Dagur - 06.04.1968, Blaðsíða 5

4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar h.f.
Fiskiræktarfræðsla
í bændaskólum
LANDBÚNAÐARNEFND efri
deildar Alþingis leggur til, að skorað
verði á landbúnaðarráðherra að hlut
ast lil um, að nú þegar, eða svo fljótt
sem verða má, verði tekin upp við
bændaskólana í landinu fræðsla um
ræktun og eldi vatnafiska.
Um þetta mál segir Landbúnaðar-
nefndin m. a.:
„Með hverju ári sem líður verður
mönnum það æ ljósara, hverja þýð-
ingu það hefur, að fleiri stoðum sé
rennt undir atvinnulífið í landinu.
Brotið hefur verið upp á ýmsu í því
efni, en eitt af því sem til greina
kemur, er ræktun og eldi vatnafiska.
Víða er þessi atvinnugrein stunduð
með góðum árangri, en skilyrði hér
á landi fyrir lax- og silungsrækt eru
talin vera í bezta lagi.
Lax- og silungsveiði í íslenzkum
ám og vötnum mun verða hagnýtt í
vaxandi mæli með tilstyrk öflugra
fiskeldis- og fiskiræktarstöðva og auk
inni þekkingu veiðiréttareiganda og
veiðimanna á undirstöðuatriðum
ræktunar vatnafiska, eldis þeirra og
háttum öllum.
Fiskiræktarstöðvar eru hér í upp-
siglingu og undirbúningi á nokkr-
um stöðum, og er þegar bundið í
þeim nokkurt fjármagn. Að sjálf-
sögðu þarf að stuðla að því, að þeim
fjölgi og að starfræksla þeirra komi
að fullum notum.
Tillaga sú til þingsályktunar, sem
hér er ílutt, mun hins vegar stuðla
að því, að þeir, sem bændaskólana
sækja, fái fræðslu um þýðingu þess-
arar atvinnugreinar fyrir íslenzkan
landbúnað og þá urn leið fyrir ís-
lenzkt atvinnulíf. Það verður að telj-
ast mjög þýðingarmikið, að þeir
menn, sem skólana sækja og ætla má
að verði annað tveggja eigendur
veiðiréttar í landinu og annarrar að-
stöðu fyrir fiskirækt eða leiðbein-
endur og ráðunautar bænda, þekki
niðurstöður þeirra vísindalegu til-
rauna, sem fengizt hafa varðandi
þessa þýðingarmiklu búgrein.“
Jafnframt þeirri sorglegu stað-
reynd, að íslendingar vita minna um
fiskirækt í ám og vötnum en nokkur
önnur þjóð álfunnar, er vissan um
nær ótæmandi möguleika til að auká
og rækta laxfiska og skyldar tegundir
í nálega hverri sveit landsins. Á
þessu sviði getur ný búgrein sprottið
ef vel og skynsamlega er á málum
haldið. Aðrar þjóðir verja miklu fé
til rannsókna á þessu sviði og upp-
skera ííkulega. Þar getum við tekið
aðra til fyrirmyndar. □
r
Merkur Islendingur sextugur
Einar Árnason
MINNINGARORÐ
EINN þeirra íslendinga, sem
kusu sér frama á erlendri grund
er Barðstrendingurinn Bjarni
M. Gíslason. Hann hefur meira
' en hálfa æfi átt heima í Dan-
mörku — og varð sextugur 4.
aprfl,
Hann aflaði sér fjár til skóla-
göngu á mörgum sjómannsár-
um og sótti hana síðan til Dan-
merkur og Þýzkalands. — Það
þar. snemma ætlun Bjarna, að
leggja fyrir sig skáldskap, og
komu út eftir hann bæði ljóða-
bækur og skáldsögur í Dan-
mörku. Þá kom handritamálið
á dagskrá og á samri stund
eignaðist Island þann afburða-
mann á erlendri grund, þar sem
Bjarni var í baráttunni fyrir
enduiheimt handritanna — að
seint mun fullþakkað. Hann
skrifaði fjölda greina, einnig
bækur, um það, ferðaðist um og
hélt fyrirlestra. Allt þetta vakti
mikla athygli á málinu og sneri
fjölmörgum á sveif með mál-
stað íslands. Og svo vel hélt
hann á þessu íslenzka máli
gagnvart prófessorum og lög-
(Framhald af blaðsíðu 8).
urkorns, mölun þess og blöndun
innanlands og leggur áherzlu á,
að undirbúningsframkvæmdum
verði hraðað svo sem auðið er.“
„Aðalfundur BSE 1968 óskar
eftir því, að stjóm sambands-
ins haldi áfram athugun sinni á
útgáfumöguleikum byggðasögu
Eyjafjarðarsýslu og vísar í því
sambandi til samþykktar, er
gerð var áður á aðalfundi BSE.
„Aðálfundur BSE 1968 sam-
þykkir að skora á fræðsluráð
sýslunnar og sýslunefnd Eyja-
fjarðar að láta ekki dragast
lengur að hafinn verði raunhæf
ur undirbúningur að byggingu
héraðsgagnfræðaskóla og vísar
til samþykktar aðalfundar 1966.
Átelur fundurinn það aðgerða-
leysi, sem átt hefur sér stað hjá
fræðsluyfirvöldum héraðsins í
þessu nauðsynjamáli."
„Aðalfundur BSE 1968 telur,
að aðstaða sveitaæskunnar til
að ljúka skyldunámi sé, víðast
hvar, orðin algerlega óviðun-
andi, þar sem aðsókn að héraðs
skólum er orðin það mikil, að
þeir verða á ári hverju að vísa
frá fjölda unglinga, sem sækja
þar um námsaðstöðu. Fundur-
inn telur það lágmarkskröfu
bænda, að böm þeirra hafi að-
stöðu til þess að Ijúka skyldu-
náminu heima í skólahéruðun-
um og sé í öllu gert jafnt undir
höfði og bömum þéttbýlisins.
Fundurinn skorar því á Alþingi
ig ríkisstjórn að hefja þegar í
stað undirbúning að því, að lög-
in um bama- og unglinga-
fræðslu komi sem allra fyrst til
framkvæmda um land allt.“
„Aðalfundur BSE 1968 hefur
athugað tillögu aukafundar
Stéttarsambands bænda um fóð
urbætisskatt. Mjög miklir ann-
markar virðast vera á því í
framkvæmd að innheimta fóður
bætisskatt eins og hann er fyrir
hugaður og vafasamt, að með
honum náist sá tilgangur, sem
HÓFLEG ÁLAGNING?
TOYOTA CORONA, fob. í Dan
mörku kostar 60.608 ísl. krónur.
Kominn á götuna í Reykjavík
kostar hann 219.117 krónur. Af
þeirri upphæð fær ríkið 127.373
krónur. Þetta er dæmi af þeirri
skattheimtu, sem íslenzkir bíla-
kaupendur þurfa að greiða, og
sumum þykir álagningin mikil.
fræðingum, sem andvígir voru
afhendingunni, að naumast
varð á betra kosið.
Nú er Bjarni M. Gíslason
ekki í hópi hinna hálærðu ís-
lendinga í fornum fræðum eða
bókmenntum, og hefur sumum
fundizt þeir ekki virða störf
hans sem skyldi. En almenn-
ingur hér á landi — til sjós og
lands — þekkir störf Bjama,
metur þau og þakkar á þessum
tímamótum.
Hér er nánast um að ræða
lífsstarf ágæts manns í öðru
landi, sem ekki aðeins tók hug
hans allan um árabil, heldur
veraldlegan heimilishag þeirra
hjóna, en kona Bjarna er dönsk,
Inge að nafni, og eiga þau þrjú
myndarleg börn. En á meðan
maðurinn lagði nótt við dag og
vann kauplaust að hugsjóna-
máli sínu fyrir ættjörðina, tók
kona hans að vinna úti, fyrir
daglegu brauði fjölskyldunnar.
Hér verður handritamálið ekki
rætt, en nafn Bjarna M. Gísla-
sonar verður um alla framtíð
við það téngt. □
að er stefnt. Meirihluti þeirra
félagsmanna sambandsins, sem
hafa látið álit sitt í ljósi, hafa
líka mótmælt slíkri skattlagn-
ingu. Fundurinn getur því ekki
samþykkt þessa tillögu Stéttar-
sambandsins. Hins vegar telur
hann, að ef ekki finnast aðrar
leiðir til þess að tryggja, að þeir
framleiðendur, sem verða að
flytja út hluta af framleiðslu
sinni, beri það sama út býtum
og hinir, sem selja á innlendum
markaði, þá sé óhjákvæmilegt
að hækka verðjöfnunargjald á
kjöti og mjólk.“
„Aðalfundur BSE 1968 beinir
því til Stéttarsambands bænda
að taka til athugunar breytingu
á ráðstöfun útflutningsuppbóta,
á þann veg, að aðeins bændur
og búvöruframleiðendur á lög-
býlum njóti þeirra.“
Eggert Davíðsson bóndi á
Möðruvöllum var endurkosinn
í stjórn búnaðarsambandsins,
en aðrir í stjórn þess eru Ár-
mann Dalmannsson, Akureyri,
og Jón Hjálmarsson, Villinga-
dal.
Aðalfundurinn samþykkti að
Búnaðarsambandið beiti sér
fyrir hópferðum á landbúnaðar
sýninguna í Reykjavík í sumar.
S.L. fimmtudag sýndi Léikfé-
lag Öngulsstaðahrepps „Frænku
Charleys“ á Breiðumýri og
hafði tvær sýningar, aðra kl. 5
en hina kl. 9,30. — Á fjórða
hundrað manns sóttu leiksýn-
SEINT er nú gengið til dyra á
bænum mínum frændi. Ekki þó
fyrir það, að mig bristi löngun
til að fullnægja þeirri ósk minni
að burtfarar þinnar væri nokkru
nánar getið en gert var í stuttri
en hlýlegri grein í Degi. Heldur
ekki fyrir það, að fölskvuð væri
minningin um hlýja vináttu
þína og frændsemi í minn garð,
heldur af því að ég átti þess von
að annar maður, mér miklu fær
ari, gerðist til að minnast þín
rækilega. Og þessa von hefi ég
ennþá.
En þrátt fyrir þessa von, knýr
minningin um þig svo fast á dyr
hjá mér, að ég freistast til að
segja hér nokkur fáfækleg orð,
þó í miklu styttra máli en vert
væi'i. Þó bjartar minningar séu
að vísu aflgjafi um löngun til
endurgjalds í einhverri mynd,
er það ekki nægjanlegt ef get-
una brestur, og svo er það hér.
En ég vona að annar bæti um.
Við Einar Árnason kynntumst
ekki fyrr en á nokkrum síðustu
æviárum hans. En þá tókst með
okkur vinátta og góð frænd-
semi. Mér fannst einkar gott
að vera í návist hans. Af orðum
hans og eðliseinkunn allri, and-
aði til mín hlýjum blæ hrein-
skilni og einlægni. Hugur hans
var svo opinn vinum hans að
auðgengnara var að innra
manni hans, en flestra annarra,
sem ég hefi átt samleið með.
- SJÁLFSBJÖRG
(Framhald af blaðsíðu 8).
verða lyftur, breiðar dyr, sumar
rafknúnar, engir þröskuldar,
engar tröppur utanhúss, né aðr-
ir farartálmar.
Byggingin er þrjár aðalálm-
ur, þar af tvær upp á fimm hæð
ir. Byggt verður í áföngum og
er nú verið að steypa aðra hæð
ina í fyrsta áfanga, sem er 45
manna vistheimili fyrir mikið
fatlað fólk. Ekkert slíkt heimili
er til hér á landi og þörfin því
mjög brýn. Ætlunin er að þessi
álma verði komin undir þak á
árinu.
Landssambandið heitir á alla
velunnara samtakanna að
leggja þessu mikla nauðsynja-
máli lið.
ingarnar, og tóku leikflokknum
hið bezta.
Leikfélag Öngulsstaðahrepps
hefur 8. og 9. sýningu í Frey-
vangi um næstu helgi. □
Einar Árnason var fæddur á
Finnsstöðum í Kaldakinn 1.
október 1878, og dáinn á Akur-
eyri 31. janúar 1968. Foreldrar
hans voru Ámi Geirhjörtur, f.
1857, bóndi á Finnsstöðum,
Kristjánsson og kona hans Bót-
Einars Árnason.
hildur Einarsdpttir. Foreldrar
Árna Geirhjartar voru Ki'istján,
f. 1828, bóndi á Finnsstöðum
Kristjánsson, og kona hans Bót
hildur Grímsdóttir. Foreldrar
Kristjáns á Finnsstöðum voru
Kristján, f. 1799, bóndi á Hóli í
Kinn, Árnason og kona hans
Guðrún, f. 1789, Friðfinnsdóttir.
Foreldrar hennar voru Friðfinn
ur bóndi á Ánastöðum í Sölva-
dal, Þorsteinsson og konu hans
Anna Eyjólfsdóttir bónda í
Stóra-Dal í Eyjafirði, Jónsson-
ar. (Af svonefndri Stóra-Dals-
ætt í Eyjafirði). Ekki er rúm til
að ‘rekja ætt Einars lengra, þó
nokkuð sé auðvelt.
Einar Árnason ólst upp í föð-
urranni til fullorðinsára. Árið
1906 giftist hann Kristjönu Sig-
fúsdóttur frá Halldórsstöðum í
Reykjadal, hinni ágætustu
konu. Þau hófu búskap á hluta
af- Finnsstöðum, en lengst
bjuggu þau í Landamótsseli.
Um 1933 brugðu þau búskap og
fluttust til Akureyrar. Þar vann
Einar ýmis störf meðan orkan
entist. Einkasonur þeirra, Hösk
uldur, vai' fæddur á Finnsstöð-
um 1906. Hann bjó á Vatnshorni
í Skorradal. Kona hans er Sól-
veig Bjarnadóttir. Þau fluttu til
Reykjavíkur fyrir nokkrum
árum.
Einar og Kristjana ólu upp fóst
urdóttur, Aðalbjörgu Jónsdótt-
ur. Hún kom til þeirra á þriðja
ári. Hún leit jafnan á þau eins
og foreldra sína og kallaði
mömmu og pabba, enda reynd-
ust þau henni sem væri hún
dóttir þeirra. Síðustu æviárin
naut Einar skjóls hjá henni og
manni hennar Páli Bjarnasyni
yfirsímaverkstjóra. Voru þau
bæði samhend í því að veita hon
um sem nærgætnislegasta um-
önnun. Sama var að segja um
bömin þeirra, sem voru yndi og
eftirlæti „afa“ síns. Þau vildu
allt fyrir hann gera honum til
ánægju. Fyrir allt þetta var
hann mjög þakklátur.
Einar Árnason var röskur
meðalmaður að hæð, grannur,
liðlega og spengilega vaxinn.
Hann var allatíð fremur efná-
lítill enda hélt hann aldrei báti
sínum á þau mið, er til auðsöfn
unar gæti leitt. Hugur hans og
lífsnautn var við annað fremur
tengdur. Bú hans var aldrei
stórt, en snoturt. Hann átti gagn
samt sauðfé og fór sérlega vel
með það. Heimilislífið var frið-
samt, hlýtt og bjart. Hann unni
konu sinni af alhug og mat hana
mikils sakir mannkosta hennar,
gáfna og glæsileika. Eitthvert
sinn mælti hann til hennar:
„Mér það mikla lán var léð,
lífs á förnum vegi,
að geta aldrei af þér séð,
eina stund úr degi.“
Hann fann að hún var eigi að
eins 'hans styrka stoð í starfi og
stríði, heldur einnig hans blíði
verndarengill með blævængina
til að varna ofhitun tilfinninga
hans.
Kristjana Sigfúsdóttir.
Einar var skáldmæltur og vel
ritfær. Til er á prenti eftir hann
greinargóð frásögn um alda-
mótasamkomuna á Breiðumýri,
sem er gott sýnishorn af rit-
leikni hans. Fremur lítið er til
á prenti af Ijóðum hans og laus-
um vísum. Nokkuð mun vera til
í handriti af því tagi. Þau gerðu
sér það til gamans, hann og
Þura í Garði að sendast á glettn
isvísum. Hélt Einar því öllu til
haga, og var það orðin allvæn
syrpa og kennir þar ýmissa
góðra grasa.
Einar mun, að eðlisfari, —
innst inni, — hafa fremur verið
hneigður til þunglyndis. En útá
við virtist hann gleðimaður,
hnittin í svörum og dálítið kím-
inn. Þótti ánægjulegt að eiga
samræður við hann. Allir erfið-
leikar, innanfrá og utanaðkom-
andi, fengu á sig mildari blæ í
návist eiginkonunnar, en ella
mundi. Ást hans til hennar og
traust, varpaði, í vitund hans,
einskonar ljóma yfir öll erfið
fyrirbæri og gerðu þau léttbær-
ari. Hugur hans var hreinn og
falslaus, og mér virtist hann
stundum minna á gott barn,
sem finnur sig öruggt í faðmi
ástríkrar móður.
Lund hans var rík, heit og
viðkvæm, svo að stundum lá
nærri að hún bæri líkamsþrótt-
inn ofurliði. í tilfinningum, trú
og skoðun var hann hvergi
hálfur, — allstaðar heill. Hann
kenndi sárt til með öllu og öll-
um, sem lífið fór um ómjúkum
höndum.
Hann tók sér ákaflega nærri
missi konu sinnar, enda var þá
slökkt sætasta Ijós augna hans
og burtu hrifinn hornsteinn lífs
hamingju hans. Þá fóru líka
þverrandi líkamsþróttur hans,
heym og sjón.
Eftir það var eina huggun
huga hans einlæg guðstrú og
staðföst von hans, sem raunar
mátti fremur nefna fulla vissu,
um að hún, sem á undan honum
var farin, mundi taka á móti
sér, þegar hann, — laus við elli-
fjötra, — yrði. ferjaður yfir móð
una miklu, þá mundi hún
standa á ströndinni hinumegin,
— ung og glæst — og rétta sér
höndina til hjálpar, eins og fyrr.
Til þeirrar stundar hlakkaði
hann.
Og nú vona ég, vinur og
frændi, að þessi ósk þín og trú,
hafi náð fullkomnum veruleik-
ans á landi lifenda.
Hóhngeir Þorsteinsson.
- MÓTMÆLA FÓÐURBÆTISSKATTINUM
Leikendur í gamanleiknum Frænka Charleys. (Ljósm.: G.P.K.)
Sýndu „Frænkuna'á Breiðumýri
Heykögglavinnsla og fóðurbirgða
stöðvar á Norður- og Austurlandi
MAGNÚS Gíslason á Frosta-
stöðum og Páll Þorsteinsson
flytja á Alþingi tillögu til þings
ályktunar um að skorað verði
á ríkisstjórnina að fela Land-
námi ríkisins að hafa forgöngu
um, að komið verði upp í til-
raunaskyni ig í samvinnu við
búnaðarsamböndin heyköggla-
vinnslu- og fóðurbirgðastöðv-
um á 3—4 stöðum á Norður- og
Austurlandi, og verja á þessu
ári til undirbúnings slíkra fram
kvæmda hluta af því fé, sem
Landnámi ríkisins er veítt á
fjárlögum yfirstandandi árs, ef
því verður ekki öllu varið til
venjulegra landnámsfram-
kvæmda, skv. lögum nr. 75 frá
1962. — f greinargerð fyrir til-
lögunni segja þeir Magnús og
Páll:
„Allveruleg brögð hafa að því
verið undanfarin ár, að fóður-
öflun hefur brugðizt á Norður-
og Austurlandi. Valda þar um
vorkuldar og kal á túnum.
Nokkuð hefur þetta verið mis-
jafnt eftir héruðum, sveitum og
jafnvel sveitarhlutum. Sums
staðar í þessum landshluta hef-
ur kalsins lítið sem ekki gætt,
annars staðar í þeim mæli, að
heyfengur hefur á haustnóttum
ekki reynzt nema brot af því,
sem hann hefur verið í meðal-
ári. Undh- þessum kringum-
stæðum hafa þeir bændur, sem
fyrir mestum áföllum hafa orð-
ið, annað tveggja staðíð frammi
fyrir því að þurfa að stórskerða
bústofn sinn eða afla honum
fóðurs með einhverjum hætti.
Verulega bústofnskerðingu þola
bændur almennt ekki. Úrræðin
hafa því orðið aukin fóðurbætis
gjöf að miklum mun og kaup á
heyfóðri, sem orðið 'hefur að
flytja um langvegu til kalsvæð-
anna, með miklum erfiðleikum
og ærnum tilkostnaði.
Endurtekning þessara erfið-
leika hefur eðlilega leitt huga
manna að nauðsyn þess, að fóð-
uröflun verði hverju sinni
tryggð heima fyrir, svo sem
kostur er. Rannsóknir hafa far-
ið fram á orsökum kalskemmda,
og úrræða leitað til þess að
koma í veg fyrir þær. Sennilegt
er þó, að seint verði það fyrir-
byggt með öllu, svo sem veðr-
áttu er háttað á landi hér.
Með tillögu þeirri, sem hér er
flutt, er því beint til ríkisstjórn
arinnar, að hún feli Landnámi
ríkisins að koma upp á næstu
árum fóðurbirgðastöðum í þeim
landshlutum, sem fóðurskortur
inn hefur mest herjað að undan
förnu. Er þá haft í huga, að tek
in séu til ræktunar stór, sam-
felld landssvæði, þar sem þau
væri að fá og aðstæður að öðru
leyti álitlegar til þeirra fram-
kvæmda, sem hér um ræðir. Ef
vel tækist til um þessar fram-
kvæmdir, — og annað er naum
ast ástæða til að ætla, — mundi
þrennt vinnast: Minni þörf fyrir
kaup á kraftfóðri, sem að stór-
um hluta er innflutt, auðveldari
og ódýrari flutningar á fóðrinu
til þeirra bænda, sem á því
þyrftu að halda, og síðast, en
ekki sízt, mjög aukið afkomu-
öryggi fyrir bændur.
Eðlilegt sýnist að fela Land-
námi ríkisins að hafa forgöngu
um þessar framkvæmdir í sam-
ráði við hlutaðeigandi búnaðar-
sambönd. Landnámið mun hafa
yfir nokkrum fjármunum að
ráða. Talið er líklegt, að fram-
kvæmdir þess í ár verði mun
minni en oft áður. Eru því allar
horfur á, að það komi til með að
eiga eitthvert afgangsfé. Vafa-
mál er, að því verði betur varið
til annarra framkvæmda en
þeirra, sem hér er bent á.“
Magnús Gíslason er framsögu
maður þessa máls. En hann sat
á þingi í fjarveru Olafs Jóhann-
essonar, um tíma. □
Endurskoðun á rekstri
HALLDÓR E. Sigurðsson, Geir
Gunnarsson, Ingvar Gíslason,
og Ágúst Þorvaldsson, flytja á
Alþingi tillögu til þingsályktun-
ar um að Alþingi kjósi sjö
manna nefnd, er vinni að því
ásamt hagsýslustjóra að endur-
skoða rekstur ríkissjóðs og ríkis
stofnana, þar sem stefnt yrði að
aukinni hagkvæmni og sparn-
aði. — Flytjendur tillögunnar
segja m. a. í greinargerð:
„Þrátt fyrir margendurtekin
fyrirheit ríkisstjómarinnar um
aukinn sparnað og hagkvæmni
í ríkisrekstrinum, þá hefur
reynslan orðið sú, að aukin út-
þensla ríkiskerfisins hefur fylgt
svo að segja hverjum nýjum
fjárlögum, svo sem margoft hef
ur verið bent á. Nægir þar að
nefna margfaldan kostnað við
Norðurlandsáætiun rædd
(Framhald af blaðsíðu 1).
upp fyrirfram. Menn verða að
skilja, að í því er einmitt áætl-
unargerðin fólgin að leggja á
ráðin um það, að frumkvæði
eða að fengnu áliti heima-
manna, hvað framkvæma skuli
á áætlunartímanum og hvernig
afla skuli fjár til þess eða stuðla
að fjáröflun. Drjúgur hluti Norð
urlandsáætlunarinnar verður
Póstbáturinn Drangur
Oft er strangur áfanginn,
einnig langar vökunætur.
Þegar „Drangur“ þaulsækinn
þreytir fang við Ægis dætur.
E. S.
vitaskuld að vera um þróun at-
vinnumála og fjárfestingu í því
sambandi. Um þennan þátt
fannst mér hæstv. ráðherra enn
nokkuð loðmæltur. Mikill mun-
ur er á skýrslu og áætlun. Það
eru til ósköpin öll af skýrslum.
En í áætlun gera menn sér
grein fyrir því, hvers þurfi,
hvað einkum sé aðkallandi og
framkvæmanlegt — og hvort
einkaframtakið, einstaklingar
eða félög geti eða muni gera
þetta, eða sveitarfélög, eða
hvort ríkisvaldið þurfi þar
einnig að leggja hönd á plóg-
inn að meira eða minna leyti.
Það er svo sem engin nýlunda
hér, að ríkið komi uþp atvinnu-
fyrirtækjum jafvel þar sem
mest er af þeim fyrir eða semji
við einkaaðila um að gera það.
Höskuidur Sfeinsson
bakarameistari
MINNINGARORÐ
VORIÐ 1936 tók unga fólkið
hér á Akureyri' eftir nýjum
manni, er kominn var í þennan
bæ.
Hann vakti athygli fyrir
glæsileik sinn, bjartur yfirlit-
um, hæglátur, kurteis, og hafði
íþróttamannslegar hrey f mgar._
Brátt kvisaðist hver maðurinn
var. Höskuldur Steinsson hét
hann og var bakari hjá Kaup-
félagmu.
Hann vandi fljótlega komur
sínar út á íþróttavöll á kvöld-
in og við, sem þar vorum flest
kvöld, komumst brátt að því,
að þarna var góður íþrótta-
maður á ferð, betur að sér um
þá hluti en við ,enda búinn að
vera í Ollerup: Við komumst
líka að því, að þarna vaf mað-
ur, sem gat sagt okkur til við
æfingar og hann boðinn og bú-
inn til þess með sinni hæversku.
Hann gekk brátt í íþróttafélag-
ið Þór og valdist fljótt til trún-
aðarstarfa innan þess vébanda,
m. a. var hann formaður félags-
ins 1940, er það minntist 25 ára
afmælis síns á svo myndarleg-
an og eftirminnilegan hátt.
Vorið eftir skrapp Höskuld-
ur til ísafjarðar og gekk að
eiga heitmey sína, Hildu Ólafs-
dóttur. Komu þau svo hingað
og stofnuðu sitt heimili að
Hrafnagilsstræti 10.___________
álagningu skatta með breyttu
skipulagi þar á, fjölgun sendi-
ráða auk fjölda nýrra stofnana,
sem ekki skulu nefndar hér. Þá
hefur á hinum síðustu árum ver
ið tekin upp sú stefna af hálfu
ríkisstjórnarinnar að breyta fjár
lögum einum til tveimur mán-
uðum eftir að Alþingi hefur af-
greitt þau, svo sem með niður-
skurði verklegra framkvæmda,
eins og gert var árið 1965 og
aftur 1967 og stefnt er að nú ár-
ið 1968, sbr. ræðu fjármálaráð-
herra við 1. umræðu um frv.
til laga um breytingar á toll-
skrá. Sá háttur hefur einnig
verið hafður um afgreiðslu Al-
þingis um byggingu sltóla.
Þá liggur það einnig fyrir, að
tími sá, sem fjárveitinganefnd
hefur til að vinna að athugun
fjárlagafrv. hve'rju sinni, er of
stuttur. Það ber því nauðsyn til
að starfstími fjárveitingah'e|nd-
ar verði lengdur frá því, sem nú
er, svo og að auðvelda, fjái'veit-
inganefnd störf: hehnai' og
tryggja aðild hennar áð undir-
búningi fjái'lagafrv., og áð hún
eigi auðvelt með að fylgjast
með rekstri ríkissjóðs og l'íkis-
stofnana, svo sem hún á fyrir
hönd Alþingis að gera.'
Það er skoðun okkar flutn-
ingsmanna, að nauðsyn beri til
að taka upp nýja stefnu og ný
vinnubrögð við undirbúning f jár
laga og við rekstur ríkisbúsins.“
Hér á Akureyri undu ungu
hjónin sér hið bezta, eignuðust
marga kunningja og vini. Þau
bjuggu sér hlýlegt heimili, þar
leið manni vel, er maður kom
í heimsókn til þeirra.
Höskuldur var maður, sem
kunni fleira en að segja okkur
til við íþróttaæfingar, hann var
góður bakari, enda voru hon-
um brátt falin trúnaðarstörf í
maður Brauðgerðar KEA um
nokkurra ára skeið, unz þau
hjónin ventu sínu kvæði í
kross og fluttu á heimastöðvar
Höskuldar, Þingeyri. Þangað
fóru þau 1950 og tók Höskuld-
ur við rekstri brauðgerðar föð-
ur síns.
Þau eignuðust 5 böm, 4 syni
og eina dóttur, er sóttu hingað
menntaskóla er aldur leyfði.
Hingar komu Höskuldur og
Hulda nokkrum sinnum eftir að
þau fluttu vestur. Var þá ætíð
glatt á hjalla og góðra vina
fundur, er þau bar að garði.
Barnalán þeirra var einstakt.
Þessi hýri og fallegi svipur, er
ljómaði á hverju andliti. Þau
eru nú flest uppkomin: Ólafur
tannlæknir vestan hafs, kemur
heim í vor, Steinar, viðskipta-
fræðingur hjá Sláturfélagi Suð-
urlands, Gunnar, kennari í
Borgarfirði, Fríða Regína, við
nám í Kennaraskólanum, og
Höskuldur junior, nemandi í
Menntaskólanum í Reykjavík.
Fyrir þremur árum fluttust
þau hjón til Reykjavíkur, enda
börnin flest komin þangað. —
Höskuldur vann sem bakari þar
um skeið, en síðasta árið var
hann matsveinn á strandferða-
skipinu Esju.
Þar hittumst við alloft, er
Esja kom hingað og ornuðum
okkur við minnigar liðinna
tíma. Við töluðum um að hitt-
ast hér á Akureyri — gamli
kunningjahópurinn — 17. júni
í vor, á 10 ára stúdentsafmæli
Ólafs sonar hans.
Af því verður ekki. Það verð-
ur að minnsta kosti stórt skarð
í hópnum — Höskuld vantar.
Hann var lagður sjúkur í
land í Reykjavík um miðjan
febrúar og andaðist þar 24.
marz. Hann var jarsunginn frá
Fossvogskirkju í Reykjavík 30.
márz s.l.
Eftirlifandi konu hans, sem
nú er sjúk um sinn, sendi ég
mínar hlýjustu samúðarkveðjur
með ósk um góðan bata með
hækkandi sól.
Kæri vinur, Höskuldur. —
Vertu sæll að sinni, við hin
komum seinna.
S. B.
HAFlSINN
REKUR SUÐUR MEÐ
AUSTFJÖRÐUM
T.TTT.AR breytingar hafa orðið
á hafísnum fyrir Norðurlandi
síðustu dægur, enda hægviðri.
En mikið ísrek er suður með
Austfjörðum og mjög vaxandi.
I gær var komin hér norðan-
átt og ísbreiður að reka inn
Eyjafjörð. Haförninn sat fastur
í ís út af Eyjáfirði í gær. □