 8

8
(Ljósmynd: E. D.)

Hér eru tveir nýir veghefiar frá V'egageröinni ao stórfum.
STÓRVIRKJUN OG STÓRIÐJA
Levndina, sem hvílt hefur yfir þessum málum þarf að afnema
Eysteinn Jónsson, Gísli Guð-
mundsson, Helgi Bergs og Her-
mann Jónasson, flytja á Alþingi
tillögu til þingsályktunar um
stórvirkjun- og stóriðjumál, svo
liljóðandi:
Alþingi ályktar að kjósa 7
manna nefnd til að kynna sér
niðurstöður þeirra rannsókna á
stórvirkjunarmöguleikum hér á
landi, er fram hafa farið á veg
um raforkumálastjórnarinnar,
svo og athuguna stóriðjunefnd
ar á möguleikum til stóriðju.
Nefndin velur sér formann.
Hlutaðeigandi ríkisstofnunum
og ríkisstarfsmönnum ber að
veita nefndinni allar umbeðnar
upplýsingar og aðstoð í starfi
hennar. Nefndinni er og heim-
ilt að ráða sérfróða menn sér
til aðstoðar.
Nefndinni ber að leggja fram
álit sitt og tillögur í stórvirkj-
unar- og stóriðjumálum svo
fljótt sem unnt er. Kostnaður
við stöi'fin greiðist úr ríkissjóði.
Skýrsla iðnaðarmálaráðherra
í greinargerð tillögunnar seg
ir svo:
Á síðasta Alþingi svaraði iðn-
aðarmálaráðherra fyrirspurn
varðandi undirbúningsathugan-
ir á möguleikum til stórvirkj-
ana og stóriðju á íslandi.
Flm. þessarar tillögu voru
HINN árlegi bindindisdagur,
sem Landssambandið gegn á-
fengisbölinu gengst fyrir, verð-
ur á morgun, sunnudag. Gert
er ráð fyrir að þess verði minnst
í kirkjum landsins og víðar.
Á Akureyri hefur dagsins ver
ið minnst ýmst með samkomu-
haldi, viðræðufundum við
fréttamenn og skólastjóra eða
á annan hátt. Að þessu sinni
verður dagsins minnst aðallega
í kirkjunni á Akureyri. Sára
GÓÐAR SÖLUR
TVEIR togarar Ú. A. seldu í
Þýzkalandi nú í vikunni. Náðist
góð sala miðað við aflamagnið.
Sléttbakur var með 115 tonn og
seldi á miðvikudag í Bremenhav
en fyrir 93.400 mörk. l^okkuð
af aflanum reyndist ósöluhæft.
Harðbakur seldi í Cuxhaven 15.
þ.m. 110 tonn fyrir 107 þús.
mörk.
þeirrar skoðunar þá, að stórvirk
unar- og stóriðjumálin væru eft
ir skýrslu iðnaðarmálaráðherra
komin á það stig, að skylt væri
og óhjákvæmilegt, að um þau
yrði fjallað á Alþingi á þann
hátt, sem gert er ráð fyrir í
þessari þáltil. Þeir fluttu því á
síðasta þingi þáltill, að efni til
eins og þessa, en hún fékkst
ekki samþykkt þá. Það er skoð
un flm., að sízt hafi dregið úr
nauðsyn þess, að Alþingi kjósi
nefnd til að athuga stórvirkjun-
ar- og stóriðjumálefni. Flm.
telja, aðríkisstjórnin eða starfs
menn hennar eigi ekki héðan af
að hafast neitt að, sem miklu
skiptir, í þeim má'um, fyrr en
Alþingi hefur átt þess kost að
kynnast þeim nánar og marka
þar stefnu, þegar nefnd sú hef
ur lokið störfum, sem kjósa skal
samkvæmt tillögunni.
Nefndarskip.in.
Það er með öllu ceðlilegt, að
ríkisstjórnin ákveði virkjunar-
stað eða staði fyrir stórvirkjun,
stofni til ákveðinnar teg. af stór-
iðju og ákveði staðsetningu henn
ar eða haldi áfram viðræðum við
erlend stóriðjufyrirtæki og fjár
málastofnanir um stóriðjurekst-
ur hér á landi, án þess að Al-
þingi hafi þar hönd í bagga. Hins
vegar er eðlilegt, að nefnd sú,
Ingimar Ingimarsson á Sauða-
(Framhald á blaðsíðu 7).
HINGAÐ kom til bæjarins um
síðustu helgi, Ólafur Stefánsson
bóndi á Víðihóli á Hólsfjöllum.
Erindi átti hann á skrifstofu
Dags, því þangað kom hann fær
andi „blindu börnunum“ nokk-
ur þúsund krónur frá Hólsfjalla
bændum. Ólafur er maður létt
ur á fæti, enda með vaskari ung
lingum í Laugaskóla, er hann
var þar um skeið, ef rétt er
munað.
Tækifærið var óðar gripið og
tíðinda spurt úr hans afskekktu
sveit.
sem þingið kýs samkvæmt til-
lögunni, ef samþykkt verður,
hraði störfum svo sem unnt er
Gert er ráð fyrir, að stofnanir
og starfsmenn ríkisins á því
sviði, sem hér er um að ræða,
láti nefndinni í té upplýsingar
og aðstoð. Jafnt ber til þess nauð
syn, að nefndin geti orðið sem
sjálfstæðust í starfi sínu og til-
lögugerð, og er því einnig gert
ráð fyrir, að hún geti sjálf aflað
sér aðstoðar hjá sérfræðingum,
sem eru óháðir þeim niðurstöð
um, sem fyrir liggja, og bráða
birgðaákvörðunum, sem tekn-
ar hafa verið.
Ályktun Alþingis um Jökulsá
á Fjöllum.
Hinn 22. marz 1961 samþykkti
Alþingi þingsályktun um að und
irbúa virkjun Jökulsár á Fjöll-
um til stóriðju, svo hljóðandi:
„A’þingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að láta hraða gerð
fullnaðaráætlunar um virkjun
Jökulsár á Fjöllum og athugun
á hagnýtingu orkunnar til fram
leiðslu á útflutningsvörum og
úrræðum til fjáröflunar í því
sambandi".
Síðan þessi þingsályktun var
afgreidd til ríkisstjórnarinnar,
eru nál. 3 ár liðin. Engin skýrsla
hefur verið gefin Alþingi eða
þingnefndum um, að lokið sé
því verkefni, sem skorað var á
stjórnna að framkvæma.
Ráðagerðir stóriðjunefndar.
Iðnaðarmálaráðherra gaf á
hinn bóginn 5. febr. sl. í fyrir-
spurnartíma á Alþingi lauslega
(Framhald á blaðsíðu 7).
Hver eru hin landfræðilegu
takmörlc Hólsfjalla?
Að austan er það Biskupa-
háls á sýslutakmörkunum milli
N-Þingeyjarsýslu og N-Múla-
sýslu. Og að vestan eru merkin
skýr, þar sem Jökulsá er.
En hvað eru mörg býli í sveit
inni?
Þau eru þessi: Grímsstaðir 1.
Grímsstaðir 2, Grímstunga, Hóls
sel og Nýhóll eða samtals fimm,
sem mynda þessa byggð og sér
stakt hreppsfélag. Fyrrum voru
þarna miklu fleiri byggð ból.
Rætt við Ólaf Stefánsson bónda á Víðihóli
SMÁTT OG STÓRT
V ANDRÆÐ AFUNDUR
Dagana áður en Alþingi var sett
hélt formaður Sjálfstæðisflokks
ins, Bjarni Benediktssan, vand-
ræðafund í Reykjavík. Mættu
þar ráðherrar flokksins og þing
menn, svo og flokksráðsmenn
„úr öllum kjördæmum lands-
ins“, eftir því seni Mbl. segir.
Ólafur Thors mælti fyrir fxmd-
arályktun, sem var „samþykkt
einróma“. Var þar m. a. lýst
yfir, að „tekist hefði að standa
vörð um gengi íslenzkrar
krónu“!
Svona gamansemi hefur efa
laust verið Ó. Th. vel að skapi.
í ályktuninni eru líka þær frétt
ir sagðar, að búið sé að „treysta
vinnufrið og samstarf stétt-
anna“. Retur að satt væri. í
lokin segir samt, að framundan
sé að „leysa ýmis vandamál“ —
og mun enginn draga það í efa,
enda vandræðafundurinn hald-
inn af því tilefni.
NÝ FRUMVÖRP
Auk fjárlagafrumvarpsins eru
fram komin á þingi nokkur
frumvörp önnur frá stjóminni.
Sum eru gamlir kunningjar,
'svo sem frumvörp um viðauka
við skatta, sem framlengdir em
ár frá ári og frumv. um ríkis-
borgararétt. Önnur fjalla um ný
mæli. Eitt þessara frumvarpa
fjallar um breytingar á þing-
sköpunum. Samkvæmt því á að
fjölga mönnum í þingnefndum
um tvo, úr 5 í 7. Þetta er gert
til þess, að Alþýðubandalagið
geti átt fulltrúa í þessum nefnd
um, sem það átti ekki í fyrra
af því það tapaði þingsæti í
kosningunum. Gárungar segja,
að frá þessu hafi verið gengið
í kjarasanmingunum í vor! En
aðrir segja, að það sé bara
stjarna á fálkakrossinn, sem
Dagsbrúnarformaðurinn fékk
hjá stjórninni í fyrra.
Ekki er búist við, að þessi
stækkun þingnefnda sæti neinni
mótstöðu í þinginu, og Mbl. held
ur sjálfsagt áfram, eins og áð-
ur, að útmála fyrir þjóðinni að
kommúnistar séu óalandi og ó-
ferjandi á þessu landi.
„AÐ SEMJA VIÐ MENN
ÚTI I BÆ“.
I frumvarpi um launaskatt legg
ur stjórnin til, að allir aívinnu-
rekendur og aðrir launagreið-
endur, borgi framvegis 1% af
greiddum vinnulaunum og renn
ur fé þetta í Byggingasjóð til
íbúðarhúsa. Bændur greiða ekki
skatt þennan og fá ekki heldur
lán úr sjóðnum. Hér er um að
ræða staðfestingu bráðabirgða
laga, sem gefin voru út í sumar
samkv. júní-samkomulaginu. f
frumvarpinu um verðtryggingu
launa er lagt til, að fellt verði
niður bann við vísitöluálagi, en
þetta bann var lögfest fyrir at-
beina „viðreisnarstjórnarinnar“
árið 1960. Um þetta frumvarp
var líka ákveðið í samningnum í
júní. — Má með sanni segja, að
Bjarni Benediktsson, og hans
menn, hafi mikið lært síðan þeir
kölluðu það hneiksli í tíð vinstri
stjómarinnar, að ræða við stétt
arfélögin um löggjafarmál. Það
kölluðu þeir þá, „að semja við
menn úti í bæ“ og töldu slíkt
óvirðingu við Alþingi, en eru nú
reynslunni ríkari.
HIN STÓRA
FRÉTTATILKYNNING
í Þjóðviljanum 9. september sl.
birtist á forsíðu fréttatilkynn-
ing, sem vakti athygli, ekki litla
enda segir þar í formála, að til
kynning um hliðstætt efni sé
þá samdægurs birt í rússneska
stjórnmálablaðinu Pravda í
Moskvu.
En tilkynningin var á þá Ieið,
að þá „nýlega“ hefði félagi L.
I. Bresnev ritari í miðstjóm
Kommúnistaflokks Ráðstjórnar
ríkianna átt fund með „fulltrúa
neínd miðstjómar Sameiningar
flokks alþýðu-Sósíalistaflokks-
ins“, um „ýmis áhugamál
beggja flokkanna“.
ÞEIR RÆDDU AUKIN VIÐ-
SKIPTI VIÐ RÚSSANA
f tilkynningunni segir, að full-
trúar Sósíalistaflokksins á þenn
an fund hafi verið Einar Olgeirs
son, Lúðvík Jósefsson, Guð-
mundur Hjartarson, Brynjólfur
Bjamason og Sigurður Thor-
oddsen, en viðstaddur hafi ver
ið „varaformaður alþjóðardeild-
ar Kommúnistaflokks Sovétríkj
anna, A. S. Beljakov“. Þá er
þess getið, að rætt hafi verið um
„möguleika á auknum viðskipt
um milli fslands og Sovétríkj-
(Framhald á blaðsíðu 7).
Og er þá nærtækast að nefna
Víðihól, þar sem ég hef búið á
annan áratug en verður nú í
eyði, því ég flyt að Grímsstöð-
um. Grundarhóll fór í eyði fyrir
þrem árum og Fagridalur fyrir
nærfellt tuttugu árum síðan.
Hvers vegna hættir þú bú-
skap, Ólafur?
Til þess að halda áfram bú-
skap þarf að leggja í bygginga-
framkvæmdir. Eg var búinn að
undirbúa þær. En óttinn við að
verða síðar að ganga frá eignum
sínum verðlausum, studdi mest
að því, að ég hætti nú.
(Framhald.á blaðsíðu 2).
Ólafur Stefánsson