Dagur - 05.12.1970, Blaðsíða 2

2
(Framhald af blaðsí'ðu 5).
Við heimildasöfnun var víða
leitað fanga og fjölmargir ein-
staklingar veittu aðstoð og fyrir
greiðslu. Leitað var til margra
þeirra er við sögu koma í at-
burðum þeim er bókin lýsir og
ennfremur veittu formenn s!ysa
varnadeilda og björgunarsveita
víðs vegar um landið ómetan-
lega aðstoð, en til flestra þeirra
var leitað. Þá var .sluðzt við
sjóréttarpróf, þar sem þau voru
fyrir hendi, skýrslur Slysa-
varnafélags íslands og prentað-
ar heimildir í bókum, tímarit-
um og dagblöðum.
Þrautgóðir á raunastund —
annað bindi — er sett í Prent-
stofu G. Benediktssonar, prent-
að í Prentsmiðjunni Viðey og
bundin í Bókbindaranum h.f.
Kápumynd gerði Jakob V. Haf-
stein. □
GUNNAR og HJÖRDÍS
JÓN Kr. fsfeld hefur skrifað
unglingabókina Gunnar og Hjör
dís í höndum eiturlyfjasala, og
er hún nýkomin út, 135 bls. að
stærð hjá Skjaldborg á Akur-
eyri. Þessi saga var frumsamin
fyrir „Æskulýðsblaðið“ en er
hér nokkuð breytt.
Saga þessi gerist að verulegu
leyti í gagnfræðaskóla kaup-
túns nokkurs hér á landi og
greinir frá því, eins og segir á
bókarkápu, hvernig óvandaðir
menn reyna að dreifa út rógi
um heiðarlegt fólk til að hefna
sín. Söguhetjurnar lenda auð-
vitað í höndum eiturlyfjasal-
anna og er þá hafin dauðaleit
að þeim. Sagan er spennandi og
mun unglingum kæi'kominn
lestur. Höfundur er kunnur,
m. a. af sögunum Sonur vita-
varðarins og Sólrún og sonur
vitavarðarins. □
AÐDA OG ERNA
FARA EIGIN LEIÐIR
Eftir Albert Ólafsson.
Sigurður Gunnarsson þýddi
168 blaðsíður.
Bókaútgáfan Fróði.
HÉR er á ferðinni mjög læsileg
barna- og unglingabók eftir ís-
lenzkan höfund, sem skrifar á
norsku. En þar er hann bú-
settur. Albert er Borgfirðingur
að sett bróðir Ólafs Ólafssonar,
kristniboða. Hann hefur lengi
verið skólastjóri í Oppdal í
Noregi, en nú nýlega látið af
því starfi. Hann hefur skrifað
nokkrar barnabækur, en þetta
mun vera fyrsta barnabók hans,
sem þýdd er á íslenzku.
Sagan gerist hér á landi og
kynnir bæði nýtt og gamalt úr
íslenzku þjóðlífi á skemmtileg-
an hátt. Bezt er sú kynning á
gömlum og nýjum tíma túlkuð
með bruna torfbæjarins og
byggingu nýrrar brúar í sveit-
inni.
Sagan lýsir heilbrigðum og
sjálfstæðum unglingum við
störf og leiki. Þar ber margt við
eins og í lífinu sjálfu. Það er
fengur að því að hafa fengið
bók þessa á íslenzku.
Þýðing bókarinnar er vönduð
og frágangur allur góður.
Eiríkur Sigurðsson.
SÖGUR
GESTS PÁLS80NAR
í Bókasáfni AB.
KOMIN er á markað áttunda
bókin í bókasafni AB, en það
er sem kunnugt er flokkur ís-
lenzkra merkisrita í ffæðum og
skáldskap, sem Almenna bóka-
félagið hóf áð gefa út fyrir fjór
um árum. Síðast í röðinni var
Mannfækkun af hallærum, eftir
Hannes biskup Finnsson, en
hún kom út á öndverðu þessu
ári og bjuggu þeir Jón Eyþórs-
son veðurfræðingur og dr. Jó-
hannes Nordal ritið til prent-
unar. Að þessu sinni eru það
Sögur Gests Pálssonar, sem bæt
ast í safnið og hefur Sveinn
Skorri Höskuldsson lektor séð
um útgáfu þeirra af frábærri
alúð og vandvirkni. í inngangs-
ritgerð rekur hann helztu atriði
í ævi Gests Pálssonar, en lýsir
síðan höfundarferli hans og
höfundareinkennum, og loks
skrifar hann eftirmála og at-
hugasemdir, þar sem hann gerir
að öðru leyti nákvæma grein
fyrir útgáfunni.
Gestur Pálsson var fæddur að
Miðhúsum í Barðastrandasýslu
árið 1852. Hann varð stúdent
1875 og las næstu ár guðfræði
við Hafnarháskóla, en hvarf frá
námi og gerðist ritstjóri, fyrst í
Reykjavík, en síðast í Winni-
peg, og þar lézt hann sumarið
1891. Hann var fyrst kunnur af
tímaritinu Verðandi, sem hann
og þrír aðrir Hafnarstúdentar,
þeir Bertel E. Ó. Þorleifsson,
Einar Hjörleifsson (Einar H.
Kvaran) og Hannes Hafstein
sendu heim til íslands vorið
1882. Átti Gestur þar söguna
Kærleiksheimilið, sem strax
varð mjög vinsæl. Sama máli
gegndi reyndar um flestar þær
sögur aðrar, sem honum vannst
aldur til að ljúka, enda alls
óvíst, hvort annar skáldskapur
í óbundnu máli hefur á sínum
tíma orðið almenningi kunnari.
í raun er Gestur fyrsti íslenzki
skáldsagnahöfundurinn á
evrópska vísu, og þeim sögum
hans, sem þýddar voru á er-
lend mál, var skipað á virðu-
legan bekk.
Bókin er 240 bls. að stærð,
prentuð í Prentsmiðjunni Odda
og bundin í Sveinabókbandinu.
ANNA (ég) ANNA
eftir KLAUS RIFBJERG.
Síðasta verðlaunabók Norð-
urlandaráðs.
SKÁLDSAGAN Anna (ég)
Anna eftir hinn kunna danska
rithöfund Klaus Rifbjerg, er ný
komin út hjá Almenna bóka-
félaginu í þýðingu Andrésar
Kristjánssonar ritstjóra. Eins og
mönnum mun í fersku minni
færði hún höfundi sínum heim
síðustu bókmenntaverðlaun
Norðurlandaráðs, og voru þau
afhent á fundi ráðsins hér í
Reykjavík við hátíðlcga athöfn
í sl. febrúarmánuði. Var verð-
launaveitingunni tekið, að því
er virtist, með almennari
ánægju en síðast hefur átt sér
stað, enda hafa fáar skáldsögur
norrænar frá síðari árum vakið
jafnmikla athygli og umtal.
Anna (ég) Anna varð strax
mikil metsölubók í Danmörku
og sjálfsagt víðar á Norðurlönd
um, og er það að sönnu ekkert
einsdæmi um bækur þessa gáf-
aða og skemmtilega höfundar.
En nú virtist mörgum það
óvenju mikið kappsmál að fá að
vita, hvernig bók eins og þessi
yrði til,.en um það varðist höf-
undurinn allra frétta. „Eigin-
lega vildi ég helzt svara þessu
á þá leið, að maður byrji efst í
vinstra horni á pappísörk og
hætti svo um það bil 200 bls.
aftár“,' ’ságði Rifbjerg að þessu
tilefni í blaðagrein. En gagn-
rýnendurnir létu þetta ekki á
sig fá. Þeir kepptust um að bera
lof' á þésSa sérstæðu bók, og í
þetta sinn að minnsta kosti virð
ast lesendurnir hafa orðið þeim
samdóma, því mælt er að fáum
hafi tekizt að leggja hana frá
sér að byrjuðum lestri, án þess
að ljúka við hana. Hins vegar
ber mönnum síður saman um,
hvað það sé öðru fremur, sem
geri þessa skáldsögu svo áleitna
og minnisstæða.
Anna (ég) Anna er mjög nú-
tímaleg skáldsaga, hröð, við-
burðarík og hispurslaus.
Hún er 213 síður í stóru broti.
VAXTARVONIR
Ræður og ritgerðir.
Eftir sr. Jakob Kristinsson.
207 blaðsíður.
Útgefandi: Skuggsjá.
EIN af þeim bókum, sem merk-
astar eru af útgáfubókum í ár,
er bókin Vaxtarvonar eftir séra
Jakob Kristinsson, fyrrv.
fræðslumálastjóra. Er þetta
fyrsta ritgerðasafn, sem út kem
ur eftir hann. Þórleifur Bjarna-
son ritar ágætan formála að bók
inni. En hann ásamt Sigvalda
Hjálmarssyni hafa valið efni
bókarinnar í samráði við Ingi-
björgu Tryggvadóttur, eftirlif-
andi konu séra Jakobs.
í formálanum er greint frá
helztu störfum höfundarins:
Prestsþjónustu meðal fslend-
inga í Kanada, fræðslu og fyrir
lestraflutningi, er hann var for-
seti Guðspekifélagsins í Reykja
vík, skólastjórn Alþýðuskólans
á Eiðum einn áratug og loks
störf hans sem fræðslumála-
stjóra. En öll sín störf leysti
hann vel af hendi.
En fyrst og fremst er hann
kunnur fyrir orðsins list. Hann
var einn af snjöllustu ræðu-
mönnum landsins. í ræðum
hans fór saman fagurt mál og
stíll, og var flutningur hans
jafnan áhrifamikill. Ræður hans
voru ávallt djúpt hugsaðar eins
og sjá má af þessari bók.
Eitt af því, sem einkenndi
hann mjög var sannleiksholl-
ustan. Það er engin tilviljun, að
hann fjallaði um það efni í
vígsluræðu sinni, og er hún birt
í bókinni.
Það er erfitt að benda á eina
ritgerð fremur en aðra í þess-
ari bók. Þó má nefna ritgerðina
um Ólaf pramma. Þar leggur
hann út af hinum undanlegu
háttum hans. Það var þrennt,
sem Ólafur var stöðugt að leita
að: Fallegum stúlkum, pening-
um og lyklum himnaríkis. Um
þetta segir séra Jakob: „Leitin
að lífsfyllingu og hamingju
gengur gegnum alla mannkyns-
söguna. Ólafur prammi reyndi
að rekja þennan rauða þráð og
óf úr honum þríþættan sjón-
leik, er hann lék sjálfur. Fyrsti
þátturinn var um ástir, annar
um fégirnd, þriðji um eilífðar-
þrá. Því þótt hamingjuþráin
leiti víða til fanga, kemur hún
þó almennt í ljós í þessu
þrennu: Leitinni að elskhuga,
leitinni að fé og leitinni að
guði.“
Þannig kom séra Jakob auga
á æðaslög lífsins bak við hvers-
dagslega atburði.
Hér leyfir ekki rúm að vitnað
sé í fleiri ritgerðir. En snjallar
þykja mér ritgerðirnar: Þung-
lyndi íslendinga, Staðviðri og
stopul tíð og Tómstundir, svo
að nefndar séu nokkrar af
styttri ritgerðum bókarinnar.
Nafn bókarinnar á vel við.
Allt sitt líf glæddi Jakob vonir
mannanna til aukins vaxtar.
„Að lifa sem fjöldans fyrirmynd
í forlagastríði hörðu,“
sagði einn af nemendum hans,
Kristján skáld frá Djúpalæk, í
gullfallegu kvæði um hann. Og
boðskapur sá, sem fellst í þess-
ari bók er heillandi og mann-
bætandi. Eiríkur Sigurðsson.
Um hagræn atriði húseipva
AÐALFUNDUR Húseigenda-
félags Vestmannaeyja var hald-
inn laugardaginn 31. okt. sl.
Formaður félagsins Jón Hjalta-
son setti fundinn og stjórnaði
honum.
Gerð var svohljóðandi álykt-
un:
„Fasteignamatið nýja, þó dýrt
hafi reynzt, kann að réttlætast
vegna þess, að það komi á sam-
ræmi í mati á fasteignum um
land allt.
Af þessu tilefni skorar aðal-
fundur Húseigendafélags Vest-
mannaeyja á löggjafarvaldið að
tryggja, að þetta verðmætismat
fasteigna verði ekki notað í einu
né neinu til að íþyngja fast-
eignaeigendum með hækkun á
gjöldum frá því sem nú er.“
Þá voru gerðar ýmsar álykt-
anir á fundinum t. d. komu
fram mótmæli gegn stórkost-
legum hækkunum á olíuverði
til húsakyndinga og í því sam-
bandi skorað á ríkisstjórn og
Alþingi að vinna að því að hús
utan hitaveitusvæða verði upp-
hituð með rafmagni og allir
landsmennirnir búi við sem
jafnastan húskyndingarkostnað.
Svohljóðandi tillaga var sam-
þykkt:
„Húseigendafélag Vestmanna
eyja beinir þeim áskorunum til
húseigenda um land allt að
vakna til meðvitundar um gildi
húseigendatryggingar og sam-
einast í baráttu til að fá þær
tryggingar með sem hagstæð-
ustum kjörum.“
Fundurinn fagnaði nýsettri
Góðar gjafir ti!
löggjöf um heimild fyrir Hús-
næðismálastofnun ríkisins til
þess að veita lán til kaupa á
fullgerðu húsnæði.
Fundurinn skoraði á stjórn
Húseigendasambands íslands að
vinna að stofnun húseigenda-
félaga um land allt.
Mikill áhugi ríkti á fundinum
fyrir málefnum húseigenda í
Vestmannaeyjum og ýmsar
ályktanir gerðar varðandi þau
mál. □
VEGIR VEL FÆRIR
VEGIR um lágsveitir eru flestir
færir, enda snjóléttir en sums-
staðar eru svellalög. Múlaveg-
ur, Lágheiði, Vaðlaheiði og
Fljótsheiði munu þó ófærar
leiðir eins og er.
Vegir í Þingeyjarsýslu voru
greiðfærir á mánudaginn, nema
áðurnefndar heiðar, sem unnt
er að sneiða hjá. □
- SLEÐINN ÖSLAÐI
(Framhald af blaðsíðu 1).
Framkvæmdir eru sáralitlar
og lítið hefur miðað í félags-
heimilinu sökum fjárskorts. Það
er þó allmikið notað og líkar
vel, svo langt sem það nær.
Stöðugt er unnið við bygg-
ingu skóla á Hafralæk í Aðal-
dal og á Stórutjörnum í Ljósa-
vatnsskarði, en látum athuga-
semdir um heimavistarskóla
bíða betri tíma. B. B.
tveggja kirkna
í TILEFNI 110 ára afmælis Lög
mannshlíðarkirkju bárust kirkj
unni eftirtaldar gjafir: Kr.
12.000 til minningar um hjónin
Kristbjörgu Þorsteinsdóttur og
Aðalstein Hallgrímsson, Lyng-
holti, Glerárhverfi, frá börnum
þeirra. Kr. 20.000 til minningar
um Árna Jónasson, Jófríði
Jónasdóttur, Sigtrygg ísleifsson,
Núma Sigtryggsson og Kristján
Sigtryggsson. Gefandi Pálína
Jónasdóttir frá Steinkoti. Þá
barst kirkjunni fagur altaris-
dúkur unninn og gefinn af konu
í söfnuðinum.
Akureyrarkirbju bárust í til-
efni 30 ára afmælis kirkjunnar
auk áðurgreindra gjafa, kr.
10.000 frá ónefndri konu, blóma
vasar frá Góðtemplurum, Akur
eyri og Æskulýðsfélagi Akur-
eyrarkirkju. Þá var kveikt á
hluta af flóðlýsingu við kirkj-
una, sem Kvenfélag Akureyrar
kirkju kostar með aðstoð
tveggja minningargjafa, en Ra£
veita Akureyrar sér um upp-
setningu. Einnig var tekinn í
notkun altarisdúkur gefinn a£
Sigríði Sigurðardóttur, Lundar
götu 11.
Allar þessar góðu gjafir, ann-
an velvilja og mikla kii'kjusókn
þökkum við af hjarta.
i
Sóknarnefndir og
sóknarprestar.
AÐALFUNDUR VERZLUNAR- OG
SKRIFSTOFUFÓLKS Á AIÍUREYRI
LAUGARDAGINN 3. okt. sl.
hélt Félag verzlunar- og skriL
stofufólks á Akureyri aðalfund
að Hótel KEA.
Auk venjulegra aðalfundar-
starfa, voru rædd almenn hags-
muna- og kjaramál verzlunar-
og skrifstofufólks, og hafði gest
ur fundarins, Magnús L. Sveins
son framkvæmdastjóri Verzl-
unarmannafélags Reykjavíkur
framsögu um þau.
Vegna tilmæla frá Landssam-
bandi ísl. verzlunarmanna mun
nýkjörin stjórn félagsins vinna
að því næstu vikur að stofna
félagsdeildii' hér við Eyjafjörð
á hinum smærri stöðum, þar
sem erfitt er að halda uppi sjálf
stæðu félagsstarfi. Félagið mun
síðan leita eftir samningum við
atvinnurekendur á hinum ýmsu
stöðum. Það er stefna Lands-
sambands ísl. verzlunarmanna
að allt starfandi verzlunar- og
skrifstofufólk í landinu verði
'aðilai' að sambandinu.
Stjórn F.V.S.A. skipa: Hafliði
GuðmUndsson formaður, Jó-
hann Bjarmi Símonarson, Kol-
beinn Helgason, R.afn Sveins-
son og Guðmundur Björnsson.
Varastjórn: Ólafur Aðalsteins
son, Kjartan Jónsson og Gunn-
laugur Guðmundsson.
Trúnaðarmannaráð: Baldur
Halldórsson, Bragi Jóhannsson,
Jóna Steinbergsdóttir, Kristófer
Vilhjálmsson, Laufey Pálma-
dóttir og Sigurlaug Stefánsdótt
ir, öll á Akureyri, en auk þeirra
einn fulltrúi frá hverjum eftir-
talinna staða, er gengið hefur
verið formlega frá aðild þeirra
að félaginu: Ólafsfirði, Dalvík,
Hrísey, Hauganesi, Svalbarðs-
eyri og Grenivík. I
Stjórn félagsins ráðgerir að
ljúka þessum skipulagsbreyting
um ásamt undirritun samninga
við atvinnurekendur á framan-
greindum stöðum fyrir næst-
komandi áramót.
Félagar F.V.S.A. eru nú um
300.
(Fréttatilkynning )