Dagur - 16.12.1964, Blaðsíða 8

8
f þessari smásjá, sem slælskar fimm hundruð sinnum, skoðar tannlæknirinn tannskemdimar- —
Losna menn við iannpínu cg iannskemmdir?
Tannlæknaraniisóknir lofa betri lieimi í þeim
efnum, segir bandarískur vísindamaður
ÞÓ að tannglerungurinn' sé
harðasta efnið, sem til er í
mannslíkamanum, þá endist
hann sjaldan mannsæfina. Nær
allir hafa einhverntíma óþæg-
indi af tönnunum. Talið er, að
um það bil helmingur fólks á
aldrinum 60—70 ára hafi alls
engar tennur og mikill hluti
fólks hafi verulega skemmdar
tennur, bæði holóttar tennur
og sjúkt tannhold.
Tannpínar er eins gamall
sjúkdómur og tennurnar sjálf-
ar. Samt er heldur lítið vitað
um ástæðurnar fyrir eyðilegg-
ingu tannanna. Árið 1948 stofn-
aði Bandaríkjastjórn tannrann-
sóknarstöð nálægt Washington
D. C., National Institute of
Dental Research (NIDR).
Robert J. Fitzgerald heppnað
ist að einangra bakteríu í nag-
dýri, sem ber með sér tann-
skemmdir. Hann hafði bakter-
íuna undir eftirliti og ól nag-
dýrafjölskyldu (hamstur) í 12
ættliði og notaði sveppalyf til
Á veiðum um jólin
ALLIR togarar Útgerðarfélags
Akureyringa sem haldið hefur
verið úti að undanförnu verða
á veiðum um jólin. Svalbakur
er búinn að vera úti í fimm
daga og Harðbakur og Sléttbak
ur komu úr söluferðum til
Bretlands í gær og fara út í
dag eða á morgun. Kaldbakur
er í 16 ára flokkunarviðgerð og
líkur þeirri vinnu, sem hægt er
að framkvæma hér, væntanléga
seint í janúar. Á eftir verður
togaranum siglt erlendis og
skipsskrokkurinn „klassaður."
Ætti skipið að vera tilbúið á
veiðar seinni hluta vetrar. □
varnar. Dýrin voru laus við
tannskemmdir, þangað til hann
leyfði þeim að blandast öðrum
dýrum. Þá fengu þau bakter-
íuna aftur. Þetta segir Fitzger-
ald að bendi til þess að tann-
skemmdir í hömstrum sé ekki
aðeins smitandi sjúkdómur
DAGANA 27. desember til 3.
janúar n. k. efnir íþróttakenn-
araskóli íslands og Skíðasam-
band íslands til leiðbeinenda-
námskeiðs á skíðum á Akur-
eyri. Kennslan fer fram í Hlíð-
arfjalli en þátttakendur munu
búa í Skíðahótelinu. — Kennari
verður Magnús Guðmundsson,
Akureyri, þaulvanur skíðakenn
ari.
Húsnæði og kennsla er greidd
af Iþróttakennaraskólanum, en
fæðiskostnað þurfa nemendur
sjálfir, eða félög þeirra að
greiða.
Æskilegt er, að væntanlegir
þátttakendur séu vanir skíða-
menn, a. m. k. 18 ára og hafi
áhuga fyrir eflingu skíðaíþrótt-
arinnar í landinu.
Ættu sem flest íþróttabanda-
lög og héraðssambönd að not-
færa sér þetta ágæta tækifæri
og stuðla að þátttöku í nám-
skeiðinu.
Þátttökutilkynningar þurfa
að berast til Skíðaráðs Akur-
eyrar fyrir miðjan þennan mán-
uð.
Að undanförnu hefur Skíða-
hótelið í Hlíðarfjalli aðeins ver-
ið opið um helgar. í þessum
mánuði verður sú breytirig á,
að hótelið verður opið al'ia daga
heldur sé orsökin sérstök teg-
und bakteríu.
Vísindamenn eru nú að reyna
að finná út, hvort tannskemmd
ir manna stafi af sérstakri bakt-
eríutegund, myndi sennilega
verða hægt að framleiða lyf á
móti þeim og bólusetning kæmi
þá vel til greina.
Onnur kenning er uppi, sem
einnig getur verið þýðingarmik
il, þótt hún kæmi ekki að not-
(Framhald á blaðsíðu 4).
eins og önnur hótel. Verður
það opnað með því fyrirkomu-
lagi þriðja í jólum eða 27. des
ember.
Ráðgert er að þá hefjist fast-
ar bílferðir að og frá Skíða-
hótelinu. Það er ferðaskrifstof-
an Lönd Leiðir, sem mun
annast þær ferðir. Q
ÆVIDAGAR heitir nýútkomin
bók frá Bókaforlagi Odds
Björnssonar á Akurevri. Hér
kveður sér enn hljóðs hinn
aldni bændahöfðingi frá Laxa-
mýri, Jón. H. Þorbergsson, og
er bókin ævisaga hans og rituð
af honum sjálfum. Bók þessi er
rúmlega 350 blaðsíður og mynd-
um prýdd.
Ekki er þörf að kynna jafn
þjóðkunnan mann og Jón á
Löxamýri er, en á það bent, að
hann stóð um áratugi í farar-
broddi í íslenzkri sauðfjárrækt,
sem var sérgrein hans, hafði
kynni af fleira fólki í bvggðum
þessa lands en nokkur annar
bóndi, tók þátt í fjölþættu fé-
lagsmálastarfi, og segir vel frá.
Hin nýja bók, Ævidagar, er
8
NÝJAR
FJÓRAR FRÓÐABÆKUR
BLAÐINU bárust nýlega fjór-
ar bækur frá Bókaútgáfunni
Fróða í Reykjavík. Fyrst ber
að nefna 270 blaðsíðna bók
eina myndski-eytta eftir Berg-
svein Skúlason og ber hún
nafnið Um eyjar og annes, og
fjallar um Breiðafjarðareyjar
og fólkið sem þar býr. Þéssarar
bókar verður væntanlega nán-
ar getið á öðrum stað.
Þá er að geta þýddrar bókar,
Konur í kastljósi, eftir John
Whitcomb í þýðingu Gissurar
Ó. Erlingsson. Sagt er, að bók
þessi sé fyrst og fremst ætluð
konum til skilningsauka fyrir
þær á framkomu sinni, klæða-
burði, snyrtingu o. fl. En það,
sem konum viðkemur hefur
löngum verið karlmönnum for-
vitnilegt og svo mun um þessa
bók. Bók þessi fjallar um marg-
ar fagrar konur og frægar kon-
ur, sem brotizt hafa áfram til
auðs og frama. Leikkonur, feg-
urðardísir og flugfreyjur eiga
þarna ýmsa þætti, svo og kon-
ur í heimi stjórnmála og við-
skipta. Höfundurinn er listmál-
ari og Ijósmyndari. Bókakaflar
eru þessir: Stjörnur í bráhár-
um, Módel, myndir og milljón-
erar, Englar í 30 000 feta hæð,
Leggjalangar þokkadísir, Þú
getur líka verið hrífandi, Tára-
flóð og töfluást, Skilgreining á
draumadís, Bros í röddinni og
Dinah Shore. — Eflaust hafa
margir gaman að bók þessari,
en leyndardóminn um innri feg
urð er eflaust víða auðveldara
að finna en hjá þeim „útvöldu,“
sem bók þessi fjallar um.
Þá hefur Fróði sent frá sér
tvær barna- og unglingabækur,
þýddar. Strokudrengurinn hlaut
H. C. Andersens-verðlaunin ár-
ið 1956 og er hér í þýðingu Jón-
ínu Steinþórsdóttur á Akur-
eyri. Þessi bók er með því að-
alsmerki barna- og unglinga-
bóka, að hinir fullorðnu hafa
einnig gaman af að lesa hana,
enda er hún bæði spennandi og
skemmtileg. Höfundurinn er
Astrid Lindgren, sem einnig
ritaði Lísu litlu í Ólátagerði,
sem út er komin í þýðingu
eftirtektarverð fyrir margra
hluta sakir og rýrnar ekki. Og
lifa mun hún næstu jól, án þess
að fölna. Q
JÓN H. ÞOKBEKGSSON.
Námskeið lyrir skíðamenn
Æviminninjsr Jcns á Laxamýri
BÆKUR
Eiríks Sigurðssonar skólastjóra
og enn segir frá ýmsu skemmti-
legu í Ólátagerði, sem margir
yngri lesendur kannast við af
fyrri bókum. Báðar eru bækur
þessar myndskreyttar.
s-HEIÐURSKARLAR
ÚT er komin hjá Ægisútgáf-
unni bókin Heiðurskarlar, stór
og myndskreytt bók, þættir af
fimm mönnum, sem Sjómanna-
dagurinn hafði áður heiðrað. —
Bókarhöfundar eru þessír:
Kristján frá Djúpalæk, sem
skrifar um Egil Jóhannsson
skipstjóra á Akureyri; Stefán
Júlíusson, um skútumanninn
Guðmund Knútsson í Hafnar-
firði; Guðmundur Daníelsson,
um Árna Helgason formann á
Eyrarbakka; Gísli J. Ástþórs-
son, um Ásmund Jakobsson frá
Norðfirði; Jónas Árnason, um
Guðmund Árnason, gamlan tog
araháseta og skútukarl.
Auk þessa er í bókinni „bók-
arauki,“ sem kailast Fólkið,
sjórinn og fiskurinn. Er það
alllangur kafli ágætra mynda
með skýringum.
Öll er bók þessi hin eiguleg-
asta.
VESTNR-ÍSLENZKAR
ÆVISKRÁR
ÚT er komið hjá Bókaforlagi
Odds Björnssonar h.f. á Akur-
eyri annað bindi ritverksins
Vestur-íslenzkar æviskrár, eftir
séi-a Benjamín Kristjánsson á
Laugalandi.
Fyrra bindið vakti mjög mikla
og verðskuldaða athygli, enda
var það einstætt. Það hefur
að geyma upplýsingar um
fjölda íslendinga í Vesturheimi,
sem er grundvöllur að sögu
V estur-í slendinga.
Annað bindið, sem nú er út
komið, er beint framhald af
hinu fyrra, og getur maður
ekki annað en undrast afköst
höfundarins í þessu efni.
Hinn mikli fróðleikur um
frændur okkar vestra, sem
Vestur-íslenzkar æviskrár hafa
að geyma, er ómetanlegur. í
síðara bindinu er meirá en áð-
ur sveigt á þá braut, að taka
heila ættbálka, segja fyrst frá
landnemunum og gei’a síðan
grein fyrir afkomendunum.
ÆVIMINNINGAR JÓNS
ST. MELSTAÐ
LIDNIR DAGAR heitir nýút-
komin bók eftir Jón St. Melstað
bónda á Hallgilsstöðum í Hörg-
árdal. Útgefandi er Siglufjarðar
prentsmiðja h.f.
í bók þessari eru, eins og
nafn hennar bendir til, margs-
konar minningar og frásagnir.
Bókakaflar eru m. a. þessir:
Bernskuár, Á Hvoli, í klömbr-
um, Farið í afmælisveizlu 23.
jan. 1895, Að Geirastöðum, Á
Fjósum, Á Þingeyrum, Á hval-
stöðinni, Til Noregs, Heim til
íslands, Aftur til útlanda, Hey-
skapur, Ferð til Reykjavíkur
• fyrir 56 árum, Bygging Fnjóska
dalsbrúar, Búskapur og hjú-
(Framhald á blaðsíðu 5).