Dagur - 16.06.1971, Síða 4

Dagur - 16.06.1971, Síða 4
Sferifstohir, Hafnarstræti 90, Akureyri Símar 1-11-66 og 1-11-67 Ritstjóri og ábyrgðarmaður: ERLINGUR DAVÍÐSSON Auglýsingar og afgreiðsla: JÓN SAMÚELSSON Prentverk Odds Björnssonar h.f. FLÚKIN STAÐA TÖLULEGAR staðreyndir alþingis- kosninganna liggja fyrir. Stjórnar- flokkamir töpuðu fjórum þingsæt- um og forsætisráðherra hefur beðið um lausn fyrir sig og ráðuneyti sitt. Framsóknarflokkur og Sjálfstæðis- flokkur töpuðu einu þingsæti hvor flokkur, en Alþýðuflokkur þremur þingsætum. Sigurvegarar kosning- anna em Samtök frjálslyndra, sem kennd em við Hannibal Valdimars- son, og svo Alþýðubandalag. Fylgi kjósendanna hefur því ómótmælan- lega færzt mjög til vinstri í þessum kosningum. Samkvæmt venju eiga sigurvegar- ar kosninga, nú stjórnarandstæðing- ar, að taka við stjómartaumunum, en þeir em þrír og verða því að finna þann gmndvöll nýrrar stjóm- arstefnu, sem sameiginlega verði stað- ið á, eða með öðmm orðurn, þessir flokkar veiða að samræma stefnu sína í þjóðmálum og semja um ágrein- ingsmálin. Það er forsenda stjómar- myndunar tveggja eða fleiri flokka. Þarf naumast að ganga að því gmfl- andi, að slíkt getur orðið erfitt. Stóirmál eiga þessir flokkar þó sam- eiginleg og ágreiningslaus, svo sem landhelgismálið. Um það var flestu fremur kosið 13. júní og þjóðin studdi hiklausan undirbúning út- færslunnar, eins og vinstri flokkam- ir mörkuðu þá stefnu. Hlýtur |>að mál að vega þungt á metaskálum samninga um myndun nýrrar ríkis- stjómar. Stærsti stjómmálaflokkur Iandsins hefur auðvitað flesta möguleika til að mynda stjóm, a. m. k. fræðilega. Hitt má þó fullvíst telja, að sam- starfsflokkur lians undanfarin ár óski að láta kosningasár sín gróa í næði og utan stjómar fyrst um sinn. Án þess að rekja ástæður fyrir sigri og ósigri flokkanna, virðist ljóst, að fjöldi launþega óttast um sinn hag á næstu haustdögum og hefur kosið bæði Frjálslynda og Alþýðu- bandalag sem baráttuflokka í kaup- gjaldsmálum, Hannibal á Vestfjörð- um og Bjöm í Norðurlandskjördæmi eystra, en Alþýðubandalag á Austur- landi. En stærsta stjómarandstæðingn- um, Framsóknarflokknum, verður sennilega falin stjóraarmyndun. Reynir þá á það í alvöm, hversu til tekst um helztu stefnur þjóðmálanna og þar verður landhelgismálið efst á baugi ásamt efnahagsmálum og at- vinnumálum. Margt mælir með því þessa dag- ana, að bæði stjómarandstæðingar og fjölmargir kjósendur stjómar- (Framhald á blaðsíðu 6) YNDISSTUND AÐ MORGNI VEL LAUNUÐ ATVINNA, auka störf, aðstaða og umhverfi hjálpar okkur til að ná eftirsóttum áföng- um í liinu mikla kapphlaupi um margháttuð lífsins gæði, ásamt hinum lrumstæðustu Jx'irfum, sem eru fæði, klæði og húsaskjól. Og auðvitað erúm við líka í kapp- hlaupi eftir yndisstundum, sjálfri lífshamingjunni, sent ekki er úr steinsteypu eða harðviði, óháð vclvæddu eldhúsi eða skraut- klæðum, og ekki finnst í þykku launaumslagi, Jiótt allt þetta sé talinn grunnur hennar að ein- hverju leyti. Þennan grunn geta duglegir menn byggt og reist sér þar hús eða keypt það af öðrum, búið það eftir beztu föngum. En lif&hamingjuna getum við ekki kcypt, hversu mikið sem við kaup um, Jjví að hún á upptök sín í okkur sjálfum og verður að koma innan lrá, oftast óliáð ytri skilyrð um, en sprettur frarn, þar sem yarmt hjarta slær undir og opinn hugur safnar ylgeislum göfgi og fegurðar. — Stundum keniur þó liamingjan að utan í lieimsókn éða til dvalar. l>etta átti nú ekki að verða pré- dikun, og þó verður að halda ör- lítið lengra. En þcgar lífsliamingjan, sem er eins margþætt og sorgin, kveður ekki dyra hjá okkur eða við opn- um ekki fyrir henni og hún lætur ekki á sér bæra í eigin brjósti svo að mönnum verður allt kuldagrátt fyi'ir augum, verður að grípa til einhverra ráða. Það cr hreint ekki gott að vera óglaður eða jafnvel sorgmæddur í góðu húsi og finna hrollkalda veröldina úti fyrir leggjast að dyrum og gluggum. Hvað á þá til bragðs að taka? . Möguleikarnir eru margir. Sum ir leita félagsskapar nágranna til andlegrar sálubótar, lara í marg- menni, horfa á kvikmynd eða sjónleik, rangla á veitingastaði eða leita uppi einhverja „for- sjála“, sem eiga „lögg“, fara á dansleiki, láta hávaðann dáleiða sig og sterka drykki togast á við peningáveskið, þar sem ýmsum veitist betur, líta í átt til hins kynsins og fyrst og síðast að vera ekki heima til að missa nú ekki af neinu, sent alltaf „getur gerat‘“, þar sém margir eru saman komn- ir. Óg víst finna rnenn oft ýmis- legt af því, sem leitað cr og má þó gott telja, ef Jjeir hafa ekki tínt einhverju urn leið. Nú er vor, sólin skín, grasið grær og fuglarnir syngja. — Hin mikla og dásamlega kcðja lkfsins vaknar af dvala og sjálf erum við og umhverfi okkar hluti af þeirri lífrænu heild. Hver jurt, sem nú blómstrar og teygir blöð sín nuiti sólu, hvert skordýr, sem við sjáum við sérstaka athugun að cr önnum kafið, „fuglar hintinsins", sem nú keppast við hreiðurger'ð- ina, lítið lantb og nýfætt gæðings- efni í haga, allt J)etta eru svo sann arlega skoðunarefni fyrir J)á, sem lífsleiðinn sækir heim, hrein op- inberun fyrir börnin, ef þau njóta tilsagnar, og lífsnautn fyrir alla J>á, bæði yngri og eldri, sem vilja opna augun og sjá liið fegursta í umhverfinu, anda að sér vorloft- inu, finna angan jarðar, sjá læk- ina skvetta sér stall af stalli, virðá fyrir sér strengi og lygnur árinn- ar. Þar sést e. t. v. uggi eða sporð- ur, í sefinu við bakkann er urt- önd og óðinshani. Margur maðurinn lítur naum- ast upp úr stritinu ])ótt vorið svngi, Jrekkir ekki einu sinni grös- in sem hann gengur á, ekki fugl- ana, sem gleðja eyru hans. Slíkir menn bregðast kalli vorsins, hins stutta en dásamlega vors. Sumir gleyma að leiða börn sín og barna börn á vit vorsins og hins vakn- andi lífs í náttúrunni og gleðjast ekki einu sinni sjálfir og finna J)að naumast, er vorblærinn strýk ur vanga ])eirra, fegurstu suntar- kveðju sjálfrar náttúrunnar. Fegurð náttúrunnar, hvað cr ])að? spurði ungur rnaður fyrirlit- lega. Eru það forarpollarnir á veginum og sinugrá jörðin? bætti hann við. Sá maður, sem ekki finnur strengi titra í brjósti sér, er hann hlustar á fegurstu tónverk nteist- aranna, hefur kalt lijarta eða er fæddur án tónskyns. Sá maður, sem starir á forarpollana á vegin- um og sölnuð grös frá síðasta ári, en finnur ekki vorið, er fæddur gamall og fer á mis við liið árlega ævintýri að loknum vetri og myrkri og kulda norðursins. — Sncntma sumars ætti þéttbýlisfólk að rísa árla úr rekkju, foreldrar og börn, og fara gangandi eða í bíl út fyrir bæjarrykið, ef vel viðrar, hlýða um stund á hljómkviðu vorsins, á meðan loftið titrar af fuglasöng, jörðin angar og blóm- in springa út í liaganum hvcrt af öðru, auka sér yndisstund að rnorgni dags. Bent hefur verið á, að foreldrar ættu erindi með börn sín út í náttúruna til þess sjálf að njóta vorblíðunnar og til að fræða hina ungu um ýmislegt varðandi blóm- in, fuglana og skordýrin. En um leið hljóta óteljandi spurningar að vakna í liuga þeirra, sem krefj- ast svars. Það er talið óntaksins vert að líta niður fyrir fætur sér á göngu Rændi álffareggjunum NOKKUR undanfarin ár hafa álftahjón verpt í flæðunum framan við Brunná. Rétt fyrir mánaðamótin apríl —maí komu þau enn, og fóru að lagfæra hreiðrið sitt og þeg- ar það var komið í lag fóru þau að verpa og liggja á. Margir hafa veitt þeim athygli og haft áhuga fyrir að búskapurinn tækist vel. Eu aðfaranótt sunnudagsins 6. júní var eggjunum rænt. Þegar maður heyrir um slika atburði, dettur mörgum í hug að setja það í samband við drukkna unglinga. En það var nú ekki tilfellið í þetta skiptið, því verknaðinn framdi fullorð- inn maður sem hefur ekki einu sinni þá afsökun að hafa verið drukkinn. Sem betur fer sást til hans af fólki sem er á það háu menn- ingarstigi að það fordæmir slíka níðslu á náttúrunni. Það gerði lögreglunni aðvart svo vonandi fær sá seki að svara til saka eins og lögin mæla fyrir um. Allt heilbrigt og sannmennt- að fólk fordæmir svona athæfi og spyr hvað í ósköpunum get- ur komið manni til að vaða út í mittisdjúpt vatn til að taka egg úr álftahreiðri og kasta þeim út í vatnið. Nú þegar mest er talað um náttúruvemd ættu Akureyring ar að vera samtaka um að vernda fuglalífið í bæjarland- inu. Það kannske vita það ekki allir að Brunnárflæður tilheyra Akureyri. Enda er það ekkert aðalatriði, heldur það að al- menningsálitið þarf að vera samtaka um að fordæma það fólk, sem fer eins og eyðandi eldur um náttúru landsins, bæði lifandi og dauða. H. E. úti í haga, til ])ess fyrst og fremst að reka tærnar síður í og steypast ekki á höfuðið og læra menn Jrenn an sannleika án tilsagnar. Hins vegar er það ekki skannnhuist að þekkja ekki eitthvað af gróðri, sem gengið er á. Það er ekki að- eins grænt grasið, mosi og lyng, heldur fjölbreytt gróðursamfélag á hverjum stað, sent vert er að kynnast. Þann gest bar að garði hjá J)eim, er Jtessar línur ritar, í fyrra- sumar, sem numið hefur grasa- fræði. Ég fékk hann með mér út í Krossaneshaga. Þar námum við staðar við stein nokkurn, og ég spurði hve margar tegundir plantna væri nú að sjá þarna á liringlaga bletti, fimm metra út frá steininum í allar áttir. Þetta var heldur ófétisland á að líta, á mörkum mels og mýrar. Grasa- fræðingurinn athugaði gróðurinn litla stund og sýndi mér síðan ár- angurinn. Þarna var dýragras, hvítmáðra, vegarfi, sauðvingull, músareyra, vallelfting, hreindýra- mosi, túnvorblóm, þrenningar- fjóla, dýragras, tunglurt, gleym- merey ,snarrótt, vallhæra, axhæra, fryggjargras, mýrarsóley, grávíðir, peningagras, ljónslappi, blóðberg, vallhumall, smári, gulmaðra, blá- berjalyng, krækiberjalyng, liófsól- ey, jakobsfífill og nokkrar starir og birkiplanta, sem var aðeins tvö falleg blöð. Um leið og gróðurinn er skoð- aður, verður ekki hjá þvi komist að verða var stærri dýranna niðri í grassverðinum. — Köngulærnar hlaupa sumar uppi bráð sína en aðrar gera sér hagleg veiðinet. Og stundum er hægt að sjá örfína Jtræði á stráunum, ekki veiðinet, heldur yfir að líta eins og gljá- slæðu þessarar fínu þráða. Máski gefst tækifæri til að sjá brunn- klukku í polli og bjöllutegund- irnar járnsmið og gullsmið, sem raunar geta flogið þegar vel ligg- ur á þeim. Skammt frá þeim stað, sem grasafræðingurinn sannfærði ntig um fjölbreytni gróðursins, eru lágar, sléttar klappir, sem jarð- vegur hefur nýlega blásið af. Nú standa klappir Jressar hreinþvegn- ar af veðrum og regni. Á klöpp- um Jressum eru glögg merki ísald- ar. Grýttur skriðjökullinn hefur rispað J)ær á leið sinni og ekki mjúklega. Þegar farið er að grúska í jökul- rispum er ekki úr vegi að rann- saka hvar Glerá liefur fyrrum runnið og hverju áorkað, stöðu- vatnið forna í Glerárdal, hvernig J>eir malarhólar mynduðjust fyrr- um, sem nú er daglega af tekið í byggingar og fleiri mannanna verk. Krummi verpir ár hvert í Gler- árgljúfri, Krossaneshaga og víðar í nágrenninu. Atferli hans er allt hið furðulegasta, sólskríkjur og steinklöppur velja sér urð eða grjóthrúgu til að verpa í, hrossa- gaukurinn, með sín margbreyti- legu hljóð, situr kyrr á hreiðri sínu í mosaþúfu, ])ar til kornið er fast að því, spóinn flýgur af hreiðri löngu áður en komið er að því og reynir að villa um fyrir mönnum með sínum skringilcg- ustu tilburðum. Hettumáfurinn, ekki scrlega skcmmtilegnr fugl og heldur frekur, breytir gargi sínu í ástarsöngva um "varptímann, en krían er sjálfri sér lík og engum öðrum. Sandlóan gerir sér hreið- ur sitt á grjótinu. Stelkurinn er hávaðasamur eins og fyrri daginn og tjaldurinn er þó enn fyrirferða- meiri á varpstöðvum sínum. Jaðr- akaninn hefur nú numið land á nokkrum stöðum við Eyjafjörð og verpir ])ar árlega og er ómaksins vert að sjá hann og heyra. Uglan flýgur alveg hljóðlaust og létti- lega, er heldur sjaldgæf hér um slóðir en sést þó öðru liverju og hefur verpt hér í nágrenni bæjar- ins. Hún veiðir hagamýs dg etur; unga úr ltreiðrunr annaria fugla. Bóndi einn hefúr sagt niéf sögu: af því, að svartbakur og tjaídúr áttu sér hreiður á sama nesinu og var skanimt á ntilli. Samkomulag- ið var á þann veg, að hvorugur' angraði hinn og undu báðir við' sitt. Ungar komu úr eggjuiiunv hjá báðum og var allt í bezta lagi- þangað til bóndinn tók síg til og drap svartbaksungana, J)ótti •riifcira' en nóg af J)cirri tegund fugla. — Síðan tók hann ujiga tjaldsins og merkti þá og gerði sér ekki lítiinv „fuglamun". Sleppti han'n þessum ungum jafnóðum og þeir höfðu fengið merki um fóthni. En Jtegár' hann hafði merkt síðasta ungann, var svartbakurinn búinn að gleypa hina í bræði sinni. Svartbakurinn átti sér nokkrar málsbætur í þetta sinn. Fjaran er hreinn lystigarður fyrir börn og unglinga, ekki að- eins fyrir það hve sjórinn ber Jtangað marga hluti og forvitni- lega, heldur miklu fremur vegna Jress livað J)ar er að finna af skelj- um og kuðungum og ýmsu í dýra- ríkinu, sent hvergi er annars stað- ar að finna og skemmtilegt að skoða. Hér er á allt J)etta minnt ef verða mætti til umhugsunar á þess um dásamlega vortíma og til þess að sem fæstir láti vorið og sumarið fram hjá sér fara. AFMÆLISKVEDJA til Jónasar Jónssonar kennara frá Brekknakoti Frá ferðamálaráðstefnu í Mývatnssveit. Jónas Jónsson flytur ræðu og næstur honum situr Ingi Tryggvason. Til hægri eru þeir Finnur Guðmundsson og Heiniir Hannesson. Ályktanir ferðamálaráðstefnunnar sem hðldin var í RÁÐSTEFNA um ferðamál, haldin í Reynihlíð 9. maí 1971, fyrir forgöngu félagasambands Framsóknarfélaganna í Norður landskjördæmi eystra, bendir á að ferðaþjónusta er þegar orðin að verulegum þætti í þjóðar- búskap íslendinga, en á fyrir- sjáanlega eftir að aukast mjög viS Mývatn Sigríður Jóhannsdóttir KVEÐJA FRÁ ÁSTVINUM Frá Drottins húsi khikfean kallar við kveðjum hana er liggur nár. Þetta hendir okkur alla en einn er sá er þef rar brár. Og það er sælt um sólarlag að sofna og þakka liðin dag. Þú gekkst hér um með geði þekku svo gleðirík við alla sátt. Því störfin þín í Stóru-Brekku þau stefndu beint í sólarátt. Þó lokast hafi lífs þíns brá þá lifir sálin guði hjá. Nú birtir yfir láði og legi og Ijóma slær á gengin sþór. Nú fagnar sál þín fögrum degi í faðmi Drottins rikir vor., Þar góðir englar gæta þín hjá guði aldrei birtan dvín. Við elskuðum þig öll af h.taria okkar minning lifir skær. Nú átt þú framííð fagra og bjarta en framar aldrei hjartað slær, Nú gróa blóm um gengin spor þín gæzka minnti á sól og vpr. Fóstursystir, fóstunnóðir, i við finnum vel hvað höfum missí. Þér yfir vaka englar góðir þá eignast bjarta himnavist. Drengir kærir þakka þér þúsundfalt sem liðið er. Við þökkum öll þín kæru kynni og kveðjum þig með vota brá. Það verður bjart á vegferð þinni og vinur þar sem treysta má. Af englunt verður sál þín sótt sofðu í friði, góða nótt. H. J. verulega á næstu árum. Ráð- stefnan telur mjög mikilvægt, að þannig verði að Jressum mál- um unnið, að þjóðinni verði af þessu sem mestur hagur og sómi, en jafnframt verði þess gætt, að ekki spillist landkostir eða náttúruverðmæti. Þess þarf sérstaklega að gæta við skipu- lagningu og uppbyggingu ferða mála, að hún stuðli að eðlilegri og æskilegri byggðaþróun í landinu. Til þess að svo megi verða, vill ráðstefnan sérstak- lega benda á eftirfarandi atriði, sem mikilvæg eru fyrir íslenzk ferðamál, einkum á Norður- landi. 1. Leggja verður höfuð- áherzlu á bættar samgöngur, og er það skoðun ráðstefnunnar, að verulegar samgönguþætur séu ein veigamesta forsenda þess, að eðlileg þróun megi verða í ferðamálum. Auk stór- bættra vega um héruðin, þarf að koma upp millilandaflug- velli í Aðaldal með gjörbreyttri aðstöðu, svo og vegi yfir Sprengisand. 2. í'ramkvæmd ferðamála verði öll endurskipulögð, fjár- magn til þeirra aukið og Ferða- málaráð stækkað og því veitt framkvæmdavald. 3. Gera þarf sérstaka ferða- málaáætlun fyrir Norðurland. 4. Vinna þarf að stofnun ferða málafélaga í héruðunum og efna til sambands þeirra á milli. 5. Opna þarf ferðaskrifgtofu á stöðum eins og Húsavík. 6. Vinna þarf að skipulagn- ingu fjölbreyttrar ferðaþjón- ustu me'ðal bænda sem víðast í sveitum landsins. 7. Unnið verði að því að ís- land verði staður fyrir alþjóða- ráðstefnur, og þær verði haldn- ar sem víðast um landið. 8. Vinna þarf að byggingu heilsuhælis í Mývatnssveit. Æskilegt að athuga möguleika á stofnun skóla, sem jafnframt yrði sumarhótel. 9. Vinna þarf ötullega að al- hliða náttúruvernd í Mývates- sveit. Ráðstefnan telur að til þess þurfi m. a. að koma á fót náttúrurannsóknastöð í Mý- vatnssveit, gera fuglaveiðisam- þykkt, sbr. heimild í fuglafrið- unarlögufn og að eftirlitsmaður verði ráðinn á kostnað hins opinbera, til að annast eyðingu minks í sveitinni, sem jafnframt sinni öðru nauðsynlegu eftirliti. 10. Brýna nauðsyn ber til, að gert verði heildarskipulag byggðar í Mývatnssveit, m. a. með hhðsjón af varðveizlu náttúruauðlinda sveitarinnar. Að lokum er þess að geta, að í lok ráðstefnunnar kom fram áhugi á því að sem fyrst yrði efnt til helgarráðstefnu um ferðamál Norðurlands, og m. a. ræddur sá möguleiki, að aðilar að þeirri ráðstefnu yrðu m. a. nýtt ferðamálafélag Þingey- inga, svo og Ferðamálafélag Akureyrar. Gerði Heimir Hann esson þetta að tillögu sinni, og lýsti Ingi Tryggvason því yfir, að Kjördæmissambandið hefði fullan hug á því að eiga aðild að slíkri róðstefnu, t. d. síðar í sumar eða haust, þegar þetta hefði verið athugað nánar. □ NÚ fara þau oftar og oftar fram hjá mér stórafmæli gamalla samstarfsmanna og vina. Eitt af þeim var sjötugsafmæli Jónasar kennara frá Brekknakoti, sem ég varaði mig ekki á að væri svo brátt úr starfsins leik, — að lögum. Og hið fyrsta, sem mér kom þá í hug: — Hver verður sá sem kemur í staðinn í stól kennarans? Því að skarð Jónas- ar fró Brekknakoti er vandfyllt. Hann er þannig af guði gerður. Hann sameinar flest sem góð- an dreng má prýða, ásamt hæfni í starfi og óvenjulegri trú mennsku. Ég hefi átt marga ágæta samstarfsmenn um dag- ana, og tel það hamingjubót og þakkarefni. Og þar ér Jónás í allra fremstu röð. Mætti kenn- arastéttin óska sér þess nú á hálfrar aldar afmæli samtaka sinna, að hún fengi að eignast sem allra flesta honum líka. Því að sannleikurinn er sá, að Jón- as er lifandi fyrirmynd góðs kennara, vel skapi farinn, glað- ur og reifur alvörumaður, hé- gómalaust prúðmenni og;heill í lífi og starfi. En þannig þarf góður kennari að vera. Og alítaf reiðubúinn til þegnlegra starfa. Um drenglund Jónasar frá Brekknakoti má m. a. til marks taka það, að þegar mænusóttar- faraldurinn gekk á Akureyri um áramótin 1945—49, og herj- aði þar víða, m. a. mitt heimili, var þar enginn vandalaus oftar á- ferð en hann, og ótilkvaddur með öllu. Og fleiri munu geta borið honum slíkt orð. Þyílík góðvild og hjálpsemi á vissu- lega skilið að hennar sé gefið. Og Jónas er annt um alla heil- brigði. Því er hann einn af þeim vökumönnum, sem eru dýr- mæti hvers samfélags. Þeir eru síhugsandi um störf og stefnur sem miða að heill manna Of velferð, en slíkt er oft vanvirt, eða beinlínis ógnað af eitruðu skeytingarleysi, eða öðru verra. Hefir Jónas oft bent á þetta . ræðu og riti, verið djarfur og; hreinskilinn, og með J)að mark' mið eitt, að betur mætti fars, Margföld þökk sé honum fyrr það sem komið er, og heill og' sæll haldi hann slíku áfram enr og lengi. Því að umbótaröddii má aldrei þagna. Það var kannski Ijóður á ráð'. Jónasar hve langur tími gekk hjá honum í makavalið. En þao var líkt honum að rasa þar ekk:, um ráð fram. Og þa'ð fékk hanr borgað með því að velja Borg- hildi sína Einarsdóttur hjúkr- unarkonu, sem er kvennaval og; skyld honum að lífsskoðun allri. Og dætur þeirra tvær séu þeim og verði hamingjuauki. Ég sendi því allri fjölskyld- unni í Brekknakoti hamingju • óskir með gott vor, og væntar. ■ lega enn betra sumar — og haust. Snorri Sigfússon. eftir annarlegum forskriftum, sem ætlaðar eru erlendum ör- eigalýð? Lítið yfir þetta hérað. Upp- byggingu bæjanna og ræktun nýju túnanna. Haldið þið að blómlegar byggðir Eyjafjarðar SAMVINNA í YERKI - NÝLOKIÐ er aðalfundi Kaup- félags Eyfirðinga. Mér varð það að orði í fundarlok, að þetta væri merkilegasta félag lands- ins. Hvers vegna? Vegna fjöl- breyttrar starfsemi og, að það sameinar í eina heild verka- og launamenn í bæjunum og bænd ur í byggðum Eyjafjarðar. Þau tíðindi gerðust á þessum fundi, að Jakob Frímannsson lét af stjóm kaupfélagsins eftir þriggja tuga farsæla forustu, en við tók Valur Arnþórsson, að- staðarkaupfélagsstjóri. í ræðu sinni lagði Valur áherzlu á þetta, sem ég nefndi áðan — samvinnu vinnandi stétta í sveit og við sjó. Svipuð félög starfa í öllum norðlenzk- um byggðum. Ekki var Kaup- félag Eyfirðinga þó fyrsta félag ið. Það var Kaupfélag Þingey- inga. Gömlu þingeysku hug- sjónamennimir riðu þar á vað- ið. Þeir voru á undan sínum tíma. , Er ekki erfitt að sameina launþega og framleiðendur í einu félagi? Nei, ef engum að- sendum spillingaröflum tekst að sundra þeirri einingu. Karl Marx skildi ekki eyfirzka bænd ur. Hann starfaði fyrir fátæka námumenn. Hans „formúlur“ eiga ekki við hér. Hér hefur bændum skilist, að velgengni launamanna í bæjun- um er þeirra velgengni. Þar eru vörur þeirra keyptar og unnið úr þeim. Launamönnum bæj- anna skilst einnig, að fram- leiðsla bændanna skapar þeim atvinnu og er undirstaða vel- gengni þeirra. Hvers vegna þá að vera að kljúfa þessa hópa Eiríkur Sigurðsson. hefðu litið út eins og þær eru, ef sundrungarandi Lenins hefði náð hér fótfestu, eða einokunar kaupmenn verzluðu hér enn? Nei, það er andi samvinnu og samhjálpar, sem hefur byggt upp þetta byggðarlag. Hafa þá allir verið sammála um þessa uppbyggingu? Nei, því fer fjarri. Hún hefur oft orðið fyrir árásum skamm- sýnna manna. En þá hefur sam- vinnan jafnan átt hauk í horni, sem hefur tekið svari hennar. Það eru blöð Framsóknarflokks ins. Þau hafa brugðið fyrir hana skildi. Og svo eru menn undrandi yfir því, að kaupfélög in eigi Framsóknarflokknum nokkuð að þakka. Kaupfélögin eru ópólitísk og í þeim eru menn úr öllum stjórnmálaflokkum. En aðein;: einn flokkur hefur staðið vöro um þau frá öndverðu. Ef vinnandi stéttir hér fá aö slarfa í friði fyrir „lukkuridd- urum“ úr höfuðstaðnum, frétta- mönnum og pólitískum claöt: • snápum, þá heldur Kaupfelag Eyfirðinga áfram að þróast og vaxa til gagns og biessúnaí fyrir íbúa héraðsins. Næst liggur fyrir að fúllvinna landbúnaðarvörur og nskatia svo að það skapi aukinn íðnao í bæjunum. En til þess þarr orku. Og raforka úr fall ötr - unum okkar á þar að leysa ei hólmi olíuna, sem flutt er uir. langar leiðir til landsins og kostar okkur mikinn gjaldeyrir. Vonandi rætist úr því, að iðn aðurinn fái að vaxa eðlilega, og einstaka menn, sem teija sig samvinnumenn, hætti að slá eign sinni á snjóinn, sem fellu? á Vatnajökul. Það er ekki i samræmi við hugsjómr sani.- vinnufélaganna. Kaupfélag Eyfirðinga Kefu: lokið aðalfundi sínum. Það "xiet ur enn sýnt hvers það er megn- ugt. Þetta var friðsamur fundu og fulltrúar hans sýndu glogg • an skilning á hlutverki felags síns, sem nú hefur starfað I 85 ár. Megi samvinnuhreyfii-gin setja svip sinn á framtíðina um norðlenzkar byggðir. E. S, li

x

Dagur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.