Dagur - 02.12.1970, Blaðsíða 8
8
SMÁTT & STÓRT
Þessi mynd er frá Laxúrvirkiun, frá því í liaust. Þar er unnið við fyrsta áfanga Gljúfurvers-
virkjunar. Staðið liefur verið upp frá samningaborði. Tvö mál, er varða Laxárdeiluna og orku-
mál ahnennt liggja fyrir Alþingi. En fregnir herma, að í dag verði þar lagt fram frumvarp um
Á lausn Laxárdeilunnar. (Ljósm.: E. D.}
saman
, iÐALFUNDUR Félags áfengis
"/arnanefnda í Suður-Þingeyjar
,\ slu var haldinn í Húsavík 20.
: lóvember sl.
Fundarstjóri var kjörinn Þór
:nyr Guðmundsson og fundar-
: itari Kári Arnórsson.
Formaður félagsstjórnar,
HlöSver Hlöðversson, ílutti
skýrslu stjórnarinnar fyrir sl.
ir. Sagði hann frá heimsóknum
eiíndreka í skóla í sýslunni' —
svo og ritgerðarsamkeppni, sem
: élagið gekkst fyrir í skólunum
j sl. vetri. Ritgerðarefnið var
am skaðsemi tóbaksreykinga og
■ 'oru verðlaun veitt fyrir beztu
úrlausnir.
Gjaldkeri, Sigurjón Jóhannes
r,on, las og skýrði reikninga
: élagsins.
3jörn Stefánsson, erindreki
áfengisvarnaráðs, sem mætti á
. undinum flutti erindi. Skýrði
íann frá starfsemi áfengisvarna
áðs — og gaf upplýsingar um
'reildarniðurstöður skýrslna
ifengisvarnanefnda fyrir sl. ár.
Þá lagði hann áherzlu á í erindi
,únú nauðsyn þess að leita allr.a
leiða til að vekja almenning í
landinu til umhugsunar og að-
gerða gegn sívaxandi háska af
völdum áfengisdrykkju og notk
unar annarra eiturlyfja. Einnig
flutti erindrekinn Húsvíkingum
þakkir fyrir sérstaklega mynd-
arlega og einhuga afstöðu gegn
opnun áfengisútsölu á Húsavík,
sem atkvæðagreiðsla fór fram
um á sl. vori.
Síðar urðu á fundinum al-
mennar umræður um áfengis-
varnamál, og fulltrúar úr áfeng
isvarnanefndum sýslunnar gáfu
stuttar skýrslur og sögðu fréttir
úr sínum héruðum.
Eftirfarandi tillögur komu
fram og voru samþykktar sam-
hljóða:
„Aðalfundur félags áfengis-
varnanefnda í Suður-Þingeyjar
sýslu haldinn á Húsavík 20.
nóvember 1970 vekur athygli á
því, sem litið hefur verið á sem
ótvírætt viðhorf, að neyzla
áfengis og ungmenna- og
íþróttastarf geti ekki farið sam-
an. Að gefnu tilefni vill fundur
inn því skora á opinbera aðila
að veita ekki vín í móttöku-
veizlum íþróttafélaga og íþrótta
leiðtoga.“
(Framhald á blaðsíðu 5)
TVÆR VERKSMIÐJUR
Á Alþingi hafa tveir þingmenn
Franisóknarflokksins kvatt sér
hljóðs um nýjar verksmiðjur.
Ásgeir Bjarnason um leirverk-
smiðju í Dalasýslu, þar sem sérl
stakar leirtegundir eru teknar
til listsköpunar, m. a. af Guð-
mundi Einarssyni frá Miðdal.
Jón Kjartansson hefur lagt
fram þingsályktunaríillögu um
atliugun á stofnun flöskuvei-k-
smiðju.
EKKERT SAMKOMULAG
Síðari sáttafundi iðnaðarráðu-
neytisins með deiluaðilum í
Laxármálinu lauk um kl. 17
hinn 24. nóv. án þess að lausn
fengist á deilunni. Samkonnilag
varð um að skipaðir sáttamenn,
sýslumenn Eyjafjarðar- og Þing
eyjarsýslu héldu áfram sátta-
tilraunum sínum. Laxárvirkj-
unarstjórn samþykkti fram-
komnar tillögur iðnaðarráð-
herra, en stjórn Félags landeig-
enda hafnaði þeim. Virðast litl-
ar líkur á sættum og mun málið
þá taka nýja stefnu, ef að lík^
um lætur.
SITT ÚR HVERRI ÁTTINNI
Rússneski rithöfu.ndurinn Solz-
henitsyn, sem á að taka við bók
menntaverðlaunum sínurn í
Stokkhólmi 10. des, telur sigl
ekki geta komið þangað. Ástæð
an er sú, að hann segir vafamál,
að hann geti snúið heim á ný,
þ. e. fái leyfi til þess.
Ilinn 27. nóv. var Páli páfa 6.
veitt banatilræði í höfuðborg
Filippseyja. Páfa sakaði ekki,
en árásarmaðurinn var höndum
tekinn, en hann kvaðst hafa
ætlað að forða mannkyni frá
trúaráróðri páfans.
Stofnað hefur verið í Reykja
vík hlutafélagið Stálbræðslan
h.f. með það lilutverk fyrir aug-
Miksl alvinna er á
Egilsstöðum 1. des. Fært er um
Hérað allt, um Fagradal, Odds-
skarð og a. m. k. tvisvar í viku
yfir Fjarðarheiði. Storka er á
jörð og víðast fremur vont til
beitar nema helzt í Fljótsdal og
út um eyjar. Snjólaust er út til
fjarða, einkum Suðurfjarða og
A FUNDI sambandsstjórnar A1
þýðusambands íslands er lauk
M. nóv. var eftirfarandi sam-
pykkt:
Sambandsstjórn Alþýðusam-
bands íslands lýsir samþykki
sínu við ályktun miðstjórnar
sarribandsins frá 10. nóv. sl. um
frumvarp til laga um ráðstafan-
ir til stöðugs verðlags og at-
vinnuöryggis, sem Alþingi hef-
ur nú samþykkt og afgreitt sem
lög. Sambandsstjórnin ítrekar
Framboð í
Reykjaneskjördæmi
FRAMSÓKNARMENN hafa
ákveðið framboðslista sinn í
Reykjaneskjördæmi, og var það
gert á 11. kjördæmisþingi kjör-
dæmisins á sunnudaginn. Hann
er þannig skipaður:
Jón Skaftason, Bjöm Svein-
björnsson, Hilmar Pétursson,
Teitur Guðmundsson, Jóhanna
Óskarsdóttir, Jóhann H. Níels-
son, Halldór Einarsson, Sigurð-
ur Haraldsson, Bogi Hallgríms-
son og Valtýr Guðjónsson. Q
úr gi!di faflnir
það meginefni ályktunarinnar,
að með samþykkt laga þessara
sé grundvelli samninganna frá
19. júní sl. og síðar kippt brott
og þeir því úr gildi fallnir, hvað
öll kaupgjaldsákvæði áhrærir.
Sambandsstjórnin samþykkir
að fela miðstjórn að hafa for-
göngu um myndun sameigin-
legrar néfndar, sem falið verði
það hlusvei'k að krefjast nýrra
kjarasamninga með þá lág-
markskröfu, að atvinnurekend-
ur bæti að fullu í launum þá
‘beinu skerðingu, sem launafólk
verður fyrir vegna hinna lög-
þvinguðu breytinga á grund-
velli kaupgreiðsluvísitölunnar,
breytinga á viðmiðunartíma
verðlagsbóta og lögheimilaðrar
niðurfellingar tveggja vísitölu-
stiga.
Nefndin verði skipuð fulltrú-
um landsambandanna, stærstu
aðildarfélaganna og fjórðungs-
sambandanna eftir tilnefningu
þeirra.
Sambandsstjórnin telur nauð
synlegt, að verkalýðsfélögin
taki kjaramálin til meðferðar
nú þegar og feli hinni sameigin
legu nefnd umboð til samninga
viðræðna fyrir sína hönd. □
þar gengur féð úti ennþá.
Atvinna er góð í Egilsstaða-
kauptúni, einkum í bygginga-
iðnaði, en smáiðnaður hjálpar
einnig upp á sakirnar í þessu
efni. Verða því atvinnutekjur
góðar þetta árið. Verst er, að
tekjuaukningin fer sýnilega öll
í Manga frá Mel með auknum
sköttum í ríkiskassann.
Héðan flytjum við mjólk nið-
ur á firði, en kaupum í staðinn
brennivín á Seyðisfirði, en þar
er eina vínútsalan á Austur-
landi.
Um 60 manns hafa flutt hing-
að í kauptúnið á þessu ári. En
auk þess eru heimamenn þjóð-
legir í sér, rækja vel skyldur
sínar við eiginkonur sínar og
fósturlandið og eignast mörg
börn. Pillan er í engum háveg-
um hér um slóðir. Um áramótin
verður fólksfjöldi í Egilsstaða-
kauptúni um 700. Þar að auki
er 70—80 manna þorp risið
norðan fljóts, kallað-að Hlöðum,
en tilheyrir Fellshreppi.
Við vonum, að brátt verði
tekin ákvörðun um stað fyrir
nýjan menntaskóla á Austur-
landi.
Af öðrum stærri viðfangsefn-
um er Lagarfossvirkjun fram-
undan. Nú hyllir undir úrbætur
í raforkumálum, en í engum
landsfjórðungi eru fleiri bæir
án rafmagns. V. S.
um að koma á fót og reka fyrstu
stálbræðslu hér á landi. En hrá
efnið yrði brotajárn. Bygginga-
kostnaður er áætlaður 300
millj. kr.
Andlitsmynd, er Áfeíasquee
málaði 1649, var, á Uppboði í
New York seld fyrir'490 millj.
ísl. króna.
YFIR BÚDARBORIHÐ
Oft kemur það sér illa, að við-
skiptavinur í verzlun kaup-
manna fá ekki í hendur kvittun
eða nótu yfir gerð kaup, svo
sem vera ætti, og varan er jafn
vel ekki verðmerkt. Það ætti að
vera siálfsögð kurteisi eða jafn-
vel skylda verzlana, að fá við-
skiptavinum í hendur kvittun,
fyrir því hvað keypt er og stað-
greitt. Sé sá háttur liafður á, er
t. d. auðveldara að leiðréttá mis
tök, sem verða kunna.
MIKILVÆG VAKNING
Hvort sem menn skipa sér við
hlið Þingeyinga eða stjórn Lax-
árvirkjunar í deilunni miklu
um Laxá, er eitt alveg víst:
Þingeyingar hafa vakið hreyf-
ingu, sem náð hefur til allrar
þjóðarinnar og opnað augu
hennar á þýðingarmiklu land-
verndarmáli. Slík þjóðarvakn-
ing hlýtur að valda algerum
tímamótum, þar sem um land-
og náttúruvernd annars vegar
og mannvirkjagerð hins vegar
er að ræða, svo sem við Laxá
í Þingeyjarsýslu. Hér eftir munl
vart litið á virkjunarfram-
kvæmdir eða aðra mikilsháttar
mannvirkjagerð með „gagn-
augum“ einum saman, Og það
er miklu meira mál en deilan
um Laxá. Þingeyingar hafa
þurft að verja miklum fjármun
um til . „vamarhoráttu“ sinnar.
Það fé á samfélagið að endur-
greiða ríflega. Fáeinar milljónir
króna til þingeyskra bænda,
eða til menningarstofnana
þeirra, væri sanngjörn þóknun
fyrir mikilvægustu kennslu og
forystu í landvernd, sem um
getur.
HANDRIÐ Á KIRKJU-
TRÖPPUR
Kona ein hér í bæ hefur bent á
nauðsyn þess, að setja upp ein-
hverskonar handrið á kirkju-
tröppurnar, þ. e. tröppurnar að
kirkjudyrum. Segir hún þær
réítilega ekki við hæfi fatlaðs
fólks, er í kirkju vilja ganga.
Hún bendir á, að handrið megi
gera á þann veg, að ekki þurfi
að vera til lýta. Þessu máli er
hér með komið til réttra aðila,
og munu þeir eflaust taka það
til umliugsunar og væntanlega
einnig til úrbóta.
armanna
Á KJÖRDÆMISÞINGI Fram-
sóknarmanna í Norðurlands-
kjördæmi eystra, 7. nóvember
sl., voru gerðar ýmsar ályktanir
um þjóðmál og fara nokkrar
þeirra hér á eftir.
Um stjórnarskrármálið gerði
þingið svohljóðandi ályktun:
„Kjördæmisþingið lýsir yfir
því, að það telur nú sem fyrr
að stjórnarskrána beri að taka
til ítarlegrar endurskoðunar, og
að ljúka beri þeirri endurskoð-
un, svo að ný lýðveldisstjórnar
skrá geti tekið gildi árið 1974 á
aldarafmæli íslenzkrar stjórnar
skrár og ellefu alda afmæli ís-
landsbyggðar. í því sambandi
telur þingið rétt, að tekin verði
upp einmenningskjördæmi,
framkvæmdavald nánar að-
greint £rá löggjafarvaldinu en
nú er gert og landinu skipt í
stór umdæmi (fylki) er öðlist
sjálfsstjórn í sérstökum málum,
sem varða umdæmin hvert fyr-
ir sig og nú eru í höndum ríkis-
ins.“
Um kjaramál ályktaði þingið
á þessa leið:
„Kjördæmisþingið vekur at-
hygli á þeirri staðreynd, að al-
menn laun á íslandi ei-u til
muna lægri en í nágrannalönd-
um. Samt sem áður standa aðal
atvinnuvegir þjóðarinnar höll-
um fæti. Lítur þingið svo á, að
rýrnandi kjör almennings hér,
miðað við hin Norðurlandin,
séu fyrst og fremst afleiðing
rangrar og duglausrar stjórnar-
stefnu, sem hvað eftir annað
hefur skapað sýndarvelgengni í
skjóli óðaverðbólgu tai. stórtjóns
fyrir almenna atvinnuþróun.
Undi-ast þingfulltrúar, hvernig
annars vegar geta farið saman
einhverjar hæstu þjóðartekjur
á hvern einstakling, sem um
getur og hins vegar lágt kaup-
gjald og fjárvana atvinnuvegi.“
í vegamálum var m. a. þessi
ályktun gerð:
„Kjördæmisþingið leggur enn
til, að tekin verði ríkislán, inn-
lend og erlend, til þess að ljúka
á tilsettum tíma og svo fljótt
sem gerlegt þykir uppbyggingu
vandaðrar hringbrautar um
landið, er liggi svo sem unnt er
um byggðir og sé við það miðuð
að hún sé að jafnaði fær allt
árið. Gerir þingið xáð fyrir, að
til hringbrautarinnar teljist yfir
leitt þæi- akleiðir, sem í vega-
lögum nefnast þjóðbrautir.“