Dagur - 03.09.1975, Page 4

4
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Súnar 1-11-66 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarniaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓHANN K. SIGURÐSSON
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
FARSÆL
ÞRÓUN
Þau eru mörg „kotin“ og „gerðin"
á íslandi, þar sem iátæktin var jafn
trygglynd og þessi umkomulitlu
nöín. En á síðustu árum voru þau
flest ieyst úr álögum með dugnaði
og nútíma þekkingu, svo þau skyggja
jafnvei á hin gömiu höfuðból og
kota- og gerðanöfnin hafa hlotið
nýjan hljóm.
Því er oft slegið föstu, að sveitirn-
ar við Eyjafjörð séu gjöfular og góð-
ar undir bú. Þar af komi velgengni
eyfirsku bændanna. Vitur öldungur
í bændastétt, Eiður Guðmundsson á
Þúínavöllum, hélt þvx eitt sinn fram
í vel rökstuddri ræðu, að eyfirskar
sveitir væru ekki öðrum betri til bú-,
skapar, nema síður væri. En atorka
bændanna hefði ásamt mjög sterk-
um samvinnusamtökum og almennri
félagshyggju, lyft bændastéttinni
fyrr og meira á þessu svæði en flest-
um öðrum, í efnalegu tilliti.
Þegar litið er yfir eyfirskar byggð-
ii', dylst engum mikill ræktunar- og
viðskiptabúskapur, og efnaleg vel-
megun. En þegar landið sjálft er
skoðað, utan ræktunar og bygginga,
munu margir geta tekið undir orð
hins aldiaða bónda. Um leið geta
menn samglaðst eyfirðingum yfir
öflugu félagsmálastarfi, á sviði jarð-
ræktar, kvikfjárræktar og í sam-
vinnumálum, sem verið hefur hin
mikla lyfdstöng og aflvaki eyfirskra
bænda, og jafnframt ein af megin-
stoðum iðnaðarins á Akureyri.
Við Eyjafjörð hefur atorka, þekk-
ing og félagsliyggja leyst hin mörgu
bændabýli úr fátæktaránauð fyrri
tíma ,og á svo myndarlegan hátt, að
bútekjur bænda eru þar nú fimmt-
ungi hærri en landsmeðaltalið. Það
er því ekki ofmælt, sem sagt er, að
eyfirðingar standa vel saman um fé-
lagsmál sín, og að þau hafi borið
ríkulegan ávöxt. Öll gleðjumst við
yfir því. Þess er þá einnig að minn-
ast, að það voru eyfirskir bændur,
sem voru frumkvöðlar að stofnun
Kaupfélags Eyfirðinga, höfðu for-
ystu í ullariðnaði, sem síðan óx upp
í þýðingarmikinn verksmiðjurekstur,
einnig í mjólkuriðnaði og vísinda-
legri nautgriparækt.
Það er þó e. t. v. mesta ánægjú-
efnið, live félagsleg tengsl milli
bæjar og sveita eru traust, bæði at-
vinnulega og menningarlega. A með-
an svo er og kyndlar félagshyggjunn-
ar dvína ekki og er á lofti haldið,
mun fram haldið faxsælli þróun í
byggðunum öllum við Eyjafjörð. □
Síðan grein mín um þetta mál'
birtist í Degi 7. þ. m. hefur það
skýrst til muna við svar Björns
Friðfinnssonar í sama blaði 13.
þ. m. og bréf hans sem for-
manns Styrktarfélags aldraðra
í Þingeyjarsýslu til sýslunefnda
og sveitarstjórna. Eftir þessi
skrif hans, liggur starf hans og
stefna í þessu máli ljósar fyrir
en áður og skal því tekin til
nánari athugunar.
Við stofnun Styrktarfélags
aldraðra f Þingeyjarsýslu hinn
30. sept. 1972 átti Björn Frið-
finnsson fylgi mitt til for-
mennsku óskorað, bæði mál-
efnalegt og persónulegt. Hann
var um þetta leyti maður ársins
eins og það er kallað, vegna af-
skipta hans af hitaveitu Húsa-
víkur. Gifturík forysta hans í
því máli , var óumdeilanleg.
Það var ekki amalegt að leggja
hugfólgið áhugamál í slíks
manns hendur. Stjórnin lagði í
sameiningu helztu drög að boðs-
bréfinu og formaður færði þau
í búning á eftir. Mér fannst
meinlaust, þegar ég eftirá las
klausu hans, „-----stjórnin hef-
ur einnig í huga möguleika á
því að reka minni dvalarheim-
ili í héraðinu í tengslum við
hjúkrunaraðstöðu í Húsavík,“
og fleira, sem hann frá eigin
brjósti bætti við boðsbréfið.
Sjálfur þekkti ég frá starfi
mínu í þriggja manna elliheim-
ilisnefnd, í Kópaskerslæknis-
héraði, nokkrum árum fyrr,
meting um það milli manna, í
hvaða sveit elliheimilið ætti að
standa og ekki vantaði þar fram
boð á landi gefins. Litið var til
Kópaskers, vegna búsetu hér-
aðslæknis þar sem eðlilegs stað-
ar fyrir elliheimilið, en við brott
hvarf læknis þaðan lognaðist
málið út af, svo þýðingarmikið
þótti, að aldrað fólk gæti notið
daglegrar heilsugæslu. Mér
fannst það meinlaust, þótt B.F.
hampaði smáheimila-hugmynd-
inni og taldi mig skilja tilgang
hans.
Hugmyndinni um dvalarheim
ili fyrir aldraða í Húsavík tók
ég með fögnuði. Stofnun sjúkra-
hússins þar, bæði hins eldra og
yngra var mér í fersku minni.
Mér fannst það mál til fyrir-
myndar og einboðið að fara
sömu eða svipaða leið. Og ekki
gat ég annað fundið, en að sá
væri eindreginn vilji stofn-
fundar Styrktarfél. aldraðra
haustið 1972.
Ég hef lýst því í fyrri grein,
hvernig formaður hefur unnið
síðan 1972 og vaxandi óánægju
minni yfir einræðiskenndum
vinnubrögðum hans. Skal þetta
ekki endurrakið. En nú kemur
upp úr dúmum hjá honum, að
DAH (Dvalarheimili aldraðra í
Húsavík) er hugsað sem þjón-
ustumiðstöð fyrir fólk, sem hef-
ur heimili en kýs að sækja i
stofnunina ýmiskonar fyrir-
greiðslu, líkamlega og andlega,
svo sem fæði að meira eða
minna leyti, hjúkrunai'hjálp,
leiðbeiningar og aðstöðu til
léttrar vinnu (tómstundaiðju),
geðblöndun við jafningja, fjöl-
miðla, ró og næði. Þessi þjón-
usta er .einu nafni kölluð dag-
vistaraðstaða og er komin í
gang eða í þann veginn í ein-
stöku kaupstöðum hér á landi.
Þetta er án efa jákvæð starf-
semi í þéttbýli, en ég hef ekki
trú á því, að sveitafólkið í Þing-
eyjarsýslum geti sótt slíka þjón-
ustu heiman frá sér til Húsavík-
ur. Ekki skil ég heldur, með
hverjum hætti slík stöð gæti
orðið hjálparhella smærri dval-
arheimila á víð og dreif um sýsl
urnar. Sé með góðu móti hægt
að samræma þessa þjónustu við
tilgang DAH, þá er gott eitt um
það að segja. Á teikningu þeirri,
Björn Haraldsson.
sem BF boðar enn áný, eru 27
smáhýsi (hjónahús) þ. e. hús,
hvert fyrir tvo íbúa. Þótt skilja
megi á BF, að hús þessi séu
sett á teikninguna kannske upp
á punt, þá skal um þau farið
nokkrum orðum.
Það er regin misskilningur
hjá ungu fólki, að aldrað fólk
sækist eftir einangrun og inni-
lokun. Aldrað fólk hefur engu
minni þörf á því en hinir ungu,
jafnvel meiri að blanda geði við
annað fólk. Að geta meðan
heilsan leyfir, tekið hæfilegan
þátt í lífinu, er almennt talað
heitasta ósk þess. Og við það á
að miða, þegar öldruðu fólki
eru búin lífskjör. Smáhýsagerð-
in sem íbúðarform fyrir aldraða
er fráleitt í alla staði, ekki sízt
á þessum stað. Húsavík er snjó-
sæl á vetrum en hvergi safnast
þar dýpri fönn en einmitt á
landareign sjúkrahússins. Hent
getur að mánuðum saman liggi
djúp fönn á því svæði, sem smá-
hýsunum er ætlað að standa á.
Þá mundu smáhýsi þessi dreifð
um yztu jaðra svæðisins nálg-
ast að verða fangelsi, af því
íbúarnir kæmust ekki til dag-
vistanna tímum saman, nema
þeir allra fræknustu. Hætt er
við, að þá yrði þjónustu við
fólkið í smáhýsunum einnig
ábótavant. Ef litið er á kostn-
aðarhlið þessa nýja íbúðar-
forms, smáhýsanna, samanborið
við önnuf, þá þolir það engan
samanburð. Það mætti segja
mér að bæði stofn og rekstrar-
kostnaður smáhýsanna miðað
við notagildi, yrði tvöfalt hærri
en annarra íbúðarforma.
Formaður segir, að stjórn
Styrktarfélags aldraðra hafi
kosið sig og þrjá menn aðra
sem undirbúningsnefnd fyrir
DAH. Þessir séu auk formanns,
sýslumaður Þingeyinga, bæjar-
stjórinn í Húsavík og fulltrúi
frá sjúkrahússtjórn. Ákvarðan-
ir þær, sem hann hafi tilkynnt
í málurn DAH, séu verk þeirr-
ar nefndar. Ég minnist þess
ekki að við meðstjórnendur
hans höfum kjörið BF í þessa
eða nokkra aðra nefnd og því
síður hina þrjá. Hitt man ég, að
hann sagði okkur á fundi frá
viðtölum sínum við þessa þrjá
menn og að þeir væru áhuga-
menn DAH. í það skipti lagði
ég ríkt á við formann að velja
enga úr, heldur flytja mál DAH
við sýslu og sveitarfélögin öll
eins og lofað var í boðsbréfinu.
Ekkert hefur komið fram, sem
sannar ákvarðanir á þessa sjálf-
skipuðu nefnd. Mitt álit er það,
að hún hafi aldrei verið til í
veruleikanum, nema sem ósk-
hyggja í hugskoti formanns.
Hitt er mjög líklegt, að þessir
menn hafi veitt BF góða áheyrn
og þakkað honum dugnað hans
og áhuga. Hvað fyrrverandi
sýslumann snertir, Jóhann
Skaptason, þá þýðir ekki að
segja mér, að hann hafi í tvö ár
starfað í þessari nefnd sem odd-
viti eýslufélaganna og tekið
þýðingarmiklar ákvarðanir sem
fulltrúi þeirra í máli sem hvor-
ug sýslunefndin hafði tekið af-
stöðu til, einnig án þess að taka
það til meðferðar á sýslufund-
um. Til þess þekki ég of vel rétt
vísi og formfestu Jóhanns
Skaptasonar. Mér hefur verið
sagt, að hugmyndin um bygg-
ingu DAH, sé með vissum hætti
runnin frá stjórn sjúkrahússins.
Þar hafi á sínum tíma verið
um það fjallað, hvort sjúkrahús-
ið sem slíkt ætti að taka að sér
að leysa með sérstakri byggingu
þörf aldraðra og hafi sú orðið
niðurstaða stjórnarinnar, að
lögum samkvæmt væri sjúkra-
húsinu þetta ekki heimilt. Mun
það hafa verið rétt athugað.
Þótt sjúkrahússtjórn tæki síðar
jákvætt beiðni um lóð handa
DAH, virðst það í ósamræmi
við fyrrgreinda afstöðu sjúkra-
hússtjórnar,. að hún sem slík
fengi ákvörðunarvald um stofn-
un, fyrirkomulag og félags-
grundvöll DAH og bæri að hafa
atkvæðisrétt við þær ákvarðan-
ir, annan en fyrirsögn umget-
innar lóðar. Tek ég því með
hinni mestu varúð frásögnum
um þátttöku sjúkrahússtjórnar
í ákvörðunum og athöfnum for-
manns Styrktarfélagsins. Þótt
sjúkrahúsið í Húsavík teldi sig
með réttu, ekki hafa leyfi til að
hyggja yfir heimilisvana aldrað
fólk, þá hefur það, stjórn þess
og starfslið unnið kærleiksverk
á þessu fólki, sem seint verður
fullþakkað.
Nokkuð öðru máli kann að
gegna með bæjarstjóra Húsa-
víkur en hina tvo. Það hefur
legið í láginni, að bæjarstjórn-
in hefur á annað ár starfað að
fjármögnun dvalarheimilis aldr-
aðra, þangað til BF spilar þeirri
vitneskju út sem trompi í at-
hugasemd sinni. Það er full
ástæða til að gleðjast yfir
þessu framlagi samtals 6 millj.
kr. á árunum 1974 og 1975, það
vitnar um eindreginn áhuga
bæjarstjórnar fyrir aðkallandi
málefni. Hitt hefði þó verið enn-
þá skemmtilegra, ef þau önnur
félög, sem koma til með að
standa að framkvæmdinni
ásamt bæjarfélagi Húsavíkur,
hefðu verið kvödd til viðræðu
um málið eða a. m. k. fengið að
vita, þegar það gerðist, að sterk-
asti aðilinn hóf að fjármagna
stofnunina. Slíkt hefði verið í
samræmi við þingeyska félags-
málaþróun. Þetta verður þó
ekki talin sök bæjarstjórnar
Húsavíkur.
5
V
1
Kenning BF um að ekki hafi
verið rétt að hreifa stofnun
DAH við sýslu eða sveitarfélög
fyrr en frumdrög öll væru
ákveðin, er ólýðræðisleg og
framandi svo ekki sé meira
sagt. Er tæplega hægt að verj-
ast þeirri hugsun, að kenning
sú sé sprottin af sannfæringu
BF um það, að stofnun DAH sé
bezt komin í hans höndum, sam
hliða persónulegum metnaði
hans.
Ég trúi því ekki, að bæjar-
stjórn Húsavíkur standi' að
vinnubrögðum fonnanns í máli
DAH, því þau eru ekki heppi-
leg. Að ná eðlilega stóru um-
dæmi fyrir DAH er vandasamt,
það er viðkvæmt mál og auð-
velt að skaða það. Ég er sam-
mála BF um það, að fleiri sveit-
arfélög í N.-Þing. en Keldu-
hverfi, hefðu á sínum tíma átt
að gerast stofnfélagar að Sjúkra
húsi Húsavíkur. Hefur reynsl-
an sannað það eftirá. Eru til
skýringar á því, hvers vegna
svo varð ekki. Þá voru þrír hér-
aðslæknar. starfandi í N.-Þing-
eyjarsýslu Mg möguleikar fyrir
dvöl sjúklinga hjá þeim öllum.
Heilbrigðismálin voru þá enn í
gömlu formi og N.-Þingeyingar
ekki verr settir en aðrir. Síðan
hefur mikið vatn runnið til
sjávar.
Fyrsti tónninn, sem N.-Þing-
eyingar heyra frá DAH er bréf
BF til sýslunefnda og sveitar-
stjórna, ásamt athugasemdum
hans í Degi og sá tónn er efnis-
lega á þessa leið:
Fyrir næstum þremur árum
ákváðum við, að þið skylduð
hyggja dvalarheimili fyrir aldr-
aða ásamt dagvistaraðstöðu í
Húsavík. Einnig skuluð þið
vera viðbúnar að byggja svo-
kallaðar smáíbúðir síðar meir.
Við höfum ákveðið stærð og
gerð þessarar stofnunar og út-
vegað lóð fyrir hana. Við höf-
um sótt um og fengið tvær byrj-
unarfjárveitingar úr ríkissjóði
til stofnunarinnar, tvisvar kr.
800 þús., ennfremur samtals kr.
sex millj. frá bæjarsjóði Húsa-
víkur. Við höfum gengið frá
áætlun um fjármögnun stöfn-
unarinnar og ákveðið að taka
að láni sem svarar þriðjungi
kostnaðar. Við erum meira að
segja eftir harða baráttu við
erfiða aðila í þann veginn að
vera tilbúnir með teikningar.
Það er sem sagt, allt að verða
tilbúið. Hægt að byrja, þegar
þið komið með peninga. Góðfús
lega sendið þá sem fyrst.
Ef þessu fer svo fram mikið
lengur er málið í hættu. Það er
aðkallandi að vita stærð þess
umdæmis, sem DAH á að starfa
fyrir. Það átti að vera upphafið.
Það skiptir máli, hvort það
verða auk Húsavíkur 18 sveitar
félög eða t. d. aðeins 9 eða enn
færri. Það var vitanlega út í
bláinn, að ákveða stærð húsa
og gera teikningar, áður en
þetta var vitað. DAH verður
því aðeins bjargað, að stofnaðil
ar hefjist sjálfir handa og grpnd
valli stofnunina. Ekki sem
styrkjendur Styrktarfélags aldr
aðra, heldur sem ábyrgir ger-
endur. Það er röng aðferð, að
stofnendur taki við fyrimælum
frá sjálfboðaliða. Hitt getur
komið til álita, að nýta það sem
við á af starfi hans. Ef tíminn
verður vel notaður, ætti að
takast að Ijúka nauðsynlegum
undirbúningi það snemma, að
byggingarframkvæmdir geti
hafist á næsta vori.
í dag var lesin í útvarpið frétt
um 400 millj. kr. framlag úr
ríkissjóði til dvalarheimila aldr-
aðra á nokkrum tilgreindum
stöðum. Ekki var DAH eitt af
þeim. Það er enn í lausu lofti.
Ég endurtek áskorun mína til
bæjarstjórnar Húsavíkur um að
hún taki í sínar hendur forystu
þessa máls. Fyrsta verkefnið er
ný þátttökukönnun í jafnræðis-
tón.
24. ágúst 1975.
Björn Haraldsson.
- Næsti áfangi Hafréttarráðstefnunnar
(Framhald af blaðsíðu 8)
í tengslum við olíuvinnslu af
hafsbotni og málmnám á botni
úthafsins og baráttuna gegn
mengun, svo nokkuð sé nefnt.
Árangurinn af fundum Haf-
réttarráðstefnunnar í Genf varð
sá, að fyrir liggja nú samnings-
drög í 304 greinum þar sem
fjallað er um þau meginatriði,
sem vinnunefndir ráðstefnunn-
ar þrjár hafa haft til umfjöll-
unar. Þessi samningsdrög voru
afhent sendinefndunum á ráð-
stefnunni síðasta fundardaginn,
og nú er vonast til þess að ríkis
stjórnir allra þeirra landa sem
fulltrúa eiga á ráðstefnunni
verði búnin að gera upp hug
sinn til þessara tillagna, þegar
fundir ráðstefnunnar hefjast að
nýju í New York í mars, og að
þessi drög geti órðið grundvöll-
ur þess heildar samkomulags,
sem gengið verður frá, áður en
ráðstefnunni verður slitið.
(Frá Sameinuðu þjóðunum)
Viðtökur hér eru eins og best
þekkist á íslenskum úrvalsheim
ilum, með hlaðið borð af góðum
réttum, sem húsfreyjan hefur
undirbúið af sínum alkunna
myndarskap.
Yfir borðum eru fluttar ræð-
ur og rabbað saman, en áður en
haldið ær á brott, flytur hús-
bóndinn okkur eftirfarandi
kvæði, sem hann heíur ort í til",.
efni komu okkar.
En tíminn líður fljótt og inn-,.
an stundar þurfum við að
kveðja þetta góða heimili og
hina elskulegu gestgjafa okkar-:
og stíga í bílana.
Nú er ekið til hins fræga
Buthartgarðs, sem af sérfræð-.-
ingum er talinn sá fremsti í
sinni röð á allri heimskringl-
unni. Garðurinn var gerður ár-
ið 1904 af hjónunum Jenný og. -
Robert Pim Buthart. Þarna
hafði áður verið kalknáma sem ,
búið var að nýta. Hjónin hófu'
þar margs konar ræktun, blóma
runna og trjáa og ekki liðu -
. Úr hinum víðkunna og fagra Buthartsgarði.
Pistlar
úr Vesturheimsför
mörg ár þar til skartaði einn
fegursti reitur, sem nokkur ,
hafði séð.
Eftir því sem garðurinn
stækkaði, jókst frægð hjónanna.
Ollum, sem komu, sýndu þau
garðinn og gestrisni þeirra var
rómuð. Þau kölluðu heimili sitt
í nágrenninu „Benvenuto",
sem þýðir, Velkominn. Það varð
heldur enginn íslendingur, sem
heimsótti staðinn, fyrir von-
brigðum, þennan bjarta júlídag.
Slíka fegurð, er, þar var að
finna, hafði víst engan látið sig
dreyma um. Óendaolegt blóma-
haf í öllum regnbogans litum,
milli rennisléttra bala og hávax
inna trjáa. Fegurð staðarins er
slík, að tæplega nokkur orð
geta lýst þeirri dásemd og un-
aði, sem hvarvetna blasir við.
Einn gestanna í okkar hópi,
Sveinn Valfells, landskunnur
hugsjóna- og ferðamaður, sem
víða um heiminn hefur farið og'
margt séð, lét þau orð falla, að
„ef Paradís tæki þessum garði
fram, væri ekki lítið tilhlökk-
unarefni að komast þangað.“
Buthart-garðurinn er 30 ekr-
ur að stærð, 20 km frá höfuð-
borginni. Sífellt er unnið að
stækkun og fegrun hans og fyr- .
ir nokkrum árum var lagt kostn
aðarsamt lýsingarkerfi um
garðinn, það mesta sinnar teg-
undar í Norður-Ameríku.
í ljósaskiptunum hvert ein-
asta kvöld, frá því seint í apríl
og fram á haust, verður garður
inn að sannkölluðum álfaheim-
um. Óteljandi falin ljós varpa
bjarma sínum á hina marg-
breytilegu liti blóma, runna og
trjáa, og gera staðinn að undra-
landi.
Ekki má gleyma að geta þess,
að vopnfirskur maður, Mundi
Goodmannsson vann hér ævi-
starf sitt og átti hvað mestan
/■
Frásögn
Áriia Bjarnarsonar
iooi(ti(((oioioo«oiieio
þátt í að skipuleggja hann og
gera garðinn að þeirri, jarð-
nesku Paradís, sem raun ber
vitni.
Dagur líður að kveldi og nú
þarf að ná í ferjuna til lands.
Menn eru miskunnarlaust
reknir í bílana og ekið um borð.
Til Vancouver komum við kl.
.7. En ekki er til setunnar
boðið. í kvöld ætla þjóðræknis-
félögin á Ströndinni að efna til
. samkomu fyrir okkur í félags-
heimili í útjaðri borgarinnar. Á
þriðja hundrað manns þiggja
þau góðu boð. Þetta verður fjöl-
mennur og fjörugur dansleikur,
'því að Vestur-íslendingar vilja
að sjálfsögðu taka þátt í gieð-
,-inni og sjá og kynnast gestun-
um frá íslandi. Rausnarlega er
veitt, eins og von og vísa er
landa okkar, ræður fluttar,
sungið og skemmt sér af hjart-
ans lyst. Og að síðustu afhend-
um við gjafir og merki til for-
ystumanna þeirra félagssam-
taka, sem gerðu ökkur þetta
kvöld svo ánægjulegt.
En ekki láta Vestur-íslending
ar þar við sitja. Þeir vilja sýna
okkur gestrisni sína svo um
munar. Daginn eftír, sunnudag-
inn 20. júlí, halda öll þjóðrækn-
isfélögin á vesturströhdinni
miklá hátíð r Friðargarðinum á
landamærum Canada og Banda
ríkjanna og bjóða okkur öllum
þangað. Það er dýrlegt veður
þennan dag, sólskin og iogn og
hitinn 30 stig og aU|r í hátíða-
skapi.
Hingað koma Vestur-íslend-
ingar og fleiri, víðs vegar að og
sumir hafa ekið mörg hundruð
kílómetra til þess að sækja
mannfagnaðinn, hitta menn að
máli og kynnast gestunum.
Öllum er veittur matur og kaffi,
sem konur vestra annast af
miklum myndarskap. Dagurinn
líður svo við ræðuhöld, söng
gleðskap og vinafagnað, sem
seint gleymist.
Mánudaginn 21. júlí er frí-
dagur frá öllum skipulögðum
ferðum, enda ennþá margt að
sjá og skoða í hinni fögru Van-
couverborg. Flestir heimsækja
einhverja sérkennilega staði,
fara í skemmtigarðana, njóta
sólar á baðströndunum eða
skreppa með togbrautinni hátt
upp, en yngra fólkið og sumt
það eldra lítur inn á nætur-
klúbba þegar líður að kveldi.
Sumir leggja leið sína í ný-
byggða stórverslun Eatons, ör-
stutt frá hóteli okkar, en sú
verslun er talin glæsilegust
verslana í Vesturheimi og þó
víðar væri leitað. Allt skipulag,
utan sem innan, veggja, er frá-
bært og vöruúrval sérstætt.
Þarna eru reykingar bannaðar!
Skarphéðinn í Amaro, sá smekk
vísi kaupmaður, sem ferðast hef
ur víða um heim og kynnt sér
nýtískuverslanir meira en flest-
ir aðrir, sagðist aldrei hafa séð
slíka fyrirmyndaverslun. Vöru-
verð mun vera allt að 10%-
hærra hér en annars staðar, en
viðskiptamenn láta sér það vel
líka.
Eatons-verslanir eru í hverri
borg og bæ um gjörvallt landið
og þær eru ein stærstu fyrir-
tæki sinnar tegundar í Canada.
Einn af aðaleigendum er vestur
íslensk kona, Signý, ættuð úr
Eyjafirði.
Daginn eftir er svo elliheim-
ilið Höfn í Vancouver heimsótt
af flestum okkar. Það er hið
vistlegasta að öllum búnaði og
sífellt verið að stækka það, enda
þörfin brýn sem víðar. Alllengi
er dvalist, rætt við vistmenn,
sem ættaðir eru víða af íslandi
og margir fæddir þar, sungið
hraustlega undir stjórn Jóhanns
Konráðssonar og Jóns Sigur-
geirssonar og gjafir afhentar
elliheimilinu frá þjóðræknisfé-
lögunum heima. Og að lokum
þiggjum við rausnarlegar veit-
ingar.
Og síðasti frídagurinn sem
við dveljum á Kyrrahafsströnd
inni líður fljótt. Árla morguns
skal halda í austurátt, landleið-
ina um Klettafjöllin á leið til
Winnipeg.
(Meira síðar). ,
BRÚ TUNGU OG TRYGGÐAR.
Norðlendingar nær og íjær
Eins og kunnugt er hefur
Náttúrulækningafélag Akur-
eyrar nokkur undanfarin ár
safnað fé til byggingar hress-
ingarhælis f landi Skjaldarvík-
ur við Eyjafjörð. Öllum má
Ijóst vera að slíku Grettistaki
er ekki lyft af litlum efnum og
þó að' almenningur hafi reynst
félaginu vel með ýmiskonar
framlögum, er það eins og dropi
í hafið varðandi byggingar-
kostnað.
Jón Geir Ágústsson bygginga
fulltrúi fór í vor á vegum Sjálfs
bjargar til Noregs og Finnlands
til að kynna sér uppbyggingu
og starfrækslu rannsóknar- og
endurhæfingarstöðva, því að í
ráði er að byggja slíka stöð hér
á vegum þess félags á næstu
árum. Jón hóf athuganir sínar
í Noregi en hélt síðan til Finn-
lands því þar mun vera starf-
rækt ein fullkomnasta endur-
hæfingarstöð í Evrópu. Er þar
lögð sérstök áhersla á fyrir-
byggjandi aðgerðir, auk endur-
þjálfunar til starfa. Slagorð
Finna í sambandi við stöð þessa
er: „Hjúkrun sjúkra breytt í
heilsurækt — byrjið nógu
snemma að vinna að því.“
Með hliðsjón af athugunum
Jóns Ágústssonar má ljóst vera,
að margt er hægt að læra af
Finnum í þessum efnum t. d.
þar sem rætt er um fyrirbyggj-
andi aðgerðir sem sagt, koma í
veg fyrir að fólk fái t. d. atvinnu
sjúkdóma. Virðist mjög skyn-
samlegt að sem flest félög gerðu
sameiginlegt átak með bygg-
ingu slíkrar stöðvar. Má þar
fyrst nefna Sjálfsbjörg sem hef-
ur hug á að byggja í svipuðum
stíl og N.L.F.A. og mörg fleiri
félög mætti tilgreina, sem
þyrftu á slíkri aðstöðu að halda.
Vegna fjárhagserfiðleika þjóð
arbúsins, virðist sjálfsagður
hlutur að fleiri aðilar sameinuð-
ust um eitt byggingarátak til
að nýta sem best öll tæki og
læknaþjónustu. Má einnig
nefna að framlag opinberra
aðila til slíkrar stofnunar nýtt-
ust betur í einu lagi, heldur en
ef skipta þyrfti í marga staði.
Um þörf fyrir slíka stofnun
sem þessa þarf ekki að fjölyrða,
slíkt liggur í augum uppi. T. d.
má þó benda á þann langa bið-
lista sem alltaf er að heilsu-
hælinu í Hveragerði.
Veigamikill þáttur málsins er
'líka sá, hve fækka mætti legu-
dögum sjúklinga á sjúkrahús-
um með því að hafa svona hæli
til að taka við sjúklingum það-
an og oft á tíðum með fyrir-
byggjandi aðgerðum, koma í
veg fyrir þörf á sjúkrahúsvist,
en daggjald sjúkrahúsa er marg
falt hærra en á svona heilsu-
hæli.
Frá þjóðhagslegu sjónarmiði
mun því stöð þessi fljótt skila
arði, þegar hún er tekin til
starfa.
Allt sem stuðlar að mann-
rækt, hvort sem er til líkama
eða sálar er uppbygging og í
þeim anda vinnur N.L.F.A.
Hvetur þá sem eru sama sinnis
að koma til samstarfs.
Akureyri, 19. 8. 1975.
Svanhildur Þorsteinsdóttir.
h -
Þökk og kveðja flutt frændum og vinum heiman um haf á heim-
ili höfundar og Margrétar konu hans í Victoria, Brezku Kólumbiu,
19. júlí 1975.
Þið brúið djúpið tungu og tryggð,
sem tengja oss fastar ættarbyggð. í
Um langa vegu ljúfar kveðjur berið
frá landi feðra. Blessuð komin verið- ;
Hér sumarauki er í dag,
og íslenzkt hljómar gleðilag 'i
sem bergmál hlýtt frá bláum ættlandstindum,
er bjart úr sævi rís í töframyndum. [,
Oss tungan fagra hitar hug, j|
og honum eykur vængjaflug,
en málsins undirspil og strengjaóður |!
er ástarþel frá vorri gömlu móður. : [,
Sem strjúki vanga vorsins blær
sá vamii innst til hjartans nær.
Þótt lægju sporin burt frá bemskuslóðum,
býr falinn eldur djúpt í ræktarglóðum. jj
Þið brúið djúpið tungu og tryggð,
sem tengja oss fastar ættarbyggð. |
Við lieitum þökkum brúum djúpið breiða
og blessum móðurjörð frá strönd til heiða.
T