Dagur - 19.11.1966, Qupperneq 2

2
Fimm nýjar bækur
U M D
EGINH
HEILAGAR KYR
Hin indverska speki, sem fremst var um flest
í fommenning Asíulanda,
hún virðist ei ætla að orka sem bezt
til úrbóta í nútímans vanda.
Þótt Indverjar stundi enn dulfræði í dag
þeim dugar það lítt við að búa,
því allt er að fara í örtröð og flag
af ágangi heilagra kúa.
Það eru ekki menn, heldur aflóga dýr,
sem öll hafa völd þar í landi,
því meira er hyllt þessi heilaga kýr
heldur en Indira Gandhi.
Nú fregnum við það, sem er fáheyrðast alls
— er furða þótt menn séu hlessa? —
að ráðherrastólamir riða til falls
við rassaköst nautpenings þessa.
En Indverjar voru ekki einir um það
með ofstæki á beljur að trúa,
í Eddunum skáldið um Auðhumlu kvað,
ættmóður norrænna kúa,
og blóðneytin seiðefldu margfróðir menn
svo mein varð af klaufum og homum,
— það skyldi nú vera að það eimdi ekki enn
eftir af kuklvenjum fomum?
í togstreitu frændþjóða verður þess vart
að vélræða gætir hjá báðum,
í baktjaldamakki er bruggað svo margt
og beitt öllum þénlegum ráðum.
En viðsjált er margt sem í vinmælum býr,
og vei þeim, sem hefndargjöf þiggur,
ef grannríki eitt vill nú gefa okkur kýr,
mig grunar hvað bak við það liggur.
Dvergur.
BÓKAFORLAG Odds Björns-
sonar á Akureyri hefur sent frá
sér fimm bækur.
Búfjárfræði eftir Gunnar
Bjarnason kennara á Hvann-
eyri er þar í sérflokki. Með
þeifri bók gefst íslenzkum
bændum kostur á að eign-
ast alhliða búfjárfræði, því þótt
ótrúlegt megi virðast, þá hefur
slík bók aldrei verið samin né
gefin út hér á landi fram til
þessa.
Búfjárfi'æðin skiptist í 15 aðal
kafla, en þeir eru: Um útgáf-
una, Inngangur, Erfðafræði,
Kynbótafræði, Lífeðlisfræði,
Fóðurfræði, Nautgriparækt,
Sauðfjárrækt, Hrossarækt,
Svínarækt, Hænsnarækt, Önn-
ur nytjadýr, Fóðurgildistafla,
Upplýsingablöð, Heimildaski'á.
Bók, sem aldrei verður úrelt!
Bókin er bundin í afar sterkt
og fallegt lausblaðabindi, og
verður því hægt að bæta inn í
hana nýjum köflum, jafnóðum
og markverðar nýjungar verða
kunnar.
Aftast í bókinni eru margs
konar skýrslur um rekstur bús
ins, sem geta haft ómetanlegt
gildi fyrir hagsýnan bónda, sem
fyllir þær út árlega, og geta
þær gei't bókina því verðmæt-
ari sem lengi'a líður og gleggra
yfirlit fæst yfir lengra tímabil,
þar sem bókin geymir þannig
persónulega reynslu eiganda.
Hin nýja Búfjárfræði Gunn-
ai-s Bjarnasonar er nær ótæm-
andi fróðleiksforði, sem bændur
geta leitað til hvenær sem þeim
sýnist um svör við ýmsum
vandamálum, sem þeir þurfa að
glíma við nær daglega allan árs
ins hring.
Adda í menntaskóla, er eftir
Jennu og Hreiðar Stefánsson,
er síðasta unglingabók þeirra
hjóna, 2. útgáfa. En þau eru
kunn af fjölda fyrri bóka sinna,
sem skrifaðar eru fyrir unga
lesendui-. Eins og nafn bókar-
innar bendir til, fjallar þessi
bók um skólagöngu Öddu, sem
nú er komin í menntaskóla. En
fjöldi unglinga kannast við
Öddubækurnar. Frásögnin er
lifandi og einlæg, og þótt stór-
viðburði vanti e. t. v., ber á það
að líta, að næstum hver dagur
í líf-i ungs fólks getur verið við
burðarríkur, eða hverjum finnst
það ekki? Nokkrar teiknimynd
ir prýða unglingabók þessa.
Valsauga og indíánaskórinn
svarti eftir Ulf Uller er eins-
konar framhald af samnefndri
sögu, áður útkomínni, en þó
Sjálfstæð saga. Sigurður Gunn-
arsson þýddi. Kaflar bókarinn-
ar eru þi'ettán. Þetta er spenn-
andi sti-ákasaga, sem lýsir bar-
áttu við Indíána, og ævintýrum
Kidda og Jonna. En aðalsögu-
hetjan er þó Indíáninn Vals-
auga sem er flestum kænni.
Ilanna María, eftir Magneu
frá Kleifum, er skrifuð fyrir 12
—14 ái-a telpur. Hanna María á
heima hjá afa og ömmu uppi í
sveit. Þar eignast hún ágæta
vini meðal dýranna, Hundurinn
Neró er vitur og verður góður
vinur Hönnu Maríu. Hann í’æð
ur við strákana, sem stundum
eru að stríða henni.
Einu sinni var, eru endur-
minningar Sæmundar Dúason-
ar barnakennara. Bókin er 276
blaðsíður og aftast er manna-
nafnaskrá. Aðalkaflarnir eru:
Æviminningar, Eftirmæli, Sagt
fi'á dýrum, Urelt vinnubrögð og
Ur ýmsum áttum. Höfundurinn,
Sæmundur Dúason, er Fljóta-
maður. Hann segir fyi’st frá
bernsku sinni, fjölmörgum
minnisstæðum atvikum þá og
síðar á ævinni, ferðalögum og
atvinnuháttum, sem nú þykja
orðnir æði gamaldags. □
NÝ BÓK ÖRLYGS
ÞÆTTIR OG DRÆTTIR heitir
nýútkomin bók eftir Örlyg Sig
urðsson listmálara frá Akur-
eyri, og er hún í sama „dúr“ og
„Prófílar og pamfílar“, sem út
kom fyrir fáum árum og vakti
mikla kátínu og vinsamleg um
mæli gagni'ýnenda. Myndir
prýða xtálega hverja blaðsíðu
hinnar nýju bókar eins og hinn
ar fyri-i, bæði teikningar og lit
myndir af málverkum. En höf-
undur hefur lagt séx-staka
stund á að mála og teikna sam-
tíðai-menn og oft tekizt snilld-
ax-lega.
Örlygur Sigui'ðsson, sem er
fyrst og fi-emst kunnur fyrir
málverk sín og teikningar, er
einnig orðhagur og mikill hú-
moristi, hi'júfur nokkuð og ber
orðui', en fyrst og fremst fynd-
inn og hugkvæmur. Með pensli
og penna bregður hann upp
fjölda mynda, sem lesandinn
horfir á í gegn um spéspegil
listamannsins — og skemmtir
sér konunglega. □
Kvöldvökuútgáfan
KV ÖLDVÖKUÚTGÁFAN á
Akureyi'i hefur sent frá sér
tvær góðar bækur, Því gleymi
ég aldi'ei og Myndir daganna.
Því gleymi ég aldrei er 4.
bindið í þessum vinsæla bóka-
flokki og bjó Ki'istján Jónsson
það til prentunar. Höfundar eru
15 og hefst bókin á „Húsfi'eyj-
unni í Hei'dísai'vík11, sem Guð-
rún P. Helgadóttir skrifar, en
aðrir höfundar eru þessir:
Helga Halldói'sdóttir, Ingibjörg
Árnadóttii', Jón Bjöi'nsson, Karl
Guðmundsson, Kristín Níels-
dóttir, Magnús Guðbjörnsson,
Oddur Valentínusson, Pétur
Ingjaldsson, Sigríður Thorla-
cíus, Stefán Ásbjarnarson, Stef
án Vagnsson, Steingrímur J.
Þorsteinsson, Sveinn Ásgeirs-
son og Þorsteinn Jósepsson. —
Bókin er nálega 200 blaðsíður,
prentuð í Prentverki Akraness.
Myndir daganna er annað
bindið af æviminningum séra
Sveins Víkings og fjallar um
skólaár höfundar. Fyrri bókin
í þessum flokki hlaut frábærar
viðtökur og ekki er þessi síðri.
Báðar eru bækur þessar bráð-
skemmtilegar og gagnmerk
heimilarrit, og listatök á lýsing
um fólksins og viðburðum. Q
KOMIÐ er út nýtt hefti tíma-
ritsins ICELAND REVIEW og
er það fjölbreytt og vandað sem
fyrr. Að nokkru er það helgað
Halldóri Laxness og leikritum
hans, hefst á hreinskilnislegu
viðtali, sem Matthías Johannes
sen hefur átt við Laxness, en
síðan skrifar Sigurður A.
Magnússon um tvö síðustu leik
rit skáldsins, sem sýnd voru hér
á árinu. Fjölmargar sviðsmynd
ir úr Prjónastofunni Sólinni og
Dúfnaveizlunni birtast með
þeirri grein.
Halldór Laxness var sem
kunnugt er kjöl'inn formaður
samtaka leikritahöfunda á þingi
þeirra í París nýverið og má
segja, að eftir það sé ekki síður
en fyrr ástæða til að kynna leik
ritagerð skáldsins og viðhorf
hans til lcikritunar meðal ann-
arra þjóða.
Prófessor Þórhallur Vilmund
arson hefur valið kafla úr
Heimskringlu Snorra Sturlu-
sonar þar sem segir frá orrust-
- Hver vill lána . ..
(Framhald af blaðsíðu 8).
Drengur sá er hér um ræðir,
er enn ofar moldu og minnist
ennþá þessa óvenjulega trún-
aðar, er húsbóndinn sýndi hon-
um ungum. Þeim trúnaði brást
hann ekki og óx af. En hversu
margh' eru þeir, sem sýna börn
um fullan trúnað? Fara ekki of
mörg börn á mis við trúnað og
ábyrgð?
unum miklu á Englandi árið
1066.
Ýtarlegt viðtal er við Dr. Jó-
hannes Nordal, Seðlabanka-
stjóra, um þjóðlega hagsmuni
og erlent fjármagn, viðhorf ís-
lendinga og stefnu í þeim mál-
um. Jónas Kristjánsson, rit-
stjóri, skrifaði þetta viðtal.
Þá birtir Iceland Review í
fyrsta sinn ýtarlega ferðalýs-
ingu útlendings, sem heimsótti
landið í fyrra. Bandaríkjamað-
urinn Tom Ross, segir hér
hispurslaust frá.
Myndskreytt grein er um
þotukaup Flugfélagsins og
lengingu Loftleiðavélanna. Jón
as Kristjánsson, ritstjóri, skrif-
ar langt viðtal við dr. Jón Vest
dal, þar sem segir frá starfsemi
Sementsverksmiðjunnar og
framtíðarmálum. Mats Wibe
Lund jr. skrifar stutt viðtal við
skreiðarkaupmann frá Nígeríu,
sem hér var á ferð nýlega og
margt fleira mætti nefna. □
ÞESSAR MYNDIR áttu að
fylgja minningargrein Ármanns
Dalmannssonar í síðasta tölu-
blaði Dags en komu of seint.
Erlingur Pálsson form. Sund-
sambands fslands, lengi yfir-
lögregluþjónn í Reykjavík.
Benedikt G. Waage heiðursfor-
seti f.S.Í. og forseti þess í 37 ár.
VIÐTAL VIÐ HALLDÓR KILJAN LAXNESS
í ICELAND REVIEW