Dagur - 21.12.1968, Síða 4

4
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Sírnar 1-1166 «g 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla: (
JÓN SAMÚÉLSSON
Prentverk Odds Bjömssonar hi.
SANA H.F.
ÖI- og gosdrykkjagerðin Sana h.f. á
Akureyri hefur verið í sviðsljósinu
frá því hún hóf framleiðslu nýrra
tegunda dryggjarvara í endurbætt-
um húsakynnum og með nýjum og
fullkomnum dönskum vélum.
Thule-lagerölið varð brátt lands-
kunnur drykkur og mikið keyptur.
En í haust varð fyrirtækið gjald-
þrota með 45 millj. kr. skuld á baki.
Síðan hefur skiptaráðandi annast
reksturinn og selt byrgðir, en nauð-
ungaruppboð mun fara fram 7. jan.
n.k. _ Mál þetta er á hvers manns
vörum, en ástæða er til að vekja at-
hygli á nokkrum atriðum.
Verksmiðjan kostaði helmingi
meira en gert var ráð fyrir, verðlags-
ákvæði gerðu framleiðslu erfiða, en
þegar verðlagsákvæðum var aflétt,
voru eigendur of bráðlátir og hækk-
uðu verð Thule-ölsins um nær helm-
ing — og salan datt niður. Gjaldþrot-
ið skall á áður en salan var aftur
komin í viðunandi horf.
Framleiðsla og sala á „sterkum
bjór“ hefur enn ekki verið leyfð —
og voru það eigendum enn ein von-
brigðin. — En hvað tekur nú við?
Hverjir bjóða í Sana á uppboð-
inu 7. jan. 1969? Verða það Reyk-
víkingar, sem flytja vilja vélar verk-
smiðjunnar suður? Verða það ein-
hverjir, sem kaupa vilja upp hættu-
legan keppinaut, samkvæmt lögmáli
„heilbrigðrar samkeppni“ og pen-
ingavalds?
Ekki getur blaðið svarað þessum
spumingum. En það vill benda á þá
staðreynd, að hvað sem menn segja
um Sana-málið og einstaka þætti
þess, munu fáir Akureyringar vilja
sjá á bak þeim fyrirtækjum, sem hér
hafa risið á legg. Og þegar komið er
að þessu atriði, verða Akureyringar
að gera það upp við sig, hvort þeir
vilja taka málið í sínar hendur. Það
geta þeir e. t. v. bezt með því að
stofna hlutafélag, er síðan geri sér
grein fyrir framleiðslumöguleikum
og reksturskostnaði, og hve miklum
skuldum fyrirtækið rís undir. Ak-
ureyringar geta byggt á nokkurri
reynslu, sem þetta fyrirtæki hefur
öðlast, og það getur byggt á þeim
grunni, sem mikilvægur er, þ. e. á
framleiðslu viðurkenndra og ágætra
vara.
Þessa aðstöðu þurfa Akureyringar
sjálfir að nota. Blaðinu hefur verið
bent á, að innheimtumaður ríkis-
sjóðs hafi ekki sýnt fyrirtækinu
hörku í innheimtu framleiðslugjalda
og því hafi safnast skuldir við ríkis-
sjóð, en orðrómur um afskipti fjár-
málaráðherra, sem áður var sagt frá
hér í blaðinu, sé úr lausu lofti grip-
(Framhald á blaðsíðu 7)
í MÍNNINGU
Þorsieins Baldvinssonar
FRÁ BÖGGVISSTÖÐUM
HINN 20,-júlí síðastliðinn and-
aðist á Dalvík Þorsteinn Bald-
vinsson fyrrum bóndi á Böggvis
stöðum, en á Dalvík bjó hann
síðustu árin hjá dótturdóttur
sinni og manni hennar. Þor-
steinn fæddist á Böggvisstöðum
4. nóvember 1876 og var því
tæpra 92ja ára er hann lézt. Við
Svarfaðardal var allt líf hans
'bundið; þar vann hann dagsverk
sitt af elju og trúmennsku langa
ævi, og þar nýtur hann nú
hinztu hvíldar.
Mig langar til að minnast
þessa horfna vinar míns nokkr-
um orðum, þótt seint sé; minn-
ingu hans ber ekki siður að
halda á lofti en ýmissa annarra.
Hann var að vísu aldrei í flokki
þeirra, sem þjóðfélagið hossar
og hampar, oft umfram verð-
leika. Kannski má þó segja, að
litlu varði lof eða last eftir sam
ferðamenn; maðurinn lifir af
verkum sínum og því sem hann
var af sjálfum sér, annars ekki.
„Hið mikla geymir minningin,
en mylsna og smælkið fer“, kvað
Fomólfur.
Aldursmunur okkar Þor-
steins, sjötíu ár, olli því að við
kynntumst þegar starfsdagur
hans var að kvöldi kominn,
stormum ævinnar slotað og sá
friður kominn á, sem oft verður
undir sólarlag. Hann var sá
gæfu maður að eiga friðsæla
elli, búa við óvenjugóða heilsu
og hugarjafnvægi, lifa lífinu til
hinztu stundar, en slíkt auðnast
því miður hvergi nærri öllum,
sem háum aldri ná. Mér er Ijúft
að minnast Þorsteins, því að þeg
ar ég lít til bernskuáranna,
stendur af fáu meiri birta en
mynd hans.
Þegar ég var átta ára, tók Þor
steinn herbergi á leigu í húsi
foreldra minna á Dalvík, og þar
bjó hann í sex ár. Ég laðaðist
strax að þessum gamla manni,
sem alltaf var mér svo góður.
Oft gaf hann mér súkkulaðibita
eða brjóstsykurmola, og margt
var spjallað meðan hann sat og
hnýtti tauma á öngla; það verk
greip ég líka gjarnan í með hon
um. Hann sagði mér frá upp-
vaxtarárum sínum í dalnum,
smalamennsku og öðrum æsku-
störfum. Þessar sögur voru fyr-
ir bamshuga minn býsna for-
vitnilegar og heillandi, brugðu
upp svipmyndum frá horfnum
heimi, veröld sem var. í þeim
heimi átti Þorsteinn sér traust-
ar rætur, og hann var góður full
trúi kynslóðar, sem óx úr grasi
á miklum þrengingatímum og
hafði fremur öðmm kynslóðum
séð söguna gerast og skeið gifur
legs umróts og byltinga ganga
yfir. — Ég var þá farinn að
kynnast af fslendingasögum
ýmsum fornum hetjum, sem ég
ræddi um af mikilli hrifningu og
aðdáun og sparaði ekki sterk-
ustu orðin sem ég kunni. Þor-
steinn hlustaði, hnýtti á og sagði
gjaman, er ég hafði lýst ein-
hverjum kappanum: „Já, hann
var stífur“.
Vafalaust hafa það að ein-
hverju leyti verið súkkulaði-
bitarnir, sem hvöttu mig til að
ganga svo oft á fund Þorsteins.
Sögurnar hans og spjallið höfðu
líka sitt að segja. Þó hygg ég, að
þar hafi einkum komið til þau
áhrif, sem ég fann streyma frá
þessum gamla manni. Ríkasti
eiginleiki í fari hans var góðvild
og vilvilji til allra. Þess vegna
þótti öllum vænt um Þorstein,
sem kynni höfðu af honum.
Þetta átti ekki hvað sízt við um
okkur börnin, því að jafn barn-
góðum manni hef ég ekki
kynnzt. Ég hygg, að það sé
hörmuleg öfugþróun, þegar
gömlu fólki á borð við Þorstein
er stíað frá hinni uppvaxandi
kynslóð, eins og nú tíðkast svo
mjög. Uppeldismálum þjóðar-
innar er mikill ógreiði gerður
með slíkri ráðbreytni, og er
þetta vafalaust ekki minnsta
orsök þess í hvílíkt óefni þau
mál eru komin á íslandi.
Ég minnist þess ekki, að nokk
urn tíma bæri skugga á vináttu
okkar Þorsteins, þrátt fyrir heil
an mannsaldur, sem á milli bar.
Á heimili foreldra minna var
Þorsteinn tíður gestur og alltaf
velkominn. Hress og kátur, með
spaugsyrði á vörum miðlaði
hann okkur af lífsgleði sinni og
lífstrú. Þannig er hverjum
manni gott að eldast. — Milli
Þorsteins og föður míns var mik
ið vinfengi frá fyrstu tíð, enda
nábúar alla ævi. Þeir urðu líka
samferða yfir landamærin; á
hinum sama sumarmorgni voru
þeir kvaddir héðan.
Þorsteinn Baldvinsson var
mikill trúmaður. Guðstrú hans
var sterk og efalaus, mótuð af
gömlum tíma; Biblían, Passíu-
sálmar og Mynsterhugleiðingar
voru honum kærastar bóka.
Kirkju sína sótti hann mjög og
sýndi henni mikla ræktarsemi.
Trúarviðhorf hans þykja sjálf-
sagt bamaleg og óraunhæf á
okkar vantrúartímum. En
hverju skiptir það, úr því trú
hans var heil og sönn? 1 augum
Þorsteins var trúin lifandi afl og
reyndist honum sannarleg hugg
unarlind og hjálparráð. Hann
hlaut að þola mótblástur og
raunir ekki minni en ýmsir aðr-
ir. Konu sína missti hann eftir
fárra ára sambúð og tvö börn
sín, son ungan og dóttur upp-
komna. Þessar sorgir náðu ekki
Æskulýðsblaðið verð-
ur selt á morgun
ÚT ER KOMIÐ Æskulýðsblaðið
2.—4. tölublað þessa árs, sem
séra Bolli Gústavsson ritstýrir.
Verður það selt á götum bæjar-
ins á morgun, sunnudag. Þar er
rætt um hjúkrunarmál, séra Jón
Kr. ísfeld sextugan, sagt frá
vettvangi starfs ÆSK, ritað um
íþróttir, skemmtanir, viðtal er
þar við Ingimar Eydal hljóm-
sveitarstjóra o. fl. Afgreiðslu-
maður er Jón A. Jónsson, Hafn-
arstræti 107, Akureyri. □
að buga hann; hann hélt bjai't-
sýni sinni og hugarró, og það
má ugglaust þakka þeirri stoð
sem honum var að óhvikulli
guðstrú sinni. Og hvei' er bær
að gera lítið úr slíkri trú, þótt
hann eigi hana ekki sjálfur? Því
fór fjarri, að ég eignaðist trú
Þorsteins, en mér fannst ég
alltaf geta virt hana, því að
hann var sjálfur lifandi dæmi
um gildi trúarlífs fyrir mann-
inn; ég veit, að trú Þorsteins
hjálpaði honum til að líta björt-
um augum á lífið og tilverima
alla ævi.
Þegar Þorsteinn Baldvinsson
er nú horfinn af sjónarsviðinu,
lifa eftir hann Ijúfar minningar
í hugum vina hans. Við söknum
hans og þökkum af alhug liðnar
samverustundir. Ævisaga hans
sætir kannski ekki stórmælum,
en garðinn sinn ræktaði hann
engum miður og fylgdist opnum
huga með straumkasti nýrra
tíða, fagnaði því sem til heilla
horfði, en varðveitti kjarna sinn
heilan og óspilltan í liarki heims
ins.
Ef Þorsteini verður að trú
sinni um líf handan grafarinnar,
veit ég að hann á góða heimvon
og mörgum vinum að mæta. Og
átthagarnir, sem hann unni svo
mjög, geyma duft hans í faðmi
sér. Ég kveð þennan góða vin
minn með þessum fögru orðum
Davíðs Stefánssonar:
Moldin er þín.
Moldin er trygg við börnin sín,
sefar allan söknuð og harm
og svæfir þig við sinn móður-
barm.
Grasið hvíslar sitt ljúfasta ljóð
á leiðinu þínu. Moldin er hljóð
og hvíldin góð.
Gunnar Stefánsson.
- Áfengissjúklingar
(Framhald af blaðsíðu 1).
8. Að vinna gegn hverskonar
tilslökun á banni gegn fram-
leiðslu og sölu áfengs öls í land-
inu.
Að sjálfsögðu þurfa ályktanir
Landssambandsins að vera í
fullu samræmi við lög þess og
þá sérstaklega 2. grein þeirra,
sem inniheldur nokkurskonar
erindisbréf samtakanna, en laga
greinin er á þessa leið:
„Tilgangur Landssambandsins
er að stuðla að bindindisstarf-
semi, vinna gegn neyzlu áfengra
drykkja og leitast við að skapa
almenningsálit, sem hagstætt er
bindindi og reglusemi.
Landssambandið starfar í sam
vinnu við Áfengisvarnaráð.
Landssambandið vill ná til-
gangi sínum með því:
a) að fá allar deildir sínar til
þess að vinna að bindindi og
reglusemi inn á við og út á við
á hvern hátt, sem hentast þykir
hverju sinni og á hverjum stað.
b) að vinna að því, að bindind
issamir hæfileikamenn veljist til
opinberra trúnaðarstarfa í þjóð
félaginu.
c) að vinna að því, að sett
verði löggjöf, er miðar að því að
draga sem mest má verða úr inn
flutningi, sölu og veitingum
áfengra drykkja, og varðveita
ákvörðunarrétt kjósenda um
sölu og veitingar áfengis.
d) að vinna af alefli gegn til-
búningi áfengi'a drykkja í land-
inu.
e) að fá samkvæmisháttum og
skemmtanalífi breytt, svo að það
verði hvarvetna með menningar
sniði.“ □
Til jólagjafa
DÖMUPEYSUR
DÖMUUNDIR-
FATNAÐUR
Hvergi meira
úrval
Nytsamar og
fallegar vörur
á eldra verðinu
VERZLUNIN DRÍFA
Foreldrar athugið
Vegna verðlækkana erlendis getum við boðið
KVEN- OG UNGLINGASKÉÐI
á mjög hagstæðu verði
BARNASKÍÐI OG BINDINGAR
Á GAMLA VERÐINU
Allt fyrir borðtennis frá DUNLOP
Spaðar, kúlur (3 tegundir), net, netstoðir, Spaða-
hlífar.
FRÁ HANNO:
Tennis-sett, ódýrir spaðar og kúlur.
SEUUM ÖLL OKKAR LEIKFÖNGT
STÓRLÆKKUÐU VERÐI
BRYNJÓLFUR SVEINSSON H.F.
5
Til jólagjafa
BI ULLARPEYSU-
SETT
Stærðir 40—48
ELDRA VERÐ
VERZLUNIN DRÍFA
LUXO1001
skrifborðs og
vinnulampar
JÁRN OG GLERVÖRU-
DEILD
SJÁLFVIRKAR
hrauðristar
NATIONAR
Krónur 1615,00
JÁRN 0G GLERVÖRU-
DEILD
NAUÐUNGARUPPBOÐ
Húseignin Melbrekka, Akureyri, þinglesin eign
Valdimars Halldórssonar, verður að kröfu Ragn-
ars Tómassonar, hdl. o. fl. seld á nauðungarupp-
iboði, sem fram fer á eigninni sjálfri þriðjudag-
inn 7. janúar 1969 kl. 14.
Uppboð þetta var auglýst í 59., 61. og 63. tbl.
Lögbirtingablaðsins 1968.
Bæjarfógetinn á Akureyri, 14. des. 1968.
Ofeigur Eiríksson.
Til jólagjafa
HÁ KULDASTÍGVÉL KVENNA
HÁ KULDASTÍG\ÆL TELPNA
DRENGJAKULDASTÍGVÉL
GÆRUEÓÐRUÐ
HERRAKULDASKÖR
GÆRUFÓÐRAÐIR
SKÍÐASKÓR
VERÐ FRÁ KRÓNUM 478,00
TELPUINNISKÓR
TÖFFLUR KVENNA
INNISKÓR OG TÖFFLUR HERRA
MIKIÐ ÚRVAL AF HERRASKÓM
KVENSKÓR
SKÓBÚÐ KEA
SAMBAND ISL SAMVINNUFÉLAGA , RE
SJÁVARAFURÐADEILD
Veiðarfceri
við
allra
hcefi
LOFTLEIÐIS LANDA MILL
LÆGRI FARGJÖLD EN LOFTLEIÐIR
GETUR ENGINN BOÐIÐ Á FLUG-
LEIÐUM TIL OG FRÁ ÍSLANDI
>ÆGILEGAR HRAÐFERÐIR HEIMAN 0G HEIM >ÆGILE0AR HRADFEBDIR HEIMAN 0G HBM
UPPLÝSINGAR OG FARÞEGAPANTANIR
HJÁ SÖLUUMBOÐUNUM:
ÓLAFSFJÖRÐUR
Brynjólfur Sveinsson símstjóri,
Strandgötu 2. Sími 44.
DALVÍK
Ámi Amgrímsson kaupmaður,
Goðabraut 3. Sími 61175.
AKUREYRI
Ferðaskrifstofa Akureyrar,
Jón Egilsson forstjóri,
Túngötu 1. Símar 11475, 11650.
HÚSAVÍK
Ingvar Þórarinsson bóksali,
Höfðabrekku 9. Sími 41199.
*